Sygnatura akt VI Ka 804/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 grudnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Krzysztof Ficek

Sędziowie SSR del. Małgorzata Peteja-Żak (spr.)

SSO Marcin Mierz

Protokolant Sylwia Sitarz

po rozpoznaniu w dniu 16 grudnia 2014 r.

sprawy R. B. ur. (...) w S.

syna C. i K.

oskarżonego z art. 57 § 1 kks

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 10 czerwca 2014 r. sygnatura akt III W 38/14

na mocy art. 437 § 1 kpk i art. 636 § 1 kpk

1.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok uznając apelację za oczywiście bezzasadną;

2.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata G. I. kwotę 516,60 zł (pięćset szesnaście złotych i sześćdziesiąt groszy) obejmującą kwotę 96,60 zł (dziewięćdziesiąt sześć złotych i sześćdziesiąt groszy) podatku VAT, tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów obrony oskarżonego z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

3.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa wydatki poniesione
w postępowaniu odwoławczym w kwocie 536,60 zł (pięćset trzydzieści sześć złotych i sześćdziesiąt groszy) i wymierza mu opłatę za II instancję w kwocie 150 zł (sto pięćdziesiąt złotych).

Sygn. akt VI Ka 804/14

UZASADNIENIE WYROKU

z dnia 16 grudnia 2014r.

Sąd Rejonowy w Gliwicach, po rozpoznaniu sprawy w postępowaniu w stosunku do nieobecnych, wyrokiem z dnia 10 czerwca 2014r., w sprawie o sygn. III W 38/14, uznał oskarżonego R. B. za winnego popełnienia czynu polegającego na tym, że jako podatnik, w G., w okresie od 25.07.2011r. do 25.11.2011r., w dniach 25.01.2012r., 27.02.2012r., 25.04.2012r.,, w okresie od 25.06.2012r. do 25.10.2012r. oraz w dniu 27.12.2012r. uporczywie zaniechał terminowego wpłacenia na rachunek (...) Urzędu Skarbowego w G. podatku od towarów i usług za miesiące od czerwca do października 2011r., grudzień 2011r., styczeń i marzec 2012r., od maja do września 2012r. oraz listopada 2012r., w łącznej wysokości 3.749 złotych, czym naruszył art. 103 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11.03.2004r. oraz czynu polegającego na tym, że jako podatnik, w G., w dniu 21.03.2011r., w okresie od 20.05.2011r. do 20.09.2011r., od 20.11.2011r. do 20.12.2011r. oraz w dniu 30.04.2012r. uporczywie zaniechał terminowego wpłacenia na rachunek (...) Urzędu Skarbowego w G. zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą za miesiące luty 2011r., od kwietnia do sierpnia 2011r., od października 2011r. do grudnia 2011r., w łącznej wysokości 7.807 złotych, a także podatku wynikającego z zeznania rocznego PIT-36 za rok 2011 w wysokości 4.386 złotych, czym naruszył art. 44 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26.07.1991r., tj. dwóch wykroczeń skarbowych z art. 57 § 1 kks i za te czyny wymierzył mu na mocy art. 57 § 1 kks w zw. z art. 50 § 1 kks łącznie karę grzywny kwocie 1.500 złotych.

Na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze zasądził od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy z urzędu kwotę 221,40 złotych brutto tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu oraz zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa stosowne koszty sądowe.

Powyższy wyrok zaskarżony został na korzyść oskarżonego w części dotyczącej wymierzonej kary przez jego obrońcę.

Obrońca oskarżonego zaskarżonemu wyrokowi zarzucił rażącą niewspółmierność kary wymierzonej oskarżonemu, polegającą na bezzasadnym uznaniu, iż wobec oskarżonego nie zachodzą przesłanki do wymierzenia niższej kary grzywny, a wymierzona kara jest karą współmierną do stopnia szkodliwości jego czynów, gdy wykroczenie, którego dopuścił się oskarżony jest wynikiem jego ciężkiej sytuacji materialnej i słabej kondycji finansowej firmy.

