I CZ 23/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:09-01-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 23/12
POSTANOWIENIE
Dnia 10 października 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
SSN Bogumiła Ustjanicz
w sprawie z powództwa B. S.
przeciwko G. S.
o ustalenie nieważności umowy,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 10 października 2012 r.,
zażalenia pozwanej na postanowienie zawarte w pkt. II
wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 17 marca 2011 r.,
oddala zażalenie; zasądza od pozwanej na rzecz powódki
kwotę 600 (sześćset) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania
zażaleniowego.
2
Uzasadnienie
W wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 17 marca 2011 r. orzeczono
o nieobciążaniu powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz
pozwanych (pkt I, 2).
W zażaleniu na to rozstrzygnięcie pozwana G. S. wnosiła o jego zmianę w
całości i zasądzenie od powódki na jej rzecz kosztów postępowania apelacyjnego w
wysokości łącznej 7.700 zł. Stanowisko Sądu Apelacyjnego w zaskarżonym
zakresie skarżąca uznała za niesprawiedliwe i sprzeczne z przepisami prawa, a
zwłaszcza z art. 98 § 1 k.p.c. W ocenie skarżącej, nie wykazano, że zachodzą
szczególne powody usprawiedliwiające odejście od zasady wyrażonej w tym
przepisie i zastosowanie art. 102 k.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Z uzasadnienia zaskarżonego rozstrzygnięcia wynika to, dlaczego Sąd
drugiej instancji zastosował art. 102 k.p.c. Chodzi mianowicie o wiek i trudną
sytuację majątkową powódki, którą zwolniono od kosztów w całości.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego dominuje stanowisko, że kwestia
zastosowania w rozpoznawanej sprawie art. 102 k.p.c. pozostawiona jest
orzekającemu Sądowi z odwołaniem się do jego kompetencji, bezstronności,
doświadczenia i poczucia sprawiedliwości. Ocena w tym zakresie ma charakter
dyskrecjonalny, oparty na swobodnym uznaniu, kształtowanym własnym
przekonaniem oraz oceną okoliczności sprawy i może być podważona przez Sąd
wyższej instancji w zasadzie jedynie wtedy, gdy jest rażąco niesprawiedliwa (zob.
ostatnio np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2012 r., III CZ
10/12, OSNC 2012, z. 718, poz. 98).
W ocenie Sądu Najwyższego, w uzasadnieniu zaskarżonego rozstrzygnięcia
o kosztach znalazły się zasadnicze, przyjęte przez Sąd Apelacyjny, okoliczności,
które mogły w wystarczający sposób usprawiedliwiać nieobciążenie powódki –
mimo uwzględnienia apelacji – kosztami postępowania apelacyjnego. Nie jest ono
rażąco niesprawiedliwe, nawet przy uwzględnieniu okoliczności podanych przez
3
skarżącą w końcowych fragmentach uzasadnienia zażalenia (uszczuplenie
w wyniku procesu środków skarżącej na utrzymanie i stres spowodowany tym
procesem).
W tej sytuacji Sąd Najwyższy oddalił zażalenie jako nieuzasadnione
(art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39814
k.p.c.). O kosztach postępowania
zażaleniowego orzeczono stosownie do art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c.
POSTANOWIENIE
Dnia 10 października 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
SSN Bogumiła Ustjanicz
w sprawie z powództwa B. S.
przeciwko G. S.
o ustalenie nieważności umowy,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 10 października 2012 r.,
zażalenia pozwanej na postanowienie zawarte w pkt. II
wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 17 marca 2011 r.,
oddala zażalenie; zasądza od pozwanej na rzecz powódki
kwotę 600 (sześćset) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania
zażaleniowego.
2
Uzasadnienie
W wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 17 marca 2011 r. orzeczono
o nieobciążaniu powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz
pozwanych (pkt I, 2).
W zażaleniu na to rozstrzygnięcie pozwana G. S. wnosiła o jego zmianę w
całości i zasądzenie od powódki na jej rzecz kosztów postępowania apelacyjnego w
wysokości łącznej 7.700 zł. Stanowisko Sądu Apelacyjnego w zaskarżonym
zakresie skarżąca uznała za niesprawiedliwe i sprzeczne z przepisami prawa, a
zwłaszcza z art. 98 § 1 k.p.c. W ocenie skarżącej, nie wykazano, że zachodzą
szczególne powody usprawiedliwiające odejście od zasady wyrażonej w tym
przepisie i zastosowanie art. 102 k.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Z uzasadnienia zaskarżonego rozstrzygnięcia wynika to, dlaczego Sąd
drugiej instancji zastosował art. 102 k.p.c. Chodzi mianowicie o wiek i trudną
sytuację majątkową powódki, którą zwolniono od kosztów w całości.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego dominuje stanowisko, że kwestia
zastosowania w rozpoznawanej sprawie art. 102 k.p.c. pozostawiona jest
orzekającemu Sądowi z odwołaniem się do jego kompetencji, bezstronności,
doświadczenia i poczucia sprawiedliwości. Ocena w tym zakresie ma charakter
dyskrecjonalny, oparty na swobodnym uznaniu, kształtowanym własnym
przekonaniem oraz oceną okoliczności sprawy i może być podważona przez Sąd
wyższej instancji w zasadzie jedynie wtedy, gdy jest rażąco niesprawiedliwa (zob.
ostatnio np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2012 r., III CZ
10/12, OSNC 2012, z. 718, poz. 98).
W ocenie Sądu Najwyższego, w uzasadnieniu zaskarżonego rozstrzygnięcia
o kosztach znalazły się zasadnicze, przyjęte przez Sąd Apelacyjny, okoliczności,
które mogły w wystarczający sposób usprawiedliwiać nieobciążenie powódki –
mimo uwzględnienia apelacji – kosztami postępowania apelacyjnego. Nie jest ono
rażąco niesprawiedliwe, nawet przy uwzględnieniu okoliczności podanych przez
3
skarżącą w końcowych fragmentach uzasadnienia zażalenia (uszczuplenie
w wyniku procesu środków skarżącej na utrzymanie i stres spowodowany tym
procesem).
W tej sytuacji Sąd Najwyższy oddalił zażalenie jako nieuzasadnione
(art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39814
k.p.c.). O kosztach postępowania
zażaleniowego orzeczono stosownie do art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c.