UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 19 marca 2014 r. powód – (...) sp. z o.o. w P. wniósł o zasądzenie od pozwanego – (...) S.A. w W. kwoty 1.323,84 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 17.01.2014 r. do dnia zapłaty, zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż w dniu 18 października 2013 r. miała miejsce kolizja drogowa, w wyniku której został uszkodzony samochód marki V. (...) o nr rej. H-IT 621 użytkowany przez (...), a odpowiedzialny za przedmiotowe zdarzenie ubezpieczony był u pozwanego w zakresie odpowiedzialności cywilnej. Powód podniósł, że w okresie likwidacji szkody poszkodowany korzystał z najmu pojazdu zastępczego u powoda. Najem pojazdu trwał od dnia 23 października 2013 r. do dnia 8 listopada 2013 r. Zgodnie z postanowieniami umowy najmu ostateczna wysokość czynszu najmu wyniosła 4.683,84 zł. Powód wskazał, iż poszkodowany dokonał na rzecz powoda cesji przysługującej mu względem pozwanej spółki wierzytelności odszkodowawczej, dochodzona zaś niniejszym pozwem kwota stanowi różnicę pomiędzy ww. ostateczną wysokością czynszu najmu, a kwotą 3.360,00 zł, którą to kwotę pozwany uiścił na rzecz powoda przed wniesieniem pozwu. (pozew k. 3-15)

W dniu 18 kwietnia 2014 r. Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w W. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym. (nakaz zapłaty k. 63)

Sprzeciwem od nakazu zapłaty pozwany zaskarżył nakaz w części, co kwoty 875,84 zł wnosząc o oddalenie powództwa w tej części oraz utrzymanie w mocy nakazu zapłaty co do kwoty 448,00 zł. Pozwany wniósł o zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu pozwany wskazał, iż uznał w całości roszczenie powoda w zakresie kosztów najmu, tak co do okresu najmu, jak i co do samej stawki za najem, jednak jedynie w kwocie netto (przy stawce 238 zł netto/doba). Pozwany zakwestionował okoliczność, iż jest zobowiązany do pokrycia kosztów związanych z najmem pojazdu zastępczego przez przedsiębiorcę, który ma zdolność odliczenia podatku VAT z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego. Okoliczność, że spółka ma siedzibę poza granicami RP nie ma przy tym znaczenia, gdyż posiada ona siedzibę na terenie Unii Europejskiej i w związku z tym ma prawo do odliczenia podatku VAT od faktur zakupowych, jeśli świadczenie było opodatkowane podatkiem VAT w Polsce, co wynika z treści ustawy o podatku od towarów i usług. Zaś na poszkodowanym spoczywa obowiązek podejmowania takich działań, które zmierzają do zminimalizowania skutków i zakresu powstałej szkody. (sprzeciw k. 70-70 v.)

W odpowiedzi na sprzeciw powód wskazał, iż pozwany niczym nie uzasadnił swoich twierdzeń odnośnie tego, iż poszkodowany ma prawo do odliczenia podatku VAT od faktur zakupowych. Powód podniósł, iż pozwany nie wskazał precyzyjnie podstawy prawnej oraz procedury do jakiej poszkodowany miałby przystąpić celem domagania się zwrotu ww. podatku. Powód podkreślił, iż procedura taka nie wynika z ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, ze zm.). (pismo procesowe powoda k. 91-92 v.)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 18 października 2013 r. miała miejsce kolizja drogowa, w wyniku której został uszkodzony samochód marki V. (...) o nr rej. H-IT 621 użytkowany przez (...), a odpowiedzialny za przedmiotowe zdarzenie M. O. kierujący pojazdem ciężarowym M. nr rej. (...) ubezpieczony był przez (...) S.A. w W. w zakresie odpowiedzialności cywilnej.

Okoliczności bezsporne, zaświadczenie k. 29

(...) korzysta z pojazdu marki V. (...) nr rej. (...) na podstawie umowy leasingu zawartej z (...).