Wskazując na powyższe, wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie względem oskarżonego niższej kary grzywny.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego nie zasługuje na uwzględnienie, a kontrola odwoławcza przeprowadzonego przez Sąd I instancji postępowania dowodowego, zaskarżonego orzeczenia, jego uzasadnienia oraz analiza treści środka odwoławczego skutkuje koniecznością uznania tej apelacji za oczywiście bezzasadną.

Na wstępie trzeba zatem podkreślić, że Sąd Rejonowy dokładnie przeprowadził postępowanie dowodowe, w trakcie którego przedsięwziął niezbędne i odpowiednie czynności celem wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności w sprawie. Zgromadzone dowody poddał wnikliwej analizie, a w motywach zaskarżonego orzeczenia ustosunkował się do każdego z przeprowadzonych dowodów. Wyjaśnił, którym dowodom dał wiarę i dlaczego, a także które okoliczności sprawy można na ich podstawie uznać za udowodnione. Przedstawiona przez Sąd I instancji analiza dowodów w pełni zasługiwała na uwzględnienie. Była ona spójna i uwzględniała zasady doświadczenia życiowego, w tym zawodowego. Zasadność ocen i wniosków wyprowadzonych przez Sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego odpowiadała prawidłowości logicznego rozumowania, nadto analiza ta nie wykraczała poza ramy swobodnej oceny dowodów. Sąd I instancji w sposób poprawny zastosował również przepisy prawa materialnego, dokonując prawidłowej kwalifikacji prawnej obu czynów; w konsekwencji prawidłowo przypisał oskarżonemu popełnienie dwóch wykroczeń skarbowych, z których każdy wyczerpywał znamiona typu czynu zabronionego z art. 57 § 1 kks.

Przechodząc do ustosunkowania się do podniesionego przez obrońcę oskarżonego zarzutu rażącej niewspółmierności orzeczonej względem oskarżonego łącznie za oba wykroczenia skarbowe kary grzywny, Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do zakwestionowania orzeczonej wobec oskarżonego kary.

Zarzut rażącej surowości kary może być zasadny tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można było przyjąć, że zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez Sąd I instancji a karą, jaką należałoby wymierzyć w następstwie prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary określonych w art. 53 kk (zob. wyrok SN z dn. 14 XI 1973r., III KR 254/73, OSNPG 1974/3-4/51), a na gruncie regulacji kodeksu karnego skarbowego w art. 12 kks.

Sąd Rejonowy właściwie ustalił stopień zawinienia oskarżonego i wymierzył mu łącznie karę adekwatną do stopnia winy i społecznej szkodliwości obu czynów, według swojego uznania i w granicach przewidzianych przez ustawę. W pisemnych motywach uzasadnienia zaskarżonego wyroku w sposób obszerny i szczegółowy uwzględnił całokształt okoliczności mający wpływ na wymiar kary, biorąc pod uwagę wszystkie dyrektywy jej orzekania. Kara wymierzona oskarżonemu łącznie za oba wykroczenia skarbowe zatem w sposób należyty spełnia swe cele zapobiegawcze i wychowawcze, wypełniając wymogi prewencji ogólnej i w zakresie społecznego oddziaływania. Odpowiada ona dyrektywom prawidłowego wymiaru kary i nie może być uznana za niewspółmierną. Spełni zatem w takiej postaci wszystkie swe funkcje w zakresie prewencji zarówno indywidualnej, jak i szczególnej.

