UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 19.03.2013 r. Nr GI – (...)-1/25, Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego powołując się na przepis art. 50 ustawy z dnia
20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t. j. Dz. U. z 2008 r. nr 50, poz. 291 ze zm.) zaliczył całość świadczenia – rentę rolniczą z tytułu niezdolności
do pracy, przysługującą E. Ż. - na poczet zaległych składek, poczynając od 1.04.2013 r.

W odwołaniu od powyższej decyzji E. Ż. podniósł, że dotychczas spłacał zaległe składki ratalnie. Wniósł o potrącanie z renty kwoty 200 zł miesięcznie tytułem spłaty zaległych składek, ponieważ choruje, jego stan zdrowia pogarsza się
i w związku z tym ponosi duże koszty leczenia, nie ma pieniędzy na kupno leków
a do prac w gospodarstwie rolnym zmuszony jest wynajmować ludzi. W konkluzji odwołania prosił o pozostawienie mu części renty na przeżycie.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie w całości. W uzasadnieniu wskazał, że zgodnie z art. 50 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r.
o ubezpieczeniu społecznym rolników (t. j. Dz. U. z 2008 r. nr 50, poz. 291 ze zm.) Kasa może potrącać z wypłacanych świadczeń z ubezpieczenia, zaległe składki na ubezpieczenie społeczne rolników indywidualnych i członków ich rodzin lub na ubezpieczenie, wraz
z odsetkami, a także składki na ubezpieczenie za bieżący kwartał. Dotyczy to tylko składek za osobę pobierającą świadczenie, z wyjątkiem domownika, oraz składek, do których opłacenia zobowiązana jest ta osoba. Z wydruku zadłużeń wynika, że na dzień 18.03.2013 r. kwota zaległych składek w przypadku wnioskodawcy wynosiła wraz z odsetkami 9290,80 zł
i powstała ona z tytułu podlegania ustawowemu ubezpieczeniu społecznemu rolników.
W związku z powyższym organ rentowy zaskarżoną decyzją dokonał potrącenia
ze świadczenia odwołującego na poczet zaległych składek wnioskodawcy i jego małżonki A. Ż..

Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje.

Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego decyzją z dnia 5.10.2007 r. przyznał E. Ż. prawo do okresowej renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy od 1.08.2007 r. do 30.09.2009 r. Jednocześnie zawiesił w 50% część uzupełniającą renty z powodu prowadzenia działalności rolniczej. Przyznane świadczenie pomniejszył o należności z tytułu zaległych składek, w konsekwencji czego wnioskodawca za okres 1.08.2007 r. – 31.10.2007 r. nie otrzymał świadczenia (k. 55,56 akt KRUS).

Pismem z dnia 30.01.2007 r. wnioskodawca wniósł o rozłożenie zaległych składek na raty z uwagi na stan zdrowia i trudną sytuację materialną (k. 63 akt KRUS).

Decyzją z dnia 7.12.2007 r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, po rozpoznaniu powyższego wniosku zdecydował o potrącaniu
ze świadczenia rentowego kwoty 100 zł miesięcznie tytułem zaległych składek
w okresie od 1.12.2007 r. do 30.09.2009 r. (k. 65,66).

Decyzją z dnia 15.01.2008 r., w związku ze złożoną umową dzierżawy,
a podstawie której wnioskodawca i jego żona wydzierżawili nieruchomość rolną K. K., a ponadto małżonka wnioskodawcy oświadczyła, że nie prowadzi działalności rolniczej, Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczeniapodjął
z dniem 1.01.2008 r. wypłatę 100% części uzupełniającej renty wnioskodawcy (k. 72-74 i 76 akt KRUS).

Decyzją z dnia 29.10.2009 r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przyznał wnioskodawcy rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy bezterminowo, poczynając od 1.10.2009 r. Świadczenie za okres od 1.09.2009 r.
do 30.11.2009 r. zostało pomniejszone o należność z tytułu zaległych składek, wobec czego wnioskodawca nie otrzymał świadczenia. Jednocześnie w decyzji tej Prezes postanowił, że z przysługującej do wypłaty renty, od 1.12.2009 r., co wynika
z analizy poszczególnych punktów decyzji, będzie potrącana kwota 109,84 zł miesięcznie z tytułu zaległych składek (k. 105,106 akt KRUS).

W dniu 28.02.2013 r. zostało przedłożone rolniczemu organowi rentowemu pismo zawierające oświadczenia stron umowy dzierżawy z dnia 12.10.2007 r.
tj. E. Ż. jako wydzierżawiającego oraz K. K. jako dzierżawcy, o rozwiązaniu tej umowy, której przedmiotem były grunty o powierzchni 11,54 ha (k. 108 akt KRUS). Kolejne pismo przedłożone temu organowi w tym samym dniu dotyczyło rozwiązania umowy dzierżawy zawartej w dniu 8.01.2008 r. między A. Ż., żoną wnioskodawcy jako wydzierżawiającą a K. K. jako dzierżawcą, umowa dotyczyła nieruchomości o pow. 4,3170 ha (k. 109 akt KRUS).

