UZASADNIENIE

Dnia 27 maja 2014 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy stwierdził zakończenie postępowania upadłościowego J. R. oraz J. G. prowadzących poprzednio działalność gospodarczą pod nazwą (...) s.c. z siedzibą w B. w upadłości likwidacyjnej. W dniu 25 lipca 2014 r. upadły J. G., złożył wniosek o umorzenie w całości jego zobowiązań, które nie zostały zaspokojone w postępowaniu upadłościowym wskazując, iż niewypłacalność, która była przyczyną złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości była następstwem wyjątkowych i niezależnych od niego okoliczności mających negatywny wpływ na jego dalsze możliwości zarobkowe. Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Bydgoszczy oddalił wniosek upadłego J. G. o umorzenie zobowiązań które nie zostały zaspokojone w postępowaniu upadłościowym. Sąd Rejonowy ustalił , iż w myśl art. 369 ust. 1 Prawa upadłościowego i naprawczego w postanowieniu o zakończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku upadłego, który jest osobą fizyczną, sąd na wniosek upadłego może orzec o umorzeniu zobowiązań upadłego, które nie zostały zaspokojone w postępowaniu upadłościowym, jeżeli: niewypłacalność była następstwem wyjątkowych i niezależnych od upadłego okoliczności, materiał zebrany w sprawie daje postawę do stwierdzenia, że nie zachodzą okoliczności stanowiące podstawę do pozbawienia upadłego prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu a upadły rzetelne wykonywał obowiązki nałożone na niego w postępowaniu upadłościowym. W ocenie Sądu I instancji złożony przez upadłego wniosek o umorzenie zobowiązań - niezależnie od podnoszonych w nim argumentów - podlega oddaleniu jako spóźniony. Ugruntowany jest bowiem pogląd doktryny , iż wniosek o umorzenie zobowiązań może być złożony w toku całego postępowania upadłościowego, aż do stwierdzenia przez sad zakończenia postępowania. Należy wskazać, iż w przepisie z art. 369 p.u.n wyraźnie zostało wskazane, iż postępowanie w przedmiocie umorzenia zobowiązań rozpoznaje Sąd upadłościowy w postanowieniu o zakończeniu postępowania zatem wniosek dłużnika winien zostać złożony najpóźniej przed wydaniem postanowienia o zakończeniu postępowania. W niniejszej sprawie postępowanie upadłościowe J. R. oraz J. G. prowadzących poprzednio działalność gospodarczą pod nazwą (...) s.c. z siedzibą w B. w upadłości likwidacyjnej zostało zakończone na mocy postanowienia Sądu z dnia 27 maja 2014 r., które stało się prawomocne z dniem 12 czerwca 2014 r., zaś wniosek upadłego J. G. w przedmiocie umorzenia zobowiązań został złożony dopiero w dniu 25 lipca 2014 r. Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę Sąd orzekł jak w sentencji na podstawie art. 369 a contrario ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 1112 ze zm.).

Zażalenie na powyższe postanowienie złożył upadły wnosząc o jego uchylenie oraz przekazanie sądowi I instancji do merytorycznego rozpoznania. Zdaniem upadłego stanowisko sądu jest niesprawiedliwe. Przed dniem 27.05.2014 r. nie był on przez sąd upadłościowy, ani też przez syndyka w żaden sposób powiadomiony, iż winien wniosek o umorzenie zobowiązań złożyć przed wydaniem postanowienia o zakończeniu postępowania upadłościowego. Żaden z tych podmiotów nie informował go też o etapie, na którym owo postępowanie się znajduje. Postanowienie o zakończeniu postępowania upadłościowego zostało wydane na posiedzeniu niejawnym. Gdyby miało ono miejsce na rozprawie, upadły nie zostałby pozbawiony możliwości złożenia tego wniosku. W zażaleniu podnosił też , że nie może zostać w ten sposób pozbawiony możliwości rozpatrzenia wniosku o umorzenie zobowiązań a sytuacja, w której się obecnie znalazł jest katastrofalna. Zdaniem upadłego takie postawienie przez Sąd Rejonowy jego sprawy stanowi naruszenie zasad współżycia społecznego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje :

Zażalenie nie jest uzasadnione.

Sąd Rejonowy prawidłowo przyjął , że w myśl art. 369 p.u.n. o ewentualnym umorzeniu zobowiązań upadłego będącego osobą fizyczną Sąd upadłościowy może orzec tylko w postanowieniu o zakończeniu postępowania. Upadły stosowny wniosek może złożyć wcześniej , natomiast niemożliwe jest orzekanie w tym przedmiocie po zakończeniu postępowania upadłościowego. Przesądza o tym wyraźne brzmienie art. 369 p.u.n. Pogląd ten jest powszechnie akceptowany w doktrynie ( por. F. Zedler , Komentarz do art. 369 p.u.n. – LEX 2011 ). W niniejszej sprawie postanowienie o stwierdzeniu zakończenia postępowania upadłościowego nie tylko zostało wydane ale stało się nawet prawomocne przed złożeniem przez upadłego wniosku o umorzenie niezaspokojonych zobowiązań. Nie ma zatem procesowej możliwości rozpoznania wniosku upadłego , gdyż musiałoby to oznaczać cofnięcie się do wcześniejszego etapu postępowania upadłościowego , które już się prawomocnie zakończyło. Z żadnego przepisu nie wynika też obowiązek syndyka jak również sędziego-komisarza udzielania pouczeń upadłemu , który sam jako uczestnik postępowania powinien dbać o własne interesy. Upadły nie może zasłaniać się w tym wypadku nieznajomością przepisów. Nie ma też obowiązku wyznaczania rozprawy w przedmiocie stwierdzenia zakończenia postępowania upadłościowego. Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 214 p.u.n. orzeczenie takie może zapaść na posiedzeniu niejawnym. Upadły jako uczestnik postępowania upadłościowego otrzymywał , z zastrzeżeniem art. 220 p.u.n. , wszystkie postanowienia zapadłe w jego toku. Już chociażby na tej podstawie winien być zorientowany na jakim etapie jest postępowanie. Nie można za uzasadnione uznać zatem jego twierdzeń , iż nie były mu znane te okoliczności. Ewentualne zaniedbania w tym względzie obciążają samego upadłego.

Na podstawie art. 385 kpc w zw. z art. 397 § 2 kpc należało zatem orzec jak w sentencji.