Oświadczenie k. 47

W dniu 23.10.2013 r. doszło do zawarcia umowy najmu pojazdu zastępczego nr (...) pomiędzy (...) sp. z o.o. w P., reprezentowanym przez M. M., a (...), reprezentowanym przez T. N.. Przedmiotem najmu był samochód marki B. (...) nr rej. (...) na okres naprawy uszkodzonego pojazdu marki V. (...). Zgodnie z § 4 umowy najmu, najemca zobowiązał się do zapłaty czynszu najmu w wysokości wynikającej z Cennika (...) stanowiącego załącznik do umowy.

W tym samym dniu (...) sp. z o.o. w P. oraz (...) zawarli umowę przelewu wierzytelności, która stanowiła załącznik nr 2 do umowy najmu nr (...). Na mocy § 1 umowy (...) przeniósł na rzecz (...) sp. z o.o. w P. wierzytelność przysługującą mu w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 18.10.2013 r. względem ubezpieczyciela sprawcy szkody z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego.

Umowa najmu (...) nr (...) k. 30-33, umowa cesji wierzytelności k. 34, oświadczenie dla ubezpieczyciela k. 35, pełnomocnictwo k. 40, upoważnienie k. 41, oświadczenie k. 42, cennik k.61.

Samochód był wynajmowany w okresie naprawy uszkodzonego pojazdu tj. od dnia 23 października 2013 r. do dnia 8 listopada 2013 r. Łącznie 16 dni. Wysokość czynszu najmu została ustalona na kwotę 3.808 zł netto za cały okres najmu.

Okoliczność bezsporna, oświadczenie dotyczące czynszu i długości najmu auta zastępczego k. 36, (...) card k. 37, arkusz naprawy pojazdu k. 38.

W dniu 29.11.2013 r. (...) sp. z o.o. w P. wystawił fakturę VAT nr (...) na kwotę 4.683,84 zł zł brutto za wynajem samochodu zastępczego B. (...) o nr rej. (...) za okres 16 dni z terminem płatności do 13.12.2013 r.

Faktura VAT nr (...) k. 50.

Pismem z dnia 11.12.2013 r. (...) sp. z o.o. w P. poinformował (...) S.A. w W., że nabył od poszkodowanego wierzytelność w postaci prawa do zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego i wezwał (...) S.A. w W. do zapłaty odszkodowania w wysokości 4.683,84 zł w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania. Wezwanie zostało doręczone w dniu 17.12.2013 r.

Zgłoszenie roszczenia z wezwaniem do pokrycia kosztów najmu k. 51-53, potwierdzenie odbioru k. 54.

W odpowiedzi na powyższe pismo (...) S.A. w W. wskazało, iż po zweryfikowaniu przesłanej faktury uznało, iż zasadna jest wypłata odszkodowania za 14 dni najmu po średniej stawce dobowej 146,00 zł netto/doba, w sumie 2044,00 zł.

(...) S.A. w W. z dnia 20.12.2013 r. k. 55.

Pismem z dnia 15.01.2014 r. (...) sp. z o.o. w P. wystosował do (...) S.A. w W. ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty pozostałej kwoty odszkodowania w wysokości 2.639,84 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wymagalności roszczenia do zapłaty w nieprzekraczalnym terminie 7 dni od daty otrzymania pisma. Pismo zostało doręczone w dniu 20.01.2014 r.

Ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty k. 56-57. Potwierdzenie odbioru k. 58.

(...) S.A. w W. w odpowiedzi na powyższe wezwanie wskazało, iż w drodze indywidualnej decyzji przyznało dopłatę odszkodowania z tytułu wynajmu pojazdu zastępczego w wysokości 1.316,00 zł netto. W piśmie wskazano, iż ww. kwota stanowi różnicę pomiędzy przyznaną kwotą odszkodowania w wysokości 3.360,00 zł, a dotychczas wypłaconą kwotą 2.044,00 zł.

Pismo z dnia 20.01.2014 r. k. 59-60.

(...) mieści się w H. w Republice Federalnej Niemiec.

Wyciąg z rejestru handlowego B sądu rejonowego w Hanowerze k. 43.

(...) jest płatnikiem podatku VAT.

