UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 10 października 2014 r. Sąd Rejonowy w Wągrowcu VII Zamiejscowy Wydział Karny z/s w C. uznał oskarżonego J. B. (1) za winnego tego, że w okresie od 29 września 2013 r. do 8 kwietnia 2014 r. z eliminacja okresu od 1 października 2013 r. do 29 listopada 2013 r. oraz od 2 stycznia 2014 r. do 18 marca 2014 r. w W., ul. (...), znęcał się psychicznie nad żona J. B. (2) oraz synem G. B. w ten sposób, że bez powodu pod wpływem alkoholu i będąc trzeźwy wszczynał awantury domowe, w trakcie których ubliżał im, wyzywał słowami wulgarnymi, wyganiał z domu, groził pozbawieniem życia, a nadto w dniu 8 kwietnia 2014 r. uderzył dwukrotnie łokciem w klatkę piersiową G. B., czym naruszył jego nietykalność cielesną,

tj. przestępstwa z art. 207 § 1 kk i art. 217 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i za to na podstawie art. 207 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierzył mu karę 5 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie na podstawie art. 69 § 1 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk warunkowo zawiesił na okres 3 lat próby.

Nadto na podstawie art. 73 § 1 kk oddano oskarżonego w okresie próby pod dozór kuratora sądowego a na podstawie art. 72 § 1 pkt 5 kk zobowiązano go do powstrzymywania się w tym okresie od nadużywania alkoholu.

Poza tym na podstawie art. 44 § 2 kk orzeczono o przepadku dowodu rzeczowego w postaci siekiery.

Na podstawie art. 616 § 1 pkt 2 kpk i art. 627 kpk, § 14 ust. 2 pkt 1 w zw. z ust. 7 i § 16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. t. jedn. z 2013 r., poz. 461) zasądzono od oskarżonego na rzecz oskarżycieli posiłkowych G. B. i J. B. (3) kwoty po 504 ł tytułem zwrotu wydatków oskarżyciela posiłkowego.

O pozostałych kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 627 kpk, art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. t. jedn. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 ze zm.) zasądzając od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w kwocie 311,92 zł oraz wymierzając mu opłatę w kwocie 120 zł.

Apelację od powyższego wyroku wniósł obrońca oskarżonego zaskarżając go w całości i zarzucając:

1) obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku, tj. art. 5 § 2 kpk, art. 7 kpk w zw. z art. 410 kpk, art. 413 § 2 pkt 1 kpk oraz art. 424 § 1 pkt 2 kpk poprzez wybiórcze przyjęcie okoliczności z zeznań pokrzywdzonych i świadka R. B., wyłącznie na niekorzyść oskarżonego, z pominięciem i brakiem rozważenia okoliczności podważających zasadność przypisanego oskarżonemu czynu, dowolna ocenę zeznań świadka L. K. (1) z pominięciem ich rzeczywistej treści w kontekście zeznań pokrzywdzonych co do zachowania oskarżonego z siekierą w dniu 8 kwietnia 2014 r., pominięcie zeznań świadków S. Ł. i K. N. co do wzajemnych potyczek słownych pomiędzy oskarżonym a pokrzywdzonymi w czasie interwencji 29 września 2013 r. i 8 kwietnia 2014 r., a także sprzeczność między opisem czynu w punkcie 1 sentencji wyroku w zakresie czasu przypisanego oskarżonemu psychicznego znęcania się nad synem G. B. a uzasadnieniem wyroku oraz brak wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku przypisanego oskarżonemu czynu z art. 207 § 1 kk, w szczególności w zakresie strony przedmiotowej, co skutkowało dowolnymi ustaleniami w zakresie psychicznego znęcania się oskarżonego na żoną J. B. (3) i synem G. B.;

2) błędy w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mające wpływ na jego treść, tj. błędne ustalenie jakoby oskarżony znęcał się psychicznie na żoną J. B. (3) i synem G. B. o okresie od 29 września 2013 r. do 8 kwietnia 2014 r. z wyłączeniem z tego działu czasowego okresów od 1 października 2013 r. do 29 listopada 2013 r. oraz od 2 stycznia 2014 r. do 18 marca 2014 r., a to wbrew przeprowadzonym w sprawie dowodom, zasadom prawidłowego rozumowania i doświadczenia życiowego.

