V KK 414/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:14-11-2012
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:2 Ds
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V KK 414/11
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 16 października 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jarosław Matras (przewodniczący)
SSN Zbigniew Puszkarski
SSA del. do SN Dariusz Czajkowski (sprawozdawca)
Protokolant Barbara Kobrzyńska
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Zbigniewa Siejbika
w sprawie M. H.
skazanego za przestępstwo z art. 258 § 1 kk i in.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie w dniu 16 października 2012r. kasacji
wniesionej przez obrońcę skazanego od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 8
czerwca 2011r., utrzymującego w mocy wyrok Sądu Okręgowego z dnia 22 grudnia
2010r.
1) uchyla zaskarżony wyrok i sprawę M. H. przekazuje Sądowi
Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania;
2) zarządza zwrot oskarżonemu M. H. uiszczoną przez niego
opłatę od kasacji w kwocie 750 zł (siedmiuset pięćdziesięciu zł).
UZASADNIENIE
2
M. H.został oskarżony o to, że:
1. w nocy z 25 na 26 stycznia 2006 r. w Ś., działając w warunkach sprawstwa
kierowniczego, wspólnie i porozumieniu z M. Ś. podejmującym bezpośrednie
czynności wykonawcze, po uprzednim dostarczeniu mu informacji o pojeździe
nadającym się do dokonania kradzieży oraz narzędzi i nakłonieniu do jej
dokonania, po uprzednim otworzeniu drzwi samochodu Volkswagen Passat B6 o
wartości o 83.000 zł zabrał ten pojazd wraz z jego zawartością celem
przywłaszczenia, działając na szkodę A. G., to jest o czyn z art. 18 § 1 k.k. w zw.
z art. 279 § 1 k.k.,
2. w marcu 2006 r. w S. i innych miejscowościach , pomógł M. Ś. i
współdziałającym z nim M. G. i M. N. w zbyciu pochodzącego z kradzieży z
włamaniem samochodu marki Skoda Superb o wartości o 71.000 zł skradzionego
na szkodę J. .wiedząc iż został on uzyskany za pomocą czynu zabronionego, w ten
sposób że znalazł jego nabywcę i pośredniczył w transakcji jego sprzedaży, po
czym przekazał uzyskane z tego tytułu pieniądze M. Ś., to jest o czyn z art. 291 §1
k.k.,
3. w nocy z 13 na 14 kwietnia 2006 r. w Ś., działając w warunkach sprawstwa
kierowniczego, wspólnie i w porozumieniu z M. Ś. oraz M. G., podejmującymi
bezpośrednie czynności wykonawcze, po uprzednim dostarczeniu im informacji o
pojeździe nadającym się do dokonania kradzieży i nakłonieniu do jej dokonania
oraz po dostarczeniu narzędzi elektronicznych umożliwiających pokonanie
zabezpieczeń pojazdu przed uruchomieniem, a nadto po zapewnieniu pomocy w
jego zbyciu, po uprzednim pokonaniu zabezpieczeń samochodu marki Volkswagen
Golf o wartości 50.000 zł zabrał ten pojazd celem przywłaszczenia, działając na
szkodę K. H., a następnie zbył go nieustalonej osobie, to jest o czyn z art. 18 § 1
k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k.,
4. w połowie kwietnia 2006 r. w P., pomógł M. Ś. i współdziałającej z nim innej
osobie do dokonania kradzieży z włamaniem do samochodu marki Volkswagen
Sharan o wartości o 68.000 zł stanowiącego własność M. B. , w ten sposób, że
mając świadomość, że zamierzają oni dokonać zaboru w celu przywłaszczenia
przedmiotowego pojazdu udostępnił im urządzenie służące do przełamywania
elektronicznych zabezpieczeń pojazdów przed uruchomieniem, to jest o czyn z
art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k.,
3
5. w nocy z 26/27 kwietnia 2006 r. w Ś., działając w warunkach sprawstwa
kierowniczego, wspólnie i w porozumieniu z M. Ś. oraz M. G., podejmującymi
bezpośrednie czynności wykonawcze, po uprzednim nakłonieniu ich do dokonania
kradzieży oraz po dostarczeniu narzędzi elektronicznych umożliwiających
pokonanie zabezpieczeń pojazdu przed uruchomieniem, a nadto po zapewnieniu
pomocy w jego zbyciu, po uprzednim pokonaniu zabezpieczeń samochodu marki
Volkswagen Bora o wartości 27.000 zł zabrał ten pojazd celem przywłaszczenia,
działając na szkodę E. S., to jest o czyn z art. 18 § 1 k.k. w zw z art. 279 § 1 k.k.,
6. w maju 2006 r. w S. i innych miejscowościach, pomógł M. Ś. i
współdziałającemu z nim M. G. w zbyciu pochodzącego z kradzieży z włamaniem
samochodu marki Volkswagen Golf o wartości 24.000 zł stanowiącego własność G.
V. wiedząc iż został on uzyskany za pomocą czynu zabronionego, w ten sposób że
znalazł jego nabywcę i pośredniczył w transakcji jego sprzedaży, po czym
przekazał uzyskane z tego tytułu pieniądze M. Ś., to jest o czyn z art. 291 § 1 k.k.,
7. w maju 2006 r. w S. i innych miejscowościach, pomógł M. Ś. i
współdziałającym z nim C. S. i innej osobie w zbyciu pochodzącego z kradzieży z
włamaniem samochodu marki Volkswagen Golf f „4 Motion" o wartości o 46.000 zł
skradzionego na szkodę P. T., wiedząc iż został on uzyskany za pomocą czynu
zabronionego, w ten sposób że znalazł jego nabywcę i pośredniczył w transakcji
jego sprzedaży, po czym przekazał uzyskane z tego tytułu pieniądze M. Ś., to jest
o czyn z art. 291 § 1 k.k.,
8. w czerwcu 2006 r. w P., pomógł M. Ś. i współdziałającemu z nim M. G. do
dokonania kradzieży z włamaniem do samochodu marki Audi A-6 o wartości 35.000
zł .stanowiącego własność P. S. oraz motocykla marki KTM 620 o wartości 14.000
zł stanowiącego własność J. Z., w ten sposób, że mając świadomość, że
zamierzają oni dokonać zaboru w celu przywłaszczenia przedmiotowych pojazdów
lecz nie są w stanie tego dokonać własnymi siłami i bez udziału innych osób,
skontaktował ich z innymi osobami jako współdziałającymi w przestępstwie, które
następnie wraz z nimi dokonały włamania i kradzieży przedmiotowych pojazdów, to
jest o czyn z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k.,
9. w nocy z 27 na 28 sierpnia 2006r. w P., pomógł M. Ś. i R. W. do dokonania
kradzieży z włamaniem do samochodu marki Volkswagen Beattle wartości 48.000
zł stanowiącego własność R. T., w ten sposób, że udostępnił im urządzenie
4
elektroniczne służące do przełamywania elektronicznego zabezpieczenia pojazdu
przed jego uruchomieniem przez osoby niepowołane, to jest o czyn z art. 18 § 3
k.k. w zw. z art 279 § 1 k.k.,
10. w drugiej połowie sierpnia 2006 r. w P., pomógł M.Ś. do dokonania kradzieży
z włamaniem do samochodu marki Skoda Octavia o wartości 28.200 zł
stanowiącego własność M. P., w ten sposób, że mając świadomość że M. Ś.
zamierza dokonać włamania do tego pojazdu lecz nie posiada osoby ,która wraz z
nim tego czynu dokonałaby zasugerował mu nawiązanie kontaktu z R. W. jako
osobą, która dokona wraz z nim włamania, to jest o czyn z art. 18 § 3 k.k. w zw. z
art. 279 § 1 k.k.,
11. w nocy z 20 na 21 listopada 2006 r. w S., działając w warunkach sprawstwa
kierowniczego, wspólnie i porozumieniu z M. Ś. podejmującym bezpośrednie
czynności wykonawcze, po uprzednim otrzymaniu od M. Ś. informacji o pojeździe
nadającym się do dokonania kradzieży i nakłonieniu go do jej dokonania, po
uprzednim pokonaniu zabezpieczeń, w tym elektronicznych za pomocą specjalnego
narzędzia, samochodu marki Volkswagen Golf o wartości o 23.300 zł zabrał ten
pojazd wraz z jego zawartością celem przywłaszczenia, działając na szkodę M. V.,
to jest o czyn z art. 18 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k.,
12. w dniu 21 listopada 2006 r. w J., działając w warunkach sprawstwa
kierowniczego, wspólnie i porozumieniu z M. Ś. podejmującym bezpośrednie
czynności wykonawcze, po uprzednim dostarczeniu mu informacji o pojeździe
nadającym się do dokonania kradzieży i nakłonieniu do jej dokonania, po
uprzednim otworzeniu drzwi samochodu m- ki BMW 525 kluczem, którym nie
posiadał prawa dysponować lub dopasowanym zabrał w celu przywłaszczenia ten
pojazd o wartości ok. 70.000 zł, czym działał na szkodę W. K., to jest o czyn z art.
18 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k.,
13. w grudniu 2006 r. w J. i innych miejscowościach pomógł M. Ś. i
współdziałającym z nim M. G. w zbyciu pochodzącego z kradzieży z włamaniem
samochodu marki Volkswagen Golf o wartości o 26.000 zł skradzionego na szkodę
P. P., wiedząc iż został on uzyskany za pomocą czynu zabronionego, w ten sposób
że znalazł jego nabywcę i pośredniczył w transakcji jego sprzedaży, po czym
przekazał uzyskane z tego tytułu pieniądze M. Ś., to jest o czyn z art. 291 § 1 k.k.,
5
14. w początkach grudnia 2006 r. w S. i innych miejscowościach, pomógł M. Ś. i
współdziałającemu z nim M. G. w zbyciu samochodu osobowego m-ki marki Audi
A4 o wartości 31.100 zł skradzionego w nocy z 3 na 4 grudnia 2006 r., na szkodę
H. B., wiedząc, iż został on uzyskany za pomocą czynu zabronionego, w ten
sposób że znalazł jego nabywcę i pośredniczył w transakcji jego sprzedaży, po
czym przekazał uzyskane z tego tytułu pieniądze M. Ś., to jest o czyn z art 291 § 1
k.k.,
15. w początkach stycznia 2007 r. w S. i innych miejscowościach, pomógł M. Ś. i
współdziałającym z nim M. G. i M. N.w zbyciu samochodu osobowego marki
Volkswagen Passat o wartości 18.400 zł skradzionego w nocy z 2 na 3 stycznia
2007 r. na szkodę C. S., wiedząc iż został on uzyskany za pomocą czynu
zabronionego, w ten sposób że znalazł jego nabywcę i pośredniczył w transakcji
jego sprzedaży po czym przekazał uzyskane z tego tytułu pieniądze M. Ś., to jest o
czyn z art. 291 § 1 k.k.,
16. w styczniu 2007 r. w S. i innych miejscowościach, pomógł M. Ś. oraz
współdziałającym z nim M. N. i M. G. w zbyciu pochodzącego z kradzieży z
włamaniem samochodu marki Seat Alhambra o wartości 44.000 zł stanowiącego
własność R. R., wiedząc iż został on uzyskany za pomocą czynu zabronionego, w
ten sposób że znalazł jego nabywcę i pośredniczył w transakcji jego sprzedaży, po
czym przekazał uzyskane z tego tytułu pieniądze M.Ś., to jest o czyn z art. 291 § 1
k.k.,
17. w początkach lutego 2007 r. S. i innych miejscowościach, pomógł M. Ś. oraz
współdziałającym z nim M. G. i M. N. w zbyciu samochodu osobowego marki
Volkswagen Passat o wartości 28.000zł, skradzionego w nocy z 18 na 19 lutego
2007 r. na szkodę J. P., wiedząc iż został on uzyskany za pomocą czynu
zabronionego, w ten sposób że znalazł jego nabywcę i pośredniczył w transakcji
jego sprzedaży, po czym przekazał uzyskane z tego tytułu pieniądze M. Ś., to jest
o czyn z art. 291 § 1 k.k.,
18. w początkach lutego 2007 r. w S. i innych miejscowościach, za
pośrednictwem R. W. nabył od M. Ś. i współdziałających z nim M. G. i M. N.
samochód osobowy marki Audi A-6 o wartości 50.000 zł skradziony w nocy z 13 na
14 lutego 2007 r. na szkodę A. R. wiedząc iż został on uzyskany za pomocą czynu
zabronionego, to jest o czyn z art. 291 § 1 k.k.,
6
19. w lutym 2007 r. w P., pomógł M. Ś. i współdziałającemu z nim M. G. do
dokonania kradzieży z włamaniem do samochodu marki Audi A4 o wartości ok.