Oświadczenie k. 48

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dopuszczonych jako dowód w sprawie powołanych wyżej odpisów dokumentów z akt sprawy oraz okoliczności bezspornych. Strony nie kwestionowały autentyczności tych dokumentów, ani ich treści, zaś Sąd również nie miał wątpliwości, co do ich wartości dowodowej, stąd były one przydatne dla ustalenia stanu faktycznego.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu.

Pomiędzy stronami bezsporny był sam fakt zaistnienia oraz przebieg zdarzenia z dnia 18 października 2013 r. Bezspornym w sprawie był również fakt odpowiedzialności pozwanego za szkodę spowodowaną zdarzeniem w postaci kolizji drogowej z dnia 18 października 2013 r. zgodnie z art. 34 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 2003 nr 124 poz. 1152). Strona pozwana powyższej okoliczności nie kwestionowała i jeszcze przed procesem wypłaciła na rzecz powoda odszkodowanie w wysokości 3.360,00 zł netto.

Pozwany w sprzeciwie wskazał ponadto, iż uznał w całości roszczenie powoda w zakresie kosztów najmu, zarówno co do okresu najmu, jak i co do samej stawki za najem, jednak jedynie w kwocie netto (przy stawce 238 zł netto/doba). Pozwany zakwestionował wyłącznie zasadność domagania się przez powoda zwrotu kosztów najmu w kwocie brutto w sytuacji, kiedy poszkodowany jest przedsiębiorcą, który ma zdolność odliczenia podatku VAT.

W niniejszej sprawie poszkodowanym był (...) GmbH spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w H.. Poszkodowany wskazał, iż jest płatnikiem podatku VAT.

Zwrot podatku od towarów i usług podmiotom zagranicznym w państwach członkowskich Unii Europejskiej regulują przepisy dyrektywy 2008/9/WE dnia 12 lutego 2008 r. określającej szczegółowe zasady zwrotu podatku od wartości dodanej, przewidzianego w dyrektywie 2006/112/WE, podatnikom niemającym siedziby w państwie członkowskim zwrotu, lecz mającym siedzibę w innym państwie członkowskim. Dla takich podatników z państw członkowskich Unii Europejskiej ww. przepisy przewidują dokonywanie zwrotu podatku na podstawie wniosku składanego za pomocą środków komunikacji elektronicznej, za pośrednictwem administracji podatkowej państwa członkowskiego siedziby.

Powyżej wskazane regulacje w polskim ustawodawstwie znajdują odzwierciedlenie w art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, ze zm.) i rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku od towarów i usług niektórym podmiotom (Dz. U. Nr 136, poz. 797). O zwrot podatku mogą się m. in. ubiegać podmioty uprawnione z państw członkowskich Unii Europejskiej, tj. osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które w okresie za który występują o zwrot, nie posiadają siedziby działalności gospodarczej, stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywano transakcji gospodarczych, stałego miejsca zamieszkania lub zwykłego miejsca pobytu na terytorium Polski, ale posiadające siedzibę działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium Polski. Procedura ubiegania się o zwrot podatku VAT przez takie podmioty została uregulowana w ust. 1a-1g art. 89 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku od towarów i usług niektórym podmiotom. Płatnik podatku VAT w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (art. 15), mający siedzibę na terytorium UE, w celu uzyskania zwrotu podatku od wartości dodanej w odniesieniu do nabytych przez niego towarów i usług lub w odniesieniu do zaimportowanych przez niego towarów wykorzystywanych do wykonywania czynności dających prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego na terytorium kraju, powinien złożyć wniosek za pomocą środków komunikacji elektronicznej o dokonanie takiego zwrotu za pośrednictwem właściwego dla podatnika naczelnika urzędu skarbowego do właściwego państwa członkowskiego. Wniosek ten powinien spełniać wymagania określone we wskazanym powyżej rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2011 r. Następnie wniosek rozpatrywany jest przez Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego (...), który wydaje w tej sprawie decyzję.

