Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 47/12
POSTANOWIENIE
Dnia 10 października 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
SSN Bogumiła Ustjanicz
w sprawie ze skargi B. S.
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu
Apelacyjnego z dnia 17 marca 2011 r.,
w sprawie z powództwa B. S.
przeciwko G. S., i innym
o ustalenie nieważności umowy,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 10 października 2012 r.,
zażalenia skarżącej na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 9 września 2011 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 9 września 2011 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę
powódki o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem tego
Sądu z dnia 17 marca 2011 r. Sąd stwierdził brak wskazywanych w skardze
2
podstaw prawnych wznowienia (art. 403 § 2 k.p.c.). W ocenie Sądu, podnoszone
w skardze okoliczności dotyczące pracy i zamieszkiwania T. G. (obdarowanego)
wraz z rodziną w gospodarstwie rolnym (położonym we wsi G. do 1951 r.) było już
wcześniej przedmiotem ustaleń Sądu pierwszej instancji (k. 341-349 akt sprawy).
Na ustalenia te następnie powołano się w uzasadnieniu wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 24 marca 2010 r. (k. 463 akt).
W zażaleniu na postanowienie z dnia 9 września 2011 r. powódka wnosiła
o jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi Apelacyjnemu do ponownego
rozpoznania. W zażaleniu zarzucono niewłaściwą wykładnię i niewłaściwe
zastosowanie art. 403 § 2 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Przepis art. 403 § 2 k.p.c. stanowi jedną z tzw. restytucyjnych podstaw
prawnych wznowienia postępowania i powinien być interpretowany ściśle. Skarżąca
wywodzi, że uzyskane przez nią zaświadczenie z Urzędu Miejskiego w C. z dnia
15 listopada 1977 r. może wskazywać na to, że T. G. (obdarowany) nie mógł
faktycznie pracować w gospodarstwie rolnym, będącym przedmiotem darowizny z
dnia 27 lutego 1946 r. Utrzymuje zatem istnienie podstawy do wznowienia
postępowania określonej w art. 403 § 2 k.p.c. (wykrycie nowego dowodu z
dokumentu).
Stanowisko takie jest nieuzasadnione.
Trzeba zwrócić przede wszystkim uwagę na samą istotę sprawy. Chodziło
w niej o ustalenie nieważności umowy darowizny nieruchomości z dnia 27 lutego
1946 r., dokonanej na rzecz obdarowanego T. G. przez małżeństwo W. i T. G.
Strona powodowa wywodziła, że darowizny tej dokonano jedynie dla pozoru w
rozumieniu art. 49 k.z. z 1934 r. (odpowiednika art. 83 k.c.). Z uzasadnienia
rozstrzygnięć obu Sądów meriti wynika to, że w toku postępowania
rozpoznawczego doszło do ustalania faktu zamieszkiwania obdarowanego
w darowanym mu gospodarstwie rolnym (zob. np. s. 6 uzasadnienia wyroku Sądu
Okręgowego z dnia 24 marca 2010 r., k. 463 akt, t. III). W uzasadnieniu wyroku
Sądu Apelacyjnego z dnia 17 marca 2011 r. stwierdzono wyraźnie, po ocenie
zeznań m.in. św. M. Z. (k. 425 akt sprawy), że fakt pracy obdarowanego T. G. „nie
3
był w sprawie sporny”, mieszkał on bowiem w tym gospodarstwie, „przy czym
nawet po opuszczeniu go (przez darczyńców) w 1948 r., mieszkał tam i prowadził je
do 1951 r.” (k. 1003 akt sprawy, t. V.). Oznacza to, że kwestia oświadczeń woli obu
stron umowy darowizny z dnia 27 lutego 1946 r. i ich celu prawnego była już
wcześniej rozważana w kontekście istniejących już ustaleń, także dotyczących
faktów zamieszkiwania obdarowanego w darowanym gospodarstwie rolnym
W tej sytuacji należało oddalić zażalenie powódki jako nieuzasadnione (art.
3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39814
k.p.c.).