20.000 zł stanowiącego własność K. K. oraz marki Audi A4 o wartości ok. 20.000 zł
stanowiącego własność S. K., w ten sposób, że mając świadomość, że zamierzają
oni dokonać zaboru w celu przywłaszczenia przedmiotowych pojazdów lecz nie są
w stanie tego dokonać własnymi siłami i bez udziału innych osób oraz nie
dysponują urządzeniem służącym do przełamywania elektronicznych zabezpieczeń
pojazdów przed uruchomieniem, skontaktował ich z innymi osobami jako
współdziałającymi w przestępstwie, które posiadały niezbędne urządzenia, które
następnie wraz z nimi dokonały usiłowania włamania i kradzieży przedmiotowych
pojazdów, to jest o czyn z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k.,
20. w kwietniu 2007 r. w S. i innych miejscowościach, pomógł M. Ś. i
współdziałającemu z nim M. N. w zbyciu pochodzącego z kradzieży z włamaniem
samochodu marki Audi A6 o wartości 44.900 zł stanowiącego własność P. P.,
wiedząc iż został on uzyskany za pomocą czynu zabronionego, w ten sposób że
znalazł jego nabywcę i pośredniczył w transakcji jego sprzedaży, po czym
przekazał uzyskane z tego tytułu pieniądze M. Ś., to jest o czyn z art. 291 § 1 k.k.,
21. w maju 2007 r. w S. i innych miejscowościach, pomógł M. Ś. i
współdziałającemu z nim M. G. do dokonania kradzieży z włamaniem do
samochodu m-ki Audi A4 o wartości 20.000 zł w ten sposób, że mając świadomość,
iż mają oni zamiar dokonać kradzieży tego pojazdu obiecał zakupienie go od nich,
co następnie uczynił, działając na szkodę P. J., to jest o czyn z art. 18 § 3 k.k. w
zw. z art. 279 § 1 k.k.,
22. w końcu maja 2007 r. w S. i innych miejscowościach, pomógł M.Ś. oraz
współdziałającym z nim M. G. i C. S. w zbyciu samochodu osobowego m-ki marki
Volkswagen Passat B5 o wartości 30.000 zł skradzionego w nocy z 27 na 28 maja
2007r na szkodę W. K., wiedząc, iż został on uzyskany za pomocą czynu
zabronionego, w ten sposób że znalazł jego nabywcę i pośredniczył w transakcji
jego sprzedaży, po czym przekazał uzyskane z tego tytułu pieniądze M. Ś., to jest
o czyn z art. 291 § 1 k.k.,
23. w nocy z 8 na 9 czerwca 2007 r. w S. działając w warunkach sprawstwa
kierowniczego, wspólnie i w porozumieniu z M. Ś., C. S. podejmującym
bezpośrednie czynności wykonawcze, po uprzednim nakłonieniu do dokonania
7
kradzieży oraz po dostarczeniu narzędzi elektronicznych umożliwiających
pokonanie zabezpieczeń pojazdu przed uruchomieniem, a nadto po zapewnieniu
pomocy w jego zbyciu, po uprzednim pokonaniu zabezpieczeń samochodu marki
Volkswagen Golf o wartości 36.000 zł zabrał ten pojazd celem przywłaszczenia,
działając na szkodę M. B., to jest o czyn z art. 18 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1
k.k.,
24. w lipcu 2007 r w Ś. i innych miejscowościach, pomógł M. Ś. i
współdziałającym z nim M. G. i C. S. w zbyciu samochodu osobowego m-ki marki
Volkswagen Passat B5 o wartości 12.000zł zł skradzionego w nocy z 17 na 18 lipca
2007 r. na szkodę H. S., wiedząc, iż został on uzyskany za pomocą czynu
zabronionego, w ten sposób że znalazł jego nabywcę i pośredniczył w transakcji
jego sprzedaży, po czym przekazał uzyskane z tego tytułu pieniądze M. Ś., to jest
o czyn z art. 291 § 1 k.k.,
25. na przestrzeni 2006 lub 2007r. w P., pomógł M. Ś. i współdziałającemu z nim
M. G. do dokonania kradzieży z włamaniem do samochodu marki Audi A4 o
nieustalonym numerze rejestracyjnym o wartości ok. 20.000 zł stanowiącego
własność nieustalonej osoby, w ten sposób, że mając świadomość, że zamierzają
oni dokonać zaboru w celu przywłaszczenia przedmiotowego pojazdu lecz nie są w
stanie tego dokonać bez udziału innych osób oraz nie dysponują urządzeniem
służącym do przełamywania elektronicznych zabezpieczeń pojazdów przed
uruchomieniem, skontaktował ich z innymi osobami jako współdziałającymi w
przestępstwie, które posiadały niezbędne urządzenia, które następnie wraz z nimi
dokonały usiłowania włamania i kradzieży przedmiotowego pojazdu, to jest o czyn
z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k.,
26. w okresie od kwietnia 2006 r. do kwietnia 2007 r. w S., mając świadomość, iż
M. Ś. będzie dokonywał włamań do samochodów osobowych i ich kradzieży, do
czego niezbędne mu są narzędzia służące do przełamywania blokad pojazdów
przed ich uruchomieniem przez osoby nieuprawnione, pomógł wymienionemu i
działającym z nim w przypadkach poszczególnych włamań innym osobom do
dokonania kradzieży z włamaniem do samochodu: marki Volkswagen Sharan o
wartości 49.250 zł w nocy z 27 na 28 grudnia 2006 r. szkodę A. Ł., marki Seat
Alhambra o wartości 44000 zł w nocy z 27 na 28 stycznia 2007 r na szkodę R. R.,
marki Volkswagen Transporter o wartości 32.000 zł. w nocy z 18 na 19 lutego 2007
8
r. na szkodę M.., marki Ford Galaxy o wartości 61.000 zł w nocy z 14 na 15
kwietnia 2007 r., na szkodę J. S. i innych nieustalonych pojazdów, w ten sposób, że
udostępnił mu komputery pokładowe samochodów, służące do zastępowania
oryginalnych w nich zamontowanych, oraz urządzenia elektroniczne podłączane do
systemów elektrycznych pojazdów w czasie dokonywania włamania których M. Ś.
używał w czasie włamań do uruchamiania pojazdów, to jest o czyn z art. 18 § 3
k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.,
27. w okresie od początku 2006 roku do połowy 2007 roku w S. działając
wspólnie i w porozumieniu z i innymi osobami brał udział w działaniach
zorganizowanej grupy przestępczej mającej na celu popełnianie przestępstw
polegających na kradzieżach z włamaniami samochodów i dalszym ich zbywaniu,
przy czym M. H. działalnością grupy tej kierował, to jest o czyn z art. 258 § 3 k.k.
Wyrokiem z dnia 22 grudnia 2010 r. Sąd Okręgowy oskarżonego M. H. uznał
za winnego tego, że w okresie od początku 2006 r. do połowy 2007 r. w S. i innych
miejscowościach działając wspólnie i w porozumieniu z R.W., a nadto M. Ś., M. G.,
C. S. brał udział w zorganizowanej grupie przestępczej mającej na celu popełnienie
przestępstw polegających na kradzieżach z włamaniami do samochodów i dalszym
ich zbywaniu, tj. popełnienia przestępstwa z art. 258 § 1 k.k. i za to na podstawie
art. 258 § 1 k.k. wymierzył mu karę 8 /osiem/ miesięcy pozbawienia wolności.
Oskarżonego M. H. uznał nadto za winnego tego, że działając z góry powziętym
zamiarem wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami według ustalonego
wcześniej planu dostarczając informacji o pojazdach oraz dostarczając narzędzi
elektronicznych umożliwiających pokonanie zabezpieczeń pojazdu, a nadto
podejmując działania związane ze zbywaniem pojazdów dopuścił się:
- w nocy z 25 na 26 stycznia 2006 r. w Ś. działając z M.Ś. po uprzednim
pokonaniu zabezpieczeń i otworzeniu drzwi samochodu Volkswagen Passat B6 o
wartości 83.000zł zaboru tego pojazdu wraz z jego zawartością w celu
przywłaszczenia działając na szkodę A. G.,
- w nocy z 13 na 14 kwietnia 2006 r. w Ś. działając z M. Ś. oraz M. G. po
uprzednim pokonaniu zabezpieczeń samochodu marki Volkswagen Golf o wartości
50.000 zł zaboru tego pojazdu w celu przywłaszczenie na szkoda K. H., a
następnie zbywając go nieustalonej osobie,
- w połowie kwietnia 2006 r. w P. działając z M. Ś. oraz inną współdziałającą z
nim osobą po uprzednim pokonaniu zabezpieczeń pojazdu samochodu marki
9
Volkswagen Sharan o wartości 68.000 zł dokonał zaboru w celu przywłaszczenia
działając na szkodę M.B.
- w nocy z 26 na 27 kwietnia 2006 r. w Ś. działając z M. Ś. i M. G. po uprzednim
pokonaniu zabezpieczeń samochodu marki Volkswagen Bora o wartości 27.000 zł
zaboru w celu przywłaszczenia na szkodę E. S.,
- w czerwcu 2006 r. w P. działając z M. Ś. i M.G. po uprzednim pokonaniu
zabezpieczeń dokonał zaboru w celu przywłaszczenia samochodu marki Audi A6 o
wartości 35.000 zł działając na szkodę P. S. oraz motocykla marki KTM 620 o
wartości 14.000zł na szkodę J.Z.,
- w drugiej połowie sierpnia 2006 r. w P. działając z M. Ś. po uprzednim
pokonaniu zabezpieczeń dokonał zaboru w celu przywłaszczenia samochodu marki
Skoda Oktawia -HP o wartości 28.200zł działając na szkodę M. P.,
- w nocy z 20 na 21 listopada 2006 r. w S. działając z M. Ś. po uprzednim
pokonaniu zabezpieczeń dokonał zaboru w celu przywłaszczenia samochodu marki
Volkswagen Golf o wartości 23.300 zł działając na szkodę M.V.,
- w dniu 21 listopada 2006 r. w J. działając z M. Ś. przy pomocy klucza, którym
nie mieli prawa dysponować lub dopasowaniem dokonał zaboru w celu
przywłaszczenia samochodu marki BMW 525 o wartości 70.000 zł na szkodę W. K.,
- w lutym 2007 r. w P. działając z M. Ś. i M. G. po uprzednim pokonaniu
zabezpieczeń dokonał zaboru w celu przywłaszczenia samochodów marki Audi A4
o wartości około 20.000 zł na szkodę K. K., oraz Audi A4 o wartości około 20.000 zł
na szkodę S. K.,
- w maju 2007 r. w S. działając z M. Ś. i M. G. po uprzednim pokonaniu
zabezpieczeń pojazdu dokonał zaboru w celu przywłaszczenia samochodu marki
Audi A4 o wartości 20.000 zł działając na szkodę P. J.,
- w nocy z 8 na 9 czerwca 2007 r. w S. działając z M. Ś., C. S. i M. G. po
uprzednim pokonaniu zabezpieczeń pojazdu dokonał zaboru w celu
przywłaszczenia samochodu marki Volkswagen Golf o wartości 36.000 zł działając
na szkodę M. B.,
- w nocy z 27 na 28 grudnia 2006 r. w S. działając z M. Ś. po uprzednim
pokonaniu zabezpieczeń dokonał zaboru w celu przywłaszczenia samochodu marki
Volkswagen Sharan o wartości 49.250 zł na szkodę A. Ł.,
10
- w nocy z 27 na 28 stycznia 2007r. w S. działając z M. Ś. po uprzednim
pokonaniu zabezpieczeń dokonał zaboru w celu przywłaszczenia samochodu marki
Seat Alhambra o wartości 44.000zł na szkodę R. R.,
- w nocy z 18 na 19 lutego 2007 r. w S. działając z M. Ś. po uprzednim
pokonaniu zabezpieczeń pojazdu dokonał zaboru w celu przywłaszczenia
samochodu marki Volkswagen Transporter o wartości 32.000 zł działając na
szkodę M. S.,
- w nocy z 14 na 15 kwietnia 2007 r. w S. z M. Ś. po uprzednim pokonaniu
zabezpieczeń pojazdu dokonał zaboru w celu przywłaszczenia samochodu marki
Ford Galaxy o wartości 61.000 zł na szkodę J. S.,
- w nocy z 27 na 28 sierpnia 2006 r. w P. działając z M. Ś. i R. W. po uprzednim
pokonaniu zabezpieczeń pojazdu dokonał zaboru w celu przywłaszczenia
samochodu Volkswagen Beattle o wartości 48.000 zł na szkodę R. T.,
tj. popełnienia przestępstwa z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to na
podstawie art. 279 § 1 k.k. wymierzył mu karę 2 /dwa/lata i 6 /sześć/ miesięcy
pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2 k.k. karę grzywny w ilości 100
/sto/stawek dziennych przy przyjęciu, iż jedna stawka odpowiada kwocie 50
/pięćdziesięciu/ złotych.