Przenosząc powyższe wywody na stan faktyczny niniejszej sprawy należy wskazać, iż poszkodowany, jak sam wskazał, jest płatnikiem podatku VAT w rozumieniu art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Jak wynika także z wyciągu z rejestru handlowego załączonego przez powoda do pozwu, siedziba poszkodowanego znajduje się w H., w Niemczech, czyli na terenie państwa członkowskiego Unii Europejskiej. W świetle przeprowadzonych powyżej ustaleń należy zatem wskazać, iż obowiązujące przepisy umożliwiają podmiotom takim jak poszkodowany domaganie się zwrotu podatku VAT m. in. z tytułu skorzystania z usługi najmu pojazdu zastępczego. Rację ma zatem pozwany, iż poszkodowany na podstawie art. 354 § 2 k.c. był obowiązany do minimalizacji skutków i zakresu powstałej szkody. Tym samym skoro przepisy prawa dawały możliwość otrzymania zwrotu podatku VAT z tytułu usługi najmu pojazdu zastępczego, to poszkodowany, nie tyle był obowiązany do skorzystania z takiej możliwości, co w przypadku rezygnacji z takiego zachowania, powód nie mógł domagać się od pozwanego zwrotu kosztów najmu brutto, gdyż brak podjęcia realnie możliwego działania zmierzającego do minimalizacji szkody nie może zwiększać obowiązku odszkodowawczego osoby zobowiązanej do naprawienia szkody, czyli w przedmiotowym przypadku pozwanego ubezpieczyciela.

Nie można zgodzić się z twierdzeniami powoda podniesionymi w odpowiedzi na sprzeciw, iż to pozwany powinien był wykazać, że poszkodowany mógł się domagać zwrotu podatku od towarów i usług.Wprost przeciwnie, to na powodzie spoczywał obowiązek wykazania okoliczności, iż poszkodowany był pozbawiony możliwości zwrotu podatku VAT, albowiem to powód wywodził z powyższej okoliczności korzystne dla siebie skutki prawne, zaś zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne, natomiast w myśl art. 232 k.p.c. zd. 1 strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. W niniejszej sprawie powód w celu wykazania swoich twierdzeń o braku możliwości domagania się przez poszkodowanego zwrotu podatku VAT z tytułu korzystania z usługi najmu pojazdu zastępczego nie przedstawił żadnych dowodów. Dowodu takiego z całą pewnością nie może stanowić niczym niepoparte stwierdzenie poszkodowanego, w załączonym do pozwu oświadczeniu, iż nie ma możliwości rozliczenia VAT w Polsce. Powód nie podnosił okoliczności, iż poszkodowany uzyskał decyzję odmowną odnośnie wniosku o zwrot podatku VAT z tytułu usługi najmu, nie wskazał nawet, czy poszkodowany w ogóle z takim wnioskiem występował.

Tym samym Sąd uznał, iż powód nie udowodnił, że jego roszczenie w zakresie domagania się zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego wraz z wliczonym do ceny usługi podatkiem VAT jest uzasadnione. W konsekwencji powództwo podlegało w całości oddaleniu. Natomiast fakt istnienia po stronie powoda roszczenia o zwrot kosztów najmu za okres 16 dni po stawce 238,00 zł netto za dobę najmu był pomiędzy stronami bezsporny i pozwany powyższe roszczenie zaspokoił w całości wpłacając na rzecz powoda przed procesem kwotę 3.360 zł oraz kwotę 448,00 zł po wydaniu nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym uznając jego zasadność w tym zakresie, co łącznie daję kwotę 3.808,00 zł wskazaną w fakturze VAT jako koszt netto najmu pojazdu zastępczego B. (...).

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu. Powód wygrał proces w 33,84%, albowiem żądał kwoty 1323,84 zł, zaś kwota zasądzona to 448 zł. Koszty powoda wyniosły 264 zł/opłata od pozwu 67 zł, koszt zastępstwa prawnego 180 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł/. 33,84% tej kwoty to 89,34 zł. Koszt pozwanego to opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł. 66,16% tej kwoty to 11,24 zł. Po wzajemnej kompensacie kosztów zasądzeniu podlegała kwota 78,11 zł.

(...)