Sygn. akt V GC 439/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 grudnia 2014r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie Wydział V Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Iwona Nowak

Protokolant: stażysta Joanna Leśniewska

po rozpoznaniu w dniu 15 grudnia 2014 r.

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) sp. z o.o. w B.

przeciwko: A. K.

o zapłatę

I.  Zasądza od pozwanego A. K. na rzecz powoda (...) sp. z o.o. w B. kwotę 7.230,93/ siedem tysięcy dwieście trzydzieści złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze/ z ustawowymi odsetkami od kwot

-172,20 złotych od dnia 19 czerwca 2012 do dnia zapłaty,

-2.360,03 złote od dnia 20 czerwca 2012 roku do dnia zapłaty,

-2.600,02 złote od dnia 29 czerwca 2012 roku do dnia zapłaty,

-52,28 złotych od dnia 29 czerwca 2012 roku do dnia zapłaty,

-64,21 złotych od dnia 3 lipca 2012 roku do dnia zapłaty,

-1.467 złote od dnia 24 stycznia 2013 roku do dnia zapłaty,

-149,19 złotych od dnia 24 lutego 2014 roku do dnia zapłaty,

-300 złotych od dnia 24 lutego 2014 roku do dnia zapłaty,

-66 złotych od dnia 24 lutego 2014 roku do dnia zapłaty .

II Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.579 / jeden tysiąc pięćset siedemdziesiąt złotych / tytułem zwrotu kosztów procesu w tym 1217 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSR Iwona Nowak

Sygn. akt V GC 439/14

UZASADNIENIE

Powód (...) sp. z o.o. z siedzibą w B. k/ O. wniósł o zasądzenie od pozwanego A. K. kwoty 7.230,93 złote wraz z ustawowymi odsetkami za zwłokę wraz z kosztami procesu. Na kwotę dochodzoną niniejszym pozwem składają się ;

-kwota 5.248,74 złote tytułem należności głównej wraz z ustawowymi odsetkami od kwot ;

a/172,20 złotych od dnia 19 czerwca 2012 roku

b/ 2.360,03 złote od dnia 20 czerwca 2012 roku

c/ 2.600,02 złote od dnia 29 czerwca 2012 roku

d/52,28 złotych od dnia 29 czerwca 2012 roku

e/ 64,21 złotych od dnia 3 lipca 2012 roku

-kwota 1.467 złotych tytułem kosztów zapłaty postępowania przed Sądem Rejonowym w Opolu wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 24 stycznia 2013 roku

-kwota 149,19 złotych tytułem zasądzenia kosztów postępowania egzekucyjnego wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 24 lutego 2014 roku

- kwota 300 złotych tytułem zasądzonych kosztów zastępstwa adwokackiego w postępowaniu egzekucyjnym wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 24 lutego 2014 roku

-kwota 66 złotych tytułem kosztów postępowania klauzulowego .-

W uzasadnieniu swojego roszczenia powód wskazał, że pozwany uzyskał tytuł wykonawczy (nakaz zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym z dnia 21 listopada 2012 roku wydany przez Sąd Rejonowy w Opolu, sygn. akt VGNc 4167/12, (który został opatrzony postanowieniem sądu z dnia 23 stycznia 2013 roku w klauzulę wykonalności), na podstawie którego zostało wszczęte postępowanie egzekucyjne przeciwko spółce (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w O.. Z uwagi na bezskuteczność egzekucji przedmiotowe postępowanie zostało prawomocnie umorzone. Podstawę swojego roszczenia powód wywodzi z art. 299 k.s.h., gdyż pozwany A. K. w dacie powstania oraz w okresie wymagalności wierzytelności powoda był członkiem zarządu spółki.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu wskazał ,że nie jest członkiem zarządu. Przedłożył postanowienie sądu rejonowego w Olsztynie w przedmiocie wykreślenia pozwanego jako członka zarządu.

( dowód w aktach k 28 )

Sąd ustalił co następuje

Powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w B. koło O. wniósł o zasądzenie od powoda kwoty 7.230,93 złote

Na kwotę dochodzoną niniejszym pozwem składają się ;

-kwota 5.248,74 złote tytułem należności głównej wraz z ustawowymi odsetkami od kwot ;

a/172,20 złotych od dnia 19 czerwca 2012 roku

b/ 2.360,03 złote od dnia 20 czerwca 2012 roku

c/ 2.600,02 złote od dnia 29 czerwca 2012 roku

d/52,28 złotych od dnia 29 czerwca 2012 roku

e/ 64,21 złotych od dnia 3 lipca 2012 roku

-kwota 1.467 złotych tytułem kosztów zapłaty postępowania przed Sądem Rejonowym w Opolu wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 24 stycznia 2013 roku

-kwota 149,19 złotych tytułem zasądzenia kosztów postępowania egzekucyjnego wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 24 lutego 2014 roku

- kwota 300 złotych tytułem zasądzonych kosztów zastępstwa adwokackiego w postępowaniu egzekucyjnym wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 24 lutego 2014 roku

-kwota 66 złotych tytułem kosztów postępowania klauzulowego .

