POSTANOWIENIE

Dnia 9 października 2014 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Wojciech Vogt
Sędziowie:	SSO Marian Raszewski (spr.) SSO Henryk Haak
Protokolant:	st. sekr. sąd. Elżbieta Wajgielt

po rozpoznaniu w dniu 9 października 2014 r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z wniosku G. S. , R. K.

z udziałem Skarbu Państwa - Starosty K., (...) S.A. w G. Oddział w K.

o ustanowienie służebności przesyłu

na skutek apelacji uczestnika postępowania (...) S.A. w G. Oddział w K.

od postanowienia Sądu Rejonowego w Kaliszu

z dnia 6 maja 2014r. sygn. akt I Ns 1767/12

p o s t a n a w i a:

I.  oddalić apelację,

II.  zasądzić od uczestnika postępowania (...) S.A. w G. Oddział w K. na rzecz wnioskodawców kwotę 120 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w instancji odwoławczej.

Sygn. akt II Ca 328/14

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 6 maja 2014 r. Sąd Rejonowy w Kaliszu ustanowił na nieruchomości położonej w K. przy ul. (...), stanowiącej działkę nr (...) oraz przy ul. (...) na działkach nr (...) – objętych księgami wieczystymi (...), będących własnością wnioskodawców G. S. i R. K. po1/2 części, na rzecz uczestnika postępowania (...) S.A z siedzibą w G. Oddział w K., służebność przesyłu polegający na prawie korzystania z działek w zakresie niezbędnym do utrzymania, eksploatacji, konserwacji, remontów i modernizacji urządzeń i instalacji elektroenergetycznych należących do uczestnika tj. podziemnej linii energetycznej niskiego napięcia usytuowanej na działce nr (...) oraz napowietrznej linii niskiego napięcia na działkach nr (...), zgodnie z ich przeznaczeniem, wraz z prawem wejścia i wjazdu na teren nieruchomości obciążonej w celu wykonania czynności objętych zakresem służebności, za wynagrodzeniem; zasądził od uczestnika postępowania (...) S.A na rzecz wnioskodawców solidarnie kwotę 5.710 zł tytułem jednorazowego wynagrodzenia w terminie 7 dni od dnia prawomocności postanowienia.

Według ustaleń Sądu Rejonowego wnioskodawcy G. S. i R. K. są właścicielami po ½ części nieruchomości stanowiących działki nr (...) opisane w postanowieniu.

Działki nr (...) są niezabudowane, natomiast działka nr (...) jest zabudowana budynkiem mieszkalnym i dwoma gospodarczymi. Przy granicach działek nr (...) w obszarze ulicy (...) znajdują się 3 słupy, na których zawieszone są przewody sieci elektrycznej niskiego napięcia. Natomiast w południowo – zachodniej części działki nr (...) usytuowany jest podziemny przewód sieci elektrycznej niskiego napięcia. Na potrzeby prawidłowej obsługi linii energetycznej i jej urządzeń niezbędny jest pas gruntu o szerokości 1 metra o przebiegu określonym na planie biegłego geodety L. B..

Lokalizacja linii energetycznej nie zmienia sposobu użytkowania nieruchomości, ani go nie ogranicza w istotnym stopniu i nie zakłóci sposobu użytkowania w przyszłości. Zatem wartość służebności przesyłu składa się tylko z wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości, które wynosi 5.710 zł i jest świadczeniem jednorazowym. Decyzją Wojewody K. z dnia 23.02.1998 r. (...) S.A. występująca jako następca prawny zarządcy gruntów Skarbu Państwa, jakim w dniu 5 grudnia 1990 r. było Przedsiębiorstwo Państwowe Zakład (...) nabyła z dniem 5 grudnia 1990 r. prawo wieczystego użytkowania gruntu Skarbu Państwa o powierzchni 1,0250 ha położonego w K. przy ul. (...), oznaczonego jako działki nr (...) oraz prawo własności budynków i urządzeń trwale związanych z gruntem. Na działkach tych zlokalizowany jest Główny Punkt Zasilania K. - P., a objęte są one księgą wieczystą (...). Zgłoszony przez uczestnika zarzut zasiedzenia nie został udowodniony, nie wykazał on konkretnego przebiegu służebności na nieruchomości wnioskodawców. Ponadto uczestnik nie wykazał, by Skarb Państwa przeniósł na niego nie posiadanie służebności, lecz prawo służebności o konkretnym przebiegu, co nie zostało udokumentowane ani w postaci stosownej umowy notarialnej ani na mocy orzeczenia sądowego.

