IV CZ 68/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:17-01-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CZ 68/12
POSTANOWIENIE
Dnia 12 października 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Józef Frąckowiak (przewodniczący)
SSN Anna Owczarek (sprawozdawca)
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie z powództwa Syndyka masy upadłości T. T. Spółki z o.o.
przeciwko P. SA i Osiedlu T. Spółce z o.o. Spółce Komandytowo - Akcyjnej o
zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 12 października 2012 r.,
zażalenia strony powodowej
na postanowienie o kosztach postępowania zawarte w punkcie drugim wyroku
Sądu Okręgowego
z dnia 7 lutego 2012 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Sąd Okręgowy w O. wyrokiem z dnia 7 lutego 2012 r. oddalił apelację
powoda i apelację pozwanego Osiedle T Spółki z o.o. Spółki komandytowo –
akcyjnej, zniósł wzajemnie między apelującymi koszty procesu w drugiej instancji,
zasądził od powoda na rzecz pozwanego P. SA kwotę 1.200 zł tytułem kosztów
zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym. Uzasadniając
rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów postępowania odwoławczego Sąd odwołał
się do zasady odpowiedzialności za wynik sporu i przytoczył art. 98 § 1 k.p.c.
Na powyższe orzeczenie, w części odnoszącej się do zniesienia kosztów
postępowania drugoinstancyjnego między apelującymi, złożył zażalenie powód
syndyk Masy Upadłości T. – T. Spółka z o.o. Wskazując, iż apelacja pozwanego
została oddalona w całości jako bezzasadna, zarzucił że powinien on być
obciążony obowiązkiem zwrotu na rzecz powoda kosztów zastępstwa procesowego
za drugą instancję. Inne rozstrzygnięcie – zdaniem skarżącego – stoi w
sprzeczności z art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca obowiązana
jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego
dochodzenia prac i celowej obrony.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z regułą odpowiedzialności za wynik sprawy, zawartą w art. 98
k.p.c., w postępowaniu procesowym strona przegrywająca zobowiązana jest
zwrócić przeciwnikowi poniesione przez niego koszty procesu (por. m. in. uchwała
składu siedmiu sędziów SN – zasada prawna z dnia 23 czerwca 1951 r., C 67/51,
OSNC 1951, nr 3, poz. 63). Odstąpienie od niej jest możliwe w wypadku wydania
rozstrzygnięć o częściowym uwzględnieniu żądań, jeżeli przeciwnik uległ
co do nieznacznej części żądania albo określenie należnej mu sumy zależało
od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu (art. 100 zd. 2 k.p.c.), ugodowego
załatwienia sprawy (art. 104 k.p.c.), bądź w sytuacjach szczególnych
uzasadnionych zasadą słuszności (art. 102 k.p.c.), zawinieniem strony polegającym
na niesumiennym lub oczywiście niewłaściwym postępowaniu (art. 103 k.p.c.).
Odpowiednikiem wskazanej zasady w odniesieniu do rozstrzygnięć o częściowym
uwzględnieniu żądań stron jest art. 100 zd. 1 k.p.c. Ze względów pragmatycznych
ustawodawca dopuścił jednak w tych sprawach, w miejsce samodzielnych
rozstrzygnięć o kosztach postępowania, po dokonaniu rozrachunku i odpowiednio
3
do jego wyniku i treści orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie wydawanie
postanowień o wzajemnym zniesieniu lub stosunkowym rozdzieleniu kosztów
postępowania. Oznacza to, że uzupełnieniem reguły odpowiedzialności za wynik
sprawy jest zasada kompensaty. Podjęcie postanowienia w oparciu o art. 100 zd. 1
k.p.c. wymaga ustalenia proporcji między zgłoszonymi a uwzględnionymi żądaniami
i zarzutami stron a wynikiem procesu. Jeżeli strony w równym lub zbliżonym
stopniu wygrały i przegrały proces, a poniesione przez nie koszty nie pozostają
w dysproporcji, właściwym rozstrzygnięciem jest zniesienie wyłożonych kosztów
postępowania (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 1985 r., II CZ
56/85, nie publ., postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 1991 r., II CZ
255/90, OSP 1991, nr 11, poz. 279, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego
2002 r., I PKN 932/00, OSNP 2004, nr 4, poz. 63).
W przedmiotowej sprawie apelacje powoda Syndyka Upadłości T.-T. Olsztyn
Spółki z o.o. oraz pozwanego Osiedla T. Spółki z o.o. Spółki komandytowo -
akcyjnej zostały oddalone, przy czym skarżący ponieśli koszty postępowania
odwoławczego w takiej samej wysokości (odpowiednio: powód opłata sądowa
1.263 zł, pozwany opłata sądowa 1.263 zł, wynagrodzenie pełnomocników po
1.200 zł). Tym samym strony w równym stopniu wygrały i przegrały w
postępowaniu odwoławczym, zatem rozstrzygnięcie o zniesieniu kosztów tego
postępowania co do zasady było prawidłowe i znajdowało oparcie w przepisie art.
100 zd. 1 k.p.c. Uchybieniem Sądu Okręgowego było jedynie powołanie art. 98
k.p.c., jako podstawy prawnej rozstrzygnięcia o kosztach postępowania także
w odniesieniu do skarżących stron. Niemniej, mimo błędnego wskazania
wskazanego przepisu, orzeczenie wydane w tym przedmiocie odpowiada prawu.