Wydruk z systemu KRUSnal z dnia 18.03.2013 r., a więc w przeddzień wydania decyzji, wykazał, że zadłużenie wnioskodawcy z tytułu składek
na ubezpieczenia emerytalno- rentowe oraz wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie wynosi wraz z odsetkami 9290,80 zł (k.113 akt KRUS).

Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego decyzją z dnia 19.03.2013r. obecnie zaskarżoną, na podstawie art. 50 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t. j. Dz. U. z 2008 r. nr 50, poz. 291
ze zm.) zdecydował, że całość przysługującego wnioskodawcy świadczenia będzie potrącana tytułem zaległych składek (k. 114,115 akt KRUS).

Zgodnie z art. 50 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2008 r., Nr 50, poz. 291 ze zm.) zwanej dalej ustawą, Kasa może potrącać z wypłacanych świadczeń z ubezpieczenia zaległe składki
na ubezpieczenie społeczne rolników indywidualnych i członków ich rodzin lub
na ubezpieczenie, wraz z odsetkami, a także składki na ubezpieczenie za bieżący kwartał; dotyczy to tylko składek za osobę pobierającą świadczenie, z wyjątkiem domownika, oraz składek, do których opłacenia zobowiązana jest ta osoba. Ponadto z emerytur i rent mogą być potrącane inne należności na zasadach określonych
w odrębnych przepisach. O dokonywaniu potrącenia orzeka się w decyzji ustalającej prawo do świadczenia albo w odrębnej decyzji.

W sprawie bezspornym jest, że wnioskodawca zalega z opłatą składek
na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenia wypadkowe, chorobowe
i macierzyńskie, bowiem wnioskodawca w żaden sposób nie kwestionował tego faktu. Spłata tych należności, mocą wyżej wskazanych decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego była rozłożona na raty, które były potrącane co miesiąc z wypłacanego świadczenia. Decyzje te były jednak podjęte w innej sytuacji faktycznej niż obecna. Pierwsza z nich, z dnia 7.12.2007 r. została podjęta na skutek wniosku E. Ż., który przedstawił swoją sytuację zdrowotną
i majątkową i wnosił o rozłożenie spłaty należności z tytułu składek na raty. Kolejna decyzja, z dnia 29.10.2009 r., była w zasadzie kontynuacją pierwszej decyzji, z uwagi na fakt, że czas rozłożenia spłaty należności na raty, przy wydawaniu pierwszej decyzji, był determinowany okresowym charakterem świadczenia. Decyzją z dnia 29.10.2009 r. świadczenie to zostało przyznane bezterminowo i rozłożenie spłaty należności na raty zostało utrzymane. Obecnie sytuacja wnioskodawcy zmieniła się
o tyle, że w wyniku rozwiązania umów dzierżawy w dniu 27.02.2013 r., on i jego żona posiadają nieruchomość rolną o pow. 15,8570 ha, na której prowadzą działalność rolniczą. Wynika to również z twierdzeń wnioskodawcy, który w odwołaniu podniósł, że jest zmuszony wynajmować robotników do pracy w gospodarstwie rolnym.

Zatem organ rentowy w oparciu o wskazany wyżej przepis art. 50 ustawy mógł wydać decyzję o potrącaniu należności z tytułu zaległych składek na ubezpieczenie
w wysokości tegoż świadczenia.

Mając powyższe na uwadze, Sąd uznał, że nie ma podstaw do uwzględnienia odwołania i na podstawie art. 477¹⁴§ 1 kpc orzekł jak w punkcie I wyroku.

Jednocześnie Sąd nie miał wątpliwości, że treść odwołania od zaskarżonej decyzji wskazuje na to, że wnioskodawca wnosi o rozłożenie spłaty należności
z tytułu zaległych składek na raty. Deklaruje kwotę 200 zł miesięcznie, której potrącanie tytułem spłaty zaległych należności pozwoliłoby mu na kontynuowanie leczenia.

Wniosek ten nie podlega jednak rozpoznaniu przez sąd, droga sądowa jest niedopuszczalna, bowiem właściwym do jego rozpoznania z mocy art. 41a ust. 1 pkt 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników jest Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego lub upoważniony przez niego pracownik Kasy. Przepis ten stanowi, że Prezes Kasy lub upoważniony przez niego pracownik Kasy,
w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem zainteresowanego, na jego wniosek, uwzględniając możliwości płatnicze wnioskodawcy oraz stan finansów funduszów emerytalno- rentowego i składkowego może odroczyć termin płatności należności z tytułu składek na ubezpieczenie, rozłożyć ich spłatę na raty lub umorzyć w całości lub części.

Wobec powyższego Sąd orzekł jak w punkcie II wyroku na podstawie
art. 464§ 1 kpc.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE