Sygn. akt VI Ka 653/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lutego 2015 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Andrzej Tekieli

Protokolant Jolanta Kopeć

po rozpoznaniu w dniach 13 lutego 2015r. i 27 lutego 2015r.

sprawy W. S.

obwinionego z art. 51 § 2 kw i inne

z powodu apelacji, wniesionej przez obwinionego

od wyroku Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze

z dnia 17 listopada 2014 r. sygn. akt II W 109/14

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok wobec obwinionego W. S.,

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. R. D. - S. kwotę 516,60 zł w tym 96,60 zł podatku od towarów i usług tytułem nieopłaconej obrony obwinionego z urzędu w postępowaniu odwoławczym,

III.  zwalnia obwinionego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze obciążając nimi Skarb Państwa.

Sygn. akt VI Ka 653/14

UZASADNIENIE

W. S. został obwiniony o to, że:

1.  w dniu 11 grudnia 2013 roku około godz. 13:25 w J. na ul. (...) przed sklepem (...) będąc pod wpływem alkoholu poprzez głośne krzyki zakłócił spokój A. P. (1) i nieokreślonej grupie przechodniów,

tj. o czyn z art. 51 § 2 k.w.

2.  w dniu 11 grudnia 2013 roku około godziny 13:35 w J. na ul. (...) przed sklepem (...) w miejscu publicznym będąc pod wpływem alkoholu używał słów wulgarnych,

tj. o czyn z art. 141 k.w.

3.  w dniu 11 grudnia 2013 roku około godziny 13:35 w J. na ul. (...) przed sklepem (...) zaśmiecił ulicę rzucając niedopałki papierosów,

tj. o czyn z art. 145 k.w.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze wyrokiem z dnia 17 listopada 2014 roku w sprawie o sygnaturze akt II W 109/14:

I.  obwinionego W. S. uznał za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów, opisanych w punktach 1-3 części wstępnej wyroku, przy przyjęciu, iż rzucił on na ulicę jeden niedopałek oraz, że zakłócił spokój jedynie A. P. (2), to jest wykroczeń z art. 51 § 2 k.w. z art. 141 k.w. i z art. 145 k.w. i za to, na podstawie 51 § 2 k.w. w zw. z art. 9 § 2 k.w., wymierzył mu łączną karę 300 grzywny w wysokości (trzystu) złotych;

II.  na podstawie 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 119 § 1 k.p.s.w., zwolnił obwinionego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

Z powyższym wyrokiem nie zgodził się obwiniony, który w sporządzonej osobiście apelacji nie sformułował zarzutów z art. 438 kpk w zw. z art. 109 § 2 kpow, z treści apelacji wynika jednak, że zarzucił

1.  naruszenie prawa do obrony poprzez „bezzasadne cofnięcie” obrońcy z urzędu

2.  sprzeczność treści orzeczenia uniemożliwiająca wykonanie wyroku poprzez brak postanowienia o uchyleniu wcześniejszego wyroku nakazowego

3.  nie uczestniczenie oskarżyciela publicznego podczas przewodu sądowego przed Sądem I instancji

4.  uniemożliwienie obwinionemu stawiennictwa na ogłoszeniu wyroku

5.  oddalenie wniosków dowodowych bez należytego uzasadnienia

6.  błędy w ustaleniach faktycznych co do przebiegu zdarzeń stanowiących podstawę zarzutów, błędną ocenę materiału dowodowego, w tym bezpodstawne stwierdzenie nietrzeźwości obwinionego.

Z treści apelacji wynika, że obwiniony wniósł o uniewinnienie od wszystkich zarzutów,

względnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja obwinionego okazała się niezasadna.

Zarzut rażącego naruszenia prawa do obrony obligatoryjnej poprzez bezzasadne cofnięcie obwinionemu obrońcy z urzędu - r. pr. D. K. (1) jest bezzasadny. Radca prawny D. K. (1) został wyznaczony obrońcą z urzędu dla obwinionego W. S. na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 7 kwietnia 2014 r., sygn. akt II W 109/14 (k. 64). W dniu 8 maja 2014 r. wyznaczony obrońca uczestniczył w posiedzeniu Sądu Rejonowego (k. 82). W wyniku wydania opinii sądowo-psychiatrycznej (k. 169-172), z której wynika, iż poczytalność obwinionego w trakcie postępowania sądowego nie budzi wątpliwości, Sąd Rejonowy wydał zarządzenie o cofnięciu wyznaczenia dla obwinionego obrońcy z urzędu (k. 178). Stosownie do treści z art. 21 § 2 k.p.w. obowiązek korzystania z pomocy obrońcy ustaje, jeżeli powołany biegły stwierdzi, że poczytalność obwinionego nie budzi wątpliwości. Zatem stwierdzić należy, iż Sąd Rejonowy zasadnie cofnął wyznaczenie dla obwinionego obrońcy z urzędu.