W konkluzji obrońca oskarżonego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od przypisanego mu czynu, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Pełnomocnik oskarżycieli posiłkowych w odpowiedzi na apelację obrońcy oskarżonego wniósł o jej nieuwzględnienie i utrzymanie w mocy zaskarżonego wyroku.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego okazała się częściowo zasadna i zaskarżony wyrok nie mógł się ostać.

Odnosząc się do meritum zarzutów apelacji obrońcy oskarżonego podzielić należało w całej rozciągłości jego zastrzeżenia odnośnie oceny zeznań L. K. (1) w zakresie używania przez oskarżonego w czasie awantury z dnia 8 kwietnia 2014 r. niebezpiecznego narzędzia w postaci siekiery.

Otóż wbrew ustaleniom Sądu I instancji, L. K. (1) zeznawał na temat okoliczności interwencji w dniu 8 kwietnia 2014 r. stanowczo. Zeznał mianowicie, że oskarżyciele posiłkowi relacjonując przebieg zajścia, nie wspominali o używaniu przez oskarżonego siekiery. Z ich relacji wynikało, że oskarżony użył tego narzędzia w czasie jednej z awantur, która miała miejsce w bliżej nieokreślonej przez nich przeszłości. L. K. (1) nie miał żadnych wątpliwości, że informacja o używaniu siekiery nie dotyczyła zdarzenia z dnia 8 kwietnia 2014 r.

W związku z powyższym jako zupełnie dowolny ocenić trzeba wniosek Sądu Rejonowego, iż świadek mógł źle zrozumieć oskarżycieli posiłkowych, czy też nie potrafił wykluczyć, czy sytuacja z siekierą miała dotyczyć zdarzenia z przeszłości.

Warto dodać, iż L. K. (2) wyraźnie zaznaczył, że gdyby usłyszał od oskarżycieli w czasie tej interwencji o używaniu przez oskarżonego siekiery, oskarżony zostałby zatrzymany a narzędzie to od razu zabezpieczone. Brak podjęcia tych czynności przez interweniujących funkcjonariuszy Policji przemawiał zatem zdecydowanie za wiarygodnością zeznań L. K. (2), a tym samym przeciwko daniu wiary zeznaniom oskarżycielom posiłkowym, którzy twierdzili, że przekazywali interweniującym Policjantom informację o używaniu przez oskarżonego w dniu zdarzenia siekiery.

Poza tym Sądowi I instancji można zasadnie zarzucić brak wyjaśnienia, na jakiej podstawie przyjął, iż oskarżony działał z zamiarem popełnienia przestępstwa kwalifikowanego z art. 207 § 1 kk, wobec dokonania przez niego odmiennego od oskarżyciela publicznego ustalenia czasu działania oskarżonego.

Mianowicie oskarżyciel publiczny zarzucił oskarżonemu popełnienie przestępstwa w nieprzerwanym okresie od września 2013 r. do 9 kwietnia 2014 r. Natomiast z ustaleń Sądu Rejonowego wynika, iż oskarżony miał znęcać się psychicznie nad żoną i synem w okresie od 29 września do 30 września 2013 r., od 30 listopada 2013 r. do 31 grudnia 2013 r. oraz od 19 marca 2014 r. do 8 kwietnia 2014 r. Po dwóch dniach awantur miał według Sądu Rejonowego nastąpić dwumiesięczny okres przerwy w przestępczym zachowaniu oskarżonego. Po jego upływie oskarżony miał ponownie podjąć wcześniejsze karalne zachowania przez okres jednego miesiąca, a następnie ich zaprzestać na okres dwóch miesięcy i blisko trzech tygodni, po czym znowu je podjąć przez okres 3 tygodni.