Powód jest dystrybutorem części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych do różnego rodzaju pojazdów . Pozwany zamówił części samochodowe oraz elementy wyposażenia samochodowego .

W następstwie wystawił faktury w których określił wysokość zobowiązania pieniężnego. Wystawił fakturę VAT nr (...) z dnia 4 czerwca 2012 roku na kwotę 172,20 złotych ; fakturę VAT nr (...) z dnia 5 czerwca 2012 roku na kwotę 2.360,03 złote ; fakturę VAT nr (...) z dnia 13 czerwca 2012 roku na kwotę 2600,02 złote; fakturę VAT nr (...) z dnia 14 czerwca 2012 roku na kwotę 52,28 złotych oraz fakturę VAT nr (...) z dnia 18 czerwca 2012 roku na kwotę 64,21 złotych.

( dowód w aktach k- 7-9 )

Pozwany towar odebrał ,nie składał żadnych zastrzeżeń.

Wobec braku zapłaty za zakupiony towar powód w dniu 7 sierpnia 2012 roku skierował do Sądu Rejonowego w Opolu pozew o zapłatę ,który to zakończył się wydaniem nakazu zapłaty w dniu 21 listopada 2012 roku .

( dowód w aktach k- 10 ).

Pozwany nie złożył sprzeciwu. W dniu 23 stycznia 2013 roku postanowieniem Sąd nadał nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności.

Z uwagi na brak uregulowania należności przez pozwanego , powód wszczął postępowanie egzekucyjne .

( dowód w aktach k -10)

W wyniku podjętych czynności komornikowi nie udało się wyegzekwować zasądzonych należności i pismem z dnia 25 czerwca 2013 roku wskazał , iż egzekucja wobec dłużnika - spółki (...) okazała się bezskuteczna.

( dowód w aktach k-11).

W związku z faktem ,że zarząd spółki - (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością składał się z jednej osoby tj pozwanego -A. K..

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa. Przedłożył dokument – postanowienie Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 1 sierpnia 2013 roku .

( dowód w aktach k-28).

Na podstawie tego postanowienia pozwany – A. K. został wykreślony i przestał pełnić funkcję członka zarządu.

Pozwany nie składał sprawozdań finansowych jako jedyny członek zarządu za lata 2011 do 2013 roku.

Sąd zważył, co następuje:

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz na podstawie poczynionych ustaleń roszczenie powoda zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Dokonując powyższego rozstrzygnięcia Sąd oparł się na dokumentach prywatnych przedłożonych przez strony, które nie były kwestionowane przez strony i nie wzbudziły wątpliwości Sądu co do ich autentyczności.

W zakresie wiadomości specjalnych, niezbędnych celem poczynienia stanowczych ustaleń w kwestii daty zaistnienia przesłanki do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz czy zgłoszenie upadłości spowodowałoby zaspokojenie wierzyciela w części większej niż w przypadku zaniechania złożenia tego wniosku, Sąd nie mógł oprzeć się na opinii biegłego ,którego nie można było ustanowić w niniejszej. Powodem było świadome działanie pozwanego jako członka zarządu w latach 2011 do 2013 roku, a które to polegało na nie składaniu sprawozdań finansowych. W stosunku do pozwanego było wszczęte postępowanie przymusowe , które nie doprowadziło do złożenia stosownych sprawozdań finansowych.

Oceniając wyżej przedstawiony stan faktyczny należy stwierdzić, że sporne między stronami były jedynie czy nie wystąpiły przesłanki egzoneracyjne określone w art. 299 § 2 k.s.h.