Oskarżonego M. H. uznał za winnego popełnienia zarzucanych mu
zachowań opisanych w punktach 14 , 18 ,19, 25, 26, 27, 28 ,29 ,30 ,32, 34, 36
części wstępnej wyroku z tym ,iż przyjął ,że działał on z góry powziętym zamiarem
tj. popełnienia przestępstwa z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to na
podstawie art. 291 § 1 k.k. wymierzył mu karę 1 / jednego/ roku i 6 /sześciu/
miesięcy pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2.k.k. karę grzywny w
ilości 100 /sto/ stawek dziennych przy przyjęciu, iż jedna stawka odpowiada kwocie
50 /pięćdziesiąt/ złotych,
- na podstawie art. 85 k.k., art. 86 § 1 i 2 k.k. połączył M.H. kary pozbawienia
wolności orzeczone w punktach III, IV i V oraz grzywny orzeczone w punktach IV i
V i wymierzył mu kary łączne 3 /trzy/ lata pozbawienia wolności i grzywny w ilości
150 /sto pięćdziesiąt/ po 50 /pięćdziesiąt/ złotych każda,
- na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł od oskarżonego M. H. na rzecz P. J.
obowiązek naprawienia szkody to jest uiszczenia na jego rzecz kwoty 20.000
/dwudziestu tysięcy/ złotych,
11
- na podstawie art. 627 k.p.k. w zw. z art. 633 k.p.k. zasądził od oskarżonego
M. H. na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w sprawie związane z jego
udziałem i wymierzył mu opłatę w kwocie 800 /osiemset/ złotych.
Apelację od powyższego wyroku na korzyść oskarżonego M.H. wniósł jego
obrońca, zarzucając:
1) obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku, a
mianowicie art. 7 k.p.k poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego, sprzeczną
z doświadczeniem życiowym i logicznym rozumowaniem, a w szczególności
poprzez:
- przydanie pełnego waloru wiarygodności wyjaśnieniom i zeznaniom M. Ś.
bez dokonania szczegółowej analizy twierdzeń M. Ś., które w niektórych
fragmentach są wewnętrznie sprzeczne,
- uznanie, iż zorganizowana grupa przestępcza działała od początku 2006 r.
do połowy 2007 r. przy jednoczesnym ustaleniu, iż ostatnia kradzież samochodu,
której mieli dokonać uczestnicy grupy przestępczej, miała mieć miejsce w lipcu
2007r.,
2) obrazę przepisów postępowania mogącą mieć wpływ na treść wyroku, a
mianowicie art. 424 § 1 i § 2 k.p.k. poprzez wewnętrzną sprzeczność pisemnego
uzasadnienia orzeczenia wyrażającą się w ustaleniu okoliczności konkretnego
zdarzenia w oparciu o wyjaśnienia i zeznania M. Ś., które są wzajemnie sprzeczne,
3) obrazę przepisów postępowania mogącą mieć wpływ na treść orzeczenia,
a mianowicie art. 366 § 1 k.p.k. poprzez niewyjaśnienie wszystkich istotnych
okoliczności sprawy i nieodtworzenie na rozprawie głównej materiałów kontroli
operacyjnej zawierających utrwalone rozmowy telefoniczne prowadzone m.in. przez
M. Ś. z innymi osobami, które brały udział w kradzieżach samochodów,
4) obrazę przepisów postępowania mogącą mieć wpływ na treść wyroku, a
mianowicie art. 366 § 1 k.p.k. poprzez niewyjaśnienie wszystkich istotnych
okoliczności sprawy i niezażądanie od operatora telefonii komórkowej bilingów
rozmów telefonicznych wykonywanych z telefonów należących do M. Ś. w okresie
2006 r. – 2007 r., co pozwoliłoby na weryfikację wiarygodności twierdzeń M. Ś. co
do kontaktów telefonicznych, co do dat i ilości kontaktów telefonicznych z
oskarżonym M. H.,
12
5) obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 279 § 1 k.k.
poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w stanie faktycznym niniejszej sprawy i
uznanie oskarżonego za winnego popełnienia przestępstwa kradzieży (pkt IV
części dyspozytywnej wyroku), w sytuacji gdy na podstawie stanu faktycznego
ustalonego przez Sąd nie można oskarżonemu przypisać współsprawstwa
kradzieży pojazdów,
6) obrazę przepisów postępowania mogącą mieć wpływ na treść orzeczenia,
a mianowicie art. 413 § 1 pkt 5 k.p.k. poprzez brak rozstrzygnięcia wyroku Sądu I
instancji odnośnie sprawstwa oskarżonego w zakresie zarzutu opisanego w
punkcie 37 części wstępnej wyroku.
Stawiając powyższe zarzuty obrońca wniósł o uchylenie zaskarżonego
wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.
Po rozpoznaniu wniesionej apelacji, Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 8
czerwca 2011 r.:
I. utrzymał w mocy zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego M.
H.;
II. zasądził od oskarżonego M. H. na rzecz Skarbu Państwa koszty
sądowe za postępowanie odwoławcze związane z jego udziałem w postępowaniu,
przy czym wymierzył mu opłatę za drugą instancje w wysokości 1.900 złotych.
Wyrok powyższy został zaskarżony kasacją przez obrońcę oskarżonego M.
H., który orzeczeniu temu zarzucił:
1) rażące naruszenie prawa procesowego mające istotny wpływ na treść
orzeczenia, a mianowicie art. 433 § 2 k.p.k., art. 457 § 3 k.p.k., art. 366 § 1 k.p.k.,
art. 170 § 1 pkt 1 k.p.k., oraz art. 6 k.p.k. poprzez nierozważenie wszystkich
zarzutów i wniosków wskazanych w apelacji, poprzez uznanie, iż przeprowadzenie
dowodu z odtworzenia na rozprawie głównej materiałów kontroli operacyjnej
(znajdującej się w aktach niejawnych oznaczonych sygn. /…/, które w akcie
oskarżenia oznaczono sygn./…/) stosowanej wobec M. Ś. jest niedopuszczalne, w
sytuacji gdy skazany M. H. żądając przeprowadzenia przedmiotowego dowodu
chce udowodnić, iż nie popełnił zarzucanych mu czynów i twierdzenie, iż materiały
kontroli operacyjnej uzyskane w trakcie stosowania takiej kontroli jedynie wobec M.
Ś. nie mogą być wykorzystywane w postępowaniu prowadzonym przeciwko M. H.,
w sposób rażący narusza prawo skazanego do obrony i dowodzenia swojej
13
niewinności, co jednocześnie doprowadziło do niewyjaśnienia wszystkich
okoliczności sprawy,
2) rażące naruszenie prawa procesowego mające istotny wpływ na treść
orzeczenia, a mianowicie art. 433 § 2 k.p.k., art. 457 § 3 k.p.k., art. 366 § 1 k.p.k.,
oraz art. 6 k.p.k. i art. 7 k.p.k. poprzez nie rozważenie wszystkich zarzutów i
wniosków wskazanych w apelacji, poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego i
uznanie, iż twierdzenia M. Ś., iż kontaktował się on z M. H. telefonicznie pozwalają
na ustalenie, iż bez znaczenia jest w jakim miejscu znajdował się M. H., podczas
gdy przeprowadzone w postępowaniu odwoławczym dowody wymagały
dopuszczenia dowodu z przesłuchania M. Ś. na okoliczność ustalenia przebiegu
rozmów pomiędzy M. H. a M. Ś. odnośnie zdarzeń opisanych w punkcie 34, 36
oraz 38 części wstępnej wyroku Sądu Okręgowego,
3) rażące naruszenie prawa procesowego mające istotny wpływ na treść
orzeczenia, a mianowicie art. 433 § 2 k.p.k., art. 457 § 3 k.p.k., art. 170 § 1 pkt 4
k.p.k., art. 366 § 1 k.p.k., oraz art. 6 k.pk. i art. 7 k.p.k. poprzez nie rozważenie
wszystkich zarzutów i wniosków wskazanych w apelacji i stwierdzenie, iż obecnie
niemożliwe jest przeprowadzenie dowodu z tzw. bilingów telefonicznych, w sytuacji
gdy bilingi rozmów telefonicznych wykonywanych z dwóch telefonów użytkowanych
przez skazanego M. H. za okres od 01.12.2005 r. do 01.04.2006 r. znajdują się w
aktach sprawy, która była prowadzona przez Prokuraturę Rejonową pod sygn. akt:
2 Ds. /…/, a następnie przez Sąd Rejonowy pod sygn. akt: /…/.
Stawiając powyższe zarzuty obrońca wniósł o uchylenie wyroku w
zaskarżonej części oraz utrzymanego w nim w mocy wyroku Sądu Okręgowego i
przekazanie sprawy temu Sądowi do ponownego rozpoznania.
Obrońca w pisemnej kasacji złożył również wnioski dowodowe, które na
rozprawie przed Sądem Najwyższym cofnął, tłumacząc fakt ich wniesienia do Sądu
kasacyjnego pomyłką; jednocześnie stwierdził, iż są one adresowane do
właściwego Sądu w przypadku, gdyby wyrok został uchylony i sprawa została
przekazana temu Sądowi do ponownego rozpoznania.
W pisemnej odpowiedzi na kasację Prokurator Apelacyjny wniósł o oddalenie
kasacji jako oczywiście bezzasadnej, a stanowisko to podtrzymał występujący na
rozprawie kasacyjnej Prokurator Prokuratury Generalnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
14
Wniesiona kasacja okazała się częściowo zasadna, pomimo niedoskonałości
redakcyjnych sformułowanego w niej zarzutu zawartego w punkcie 1, skutkującego
uchyleniem zaskarżonego rozstrzygnięcia. Zarzucając bowiem rażące naruszenie
prawa procesowego mające istotny wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art.
433 § 2 k.p.k., art. 457 § 3 k.p.k., art. 366 § 1 k.p.k., art. 170 § 1 pkt. 1 k.p.k. oraz
art. 6 k.p.k., jej autor wskazał, jakoby Sąd odwoławczy nie rozważył wszystkich
zarzutów i wniosków zawartych w apelacji, a dotyczących przeprowadzenia na
rozprawie głównej dowodu z odtworzenia materiałów z kontroli operacyjnej.