Mając na uwadze powyższe Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w zw.
z art. 3942
§ 1 k.p.c. oddalił zażalenie jako bezzasadne.
jw
POSTANOWIENIE
Dnia 12 października 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Józef Frąckowiak (przewodniczący)
SSN Anna Owczarek (sprawozdawca)
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie z powództwa Syndyka masy upadłości T. T. Spółki z o.o.
przeciwko P. SA i Osiedlu T. Spółce z o.o. Spółce Komandytowo - Akcyjnej o
zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 12 października 2012 r.,
zażalenia strony powodowej
na postanowienie o kosztach postępowania zawarte w punkcie drugim wyroku
Sądu Okręgowego
z dnia 7 lutego 2012 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Sąd Okręgowy w O. wyrokiem z dnia 7 lutego 2012 r. oddalił apelację
powoda i apelację pozwanego Osiedle T Spółki z o.o. Spółki komandytowo –
akcyjnej, zniósł wzajemnie między apelującymi koszty procesu w drugiej instancji,
zasądził od powoda na rzecz pozwanego P. SA kwotę 1.200 zł tytułem kosztów
zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym. Uzasadniając
rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów postępowania odwoławczego Sąd odwołał
się do zasady odpowiedzialności za wynik sporu i przytoczył art. 98 § 1 k.p.c.
Na powyższe orzeczenie, w części odnoszącej się do zniesienia kosztów
postępowania drugoinstancyjnego między apelującymi, złożył zażalenie powód
syndyk Masy Upadłości T. – T. Spółka z o.o. Wskazując, iż apelacja pozwanego
została oddalona w całości jako bezzasadna, zarzucił że powinien on być
obciążony obowiązkiem zwrotu na rzecz powoda kosztów zastępstwa procesowego
za drugą instancję. Inne rozstrzygnięcie – zdaniem skarżącego – stoi w
sprzeczności z art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca obowiązana
jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego
dochodzenia prac i celowej obrony.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z regułą odpowiedzialności za wynik sprawy, zawartą w art. 98
k.p.c., w postępowaniu procesowym strona przegrywająca zobowiązana jest
zwrócić przeciwnikowi poniesione przez niego koszty procesu (por. m. in. uchwała
składu siedmiu sędziów SN – zasada prawna z dnia 23 czerwca 1951 r., C 67/51,
OSNC 1951, nr 3, poz. 63). Odstąpienie od niej jest możliwe w wypadku wydania
rozstrzygnięć o częściowym uwzględnieniu żądań, jeżeli przeciwnik uległ
co do nieznacznej części żądania albo określenie należnej mu sumy zależało
od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu (art. 100 zd. 2 k.p.c.), ugodowego
załatwienia sprawy (art. 104 k.p.c.), bądź w sytuacjach szczególnych
uzasadnionych zasadą słuszności (art. 102 k.p.c.), zawinieniem strony polegającym
na niesumiennym lub oczywiście niewłaściwym postępowaniu (art. 103 k.p.c.).
Odpowiednikiem wskazanej zasady w odniesieniu do rozstrzygnięć o częściowym
uwzględnieniu żądań stron jest art. 100 zd. 1 k.p.c. Ze względów pragmatycznych
ustawodawca dopuścił jednak w tych sprawach, w miejsce samodzielnych
rozstrzygnięć o kosztach postępowania, po dokonaniu rozrachunku i odpowiednio
3
do jego wyniku i treści orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie wydawanie
postanowień o wzajemnym zniesieniu lub stosunkowym rozdzieleniu kosztów
postępowania. Oznacza to, że uzupełnieniem reguły odpowiedzialności za wynik
sprawy jest zasada kompensaty. Podjęcie postanowienia w oparciu o art. 100 zd. 1
k.p.c. wymaga ustalenia proporcji między zgłoszonymi a uwzględnionymi żądaniami
i zarzutami stron a wynikiem procesu. Jeżeli strony w równym lub zbliżonym
stopniu wygrały i przegrały proces, a poniesione przez nie koszty nie pozostają
w dysproporcji, właściwym rozstrzygnięciem jest zniesienie wyłożonych kosztów
postępowania (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 1985 r., II CZ
56/85, nie publ., postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 1991 r., II CZ
255/90, OSP 1991, nr 11, poz. 279, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego
2002 r., I PKN 932/00, OSNP 2004, nr 4, poz. 63).
W przedmiotowej sprawie apelacje powoda Syndyka Upadłości T.-T. Olsztyn
Spółki z o.o. oraz pozwanego Osiedla T. Spółki z o.o. Spółki komandytowo -
akcyjnej zostały oddalone, przy czym skarżący ponieśli koszty postępowania
odwoławczego w takiej samej wysokości (odpowiednio: powód opłata sądowa
1.263 zł, pozwany opłata sądowa 1.263 zł, wynagrodzenie pełnomocników po
1.200 zł). Tym samym strony w równym stopniu wygrały i przegrały w
postępowaniu odwoławczym, zatem rozstrzygnięcie o zniesieniu kosztów tego
postępowania co do zasady było prawidłowe i znajdowało oparcie w przepisie art.
100 zd. 1 k.p.c. Uchybieniem Sądu Okręgowego było jedynie powołanie art. 98
k.p.c., jako podstawy prawnej rozstrzygnięcia o kosztach postępowania także
w odniesieniu do skarżących stron. Niemniej, mimo błędnego wskazania
wskazanego przepisu, orzeczenie wydane w tym przedmiocie odpowiada prawu.
Mając na uwadze powyższe Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w zw.
z art. 3942
§ 1 k.p.c. oddalił zażalenie jako bezzasadne.
jw