Wobec powyższego termin zasiedzenia dla uczestnika rozpoczął swój bieg od 1.02.1985 r. i do chwili obecnej nie nastąpiło jeszcze zasiedzenie służebności.

W apelacji od powyższego postanowienia uczestnik postępowania postawił zarzut faktyczny polegający na nieuwzględnieniu zarzutu zasiedzenia służebności gruntowej oraz naruszenia przepisów postępowania przez oddalenie wniosku o powołanie dowodu z opinii innego biegłego z dziedziny szacowania nieruchomości. Skarżący wniósł o zmianę postanowienia i oddalenie wniosku.

Wnioskodawcy domagali się oddalenia apelacji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne i wywody prawne poczynione przez Sąd pierwszej instancji.

Odnosząc się do pierwszego z zarzutów apelacyjnych, to stwierdzić trzeba, że uczestnik postępowania istotnie podniósł zarzut zasiedzenia przez Skarb Państwa ( k. 35) lecz zarzutu tego nie udowodnił. Z art. 292 i art. 172 kc regulującego nabycie w drodze zasiedzenia własności nieruchomości wynika, że do nabycie w drodze zasiedzenia służebności gruntowej konieczne jest łączne spełnienie trzech przesłanek . Po pierwsze, posiadanie służebności ( art. 352 kc) tzn. faktyczne korzystanie z cudzego gruntu w taki sposób, jak to czyni osoba, której przysługuje służebność. Musi to być jednak poosiadanie w rozumieniu art. 352 kc. Druga przesłanka zasiedzenia służebności to upływ czasu, a po trzecie , służebność gruntową można nabyć tylko wtedy , gdy polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia wykonawczego przez posiadacza służebności, a nie przez właściciela nieruchomości. Zgodzić się trzeba z Sądem Rejonowym, że uczestnik postępowania nie wykazał należycie pierwszej przesłanki zasiedzenia, bowiem nie zaoferował dowodów wskazujących na przebieg i zakres posiadania.

W tej kwestii wymagany był dowód z opinii biegłego geodety poprzedzony dowodem z oględzin nieruchomości.

Brak odpowiedniej aktywności procesowej spowodował bezskuteczność podniesionego zarzutu zasiedzenia.

Przechodząc do drugiego zarzutu apelacji, kwestionującego wysokość przyznanego wnioskodawcom wynagrodzenia za ustanowienie służebności podnieść należy , że ustalenia wynagrodzenia w tego rodzaju sprawach należy do trudniejszych zagadnień. Wynika to z faktu, że ustawodawca nie dał żadnych wytycznych dotyczących ustalenia wartości tego prawa ograniczając się do wskazania , że wynagrodzenie powinno być odpowiednie. Szczególne znaczenie w praktyce orzeczniczej mają tu dwa postanowienia Sądu Najwyższego : z 8 lutego 2013r. ( sygn. IV CSK 440/12 Lex 1294169) oraz z 27 lutego 2013 r. ( sygn.IV CSK 317/12 Lex.pl nr 5794787). Orzeczenia te zawierają pewne wskazania dotyczące ustalenia wysokości wynagrodzenia za służebność przesyłu.

Najogólniej rzecz ujmując, Sądowi orzekającemu pozostawiona została pewna swoboda polegająca na indywidualizacji ocen w tym zakresie.

Mając to na uwadze Sąd Rejonowy w oparciu o opinię pisemną i uzupełniające zeznania biegłej z zakresu szacowania nieruchomości dokonał prawidłowych ustaleń żądanego przez wnioskodawców wynagrodzenia za obciążającą ich nieruchomość służebność.

W postępowaniu przed Sądem pierwszej instancji uczestnik postępowania nie podważył skutecznie opinii biegłej w przedmiocie proponowanego wynagrodzenia. Zgłoszony z kolei wniosek w postępowaniu apelacyjnym o przeprowadzenie dowodu z prywatnej opinii biegłego w tym zakresie nie mógł być uwzględniony w świetle art. 381 kpc. Wniosek ten nie tylko był spóźniony, ale także z uwagi na to, że opinia prywatna przeprowadzona na zlecenie strony nie ma waloru dowodu z opinii biegłego sądowego, o którym stanowi art. 278 i nast. kpc. który to dowód wyłącznie może stanowić podstawę ustaleń faktycznych w sprawie wymagającej wiadomości specjalnych.

Z przytoczonych przyczyn apelacja podlegała oddaleniu ( art. 385 kpc w zw. z art. 13§2 kpc).

O kosztach orzeczono po myśli art. 98 i 108 kpc.