Poczynienie takich ustaleń obligowało Sąd Rejonowy do przedstawienia wyczerpujących rozważań wyjaśniających przesłanki, które w jego ocenie przemawiały za przyjęciem, iż znaczne przerwy w przestępczej aktywności oskarżonego nie sprzeciwiały się uznaniu, że realizował on cały czas jeden tożsamy zamiar. Tak znaczące przerwy w realizacji znamion przypisanego oskarżonemu przestępstwa co do zasady zdają się bowiem przemawiać za tym, iż oskarżony nie realizował jednego zamiaru, lecz każdorazowo odnawiał zamiar popełnienia przestępstwa. Poza tym rozważenia wymagała również kwestia tego, czy zachowania oskarżonego we wskazanych okresach, zwłaszcza pierwsze z nich realizowane w ciągu zaledwie dwóch dni, godzące w godność i cześć pokrzywdzonych, ich wolność oraz w konsekwencji prawidłowość stosunków rodzinnych, można uznać za wystarczająco systematyczne i nacechowane taką intensywnością w zadawaniu cierpień psychicznych, która daje podstawy do ich kwalifikowania z art. 207 § 1 kk., skoro bezpośrednio po nich następowały dwu miesięczne okresy względnego spokoju, w których oskarżony i oskarżyciele posiłkowi nadal wspólnie zamieszkiwali i razem prowadzili gospodarstwo domowe.

Uspokojenie zachowania oskarżonego utrzymujące się w okresach znacznie dłuższych niż przypisane mu realizowanie zachowań karalnych, zdecydowanie bardzie przemawia za tym, iż jego karalne zachowania miały charakter incydentalny i nie łączył ich wspólny zamiar dręczenia psychicznego domowników, lecz miały one inne podłoże. Odmienne wnioski, do których doszedł Sąd Rejonowy, nie zostały przez niego poparte choćby krótką argumentacją.

Tym samym uznać należało, iż zarzut apelacji obrońcy oskarżonego w zakresie braku wyjaśnienia podstawy prawnej skazania w uzasadnieniu wyroku Sądu I instancji jak również strony podmiotowej przestępstwa przypisanego oskarżonemu, był w pełni zasadny.

Wyżej wskazane uchybienia przemawiały jednoznacznie za uchyleniem zaskarżonego wyroku, stąd też Sąd Okręgowy działając na podstawie art. 436 kpk ograniczył rozpoznanie apelacji obrońcy oskarżonego tylko do tych uchybień.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy na podstawie art. 437 § 1 kpk uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Chodzieży.

Za uchyleniem orzeczenia przemawiały wyżej wskazane uchybienia z zakresu oceny zeznań oskarżycielki posiłkowych oraz zeznań L. K. (2) (art. 7 kpk) oraz z zakresu sporządzenia uzasadnienia wyroku w części dotyczącej podstawy prawnej skazania (art. 424 § 1 pkt 2 kpk).

Przy ponownym rozpoznaniu niniejszej sprawy wystarczające będzie ujawnienie zgromadzonego dotychczas materiału dowodowego w oparciu o art. 442 § 2 kpk. Ewentualne uzupełnienie tegoż materiału Sądu Rejonowy pozostawia do uznania Sądu Rejonowego.

Następnie Sąd I instancji ponownie oceni zgromadzony materiał dowodowy bacząc na zachowanie zasady obiektywizmu i dokona ponownych własnych ustaleń faktycznych w zakresie niezbędnym dla rozstrzygnięcia sprawy oraz oceni zasadność postawionego oskarżonemu zarzutu, wyczerpująco uzasadniając swoje stanowisko, mając na uwadze wyżej poczynione przez Sądu Okręgowy uwagi z zakresu znamion występku z art. 207 § 1 kk ze szczególnym uwzględnienie strony podmiotowej tegoż przestępstwa.

/S. J./ /D. Ś./ /H. B.

WYROK

UZASADNIENIE