Sygn. akt: III U 957/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 lutego 2015r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Monika Obrębska

Protokolant:

sekretarz sądowy Przemysław Dudziński

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 lutego 2015r. w O.

sprawy z odwołania T. Z.

przy udziale zainteresowanej M. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddziałowi w W.

o ustalenie istnienia obowiązku ubezpieczenia społecznego

na skutek odwołania T. Z.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddziału w W.

z dnia 30.09.2014r. znak (...)

orzeka:

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że stwierdza, że T. Z. jako pracownik u płatnika składek M. P. podlega od dnia 01.04.2014r. obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu
i wypadkowemu.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30.09.2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. stwierdził, że T. Z. od 01.04.2014r. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu jako pracownik u płatnika składek M. P..

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła T. Z., wnosząc o zmianę decyzji i ustalenie, że podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym jako pracownik u płatnika M. P.. W uzasadnieniu wywodziła, że w istocie była pracownikiem w firmie (...). Została zatrudniona legalnie, podjęła pracę i rzeczywiście ją wykonywała.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o oddalenie odwołania . Podniósł, że na podstawie ustaleń przeprowadzonej kontroli ZUS stwierdził, że przedłożone przez płatnika dokumenty stanowią jedynie środek uwiarygodnienia działania stron, które przez zawartą umowę o pracę dążyły do obejścia przepisów prawa. Zdaniem organu rentowego intencją działania ubezpieczonej i płatnika składek było uzyskanie świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Zdaniem ZUS w przesłanych przez płatnika składek dokumentach nie wskazano wiarygodnych dowodów potwierdzających wykonywanie pracy na podstawie umowy o pracę.

Płatnik składek M. P., prowadząca działalność gospodarczą pod firmą (...) w W. przyłączyła się do stanowiska odwołującej, wnosząc o przyjęcie, że odwołująca podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym jako pracownik od 01.04.2014r.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 31.03.2014r. T. Z. zawarła z M. P., prowadzącą firmę (...) w W. umowę o pracę na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku sprzątaczki z wynagrodzeniem zasadniczym 1.680zł. W dniu zawierania wspomnianej umowy o pracę T. Z. nie wiedziała, że jest w ciąży. Na podstawie umowy o pracę ubezpieczona świadczyła efektywnie pracę do 28 kwietnia 2014r. Zajmowała się sprzątaniem klatek schodowych w jednym z bloków mieszkalnym w W.. Do pracy dojeżdżała razem z koleżanką E. B.. Od 01.05.2014r. ubezpieczona była niezdolna do pracy z powodu choroby w czasie ciąży.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył, co następuje:

W ocenie Sądu Okręgowego odwołanie jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami. Na mocy art. 11 ust. 1 osoby te podlegają także obowiązkowemu ubezpieczeniu chorobowemu, zaś na podstawie art. 12 ust. 1 ubezpieczeniu wypadkowemu. Art. 13 pkt 1 ustawy przewiduje, że obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu pracownicy podlegają od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania tego stosunku, natomiast art. 8 ust. 1 nakazuje za pracownika uważać osobę pozostającą w stosunku pracy. Z kolei art. 22 § k.p. precyzuje, że przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Do nawiązania stosunku pracy dochodzi poprzez zawarcie pomiędzy pracownikiem a pracodawcą umowy o pracę.

Odnosząc powyższe do realiów przedmiotowej sprawy stwierdzić należy, że pomiędzy T. Z. a M. P. doszło do podpisania w dniu 31.03.2014r. umowy o pracę. Była to umowa na czas nieokreślony z najniższym wynagrodzeniem w wysokości 1.680zł. brutto. Z tego też tytułu odwołująca została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych z podstawą wymiaru składek w wysokości równej wynagrodzeniu wynikającemu z umowy.

Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem i doktryną, samo formalne zawarcie umowy o pracę nie jest wystarczające dla uznania jej ważności, bowiem, jak wynika z brzmienia przytoczonych wyżej przepisów, jedynie rzeczywiste pozostawanie w stosunku pracy i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy daje podstawę do podlegania ubezpieczeniom. Pogląd ten nie budzi żadnych wątpliwości w judykaturze i znajduje potwierdzenie ugruntowanym orzecznictwie Sądu Najwyższego. Sąd Okręgowy w pełni podziela w tym zakresie stanowisko wyrażone, m.in. w wyroku z dnia 21 maja 2010 roku w sprawie I UK 43/10, LEX 619658, gdzie Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że umowa o pracę zawarta jest dla pozoru, a przez to nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, jeżeli przy składaniu oświadczeń woli obie strony mają świadomość, że osoba określona w umowie jako pracownik nie będzie świadczyć pracy, a podmiot wskazany jako pracodawca nie będzie korzystać z tej pracy, czyli strony z góry zakładają, iż nie będą realizowały swoich praw i obowiązków wypełniających stosunek pracy. Sąd Okręgowy orzekający w przedmiotowej sprawie, w pełni podziela też pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w wyroku z dnia 24 lutego 2010 roku w sprawie II UK 204/09, LEX 590241, zgodnie z którym o tym czy strony istotnie nawiązały stosunek pracy stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych nie decyduje samo formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacanie składki oraz wystawienie świadectwa pracy, ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy, a wynikających z art. 22 § 1 kp. Istotne jest więc, aby stosunek pracy zrealizował się przez wykonywanie zatrudnienia o cechach pracowniczych. Okoliczności wynikające z formalnie zawartej umowy o pracę nie są wiążące w postępowaniu o ustalenie podlegania obowiązkowi pracowniczego ubezpieczenia społecznego. Przystąpienie do ubezpieczenia i opłacanie składki przez podmiot, który nie świadczy pracy, nie stanowi przesłanki objęcia ubezpieczeniem społecznym i stania się jego podmiotem.

W świetle powyżej cytowanych przepisów i poglądów orzecznictwa zasadniczą okolicznością wymagającą rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie było ustalenie czy strony istotnie łączył stosunek pracy w rozumieniu art. 22 kp, czy też umowa o pracę datowana na 31.03.2014r. była umową pozorną, mająca jedynie na celu uzyskanie wyższych świadczeń z tytułu choroby i macierzyństwa i naruszającą przez to zasady współżycia społecznego.

W przekonaniu Sądu w niniejszej spawie nie można podzielić zarzutów organu rentowego, że umowa o pracę została zawarta wyłącznie w celu uzyskania prawa do świadczeń z tytułu choroby i macierzyństwa i stanowi naruszenie zasad współżycia społecznego. Ocena przeprowadzonych w niniejszej sprawie dowodów, w przekonaniu Sądu Okręgowego, w pełni uprawnia do twierdzenia, że odwołująca jako pracownik wykonywała swe umówione obowiązki.

Sąd dał w pełni wiarę zeznaniom odwołującej T. Z. i zainteresowanej M. P., które w swoich zeznaniach wskazywały na realność zawartej umowy i faktyczne świadczenie pracy przez T. Z. w ramach tejże umowy.

T. Z., przesłuchana w charakterze strony podała, że rzeczywiście była zatrudniona od 01.04.2014r. i rzeczywiście świadczyła pracę w firmie (...), prowadzonej przez M. P.. Zajmowała się sprzątaniem klatek schodowych w bloku na S.. Myła klatki schodowe, wycierała barierki, myła okna. Blok miał 7 klatek. Partery musiała sprzątać codziennie, natomiast wyższe klatki trzy razy w tygodniu. Odwołująca dodała, że kiedy rozpoczynała pracę nie wiedziała, że jest w ciąży. Wyjaśniła, że po ostatniej ciąży nieregularnie miesiączkowała, miała zaburzenia hormonalne.

