Sygn. akt IV CSK 327/12
POSTANOWIENIE
Dnia 4 października 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
Prezes SN Tadeusz Ereciński
w sprawie z powództwa P. INVESTMENTS Spółki Akcyjnej w G.
przeciwko Syndykowi masy upadłości Telewizji Familijnej Spółki Akcyjnej
w W.
z udziałem interwenienta ubocznego po stronie pozwanej Powszechnego Zakładu
Ubezpieczeń na Życie Spółki Akcyjnej w W.
o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 4 października 2012 r.,
na skutek dwóch skarg kasacyjnych: strony powodowej oraz interwenienta
ubocznego po stronie pozwanej Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń na Życie
Spółki Akcyjnej w W.
od postanowienia Sądu Apelacyjnego
z dnia 27 stycznia 2012 r.,
przyjmuje skargę kasacyjną powoda do rozpoznania oraz
odrzuca skargę kasacyjną interwenienta ubocznego
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z dnia 27 stycznia 2012 r. Sąd Apelacyjny uchylił wyrok
Sądu Okręgowego i umorzył postępowanie w sprawie.
W skardze kasacyjnej interwenient uboczny po stronie pozwanej,
Powszechny Zakład Ubezpieczeń na Życie S.A. w W., wnosił o uchylenie
zaskarżonego postanowienia w całości oraz uchylenie wyroku Sądu Okręgowego
w całości oraz przekazanie pozwu, jako zgłoszonej wierzytelności i potrącenia
sędziemu-komisarzowi w celu rozstrzygnięcia w postępowaniu upadłościowym
Telewizji Familijnej S.A. ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia w
całości i przekazanie sprawy do rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Jak trafnie podniesiono w odpowiedzi na skargę kasacyjną interwencja
zgłoszona przez Powszechny Zakład Ubezpieczeń na Życie S.A. nie jest
interwencją uboczną samoistną, bowiem wyrok wydany w tym procesie dotyczy
stosunku prawnego istniejącego jedynie pomiędzy powodem a pozwaną. Wyrok
pozbawiający wykonalności tytuł wykonawczy przysługujący pozwanemu nie
wywołuje bezpośredniego skutku prawnego w relacji występującej pomiędzy
interwenientem a powodem i jedynie pośrednio rzutuje na sferę prawną
interwenienta jako wierzyciela. Z tego względu do sytuacji procesowej skarżącego
jako interwenienta niesamoistnego ma zastosowanie art. 79 zdanie drugie k.p.c.,
zgodnie z którym interwenient uboczny jest wprawdzie uprawniony do wszelkich
czynności procesowych dopuszczalnych według stanu sprawy, jednak nie mogą
one pozostawać w sprzeczności z czynnościami i oświadczeniami strony, do
której przystąpił. Za sprzeczną z czynnościami i oświadczeniami strony uznać
należy każdą czynność procesową i każde oświadczenie interwenienta
ubocznego, które zawierają treści przeciwstawne do czynności lub oświadczeń
strony, do której interwenient uboczny przystąpił. Chodzi tu o czynności lub
oświadczenia, które w sposób wyraźny, ewidentny wzajemnie się wyłączają ze
względu na odmienną treść i intencje strony oraz interwenienta ubocznego.
Wskazać należy, że pozwany syndyk masy upadłości wnosił przed Sądem
pierwszej instancji o umorzenie postępowania na podstawie art. 182-1
§ 1 k.p.c.,
w apelacji od wyroku Sądu Okręgowego z dnia 24 maja 2011 r. zarzucił
3
naruszenie art. 182-1
§ 1 k.p.c. i we wnioskach apelacji zażądał umorzenia
postępowania na tej podstawie. Postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 27
stycznia 2012 r. jest więc w pełni zgodne ze stanowiskiem pozwanego. Wskazać
należy, że pozwany syndyk masy upadłości nie zaskarżył orzeczenia Sądu drugiej
instancji, i co więcej nie ma interesu prawnego w jego zaskarżeniu. W przypadku,
gdyby syndyk wniósł skargę kasacyjną od rozstrzygnięcia Sądu drugiej instancji
skarga podlegałaby odrzuceniu. Zgodnie bowiem z ugruntowanym
orzecznictwem sądowym przesłanką zaskarżenia orzeczenia w postępowaniu
cywilnym jest istnienie interesu prawnego w zaskarżeniu (gravamen), który
oznacza pokrzywdzenie polegające na niekorzystnej dla strony różnicy między
zgłoszonym przez nią żądaniem i treścią rozstrzygnięcia. Brak gravaminis stanowi
podstawę do odrzucenia środka.
Ze względu na fakt, że skarga kasacyjna interwenienta ubocznego jest
rażąco sprzeczna z czynnościami i oświadczeniami syndyka masy upadłości (art.
79 k.p.c.) podlegała odrzuceniu jako niedopuszczalna.
Z tych względów Sąd Najwyższy orzekł, jak w postanowieniu (art. 398-6
§ 3
k.p.c.).