Tymczasem już nawet pobieżna lektura uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego
wskazuje, że postępowanie toczące się przed Sądem Apelacyjnym spełniało
wymogi kompletności określone w art. 433 § 2 k.p.k., a jego finalnym efektem było
sporządzenie, wyczerpującego, perfekcyjnego wręcz pod względem redakcyjnym
uzasadnienia wyroku, w którym Sąd ad quem krok po kroku odniósł się do
wszystkich zarzutów i wniosków apelacyjnych, zgodnie z wymogiem stawianym
przez art. 457 § 3 k.p.k. Dotyczy to również kwestii związanych z oceną
dopuszczalności wykorzystania w przedmiotowym procesie tzw. podsłuchów
operacyjnych (patrz str. 22- 23 uzasadnienia wyroku). Skoro zatem Sąd rozważył
wszystkie wnioski i zarzuty zwyczajnego środka odwoławczego, to o obrazie
przepisów art. 433 § 2 k.p.k. i art. 457 § 3 k.p.k. nie może być mowy.
Skuteczność kasacji i związana z tym konieczność uchylenia wyroku Sądu
odwoławczego była natomiast rezultatem podzielenia przez Sąd Najwyższy
słuszności stanowiska autora skargi - w kontekście zarzutu postawionego w
punkcie 1 kasacji i rozwiniętego następnie w jej uzasadnieniu - iż wykładnia
przepisu art. 19 ustawy z 6 kwietnia 1991 r. o Policji w zw. z art. 170 § 1 pkt. 1
k.p.k., której dokonał Sąd ad quem, jest w sposób rażący błędna. Spowodowała
ona jednocześnie konsekwencje, o których pisze w swojej kasacji obrońca, a które
polegały na naruszeniu określonego w art. 6 k.p.k. prawa oskarżonego do obrony.
Stwierdzić również należało, że ranga uchybienia, które godzi w to
podstawowe prawo oskarżonego uzasadnia uznanie, iż uchybienie to mogło mieć
istotny wpływ na treść orzeczenia w rozumieniu art. 523 § 1 k.p.k., przez co
zaskarżony wyrok nie może się ostać.
Przed przystąpieniem do omówienia spornych kwestii stwierdzić na wstępie
należy, że w realiach niniejszej sprawy Sąd Apelacyjny procedował jeszcze na
bazie poprzednio obowiązujących przepisów regulujących materię związaną z
15
kontrolą operacyjną. Aktualny stan prawny, obowiązujący od 11 czerwca 2011 r.
(zatem zaledwie trzy dni po wydaniu zaskarżonego wyroku), został uregulowany
ustawą z dnia 4 lutego 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego
oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 53, poz. 273) i był wynikiem ukształtowania
się w zasadzie zbieżnego i jednolitego poglądu, utrwalonego cytowanymi zresztą
przez Sąd Apelacyjny judykatami (patrz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
26 kwietnia 2007 r., KZP 6/07, OSNKW 2007/5/18 oraz uchwała 7 sędziów Sądu
Najwyższego z dnia 23 marca 2011 r. akt I KZP 32/10, OSNKW 2011/3/22). Sąd
odwoławczy, odczytując znaczenie poglądów w nich wyrażonych i powołując się na
nie, wypaczył jednak ich rzeczywisty sens i treść oraz fakt, że u ich podłoża leżała
troska o poszanowanie praw obywatelskich oraz zachowanie konstytucyjnych i
europejskich standardów wobec osób, względem których kontrola operacyjna jest
stosowana. Wolność osobista oraz wynikająca z niej tajemnica komunikowania się,
które stanowią jedną z najważniejszych i podstawowych wartości demokratycznego
państwa prawa, zagwarantowanych w Konstytucji RP (art. 49) oraz w Konwencji o
Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (art. 8), nie pozwalają na
pozbawione atrybutu legalności podsłuchiwanie obywateli i wykorzystanie
uzyskanych w taki sposób materiałów dowodowych przeciwko nim. Gdyby zatem w
materiałach operacyjnych, o których ujawnienie wnosił obrońca znajdowały się
jakiekolwiek informacje o przestępstwie popełnionym przez oskarżonego M. H., a
materiały te byłyby nielegalne z tego powodu, że wobec wyżej wymienionego nie
wydano sądowej zgody na zastosowanie podsłuchu lub zgody następczej, albo też
w drodze tego podsłuchu ujawniono przestępstwa spoza katalogu określonego w
art.19 ust. 1 ustawy o Policji, to wyrażony przez Sąd odwoławczy pogląd o
niedopuszczalności tego dowodu w rozumieniu art. 170 § 1 pkt. 1 k.p.k. należałoby
w pełni podzielić. Tymczasem w realiach sprawy niniejszej obrońca oskarżonego w
materiałach tych doszukiwał się nie dowodów winy, lecz właśnie niewinności swego
klienta. Z tego też względu, powołanie się przez Sąd na niedopuszczalność tego
dowodu, z jednoczesnym przytoczeniem stanowiska orzecznictwa, które wyrażone
zostało na kanwie przypadków godzących w interes oskarżonego, a nie służących
jego korzyści, było oczywiście błędne.
Materia powyższa została obecnie uregulowana poprzez wspomnianą
wcześniej ustawę z dnia 4 lutego 2011 r.o zmianie ustawy - Kodeks postępowania
karnego oraz niektórych innych ustaw i w efekcie, we wszystkich ustawach
16
dających kompetencje wymienionym w nim organom do stosowania kontroli
operacyjnej zawarto uregulowanie stanowiące de facto akceptację dla istniejącej
już praktyki, w myśl której stosowne instytucje procesowe mają zabezpieczać
obywateli przed nadmierną ingerencją w ich prawo do komunikowania się i w
tajemnicę korespondencji. Analizując wniosek dowodowy obrońcy logicznym jest,
że teza dowodowa, z której ma wynikać brak rozmów, a nawet jakichkolwiek
kontaktów telefonicznych oskarżonego z osobą, wobec której stosowana była
legalna kontrola operacyjna, w żaden sposób nie narażała na szwank praw i
wolności M. H. Dowód ten, wedle intencji jego autora, miał co najmniej wpłynąć na
ocenę wiarygodności pomówień oskarżonego przez M. Ś., a taki jego cel znajduje
umocowanie prawne w treści przepisu art. 169 § 2 k.p.k. in fine. Skoro tak, to Sąd
odwoławczy uznając taki dowód za niedopuszczalny w sposób rażący obraził
przepis art. 170 § 1 pkt. 1 k.p.k. i naruszył prawo oskarżonego do obrony.
Zatem podsumowując tę część rozważań skonstatować należy, iż dla oceny
dopuszczalności dowodu z materiałów z kontroli operacyjnej, o której mowa w art.
19 ust. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr
287, poz. 1687) istotny jest kierunek tego dowodu. Jeśli jego celem jest wykazanie
niewinności oskarżonego lub uzyskanie dowodów świadczących na jego korzyść, to
może być on przeprowadzony niezależnie od faktu, że wobec tego oskarżonego nie
wydano postanowienia w trybie art. 19 ust. 3 tej ustawy, ani też określonego w art.
19 ust. 15 c postanowienia o zgodzie następczej.
Sąd Najwyższy w pełni dostrzega ułomność powyższego zarzutu
kasacyjnego i nie do końca lojalność autora kasacji w stosunku do Sądów obu
instancji, bowiem materiały z podsłuchu stanowiły dostępny dla stron załącznik do
aktu oskarżenia, zaś obrońca sformułował swój wniosek dowodowy nie tylko późno,
ale i na tyle ogólnikowo, że nie wskazał nawet, jakie konkretnie elementy zawarte w
dokumentach niejawnych mogą stanowić dowód świadczący na korzyść
oskarżonego. Nie jest jednak rolą Sądu Najwyższego taka weryfikacja wniosku
dowodowego, która opierałaby się na niedopuszczalnej w postępowaniu
kasacyjnym interpretacji faktów. Weryfikacji tej musi dokonać zatem Sąd
odwoławczy, opierając się najpierw na wyrażonym w niniejszej sprawie
zapatrywaniu prawnym Sądu Najwyższego o dopuszczalności takiego dowodu, zaś
rzeczą wtórną będzie dopiero kwestia oceny, na ile ten dowód ma znaczenie dla
rozstrzygnięcia sprawy, na ile jest przydatny i możliwy do przeprowadzenia w
17
rozumieniu przepisu art. 170 § 1 pkt. 2-4 k.p.k. Nie podlega bowiem dyskusji, że
naturą dowodu z podsłuchanych rozmów jest w zasadzie potwierdzenie pewnych
faktów, a nie ich wykluczenie. Czym innym jest bowiem uzyskanie tą drogą dowodu
świadczącego o popełnieniu przestępstwa, gdyż taki dowód ma charakter
ustalający, czym innym zaś - nieznalezienie takiego potwierdzenia, co osłabia
jedynie moc dowodów obciążających. Jak się wydaje, obrońcy chodziło o ten drugi
rodzaj dowodu, zatem winien go doprecyzować stosownie do wymogów art. 169 §
1 k.p.k.
Ponownie rozpoznając sprawy Sąd Apelacyjny będzie władny rozstrzygnąć
również w przedmiocie innych wniosków dowodowych zawartych w kasacji
obrońcy, które ten adresując najpierw do Sądu Najwyższego - na rozprawie je
cofnął, jako wniesione do tegoż Sądu omyłkowo.
Wprawdzie rozpoznanie zarzutu z punktu 1 kasacji było wystarczające w
rozumieniu art. 436 k.p.k. w zw. z art. 518 k.p.k. do wydania orzeczenia, to jednak
celowe wydaje się przynajmniej skrótowe odniesienie się do pozostałych zarzutów
skargi kasacyjnej. Sąd Najwyższy uznaje, że zarzuty te są bezzasadne w stopniu
oczywistym.
Jeśli chodzi o zarzut nieprzesłuchania w postępowaniu przed Sądem II
instancji M. Ś. na okoliczność rozmów prowadzonych z oskarżonym i związany z
tym zarzut obrazy przepisów art. 433 § 2 k.p.k. w zw. z art. 457 § 3 k.p.k. oraz art. 7
k.p.k., to w sytuacji, gdy taki wniosek dowodowy przed Sądem Apelacyjnym nie był
składany, trudno jest zrozumieć, na czym miałaby polegać obraza tych przepisów.
Żądając natomiast przeprowadzenia tych dowodów z urzędu i wskazując na
naruszenie przez Sąd Apelacyjny art. 366 § 1 k.p.k. obrońca nie zauważa, że
przepis ten dotyczy obowiązków Przewodniczącego sądu I instancji, zaś
postępowanie przed sądem odwoławczym - zgodnie z art. 452 § 1 k.p.k., poza
wyjątkami określonymi w § 2 tego artykułu - nie może być prowadzone co do istoty,
a do tego w sumie sprowadzałoby się kolejne przesłuchiwanie głównego świadka
oskarżenia.
Z kolei zarzut z punktu 3 kasacji, podnoszący naruszenie tych samych co
wcześniej przepisów i uzupełniony dodatkowo o art. 170 § 1 pkt. 4 k.p.k. wskazuje
na okoliczność nową, związaną z ujawnieniem dowodu i jako taki nie powinien być
dopuszczalny w postępowaniu kasacyjnym, a co najwyżej wznowieniowym. Z
uwagi na uchylenie wyroku - decyzja o sposobie rozpoznania wniosku ujętego w
18
tym zarzucie, jak i pozostałych wniosków o charakterze dowodowym, będzie
należała jednak do Sądu ponownie rozpoznającego sprawę.
O zwrocie oskarżonemu opłaty od kasacji orzeczono na podstawie art. 527 §
4 k.p.k.
Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności, Sąd Najwyższy orzekł
jak na wstępie.
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 16 października 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jarosław Matras (przewodniczący)
SSN Zbigniew Puszkarski
SSA del. do SN Dariusz Czajkowski (sprawozdawca)
Protokolant Barbara Kobrzyńska
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Zbigniewa Siejbika
w sprawie M. H.
skazanego za przestępstwo z art. 258 § 1 kk i in.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie w dniu 16 października 2012r. kasacji
wniesionej przez obrońcę skazanego od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 8
czerwca 2011r., utrzymującego w mocy wyrok Sądu Okręgowego z dnia 22 grudnia
2010r.
1) uchyla zaskarżony wyrok i sprawę M. H. przekazuje Sądowi
Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania;
2) zarządza zwrot oskarżonemu M. H. uiszczoną przez niego
opłatę od kasacji w kwocie 750 zł (siedmiuset pięćdziesięciu zł).
UZASADNIENIE
2
M. H.został oskarżony o to, że:
1. w nocy z 25 na 26 stycznia 2006 r. w Ś., działając w warunkach sprawstwa
kierowniczego, wspólnie i porozumieniu z M. Ś. podejmującym bezpośrednie
czynności wykonawcze, po uprzednim dostarczeniu mu informacji o pojeździe
nadającym się do dokonania kradzieży oraz narzędzi i nakłonieniu do jej
dokonania, po uprzednim otworzeniu drzwi samochodu Volkswagen Passat B6 o
wartości o 83.000 zł zabrał ten pojazd wraz z jego zawartością celem
przywłaszczenia, działając na szkodę A. G., to jest o czyn z art. 18 § 1 k.k. w zw.
z art. 279 § 1 k.k.,
2. w marcu 2006 r. w S. i innych miejscowościach , pomógł M. Ś. i
współdziałającym z nim M. G. i M. N. w zbyciu pochodzącego z kradzieży z
włamaniem samochodu marki Skoda Superb o wartości o 71.000 zł skradzionego
na szkodę J. .wiedząc iż został on uzyskany za pomocą czynu zabronionego, w ten
sposób że znalazł jego nabywcę i pośredniczył w transakcji jego sprzedaży, po
czym przekazał uzyskane z tego tytułu pieniądze M. Ś., to jest o czyn z art. 291 §1
k.k.,
3. w nocy z 13 na 14 kwietnia 2006 r. w Ś., działając w warunkach sprawstwa
kierowniczego, wspólnie i w porozumieniu z M. Ś. oraz M. G., podejmującymi
bezpośrednie czynności wykonawcze, po uprzednim dostarczeniu im informacji o
pojeździe nadającym się do dokonania kradzieży i nakłonieniu do jej dokonania
oraz po dostarczeniu narzędzi elektronicznych umożliwiających pokonanie
zabezpieczeń pojazdu przed uruchomieniem, a nadto po zapewnieniu pomocy w
jego zbyciu, po uprzednim pokonaniu zabezpieczeń samochodu marki Volkswagen
Golf o wartości 50.000 zł zabrał ten pojazd celem przywłaszczenia, działając na
szkodę K. H., a następnie zbył go nieustalonej osobie, to jest o czyn z art. 18 § 1
k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k.,
4. w połowie kwietnia 2006 r. w P., pomógł M. Ś. i współdziałającej z nim innej
osobie do dokonania kradzieży z włamaniem do samochodu marki Volkswagen
Sharan o wartości o 68.000 zł stanowiącego własność M. B. , w ten sposób, że
mając świadomość, że zamierzają oni dokonać zaboru w celu przywłaszczenia
przedmiotowego pojazdu udostępnił im urządzenie służące do przełamywania
elektronicznych zabezpieczeń pojazdów przed uruchomieniem, to jest o czyn z
art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k.,
3
5. w nocy z 26/27 kwietnia 2006 r. w Ś., działając w warunkach sprawstwa
kierowniczego, wspólnie i w porozumieniu z M. Ś. oraz M. G., podejmującymi
bezpośrednie czynności wykonawcze, po uprzednim nakłonieniu ich do dokonania
kradzieży oraz po dostarczeniu narzędzi elektronicznych umożliwiających
pokonanie zabezpieczeń pojazdu przed uruchomieniem, a nadto po zapewnieniu
pomocy w jego zbyciu, po uprzednim pokonaniu zabezpieczeń samochodu marki
Volkswagen Bora o wartości 27.000 zł zabrał ten pojazd celem przywłaszczenia,
działając na szkodę E. S., to jest o czyn z art. 18 § 1 k.k. w zw z art. 279 § 1 k.k.,
6. w maju 2006 r. w S. i innych miejscowościach, pomógł M. Ś. i
współdziałającemu z nim M. G. w zbyciu pochodzącego z kradzieży z włamaniem
samochodu marki Volkswagen Golf o wartości 24.000 zł stanowiącego własność G.
V. wiedząc iż został on uzyskany za pomocą czynu zabronionego, w ten sposób że
znalazł jego nabywcę i pośredniczył w transakcji jego sprzedaży, po czym
przekazał uzyskane z tego tytułu pieniądze M. Ś., to jest o czyn z art. 291 § 1 k.k.,
7. w maju 2006 r. w S. i innych miejscowościach, pomógł M. Ś. i
współdziałającym z nim C. S. i innej osobie w zbyciu pochodzącego z kradzieży z
włamaniem samochodu marki Volkswagen Golf f „4 Motion" o wartości o 46.000 zł
skradzionego na szkodę P. T., wiedząc iż został on uzyskany za pomocą czynu
zabronionego, w ten sposób że znalazł jego nabywcę i pośredniczył w transakcji
jego sprzedaży, po czym przekazał uzyskane z tego tytułu pieniądze M. Ś., to jest
o czyn z art. 291 § 1 k.k.,
8. w czerwcu 2006 r. w P., pomógł M. Ś. i współdziałającemu z nim M. G. do
dokonania kradzieży z włamaniem do samochodu marki Audi A-6 o wartości 35.000
zł .stanowiącego własność P. S. oraz motocykla marki KTM 620 o wartości 14.000
zł stanowiącego własność J. Z., w ten sposób, że mając świadomość, że
zamierzają oni dokonać zaboru w celu przywłaszczenia przedmiotowych pojazdów
lecz nie są w stanie tego dokonać własnymi siłami i bez udziału innych osób,
skontaktował ich z innymi osobami jako współdziałającymi w przestępstwie, które
następnie wraz z nimi dokonały włamania i kradzieży przedmiotowych pojazdów, to
jest o czyn z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k.,
9. w nocy z 27 na 28 sierpnia 2006r. w P., pomógł M. Ś. i R. W. do dokonania
kradzieży z włamaniem do samochodu marki Volkswagen Beattle wartości 48.000
zł stanowiącego własność R. T., w ten sposób, że udostępnił im urządzenie
4
elektroniczne służące do przełamywania elektronicznego zabezpieczenia pojazdu
przed jego uruchomieniem przez osoby niepowołane, to jest o czyn z art. 18 § 3
k.k. w zw. z art 279 § 1 k.k.,
10. w drugiej połowie sierpnia 2006 r. w P., pomógł M.Ś. do dokonania kradzieży
z włamaniem do samochodu marki Skoda Octavia o wartości 28.200 zł
stanowiącego własność M. P., w ten sposób, że mając świadomość że M. Ś.
zamierza dokonać włamania do tego pojazdu lecz nie posiada osoby ,która wraz z
nim tego czynu dokonałaby zasugerował mu nawiązanie kontaktu z R. W. jako
osobą, która dokona wraz z nim włamania, to jest o czyn z art. 18 § 3 k.k. w zw. z
art. 279 § 1 k.k.,
11. w nocy z 20 na 21 listopada 2006 r. w S., działając w warunkach sprawstwa
kierowniczego, wspólnie i porozumieniu z M. Ś. podejmującym bezpośrednie
czynności wykonawcze, po uprzednim otrzymaniu od M. Ś. informacji o pojeździe
nadającym się do dokonania kradzieży i nakłonieniu go do jej dokonania, po
uprzednim pokonaniu zabezpieczeń, w tym elektronicznych za pomocą specjalnego
narzędzia, samochodu marki Volkswagen Golf o wartości o 23.300 zł zabrał ten
pojazd wraz z jego zawartością celem przywłaszczenia, działając na szkodę M. V.,
to jest o czyn z art. 18 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k.,
12. w dniu 21 listopada 2006 r. w J., działając w warunkach sprawstwa
kierowniczego, wspólnie i porozumieniu z M. Ś. podejmującym bezpośrednie
czynności wykonawcze, po uprzednim dostarczeniu mu informacji o pojeździe
nadającym się do dokonania kradzieży i nakłonieniu do jej dokonania, po
uprzednim otworzeniu drzwi samochodu m- ki BMW 525 kluczem, którym nie
posiadał prawa dysponować lub dopasowanym zabrał w celu przywłaszczenia ten
pojazd o wartości ok. 70.000 zł, czym działał na szkodę W. K., to jest o czyn z art.
18 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k.,
13. w grudniu 2006 r. w J. i innych miejscowościach pomógł M. Ś. i
współdziałającym z nim M. G. w zbyciu pochodzącego z kradzieży z włamaniem
samochodu marki Volkswagen Golf o wartości o 26.000 zł skradzionego na szkodę
P. P., wiedząc iż został on uzyskany za pomocą czynu zabronionego, w ten sposób
że znalazł jego nabywcę i pośredniczył w transakcji jego sprzedaży, po czym
przekazał uzyskane z tego tytułu pieniądze M. Ś., to jest o czyn z art. 291 § 1 k.k.,
5
14. w początkach grudnia 2006 r. w S. i innych miejscowościach, pomógł M. Ś. i
współdziałającemu z nim M. G. w zbyciu samochodu osobowego m-ki marki Audi
A4 o wartości 31.100 zł skradzionego w nocy z 3 na 4 grudnia 2006 r., na szkodę
H. B., wiedząc, iż został on uzyskany za pomocą czynu zabronionego, w ten
sposób że znalazł jego nabywcę i pośredniczył w transakcji jego sprzedaży, po
czym przekazał uzyskane z tego tytułu pieniądze M. Ś., to jest o czyn z art 291 § 1
k.k.,
15. w początkach stycznia 2007 r. w S. i innych miejscowościach, pomógł M. Ś. i
współdziałającym z nim M. G. i M. N.w zbyciu samochodu osobowego marki
Volkswagen Passat o wartości 18.400 zł skradzionego w nocy z 2 na 3 stycznia
2007 r. na szkodę C. S., wiedząc iż został on uzyskany za pomocą czynu
zabronionego, w ten sposób że znalazł jego nabywcę i pośredniczył w transakcji
jego sprzedaży po czym przekazał uzyskane z tego tytułu pieniądze M. Ś., to jest o
czyn z art. 291 § 1 k.k.,
16. w styczniu 2007 r. w S. i innych miejscowościach, pomógł M. Ś. oraz
współdziałającym z nim M. N. i M. G. w zbyciu pochodzącego z kradzieży z
włamaniem samochodu marki Seat Alhambra o wartości 44.000 zł stanowiącego
własność R. R., wiedząc iż został on uzyskany za pomocą czynu zabronionego, w
ten sposób że znalazł jego nabywcę i pośredniczył w transakcji jego sprzedaży, po
czym przekazał uzyskane z tego tytułu pieniądze M.Ś., to jest o czyn z art. 291 § 1
k.k.,
17. w początkach lutego 2007 r. S. i innych miejscowościach, pomógł M. Ś. oraz
współdziałającym z nim M. G. i M. N. w zbyciu samochodu osobowego marki
Volkswagen Passat o wartości 28.000zł, skradzionego w nocy z 18 na 19 lutego
2007 r. na szkodę J. P., wiedząc iż został on uzyskany za pomocą czynu
zabronionego, w ten sposób że znalazł jego nabywcę i pośredniczył w transakcji
jego sprzedaży, po czym przekazał uzyskane z tego tytułu pieniądze M. Ś., to jest
o czyn z art. 291 § 1 k.k.,
18. w początkach lutego 2007 r. w S. i innych miejscowościach, za
pośrednictwem R. W. nabył od M. Ś. i współdziałających z nim M. G. i M. N.
samochód osobowy marki Audi A-6 o wartości 50.000 zł skradziony w nocy z 13 na
14 lutego 2007 r. na szkodę A. R. wiedząc iż został on uzyskany za pomocą czynu
zabronionego, to jest o czyn z art. 291 § 1 k.k.,
6
19. w lutym 2007 r. w P., pomógł M. Ś. i współdziałającemu z nim M. G. do
dokonania kradzieży z włamaniem do samochodu marki Audi A4 o wartości ok.
20.000 zł stanowiącego własność K. K. oraz marki Audi A4 o wartości ok. 20.000 zł
stanowiącego własność S. K., w ten sposób, że mając świadomość, że zamierzają
oni dokonać zaboru w celu przywłaszczenia przedmiotowych pojazdów lecz nie są
w stanie tego dokonać własnymi siłami i bez udziału innych osób oraz nie
dysponują urządzeniem służącym do przełamywania elektronicznych zabezpieczeń
pojazdów przed uruchomieniem, skontaktował ich z innymi osobami jako
współdziałającymi w przestępstwie, które posiadały niezbędne urządzenia, które
następnie wraz z nimi dokonały usiłowania włamania i kradzieży przedmiotowych
pojazdów, to jest o czyn z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k.,
20. w kwietniu 2007 r. w S. i innych miejscowościach, pomógł M. Ś. i
współdziałającemu z nim M. N. w zbyciu pochodzącego z kradzieży z włamaniem
samochodu marki Audi A6 o wartości 44.900 zł stanowiącego własność P. P.,
wiedząc iż został on uzyskany za pomocą czynu zabronionego, w ten sposób że
znalazł jego nabywcę i pośredniczył w transakcji jego sprzedaży, po czym
przekazał uzyskane z tego tytułu pieniądze M. Ś., to jest o czyn z art. 291 § 1 k.k.,
21. w maju 2007 r. w S. i innych miejscowościach, pomógł M. Ś. i
współdziałającemu z nim M. G. do dokonania kradzieży z włamaniem do
samochodu m-ki Audi A4 o wartości 20.000 zł w ten sposób, że mając świadomość,
iż mają oni zamiar dokonać kradzieży tego pojazdu obiecał zakupienie go od nich,
co następnie uczynił, działając na szkodę P. J., to jest o czyn z art. 18 § 3 k.k. w
zw. z art. 279 § 1 k.k.,
22. w końcu maja 2007 r. w S. i innych miejscowościach, pomógł M.Ś. oraz
współdziałającym z nim M. G. i C. S. w zbyciu samochodu osobowego m-ki marki
Volkswagen Passat B5 o wartości 30.000 zł skradzionego w nocy z 27 na 28 maja
2007r na szkodę W. K., wiedząc, iż został on uzyskany za pomocą czynu
zabronionego, w ten sposób że znalazł jego nabywcę i pośredniczył w transakcji
jego sprzedaży, po czym przekazał uzyskane z tego tytułu pieniądze M. Ś., to jest
o czyn z art. 291 § 1 k.k.,
23. w nocy z 8 na 9 czerwca 2007 r. w S. działając w warunkach sprawstwa
kierowniczego, wspólnie i w porozumieniu z M. Ś., C. S. podejmującym
bezpośrednie czynności wykonawcze, po uprzednim nakłonieniu do dokonania
7
kradzieży oraz po dostarczeniu narzędzi elektronicznych umożliwiających
pokonanie zabezpieczeń pojazdu przed uruchomieniem, a nadto po zapewnieniu
pomocy w jego zbyciu, po uprzednim pokonaniu zabezpieczeń samochodu marki
Volkswagen Golf o wartości 36.000 zł zabrał ten pojazd celem przywłaszczenia,
działając na szkodę M. B., to jest o czyn z art. 18 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1
k.k.,
24. w lipcu 2007 r w Ś. i innych miejscowościach, pomógł M. Ś. i
współdziałającym z nim M. G. i C. S. w zbyciu samochodu osobowego m-ki marki
Volkswagen Passat B5 o wartości 12.000zł zł skradzionego w nocy z 17 na 18 lipca
2007 r. na szkodę H. S., wiedząc, iż został on uzyskany za pomocą czynu
zabronionego, w ten sposób że znalazł jego nabywcę i pośredniczył w transakcji
jego sprzedaży, po czym przekazał uzyskane z tego tytułu pieniądze M. Ś., to jest
o czyn z art. 291 § 1 k.k.,
25. na przestrzeni 2006 lub 2007r. w P., pomógł M. Ś. i współdziałającemu z nim
M. G. do dokonania kradzieży z włamaniem do samochodu marki Audi A4 o
nieustalonym numerze rejestracyjnym o wartości ok. 20.000 zł stanowiącego
własność nieustalonej osoby, w ten sposób, że mając świadomość, że zamierzają
oni dokonać zaboru w celu przywłaszczenia przedmiotowego pojazdu lecz nie są w
stanie tego dokonać bez udziału innych osób oraz nie dysponują urządzeniem
służącym do przełamywania elektronicznych zabezpieczeń pojazdów przed
uruchomieniem, skontaktował ich z innymi osobami jako współdziałającymi w
przestępstwie, które posiadały niezbędne urządzenia, które następnie wraz z nimi
dokonały usiłowania włamania i kradzieży przedmiotowego pojazdu, to jest o czyn
z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k.,
26. w okresie od kwietnia 2006 r. do kwietnia 2007 r. w S., mając świadomość, iż
M. Ś. będzie dokonywał włamań do samochodów osobowych i ich kradzieży, do
czego niezbędne mu są narzędzia służące do przełamywania blokad pojazdów
przed ich uruchomieniem przez osoby nieuprawnione, pomógł wymienionemu i
działającym z nim w przypadkach poszczególnych włamań innym osobom do
dokonania kradzieży z włamaniem do samochodu: marki Volkswagen Sharan o
wartości 49.250 zł w nocy z 27 na 28 grudnia 2006 r. szkodę A. Ł., marki Seat
Alhambra o wartości 44000 zł w nocy z 27 na 28 stycznia 2007 r na szkodę R. R.,
marki Volkswagen Transporter o wartości 32.000 zł. w nocy z 18 na 19 lutego 2007
8
r. na szkodę M.., marki Ford Galaxy o wartości 61.000 zł w nocy z 14 na 15
kwietnia 2007 r., na szkodę J. S. i innych nieustalonych pojazdów, w ten sposób, że
udostępnił mu komputery pokładowe samochodów, służące do zastępowania
oryginalnych w nich zamontowanych, oraz urządzenia elektroniczne podłączane do
systemów elektrycznych pojazdów w czasie dokonywania włamania których M. Ś.
używał w czasie włamań do uruchamiania pojazdów, to jest o czyn z art. 18 § 3
k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.,
27. w okresie od początku 2006 roku do połowy 2007 roku w S. działając
wspólnie i w porozumieniu z i innymi osobami brał udział w działaniach
zorganizowanej grupy przestępczej mającej na celu popełnianie przestępstw
polegających na kradzieżach z włamaniami samochodów i dalszym ich zbywaniu,
przy czym M. H. działalnością grupy tej kierował, to jest o czyn z art. 258 § 3 k.k.
Wyrokiem z dnia 22 grudnia 2010 r. Sąd Okręgowy oskarżonego M. H. uznał
za winnego tego, że w okresie od początku 2006 r. do połowy 2007 r. w S. i innych
miejscowościach działając wspólnie i w porozumieniu z R.W., a nadto M. Ś., M. G.,
C. S. brał udział w zorganizowanej grupie przestępczej mającej na celu popełnienie
przestępstw polegających na kradzieżach z włamaniami do samochodów i dalszym
ich zbywaniu, tj. popełnienia przestępstwa z art. 258 § 1 k.k. i za to na podstawie
art. 258 § 1 k.k. wymierzył mu karę 8 /osiem/ miesięcy pozbawienia wolności.
Oskarżonego M. H. uznał nadto za winnego tego, że działając z góry powziętym
zamiarem wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami według ustalonego
wcześniej planu dostarczając informacji o pojazdach oraz dostarczając narzędzi
elektronicznych umożliwiających pokonanie zabezpieczeń pojazdu, a nadto
podejmując działania związane ze zbywaniem pojazdów dopuścił się:
- w nocy z 25 na 26 stycznia 2006 r. w Ś. działając z M.Ś. po uprzednim
pokonaniu zabezpieczeń i otworzeniu drzwi samochodu Volkswagen Passat B6 o
wartości 83.000zł zaboru tego pojazdu wraz z jego zawartością w celu
przywłaszczenia działając na szkodę A. G.,
- w nocy z 13 na 14 kwietnia 2006 r. w Ś. działając z M. Ś. oraz M. G. po
uprzednim pokonaniu zabezpieczeń samochodu marki Volkswagen Golf o wartości
50.000 zł zaboru tego pojazdu w celu przywłaszczenie na szkoda K. H., a
następnie zbywając go nieustalonej osobie,
- w połowie kwietnia 2006 r. w P. działając z M. Ś. oraz inną współdziałającą z
nim osobą po uprzednim pokonaniu zabezpieczeń pojazdu samochodu marki
9
Volkswagen Sharan o wartości 68.000 zł dokonał zaboru w celu przywłaszczenia
działając na szkodę M.B.
- w nocy z 26 na 27 kwietnia 2006 r. w Ś. działając z M. Ś. i M. G. po uprzednim
pokonaniu zabezpieczeń samochodu marki Volkswagen Bora o wartości 27.000 zł
zaboru w celu przywłaszczenia na szkodę E. S.,
- w czerwcu 2006 r. w P. działając z M. Ś. i M.G. po uprzednim pokonaniu
zabezpieczeń dokonał zaboru w celu przywłaszczenia samochodu marki Audi A6 o
wartości 35.000 zł działając na szkodę P. S. oraz motocykla marki KTM 620 o
wartości 14.000zł na szkodę J.Z.,
- w drugiej połowie sierpnia 2006 r. w P. działając z M. Ś. po uprzednim
pokonaniu zabezpieczeń dokonał zaboru w celu przywłaszczenia samochodu marki
Skoda Oktawia -HP o wartości 28.200zł działając na szkodę M. P.,
- w nocy z 20 na 21 listopada 2006 r. w S. działając z M. Ś. po uprzednim
pokonaniu zabezpieczeń dokonał zaboru w celu przywłaszczenia samochodu marki
Volkswagen Golf o wartości 23.300 zł działając na szkodę M.V.,
- w dniu 21 listopada 2006 r. w J. działając z M. Ś. przy pomocy klucza, którym
nie mieli prawa dysponować lub dopasowaniem dokonał zaboru w celu
przywłaszczenia samochodu marki BMW 525 o wartości 70.000 zł na szkodę W. K.,
- w lutym 2007 r. w P. działając z M. Ś. i M. G. po uprzednim pokonaniu
zabezpieczeń dokonał zaboru w celu przywłaszczenia samochodów marki Audi A4
o wartości około 20.000 zł na szkodę K. K., oraz Audi A4 o wartości około 20.000 zł
na szkodę S. K.,
- w maju 2007 r. w S. działając z M. Ś. i M. G. po uprzednim pokonaniu
zabezpieczeń pojazdu dokonał zaboru w celu przywłaszczenia samochodu marki
Audi A4 o wartości 20.000 zł działając na szkodę P. J.,
- w nocy z 8 na 9 czerwca 2007 r. w S. działając z M. Ś., C. S. i M. G. po
uprzednim pokonaniu zabezpieczeń pojazdu dokonał zaboru w celu
przywłaszczenia samochodu marki Volkswagen Golf o wartości 36.000 zł działając
na szkodę M. B.,
- w nocy z 27 na 28 grudnia 2006 r. w S. działając z M. Ś. po uprzednim
pokonaniu zabezpieczeń dokonał zaboru w celu przywłaszczenia samochodu marki
Volkswagen Sharan o wartości 49.250 zł na szkodę A. Ł.,
10
- w nocy z 27 na 28 stycznia 2007r. w S. działając z M. Ś. po uprzednim
pokonaniu zabezpieczeń dokonał zaboru w celu przywłaszczenia samochodu marki
Seat Alhambra o wartości 44.000zł na szkodę R. R.,
- w nocy z 18 na 19 lutego 2007 r. w S. działając z M. Ś. po uprzednim
pokonaniu zabezpieczeń pojazdu dokonał zaboru w celu przywłaszczenia
samochodu marki Volkswagen Transporter o wartości 32.000 zł działając na
szkodę M. S.,
- w nocy z 14 na 15 kwietnia 2007 r. w S. z M. Ś. po uprzednim pokonaniu
zabezpieczeń pojazdu dokonał zaboru w celu przywłaszczenia samochodu marki
Ford Galaxy o wartości 61.000 zł na szkodę J. S.,
- w nocy z 27 na 28 sierpnia 2006 r. w P. działając z M. Ś. i R. W. po uprzednim
pokonaniu zabezpieczeń pojazdu dokonał zaboru w celu przywłaszczenia
samochodu Volkswagen Beattle o wartości 48.000 zł na szkodę R. T.,
tj. popełnienia przestępstwa z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to na
podstawie art. 279 § 1 k.k. wymierzył mu karę 2 /dwa/lata i 6 /sześć/ miesięcy
pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2 k.k. karę grzywny w ilości 100
/sto/stawek dziennych przy przyjęciu, iż jedna stawka odpowiada kwocie 50
/pięćdziesięciu/ złotych.