Okoliczności powoływane przez T. Z. w pełni potwierdziła M. P.. Zeznała ona stanowczo, że T. Z. rzeczywiście świadczyła pracę w kierowanej przez nią firmie, za co otrzymywała wynagrodzenie. Podała, że to ona zadzwoniła do pani Z. i zaproponowała jej pracę, gdyż szukała pracownika do sprzątania bloków. Znała odwołującą, gdyż już wcześniej ją zatrudniała i była zadowolona z jej pracy. Podała, że odwołująca zajmowała się sprzątaniem klatek schodowych w 7 piętrowym bloku na S. w W.. Cztery klatki były niskie a trzy dziesięciopiętrowe. O ciąży pani Z. dowiedziała się w momencie, kiedy ta przyniosła zwolnienie od lekarza. Zainteresowana dodała, że jej firma nie świadczy już usług w tych blokach, gdyż Spółdzielnia rozwiązała z nią umowę.

Powyższe zeznania potwierdza również dokumentacja przedłożona przez płatnika składek tj. umowa o pracę z dnia 31.03.2014r., z której wynika, że odwołująca została zatrudniona na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy z miesięcznym wynagrodzeniem brutto 1.680zł. na stanowisku sprzątaczki. Potwierdzeniem rzeczywistego wykonywania obowiązków w ramach stosunku pracy są też: zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do pracy na stanowisku sprzątaczki, oświadczenie pracownika o zapoznaniu się z przepisami zakładowymi i o przeszkoleniu w zakresie BHP i PPOŻ, listy obecności, lista płac z pokwitowaniem odbioru wynagrodzenia, potwierdzające wypłatę odwołującej wynagrodzenia (vide akta ZUS).

Fakt, iż odwołująca rzeczywiście świadczyła pracę potwierdziła też świadek E. B., która potwierdziła, że odwołująca codziennie dojeżdżała razem z nią do pracy. Świadek podała, że ona również pracuje w firmie (...) jako sprzątaczka, tylko sprząta inny obiekt. W kwietniu 2014r. dojeżdżała do pracy razem z odwołującą, która zostawiała ją na T., a następnie jechała na swój obiekt, po czym po pracy zajeżdżała po nią i razem wracały do domu.

Sąd dał wiarę zeznaniom odwołującej, zainteresowanej i przesłuchanemu świadkowi, nie znajdując żadnych podstaw by kwestionować ich szczerość i zgodność z rzeczywistym stanem rzeczy. Zeznania świadka, zainteresowanej i odwołującej wzajemnie się uzupełniają, tworząc logiczną całość.

Na marginesie wskazać należy, że Sąd Okręgowy w pełni aprobuje pogląd wyrażony w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 04.08.2005r. w sprawie o sygn.. akt II UK 320/04 (LEX nr 176910), zgodnie z którym cel zawarcia umowy o pracę w postaci uzyskania świadczeń z ubezpieczenia społecznego nie jest sprzeczny w ustawą. Jeżeli w konkretnym przypadku została zawarta umowa o pracę nienaruszająca art. 22, nie można stawiać zarzutu, że zawarcia takiej umowy w celu obejścia prawa, nawet gdy jej cel jest podyktowany wyłącznie chęcią uzyskania świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

Reasumując powyższe, w przekonaniu Sądu Okręgowego ZUS niesłusznie zakwestionował realność umowy o pracę zawartej w dniu 31.03.2014r. W ocenie Sądu przeprowadzone w przedmiotowej sprawie dowody, zarówno osobowe, jak też dowody z dokumentów wskazują, że zawarta umowa była faktycznie przez strony realizowana i jako taka winna być podstawą do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych. Zainteresowana w sposób logiczny i przekonujący wyjaśniła motywy, dla których zdecydowała się na zatrudnienie odwołującej, wskazała czynności, które odwołująca wykonywała w ramach stosunku pracy. Powyższe potwierdziła w pełni odwołująca.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy uznając, iż odwołanie jest zasadne na mocy art.477 14 § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję, orzekając jak w wyroku.