Zdaniem Sądu stanowisko powoda w przedmiocie spełniania pozytywnych przesłanek odpowiedzialności członka zarządu wynikających z art. 299 § 1 k.s.h. oraz braku wystąpienia przesłanek egzoneracyjnych, o których mowa w art. 299 § 2 k.s.h., wobec pozwanego A. K. jest w niniejszej sprawie właściwe.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do kwestii wystąpienia przesłanki osobistej odpowiedzialności pozwanego jako członków zarządu spółki (...) sp. z o.o. z siedzibą w O.. Zgodnie z treścią art. 299 § 1 k.s.h, odpowiedzialność taka powstaje, jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna. W rozpoznawanej sprawie powód przestawił postanowienie w którym Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Olsztynie umorzył postępowanie egzekucyjne wszczęte przeciwko przedmiotowej spółce .

W ocenie Sądu powyższe postanowienie jest wystarczającym środkiem dowodowym powoda na wykazanie bezskuteczność egzekucji z majątku spółki (...) sp. z o.o. z siedzibą w O. wobec przysługującej mu wierzytelności.

Na podstawie art. 299 k.s.h. członkowie zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, którzy zajmowali to stanowisko w czasie od wymagalności zobowiązania, aż do chwili wystąpienia wierzyciela z powództwem oraz za zobowiązania, które powstały w okresie sprawowania przez nich tej funkcji, a w tym powstałe także dopiero po spełnieniu się przesłanek do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości ponoszą odpowiedzialność (tak: Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 lipca 2013 roku, sygn. akt I CKS 646/12). Należy także zwrócić uwagę na wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 24 października 2013 roku, sygn. akt I ACa 354/13, w którym stwierdzono, że jeśli skład zarządu dłużnej spółki zmieniał się, to odpowiedzialność na podstawie art. 299 § 1 k.s.h. ponoszą wszystkie osoby będące członkami zarządu w czasie istnienia zobowiązania, którego egzekucja przeciwko spółce okazała się bezskuteczna.

Z zebranego w niniejszej sprawie materiału dowodowego jednoznacznie wynika, że pozwany był członkiem zarządu spółki (...) sp. z o.o. z siedzibą w O. w czasie istnienia wierzytelności powoda.

Podsumowując, należy stwierdzić, że powód wykazał pozytywne przesłanki odpowiedzialności pozwanych wynikające z art. 299 § 1 k.s.h.

W szczególności wykazał istnienie wymagalnego roszczenia przeciwko spółce (...) sp. z o.o. z siedzibą
w O. stwierdzonego tytułem egzekucyjnym oraz bezskuteczność egzekucji skierowanej przeciwko tej spółce. Jednocześnie, pozwany nie kwestionował, że egzekucja z majątku przedmiotowej spółki okazała się bezskuteczna. Nie zarzucał ani nie wskazywał, że istniały składniki majątku spółki, z których powód mógł otrzymać zaspokojenie oraz nie podważał zasadności umorzenia postępowania egzekucyjnego z uwagi na brak majątku spółki.

Jednakże, spełnienie powyższych przesłanek nie przesądza jednak ostatecznie o odpowiedzialności pozwanego jako członków zarządu spółki (...) sp. z o.o. z siedzibą w O. za zobowiązania tej spółki.

Art. 299 § 2 k.s.h. przewiduje bowiem trzy sytuacje, z których członek zarządu może uwolnić się od odpowiedzialności przewidzianej w § 1 tego przepisu. Są to następujące sytuacje:

a)  jeżeli wykaże, że we właściwym czasie doszło do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki lub wszczęto wobec niej postępowanie układowe,

b)  jeżeli wykaże, że choć nie doszło do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, to miało to miejsce nie z jego winy,

c)  jeżeli wykaże, że chociaż nie doszło we właściwym czasie do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, to wierzyciel nie poniósł z tego tytułu szkody.

W niniejszej sprawie pozwany jedynie stwierdził ,że nie ponosi odpowiedzialności , albowiem od 1 sierpnia 2013 roku nie jest członkiem zarządu.

Art. 299 § 2 k.s.h. przewiduje domniemanie winy członka zarządu w niezgłoszeniu wniosku o upadłość we właściwym czasie, gdyż powinien być mu znany na bieżąco stan finansowy spółki i możliwość zaspokojenia długów (tak: Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 marca 2008 roku, sygn. akt II CSK 545/07). W konsekwencji, pozwany, chcąc uniknąć odpowiedzialności, musi wykazać niezawiniony brak winy w niezgłoszeniu wniosku o ogłoszenie upadłości, który oceniany jest w odniesieniu do chwili, w której powstał obowiązek zgłoszenia takiego wniosku, a nie do okresu późniejszego (tak: Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 2 października 2008 roku, sygn. akt I UK 39/08).