Z uwagi na prowadzenie niniejszej sprawy w postępowaniu w stosunku do nieobecnych, trudno odnieść się szczegółowo do zarzutu skarżącego dotyczącego ciężkiej sytuacji materialnej sprawcy oraz słabej kondycji finansowej jego firmy. Faktem jest jednak, iż oskarżony od listopada 2009r. prowadzi aktywnie działalność gospodarczą, jest zatem rzeczą oczywistą, że decyzja o prowadzeniu takiej działalności pociąga za sobą powstanie obowiązku określonych płatności z tytułu należności podatkowych. Kontynuowanie takiej działalności pomimo pogarszającego się nawet stanu finansów podmiotu gospodarczego obowiązku takiego w żadnym razie nie uchyla. To rzeczą prowadzącego działalność jest czynienie tego w taki sposób, aby należne ciężary podatkowe były odprowadzane do budżetu Państwa. Jeśli płatności są zagrożone - należy podjąć działania zmierzające do poprawy sytuacji finansowej, a jeśli nie przynoszą one rezultatów, nawet ograniczyć albo zakończyć działalność. Trudno zatem przerzucać na Skarb Państwa i pozostałych, regulujących terminowo podatki podatników, swoich niepowodzeń gospodarczych i nie płacić w terminie zobowiązań podatkowych, tłumacząc się brakiem środków finansowych na wymagane podatki. Utrzymywanie niewydolnego podmiotu gospodarczego i kredytowanie jego dalszej działalności kosztem Skarbu Państwa (poprzez uchylanie się od płatności ciężarów podatkowych) nie może być uznane za zgodne z porządkiem prawnym. Nie bez znaczenia pozostaje też fakt, że oskarżony w żadnym razie nie podjął starań zmierzających do skorzystania z instytucji, które w trudnej sytuacji gospodarczej określonego podmiotu przewiduje ustawa Ordynacja Podatkowa, a to zwłaszcza nie skorzystał z instytucji przewidzianych w art. 67a cyt. ustawy, tj. nie występował z wnioskiem o ulgę podatkową w spłacie swoich zobowiązań podatkowych. Okres, w którym oskarżony uchylał się od terminowego płacenia podatku od towarów i usług, jak również nie wpłacał całości, w ogóle lub ze znacznym opóźnieniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych jest na tyle długi, że oczywistym jest, iż oskarżony miał świadomość niewypełniania przez niego obowiązków ustawowych. Jeśli mimo tego decydował się on nadal na kontynuowanie działalności gospodarczej, to tym samym świadomie podejmował ryzyko ponoszenia odpowiedzialności za naruszenie stosownych przepisów prawa podatkowego obowiązujących podmiot, który w obrocie gospodarczym czynnie uczestniczy. Wbrew temu co podnosi skarżący, nie można bowiem uznać, że obowiązki wynikające z przepisów podatkowych przestają obciążać podmioty powołujące się na złą kondycję finansową, będącą zresztą niejednokrotnie skutkiem nieprawidłowego, czy wręcz nieudolnego zarządzania, bądź też podejmowania zbyt dużego ryzyka gospodarczego, albo innych nietrafnych decyzji.

Sąd meriti zatem prawidłowo ustalił, że stopień społecznej szkodliwości czynów jest znaczny, czemu dał czytelny wyraz w rozważaniach zawartych w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Oskarżony swoimi zachowaniami godził w dobro chronione prawem jakim jest interes fiskalny państwa, ponadto działał z zamiarem bezpośrednim, przez znaczny okres czasu. Trudno zgodzić się ze skarżącym więc kiedy wywodzi, iż jedynie trudna sytuacja materialna sprawcy i słaba kondycja jego firmy skłoniły oskarżonego do popełnienia zarzucanych mu czynów.

Konkludując, w orzeczonej wysokości łącznie kara grzywny, po myśli przepisu art. 50 § 1 kks, nie może uchodzić za karę rażąco surową, odpowiada ona w pełni dyrektywom i przesłankom wymiaru kary określonym w art. 12 § 2 kks, co pozwala przyjąć, iż spełni swoje cele zarówno w zakresie społecznego, jak i indywidualnego oddziaływania.

Z naprowadzonych wyżej względów Sąd Okręgowy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok.

W pkt 2 wyroku zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy oskarżonego z urzędu koszty nieopłaconej przez oskarżonego pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym, obejmujące także kwotę podatku VAT.

Nieuwzględnienie apelacji wywiedzionej na korzyść oskarżonego przez jego obrońcę zgodnie z art. 636 § 1 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks skutkować musiało obciążeniem oskarżonego wydatkami postępowania odwoławczego, na które złożył się ryczałt za doręczenie pism w kwocie 20 złotych oraz koszty poniesionej obrony z urzędu oskarżonego w tym postępowaniu, a także opłatą za II instancję w kwocie 150 złotych, będącą konsekwencją wymierzonej kary grzywny.