W dniu 29 września 2014 r. obwiniony złożył wniosek o ustanowienie mu „pełnomocnika z urzędu” powołując się na art. 79 § 1 pkt 3 k.p.k. (k. 206v). Postanowieniem z dnia 30 września 2014 r. Sąd Rejonowy słusznie, na podstawie art. 21 § 4 k.p.w., odmówił wnioskowi obwinionego o wyznaczenie obrońcy z urzędu. Swoją decyzję Sąd uzasadnił tym, iż dotychczas przeprowadzone dowody nie uzasadniają istnienia wątpliwości, co do poczytalności obwinionego (k. 211).

Na rozprawie w dniu 13 listopada 2014 r. obwiniony wniósł o wyznaczenie mu obrońcy z urzędu w powodu jego stanu materialno-bytowego, który nie uległ polepszeniu. Sąd I instancji powołując się na art. 22 k.p.w. odmówił wnioskowi obwinionego, uzasadniając to tym, iż w sprawie, niezależnie od sytuacji materialnej obwinionego, wyznaczenia takiego obrońcy nie wymaga dobro wymiaru sprawiedliwości. Sąd Okręgowy nie znajduje uchybienia w stanowisku Sądu I instancji. Słusznie Sąd Rejonowy stwierdził, iż sprawa nie jest szczególnie istotna z punktu widzenia dobra wymiaru sprawiedliwości, a obwiniony nie jest osobą w takim stopniu nieporadną, aby nie był w stanie realizować samodzielnie swojego prawa do obrony.

Przechodząc do dalszej części zarzutów apelacji - skarżący wskazuje, iż badanie w dniu 1 kwietnia 2014 r. przez biegłego D. J. nie odbyło się, a opinia psychiatryczna została wydana bez wykonania badania obwinionego w lipcu 2014 r. Jak wynika z informacji przedstawionej przez ww. biegłego obwiniony W. S. nie zgodził się na badanie w dniu 1 kwietnia 2014 r. (k. 60). Postanowieniem z dnia 7 kwietnia 2014 r. Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze w sprawie II W 109/14, zmienił postanowienie z dnia 6 lutego 2014 r. w ten sposób, że w miejsce opinii wykonanej po bezpośrednim badaniu obwinionego, zlecił wykonanie opinii biegłemu psychiatrze-D. J. - wyłącznie na podstawie dostępnej w aktach dokumentacji (k. 63).

Zdaniem Sądu Okręgowego znajdujące się w aktach sprawy opinie sądowo – psychiatryczne (k. 85-161) pozwoliły biegłemu D. J. na wydanie opinii, która jest, jak słusznie stwierdził Sąd Rejonowy, jasna, pełna i wewnętrznie spójna (k. 169-172). Sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wskazał, iż obwiniony w toku procesu nie zakwestionował skutecznie rzetelności tego opracowania.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia przez Sąd Rejonowy przepisu art. 439 § 1 pkt 7 k.p.k. polegającego na sprzeczności w treści orzeczenia, uniemożliwiającej jego wykonanie, stwierdzić należy, iż jest on chybiony. Powyższą bezwzględną przyczynę odwoławczą skarżący uzasadnia tym, iż mimo sprzeciwu od wyroku nakazowego nie wydano stosownego postanowienia o uchyleniu tego wyroku. Wskazać należy, iż powszechnie przyjmuje się, że sprzeczność w treści orzeczenia musi mieć charakter uniemożliwiający jego wykonanie. Taka sytuacja zachodzi wówczas, gdy usunięcie sprzeczności nie jest możliwe nawet po wykorzystaniu trybu przewidzianego w art. 13 § 1 k.k.w. (Grajewski J., Steinborn S., Komentarz do art. 439 kodeksu postępowania karnego, LEX 2013). W przedmiotowej sprawie treść wyroku Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 17 listopada 2014 r., wydanego w sprawie II W 109/14, jest spójna i nie występują w niej żadne sprzeczności uniemożliwiające jego wykonanie.

Nie ma racji skarżący podnosząc zarzut niewydania postanowienia o uchyleniu wyroku nakazowego i prowadzenia czynności w postępowaniu zwyczajnym z „wieloma uchybieniami”, których skarżący nie sprecyzował. Zgodnie z art. 506 § 3 k.p.k. w zw. z art. 94 § 1 k.p.w. w razie wniesienia sprzeciwu wyrok nakazowy traci moc; sprawa podlega rozpoznaniu na zasadach ogólnych. Wskazać należy, iż przepisy procedury karnej w takiej sytuacji nie przewidują wydania przez Sąd postanowienia o uchyleniu wyroku nakazowego.

Kolejny zarzut, który nie zasługuje na uwzględnienie dotyczy nieuczestniczenia oskarżyciela K. w J. w przewodzie sądowym a obwinionego w rozprawie, na której ogłoszony został wyrok. Niestawiennictwo oskarżyciela na rozprawę w dniu 30 września 2014 r. nie stanowi naruszenia przepisów ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r.-kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. W myśl art. 72 § 2 k.p.w. wniosek o ukaranie odczytuje oskarżyciel publiczny, jeżeli bierze udział w rozprawie, a w innym wypadku protokolant. Odnośnie niestawiennictwa obwinionego na ogłoszenie wyroku w dniu 17 listopada 2014 r. wskazać należy, iż W. S. na rozprawie w dniu 13 listopada 2014 r. został prawidłowo powiadomiony o terminie i miejscu wydania przez Sąd wyroku, a także o prawie do stawiennictwa i skutkach niestawiennictwa (k. 222).

Nie zasługuje także na uwzględnienie zarzut W. S. dotyczący nie uzasadnienia przez Sąd w dniu 13 listopada 2014 r. w sposób wystarczający oddalenia wniosków dowodowych obwinionego. W ocenie Sądu Okręgowego postanowienia Sądu Rejonowego oddalające wnioski dowodowe obwinionego zostały w sposób szczegółowy i nie budzący żadnych wątpliwości uzasadnione. Sąd I instancji odniósł się do każdego z wniosków z osobna uzasadniając swoją decyzję w sposób dogłębny i rzetelny (k. 221).

Skarżący w apelacji wskazał, iż jego „zarzuty korespondują do opisowego, tendencyjnego i wybiórczego wyroku w uznaniu obwinionego winnym - tj. art. 438 pkt 2 i pkt 3 k.p.k., co miało istotny wpływ na chybione orzeczenie z rażącą niesprawiedliwością tegoż orzeczenia w zw. z art. 440 k.p.k. w bezpodstawnym przyjęciu art. 51 § 2 k.w. w zw. z art. 9 § 2 k.k. w karze łącznej”.

W przedmiotowej sprawie zdaniem Sądu Okręgowego nie występują podstawy odwoławcze z art. 438 k.p.k., które Sąd może uwzględnić z urzędu. Wskazać należy, iż rażąca niesprawiedliwość orzeczenia nie jest samodzielną przyczyną odwoławczą, może tylko występować obok przyczyn wymienionych w art. 438 k.p.k. W orzecznictwie Sądu Najwyższego dominuje pogląd, że rażącą niesprawiedliwość może kwalifikować każda z przyczyn wymienionych w art. 438 k.p.k. (Grajewski J., Steinborn S., Komentarz do art. 439 kodeksu postępowania karnego, LEX 2013).

Obwiniony zarzucił w apelacji, iż Policja w dniu 11 grudnia 2013 r. nie ustaliła prawem przewidzianym jego nietrzeźwości. W. S. zarzucił, iż Sąd ustalił, że obwiniony zakłócał spokój pokrzywdzonemu A. P. (1) i rzucił niedopałek papierosa na ulicę. W ocenie Sądu Okręgowego Sąd I instancji nie dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia. Z materiału dowodowego zgromadzonego w postępowaniu sądowym prowadzonym pod sygn. akt II W 109/14, wynika, iż w dniu 11 grudnia 2013 r. W. S. pił alkohol (do czego się przyznał), odmówił poddania się badaniu na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu, zakłócał spokój A. P. (1), będąc pod wpływem alkoholu używał wulgarnych słów a na trawnik rzucił niedopałek po wypalonym papierosie (k. 212, 6, 212v, 12-13). Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił zeznania świadków-funkcjonariuszy Policji D. K. (2) i P. C. jako zbieżne i szczere, a dostrzeżone pewne rozbieżności Sąd ocenił jako skutek upływu czasu od zajścia i zainteresowania odmiennymi szczegółami w toku interwencji.

Biorąc pod uwagę powyższe, a także wysokość wymierzonej obwinionemu kary grzywny, która nie jest rażąco surowa, Sąd Okręgowy utrzymał zaskarżony wyrok w mocy.

Z uwagi na ustanowienie W. S. obrońcy z urzędu w postępowaniu odwoławczym Sąd Okręgowy na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2014 r., poz. 635 ze zm.) zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. R. D.-S. kwotę 516,60 zł, w tym 96,60 zł tytułem podatku od towarów i usług. Wysokość zasądzonej kwoty sąd ustalił na podstawie § 14 ust. 2 pkt 4 w zw. z § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 461).

Sąd Okręgowy, biorąc pod uwagę sytuację majątkową obwinionego, zwolnił go od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze obciążając nimi Skarb Państwa (art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. w zw. z art. 119 k.p.w.).