Przedmiotowa wina powinna być oceniana według miary podwyższonej staranności oczekiwanej od osoby pełniącej funkcje organu osoby prawnej prowadzącej działalność gospodarczą – miary staranności uwzględniającej pewne (podwyższone) ryzyko (gospodarcze) związane z prowadzeniem tej działalności. Oznacza to, że od pozwanego należało oczekiwać, że podejmie odpowiednie akty staranności służące zapewnieniu prawidłowego prowadzenia spraw spółki.

W ocenie Sądu zebrany w niniejszej sprawie materiał dowodowy nie potwierdza również zaistnienia trzeciej przesłanki określonej w art. 299 § 2 k.s.h., tj. pozwany nie wykazał, że chociaż nie doszło we właściwym czasie do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, to powód nie poniósł z tego tytułu szkody.

O szkodzie w rozumieniu art. 299 § 2 k.s.h. można mówić wówczas, gdy zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spowodowałoby zaspokojenie wierzyciela w części większej niż w przypadku zaniechania złożenia tego wniosku przez członków zarządu. Rozmiarem szkody będzie różnica pomiędzy tym, co wierzyciel mógł w wyniku wszczęcia postępowania upadłościowego uzyskać, a rzeczywistym stanem zaspokojenia jego roszczeń. Skuteczne powołanie się przez członka zarządu na omawianą przesłankę wymaga więc wykazania, że stopień zaspokojenia wierzyciela byłby identyczny także w sytuacji zgłoszenia we właściwym czasie wniosku o ogłoszenie upadłości (tak: Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 22 marca 2013 roku, sygn. akt V ACa 69/13). Na podobnym stanowisku stanął także Sąd Apelacyjny w Warszawie, który w wyroku z dnia 2 października 2013 roku, sygn. akt I ACa 52/13, stwierdził, że szkoda, o której mowa w art. 299 § 2 k.s.h. in fine odpowiada różnicy w potencjale majątkowym spółki, jaka wystąpiła, a do jakiej nie doszłoby, gdyby we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości.

Członek zarządu odpowiada jedynie za taką część należności, jaką otrzymałby wierzyciel w zainicjowanym we właściwym czasie postępowaniu upadłościowym. Należy także wskazać na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 2011 roku, sygn. akt IV CSK 335/10, w których stwierdzono, że członek zarządu spółki z o.o. może uwolnić się w części od odpowiedzialności przewidzianej w art. 299 § 1 k.s.h. poprzez wykazanie, że stopień zaspokojenia wierzyciela byłby identyczny także w sytuacji zgłoszenia we właściwym czasie wniosku o ogłoszenie upadłości.

Przekładając powyższe stanowiska Sądów Apelacyjnych oraz Sądu Najwyższego na niniejszą sprawę należy zauważyć ,że pozwany decyzją Sądu Rejonowego w Elblągu z dnia 10 listopada 2011 roku miał zakaz prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej , reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej ,przedsiębiorstwie państwowym , spółdzielni , fundacji lub stowarzyszeniu na okres 5 lat.

Pozwany pomimo prawomocnego postanowienia dalej przez cały 2011 , 2012 i 2013 roku w imieniu spółki (...) zaciągał zobowiązania , nie składając sprawozdań finansowych. Do których był zobowiązany .

Świadomie zaciągnął zobowiązania pieniężne u powoda.

Pozwany nie składając zobowiązań finansowych do których był zobowiązany pozbawił się możliwości uwolnienia się od odpowiedzialności z art 299 k.h., albowiem nie można ustalić czasu powstania niewypłacalności spółki (...) , której był jedynym członkiem zarządu z jednej strony , a z drugiej przysporzeniu korzyści dla pozwanego A. K. do majątku prywatnego.

Mając na uwadze powyższe okoliczności oraz przyjmując, że pozwany A. K. nie wykazał istnienia okoliczności zwalniających jego od odpowiedzialności przewidzianych w art. 299 § 2 k.s.h., Sąd uznał, że roszczenie powoda w tym zakresie jest zasadne, wobec tego na podstawie art. 299 § 1 k.s.h. orzeczono jak w pkt. I wyroku.

O kosztach orzeczono na zasadzie art. 98 § 1 k.p.c. zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Powód poniósł koszty pełnomocnika (1.200 zł) zgodnie z § 6 pkt. 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych i ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jednolity: Dz. U. 2013, poz. 490), opłatę skarbową (362 zł), opłatę od pozwu 495 zł).. Skoro zatem powód wygrał niniejszy proces w całości, to należy się mu pełny zwrot kosztów, o czym orzeczono w pkt. II wyroku.

SSR Iwona Nowak