Oskarżonego M. H. uznał za winnego popełnienia zarzucanych mu
zachowań opisanych w punktach 14 , 18 ,19, 25, 26, 27, 28 ,29 ,30 ,32, 34, 36
części wstępnej wyroku z tym ,iż przyjął ,że działał on z góry powziętym zamiarem
tj. popełnienia przestępstwa z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to na
podstawie art. 291 § 1 k.k. wymierzył mu karę 1 / jednego/ roku i 6 /sześciu/
miesięcy pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2.k.k. karę grzywny w
ilości 100 /sto/ stawek dziennych przy przyjęciu, iż jedna stawka odpowiada kwocie
50 /pięćdziesiąt/ złotych,
- na podstawie art. 85 k.k., art. 86 § 1 i 2 k.k. połączył M.H. kary pozbawienia
wolności orzeczone w punktach III, IV i V oraz grzywny orzeczone w punktach IV i
V i wymierzył mu kary łączne 3 /trzy/ lata pozbawienia wolności i grzywny w ilości
150 /sto pięćdziesiąt/ po 50 /pięćdziesiąt/ złotych każda,
- na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł od oskarżonego M. H. na rzecz P. J.
obowiązek naprawienia szkody to jest uiszczenia na jego rzecz kwoty 20.000
/dwudziestu tysięcy/ złotych,
11
- na podstawie art. 627 k.p.k. w zw. z art. 633 k.p.k. zasądził od oskarżonego
M. H. na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w sprawie związane z jego
udziałem i wymierzył mu opłatę w kwocie 800 /osiemset/ złotych.
Apelację od powyższego wyroku na korzyść oskarżonego M.H. wniósł jego
obrońca, zarzucając:
1) obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku, a
mianowicie art. 7 k.p.k poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego, sprzeczną
z doświadczeniem życiowym i logicznym rozumowaniem, a w szczególności
poprzez:
- przydanie pełnego waloru wiarygodności wyjaśnieniom i zeznaniom M. Ś.
bez dokonania szczegółowej analizy twierdzeń M. Ś., które w niektórych
fragmentach są wewnętrznie sprzeczne,
- uznanie, iż zorganizowana grupa przestępcza działała od początku 2006 r.
do połowy 2007 r. przy jednoczesnym ustaleniu, iż ostatnia kradzież samochodu,
której mieli dokonać uczestnicy grupy przestępczej, miała mieć miejsce w lipcu
2007r.,
2) obrazę przepisów postępowania mogącą mieć wpływ na treść wyroku, a
mianowicie art. 424 § 1 i § 2 k.p.k. poprzez wewnętrzną sprzeczność pisemnego
uzasadnienia orzeczenia wyrażającą się w ustaleniu okoliczności konkretnego
zdarzenia w oparciu o wyjaśnienia i zeznania M. Ś., które są wzajemnie sprzeczne,
3) obrazę przepisów postępowania mogącą mieć wpływ na treść orzeczenia,
a mianowicie art. 366 § 1 k.p.k. poprzez niewyjaśnienie wszystkich istotnych
okoliczności sprawy i nieodtworzenie na rozprawie głównej materiałów kontroli
operacyjnej zawierających utrwalone rozmowy telefoniczne prowadzone m.in. przez
M. Ś. z innymi osobami, które brały udział w kradzieżach samochodów,
4) obrazę przepisów postępowania mogącą mieć wpływ na treść wyroku, a
mianowicie art. 366 § 1 k.p.k. poprzez niewyjaśnienie wszystkich istotnych
okoliczności sprawy i niezażądanie od operatora telefonii komórkowej bilingów
rozmów telefonicznych wykonywanych z telefonów należących do M. Ś. w okresie
2006 r. – 2007 r., co pozwoliłoby na weryfikację wiarygodności twierdzeń M. Ś. co
do kontaktów telefonicznych, co do dat i ilości kontaktów telefonicznych z
oskarżonym M. H.,
12
5) obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 279 § 1 k.k.
poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w stanie faktycznym niniejszej sprawy i
uznanie oskarżonego za winnego popełnienia przestępstwa kradzieży (pkt IV
części dyspozytywnej wyroku), w sytuacji gdy na podstawie stanu faktycznego
ustalonego przez Sąd nie można oskarżonemu przypisać współsprawstwa
kradzieży pojazdów,
6) obrazę przepisów postępowania mogącą mieć wpływ na treść orzeczenia,
a mianowicie art. 413 § 1 pkt 5 k.p.k. poprzez brak rozstrzygnięcia wyroku Sądu I
instancji odnośnie sprawstwa oskarżonego w zakresie zarzutu opisanego w
punkcie 37 części wstępnej wyroku.
Stawiając powyższe zarzuty obrońca wniósł o uchylenie zaskarżonego
wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.
Po rozpoznaniu wniesionej apelacji, Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 8
czerwca 2011 r.:
I. utrzymał w mocy zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego M.
H.;
II. zasądził od oskarżonego M. H. na rzecz Skarbu Państwa koszty
sądowe za postępowanie odwoławcze związane z jego udziałem w postępowaniu,
przy czym wymierzył mu opłatę za drugą instancje w wysokości 1.900 złotych.
Wyrok powyższy został zaskarżony kasacją przez obrońcę oskarżonego M.
H., który orzeczeniu temu zarzucił:
1) rażące naruszenie prawa procesowego mające istotny wpływ na treść
orzeczenia, a mianowicie art. 433 § 2 k.p.k., art. 457 § 3 k.p.k., art. 366 § 1 k.p.k.,
art. 170 § 1 pkt 1 k.p.k., oraz art. 6 k.p.k. poprzez nierozważenie wszystkich
zarzutów i wniosków wskazanych w apelacji, poprzez uznanie, iż przeprowadzenie
dowodu z odtworzenia na rozprawie głównej materiałów kontroli operacyjnej
(znajdującej się w aktach niejawnych oznaczonych sygn. /…/, które w akcie
oskarżenia oznaczono sygn./…/) stosowanej wobec M. Ś. jest niedopuszczalne, w
sytuacji gdy skazany M. H. żądając przeprowadzenia przedmiotowego dowodu
chce udowodnić, iż nie popełnił zarzucanych mu czynów i twierdzenie, iż materiały
kontroli operacyjnej uzyskane w trakcie stosowania takiej kontroli jedynie wobec M.
Ś. nie mogą być wykorzystywane w postępowaniu prowadzonym przeciwko M. H.,
w sposób rażący narusza prawo skazanego do obrony i dowodzenia swojej
13
niewinności, co jednocześnie doprowadziło do niewyjaśnienia wszystkich
okoliczności sprawy,
2) rażące naruszenie prawa procesowego mające istotny wpływ na treść
orzeczenia, a mianowicie art. 433 § 2 k.p.k., art. 457 § 3 k.p.k., art. 366 § 1 k.p.k.,
oraz art. 6 k.p.k. i art. 7 k.p.k. poprzez nie rozważenie wszystkich zarzutów i
wniosków wskazanych w apelacji, poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego i
uznanie, iż twierdzenia M. Ś., iż kontaktował się on z M. H. telefonicznie pozwalają
na ustalenie, iż bez znaczenia jest w jakim miejscu znajdował się M. H., podczas
gdy przeprowadzone w postępowaniu odwoławczym dowody wymagały
dopuszczenia dowodu z przesłuchania M. Ś. na okoliczność ustalenia przebiegu
rozmów pomiędzy M. H. a M. Ś. odnośnie zdarzeń opisanych w punkcie 34, 36
oraz 38 części wstępnej wyroku Sądu Okręgowego,
3) rażące naruszenie prawa procesowego mające istotny wpływ na treść
orzeczenia, a mianowicie art. 433 § 2 k.p.k., art. 457 § 3 k.p.k., art. 170 § 1 pkt 4
k.p.k., art. 366 § 1 k.p.k., oraz art. 6 k.pk. i art. 7 k.p.k. poprzez nie rozważenie
wszystkich zarzutów i wniosków wskazanych w apelacji i stwierdzenie, iż obecnie
niemożliwe jest przeprowadzenie dowodu z tzw. bilingów telefonicznych, w sytuacji
gdy bilingi rozmów telefonicznych wykonywanych z dwóch telefonów użytkowanych
przez skazanego M. H. za okres od 01.12.2005 r. do 01.04.2006 r. znajdują się w
aktach sprawy, która była prowadzona przez Prokuraturę Rejonową pod sygn. akt:
2 Ds. /…/, a następnie przez Sąd Rejonowy pod sygn. akt: /…/.
Stawiając powyższe zarzuty obrońca wniósł o uchylenie wyroku w
zaskarżonej części oraz utrzymanego w nim w mocy wyroku Sądu Okręgowego i
przekazanie sprawy temu Sądowi do ponownego rozpoznania.
Obrońca w pisemnej kasacji złożył również wnioski dowodowe, które na
rozprawie przed Sądem Najwyższym cofnął, tłumacząc fakt ich wniesienia do Sądu
kasacyjnego pomyłką; jednocześnie stwierdził, iż są one adresowane do
właściwego Sądu w przypadku, gdyby wyrok został uchylony i sprawa została
przekazana temu Sądowi do ponownego rozpoznania.
W pisemnej odpowiedzi na kasację Prokurator Apelacyjny wniósł o oddalenie
kasacji jako oczywiście bezzasadnej, a stanowisko to podtrzymał występujący na
rozprawie kasacyjnej Prokurator Prokuratury Generalnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
14
Wniesiona kasacja okazała się częściowo zasadna, pomimo niedoskonałości
redakcyjnych sformułowanego w niej zarzutu zawartego w punkcie 1, skutkującego
uchyleniem zaskarżonego rozstrzygnięcia. Zarzucając bowiem rażące naruszenie
prawa procesowego mające istotny wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art.
433 § 2 k.p.k., art. 457 § 3 k.p.k., art. 366 § 1 k.p.k., art. 170 § 1 pkt. 1 k.p.k. oraz
art. 6 k.p.k., jej autor wskazał, jakoby Sąd odwoławczy nie rozważył wszystkich
zarzutów i wniosków zawartych w apelacji, a dotyczących przeprowadzenia na
rozprawie głównej dowodu z odtworzenia materiałów z kontroli operacyjnej.
