Sygn. akt III AUa 1766/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 maja 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSA Ewa Piotrowska (spr.)

Sędziowie

SSA Jolanta Ansion

SSA Maria Małek - Bujak

Protokolant

Aneta Szafruga

po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2013r. w Katowicach

sprawy z odwołania A. T. (A. T. )

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o prawo do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych

na skutek apelacji ubezpieczonego A. T.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w Katowicach

z dnia 15 czerwca 2012r. sygn. akt XI U 2632/11

oddala apelację.

/-/ SSA J. Ansion /-/ SSA E. Piotrowska /-/ SSA M. Małek-Bujak

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt III AUa 1766/12

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 15.06.2012r. Sąd Okręgowy - Sąd Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach oddalił odwołanie A. T. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.
z dnia 19.08.2011r., odmawiającej ubezpieczonemu prawa do emerytury
z tytułu pracy w szczególnych warunkach, albowiem nie wykazał on 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, a ponadto nie rozwiązał stosunku zatrudnienia.

Sąd Okręgowy ustalił, że ubezpieczony A. T. (ur. (...)) w dniu (...) ukończył 60 lat, na dzień 01.01.1999r. udowodnił łącznie 31 lat
i 2 dni okresów składkowych i nieskładkowych oraz nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

Sporną kwestią było, czy ubezpieczony spełnił pozostałe warunki do przyznania mu emerytury w niższym wieku emerytalnym z art. 184 w związku z art. 32 ustawy
z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
.

Organ rentowy uwzględnił odwołującemu się jedynie 14 lat, 9 miesięcy i 9 dni pracy w warunkach szczególnych wymienionych w wykazie A, odmówiono natomiast zaliczenia do takiej pracy okresów od 01.07.1982r. do 31.12.1982r. oraz od 03.01.1983r. do 31.05.1983r. ponieważ ubezpieczony w tym czasie nie wykonywał pracy w warunkach szczególnych - korzystał z urlopu bezpłatnego w (...) T., wykonując pracę na kontrakcie eksportowym na W.. Nie uznał także organ rentowy za pracę w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia od 24.03.1969r. do 01.06.1970r. w (...) Zakładach (...)
w T. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku ślusarza, uznając, że przedłożone zaświadczenie z archiwum nie stanowi wystarczającego środka dowodowego.

Na rozprawie w dniu 15.06.2012r. ubezpieczony A. T. oświadczył, że od 05.11.1990r. do chwili obecnej pozostaje w stosunku pracy z (...) S.A. w T.. Okoliczność tę potwierdza zaświadczenie z dnia 04.07.2011r. wystawione przez w/w zakład pracy.

Dlatego też - wobec pozostawania przez ubezpieczonego w stosunku pracy
z dotychczasowym pracodawcą - Sąd uznał za zbędne prowadzenie dalszego postępowania dowodowego na okoliczność ustalenia, czy ubezpieczony legitymuje się na dzień 01.01.1999r. wymaganym przez ustawę, co najmniej 15-letnim okresem pracy w szczególnych warunkach, a tym samym, czy spełnił łącznie wszystkie warunki niezbędne do nabycia prawa do wnioskowanego świadczenia emerytalnego.

W oparciu o dokonane ustalenia, Sąd uznał, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd I instancji wskazał, że zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS, emerytura, której przyznania ubezpieczony się domaga przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku
w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem (art. 184 ust. 2), natomiast ubezpieczony stosunku pracy nie rozwiązał.

Zgodnie z art. 100 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
, prawo do świadczeń określonych
w powyższej ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa. Ubezpieczony, pozostając w zatrudnieniu, nie spełnił jednego z koniecznych warunków wskazanych w art. 184 ust.2. Zatem, Sąd Okręgowy nie mógł zmienić zaskarżonej decyzji i przyznać ubezpieczonemu prawa
do żądanego świadczenia.

Nie jest także dopuszczalne w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych wydanie wyroku ustalającego spełnienie przez ubezpieczonego niektórych warunków wymaganych do nabycia prawa do świadczenia i przyznającego to świadczenie pod warunkiem spełnienia pozostałych warunków w przyszłości (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 09.02.2010r. wydany w sprawie I UK 262/09).