Tymczasem już nawet pobieżna lektura uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego
wskazuje, że postępowanie toczące się przed Sądem Apelacyjnym spełniało
wymogi kompletności określone w art. 433 § 2 k.p.k., a jego finalnym efektem było
sporządzenie, wyczerpującego, perfekcyjnego wręcz pod względem redakcyjnym
uzasadnienia wyroku, w którym Sąd ad quem krok po kroku odniósł się do
wszystkich zarzutów i wniosków apelacyjnych, zgodnie z wymogiem stawianym
przez art. 457 § 3 k.p.k. Dotyczy to również kwestii związanych z oceną
dopuszczalności wykorzystania w przedmiotowym procesie tzw. podsłuchów
operacyjnych (patrz str. 22- 23 uzasadnienia wyroku). Skoro zatem Sąd rozważył
wszystkie wnioski i zarzuty zwyczajnego środka odwoławczego, to o obrazie
przepisów art. 433 § 2 k.p.k. i art. 457 § 3 k.p.k. nie może być mowy.
Skuteczność kasacji i związana z tym konieczność uchylenia wyroku Sądu
odwoławczego była natomiast rezultatem podzielenia przez Sąd Najwyższy
słuszności stanowiska autora skargi - w kontekście zarzutu postawionego w
punkcie 1 kasacji i rozwiniętego następnie w jej uzasadnieniu - iż wykładnia
przepisu art. 19 ustawy z 6 kwietnia 1991 r. o Policji w zw. z art. 170 § 1 pkt. 1
k.p.k., której dokonał Sąd ad quem, jest w sposób rażący błędna. Spowodowała
ona jednocześnie konsekwencje, o których pisze w swojej kasacji obrońca, a które
polegały na naruszeniu określonego w art. 6 k.p.k. prawa oskarżonego do obrony.
Stwierdzić również należało, że ranga uchybienia, które godzi w to
podstawowe prawo oskarżonego uzasadnia uznanie, iż uchybienie to mogło mieć
istotny wpływ na treść orzeczenia w rozumieniu art. 523 § 1 k.p.k., przez co
zaskarżony wyrok nie może się ostać.
Przed przystąpieniem do omówienia spornych kwestii stwierdzić na wstępie
należy, że w realiach niniejszej sprawy Sąd Apelacyjny procedował jeszcze na
bazie poprzednio obowiązujących przepisów regulujących materię związaną z
15
kontrolą operacyjną. Aktualny stan prawny, obowiązujący od 11 czerwca 2011 r.
(zatem zaledwie trzy dni po wydaniu zaskarżonego wyroku), został uregulowany
ustawą z dnia 4 lutego 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego
oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 53, poz. 273) i był wynikiem ukształtowania
się w zasadzie zbieżnego i jednolitego poglądu, utrwalonego cytowanymi zresztą
przez Sąd Apelacyjny judykatami (patrz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
26 kwietnia 2007 r., KZP 6/07, OSNKW 2007/5/18 oraz uchwała 7 sędziów Sądu
Najwyższego z dnia 23 marca 2011 r. akt I KZP 32/10, OSNKW 2011/3/22). Sąd
odwoławczy, odczytując znaczenie poglądów w nich wyrażonych i powołując się na
nie, wypaczył jednak ich rzeczywisty sens i treść oraz fakt, że u ich podłoża leżała
troska o poszanowanie praw obywatelskich oraz zachowanie konstytucyjnych i
europejskich standardów wobec osób, względem których kontrola operacyjna jest
stosowana. Wolność osobista oraz wynikająca z niej tajemnica komunikowania się,
które stanowią jedną z najważniejszych i podstawowych wartości demokratycznego
państwa prawa, zagwarantowanych w Konstytucji RP (art. 49) oraz w Konwencji o
Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (art. 8), nie pozwalają na
pozbawione atrybutu legalności podsłuchiwanie obywateli i wykorzystanie
uzyskanych w taki sposób materiałów dowodowych przeciwko nim. Gdyby zatem w
materiałach operacyjnych, o których ujawnienie wnosił obrońca znajdowały się
jakiekolwiek informacje o przestępstwie popełnionym przez oskarżonego M. H., a
materiały te byłyby nielegalne z tego powodu, że wobec wyżej wymienionego nie
wydano sądowej zgody na zastosowanie podsłuchu lub zgody następczej, albo też
w drodze tego podsłuchu ujawniono przestępstwa spoza katalogu określonego w
art.19 ust. 1 ustawy o Policji, to wyrażony przez Sąd odwoławczy pogląd o
niedopuszczalności tego dowodu w rozumieniu art. 170 § 1 pkt. 1 k.p.k. należałoby
w pełni podzielić. Tymczasem w realiach sprawy niniejszej obrońca oskarżonego w
materiałach tych doszukiwał się nie dowodów winy, lecz właśnie niewinności swego
klienta. Z tego też względu, powołanie się przez Sąd na niedopuszczalność tego
dowodu, z jednoczesnym przytoczeniem stanowiska orzecznictwa, które wyrażone
zostało na kanwie przypadków godzących w interes oskarżonego, a nie służących
jego korzyści, było oczywiście błędne.
Materia powyższa została obecnie uregulowana poprzez wspomnianą
wcześniej ustawę z dnia 4 lutego 2011 r.o zmianie ustawy - Kodeks postępowania
karnego oraz niektórych innych ustaw i w efekcie, we wszystkich ustawach
16
dających kompetencje wymienionym w nim organom do stosowania kontroli
operacyjnej zawarto uregulowanie stanowiące de facto akceptację dla istniejącej
już praktyki, w myśl której stosowne instytucje procesowe mają zabezpieczać
obywateli przed nadmierną ingerencją w ich prawo do komunikowania się i w
tajemnicę korespondencji. Analizując wniosek dowodowy obrońcy logicznym jest,
że teza dowodowa, z której ma wynikać brak rozmów, a nawet jakichkolwiek
kontaktów telefonicznych oskarżonego z osobą, wobec której stosowana była
legalna kontrola operacyjna, w żaden sposób nie narażała na szwank praw i
wolności M. H. Dowód ten, wedle intencji jego autora, miał co najmniej wpłynąć na
ocenę wiarygodności pomówień oskarżonego przez M. Ś., a taki jego cel znajduje
umocowanie prawne w treści przepisu art. 169 § 2 k.p.k. in fine. Skoro tak, to Sąd
odwoławczy uznając taki dowód za niedopuszczalny w sposób rażący obraził
przepis art. 170 § 1 pkt. 1 k.p.k. i naruszył prawo oskarżonego do obrony.
Zatem podsumowując tę część rozważań skonstatować należy, iż dla oceny
dopuszczalności dowodu z materiałów z kontroli operacyjnej, o której mowa w art.
19 ust. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr
287, poz. 1687) istotny jest kierunek tego dowodu. Jeśli jego celem jest wykazanie
niewinności oskarżonego lub uzyskanie dowodów świadczących na jego korzyść, to
może być on przeprowadzony niezależnie od faktu, że wobec tego oskarżonego nie
wydano postanowienia w trybie art. 19 ust. 3 tej ustawy, ani też określonego w art.
19 ust. 15 c postanowienia o zgodzie następczej.
Sąd Najwyższy w pełni dostrzega ułomność powyższego zarzutu
kasacyjnego i nie do końca lojalność autora kasacji w stosunku do Sądów obu
instancji, bowiem materiały z podsłuchu stanowiły dostępny dla stron załącznik do
aktu oskarżenia, zaś obrońca sformułował swój wniosek dowodowy nie tylko późno,
ale i na tyle ogólnikowo, że nie wskazał nawet, jakie konkretnie elementy zawarte w
dokumentach niejawnych mogą stanowić dowód świadczący na korzyść
oskarżonego. Nie jest jednak rolą Sądu Najwyższego taka weryfikacja wniosku
dowodowego, która opierałaby się na niedopuszczalnej w postępowaniu
kasacyjnym interpretacji faktów. Weryfikacji tej musi dokonać zatem Sąd
odwoławczy, opierając się najpierw na wyrażonym w niniejszej sprawie
zapatrywaniu prawnym Sądu Najwyższego o dopuszczalności takiego dowodu, zaś
rzeczą wtórną będzie dopiero kwestia oceny, na ile ten dowód ma znaczenie dla
rozstrzygnięcia sprawy, na ile jest przydatny i możliwy do przeprowadzenia w
17
rozumieniu przepisu art. 170 § 1 pkt. 2-4 k.p.k. Nie podlega bowiem dyskusji, że
naturą dowodu z podsłuchanych rozmów jest w zasadzie potwierdzenie pewnych
faktów, a nie ich wykluczenie. Czym innym jest bowiem uzyskanie tą drogą dowodu
świadczącego o popełnieniu przestępstwa, gdyż taki dowód ma charakter
ustalający, czym innym zaś - nieznalezienie takiego potwierdzenia, co osłabia
jedynie moc dowodów obciążających. Jak się wydaje, obrońcy chodziło o ten drugi
rodzaj dowodu, zatem winien go doprecyzować stosownie do wymogów art. 169 §
1 k.p.k.
Ponownie rozpoznając sprawy Sąd Apelacyjny będzie władny rozstrzygnąć
również w przedmiocie innych wniosków dowodowych zawartych w kasacji
obrońcy, które ten adresując najpierw do Sądu Najwyższego - na rozprawie je
cofnął, jako wniesione do tegoż Sądu omyłkowo.
Wprawdzie rozpoznanie zarzutu z punktu 1 kasacji było wystarczające w
rozumieniu art. 436 k.p.k. w zw. z art. 518 k.p.k. do wydania orzeczenia, to jednak
celowe wydaje się przynajmniej skrótowe odniesienie się do pozostałych zarzutów
skargi kasacyjnej. Sąd Najwyższy uznaje, że zarzuty te są bezzasadne w stopniu
oczywistym.
Jeśli chodzi o zarzut nieprzesłuchania w postępowaniu przed Sądem II
instancji M. Ś. na okoliczność rozmów prowadzonych z oskarżonym i związany z
tym zarzut obrazy przepisów art. 433 § 2 k.p.k. w zw. z art. 457 § 3 k.p.k. oraz art. 7
k.p.k., to w sytuacji, gdy taki wniosek dowodowy przed Sądem Apelacyjnym nie był
składany, trudno jest zrozumieć, na czym miałaby polegać obraza tych przepisów.
Żądając natomiast przeprowadzenia tych dowodów z urzędu i wskazując na
naruszenie przez Sąd Apelacyjny art. 366 § 1 k.p.k. obrońca nie zauważa, że
przepis ten dotyczy obowiązków Przewodniczącego sądu I instancji, zaś
postępowanie przed sądem odwoławczym - zgodnie z art. 452 § 1 k.p.k., poza
wyjątkami określonymi w § 2 tego artykułu - nie może być prowadzone co do istoty,
a do tego w sumie sprowadzałoby się kolejne przesłuchiwanie głównego świadka
oskarżenia.
Z kolei zarzut z punktu 3 kasacji, podnoszący naruszenie tych samych co
wcześniej przepisów i uzupełniony dodatkowo o art. 170 § 1 pkt. 4 k.p.k. wskazuje
na okoliczność nową, związaną z ujawnieniem dowodu i jako taki nie powinien być
dopuszczalny w postępowaniu kasacyjnym, a co najwyżej wznowieniowym. Z
uwagi na uchylenie wyroku - decyzja o sposobie rozpoznania wniosku ujętego w
18
tym zarzucie, jak i pozostałych wniosków o charakterze dowodowym, będzie
należała jednak do Sądu ponownie rozpoznającego sprawę.
O zwrocie oskarżonemu opłaty od kasacji orzeczono na podstawie art. 527 §
4 k.p.k.
Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności, Sąd Najwyższy orzekł
jak na wstępie.