Apelację od wyroku wniósł pełnomocnik ubezpieczonego.

Zaskarżając wyrok Sądu I instancji w całości zarzucił mu:

- błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 184 i art. 100 ustawy
o emeryturach i rentach z FUS w zw. z art. 2, art. 24, art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1,
art. 65, art. 66, art. 67 i art. 68 Konstytucji
, a także naruszenie zasad współżycia społecznego, poprzez przyjęcie przez Sąd I instancji, że - ze względu na fakt pozostawania przez skarżącego w stosunku zatrudnienia - zbędne jest prowadzenie postępowania dowodowego na okoliczność ustalenia czy skarżący spełnia warunki niezbędne do nabycia emerytury w niższym wieku emerytalnym z art. 184 ustawy
o emeryturach i rentach z FUS, chociaż rozwiązanie stosunku pracy jest przesłanką, która wymaga spełnienia dopiero na dzień orzekania o przyznaniu świadczenia,
a nie na etapie prowadzenia postępowania wyjaśniającego (dopiero przyznanie świadczenia emerytalnego jest uzależnione od rozwiązania stosunku pracy), a także pomimo, iż uzależnienie przeprowadzenia postępowania dowodowego w zakresie spełnienia przesłanek nabycia przez skarżącego prawa do emerytury, od uprzedniego rozwiązania umowy o pracę jeszcze przed wyjaśnieniem wątpliwości w zakresie prawa do emerytury (co powoduje przerzucenie ewentualnego ryzyka utraty pracy
i jednoczesnego braku uprawnienia do emerytury na skarżącego) - stanowi naruszenie gwarantowanych Konstytucją RP praw i wolności przypisanych każdemu obywatelowi oraz pracownikowi RP, a nadto budzi wątpliwości nie tylko natury konstytucyjnej,
ale także etycznej i stanowi tym samym naruszenie zasad współżycia społecznego;

- naruszenie art. 217 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c., art. 208 § 1 pkt 3 k.p.c. oraz art. 258 k.p.c. i art. 224 k.p.c., poprzez bezpodstawne oddalenie wniosku powoda o przeprowadzenie dowodu ze świadków wnioskowanych na okoliczność ustalenia charakteru pracy wykonywanej przez skarżącego, jej wymiaru i okresu wykonywania.

W oparciu o podniesione zarzuty, pełnomocnik ubezpieczonego wniósł
o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji z uwagi na to, że Sąd I instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego w całości i w związku z tym nie rozpoznał istoty sprawy.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja ubezpieczonego podlega oddaleniu.

Sąd Apelacyjny w całości podziela ustalenia oraz stanowisko zawarte
w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia, a to wobec trafności ustaleń oraz oceny dokonanych przez Sąd I instancji, zawartych w zacytowanym pisemnym uzasadnieniu.

Przedstawione przez apelującego argumenty pozostają w sprzeczności
z przepisami ustawy, w szczególności art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998r.
o emeryturach i rentach z FUS.

Przepis ten wskazuje jakie przesłanki winny zostać spełnione przez ubezpieczonego, aby przysługiwało mu prawo do emerytury. Zatem, ustalenie spornego prawa do emerytury w obniżonym wieku na podstawie art. 184 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS wymaga łącznego spełnienia wszystkich przesłanek, warunkujących jego nabycie, w tym rozwiązania, tj. zakończenia i przerwania stosunku pracy. Dlatego pozostawanie w zatrudnieniu u dotychczasowego pracodawcy wyklucza nabycie prawa do emerytury na podstawie art. 184 tej ustawy.

Skoro ubezpieczony nie spełnia jednej z przesłanek - rozwiązania stosunku pracy - nie jest dopuszczalne badanie spełnienia przez niego pozostałych przesłanek, skoro i tak nie doprowadziłoby to do nabycia przez ubezpieczonego prawa do żądanego świadczenia oraz byłoby sprzeczne z zasadami ekonomiki procesowej.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny na mocy art. 385 k.p.c. orzekł
o oddaleniu apelacji, jako nieuzasadnionej.

/-/ SSA J. Ansion /-/ SSA E. Piotrowska /-/ SSA M. Małek-Bujak

Sędzia Przewodniczący Sędzia

JR