UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka Akcyjna w W. domagała się od pozwanego W. E. zasądzenia kwoty 274,25 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 18 kwietnia 2013r. z tytułu braku opłaty półrocznej raty składki wynikającej z zawarcia umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej kierowców pojazdów.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 6 sierpnia 2014r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy oddalił powództwo i zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 77 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania w sprawie.

Sąd ustalił, że w dniu 15.01.2010r. pozwany W. E., korzystając z pośrednika ubezpieczeniowego, zawarł z powodem umowę w ramach obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Umowa dotyczyła pojazdu m-ki F. (...). Roczna składka ubezpieczenia opiewała na kwotę 549 zł, którą pozwany miał zapłacić w dwóch ratach, przy czym druga rata wynosiła 274,50 zł i miała zostać zapłacona do dnia 09.07.2010r. Rata ubezpieczenia nie została powódce zapłacona. Umową z dnia 04.03.2010r. pozwany W. E. sprzedał samochód. Z ustaleń Sądu Rejonowego wynika też, że o zamiarze powiadomienia ubezpieczyciela o sprzedaży samochodu powód poinformował swoją żonę K. E., a następnie ustnie zgłosił fakt sprzedaży agentowi ubezpieczeniowemu, z którym zawierał umowę ubezpieczenia. Ten ostatni fakt Sąd ustalił w oparciu o zeznania samego powoda oraz jego żony K. E., które uznał za wiarygodne.

W ramach oceny prawnej tych ustaleń faktycznych Sąd Rejonowy wskazał, odwołując się do treści art.32 ust.1 ustawy z dnia 22.05.2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. 124 poz.1152), że zbywca pojazdu mechanicznego jest obowiązany przekazać nabywcy dokumenty potwierdzające zawarcie umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz do powiadomienia zakładu ubezpieczeń w terminie 30 dni od daty zbycia pojazdu, o fakcie jego zbycia i o danych osobowych nabywcy. W ocenie Sądu Rejonowego pozwany dopełnił tego obowiązku poprzez ustne zawiadomienie i przedłożenie do wglądu kopii umowy sprzedaży w siedzibie agencji ubezpieczeniowej, w której uprzednio podpisał zawarcie umowy ubezpieczeniowej. Skoro przedstawiciel agencji był uprawniony do zawarcia umowy ubezpieczenia w imieniu i ze skutkiem dla powoda, to był też uprawniony do przyjęcia od pozwanego oświadczenia o odstąpieniu od takiej umowy. Z tych zasadniczych przyczyn Sąd Rejonowy oddalił powództwo i orzekł o kosztach postępowania w sprawie po myśli art.98∫1 kpc (zaskarżony wyrok wraz z uzasadnieniem – k.71 oraz k.86 – 91).

W apelacji od wyroku powód (...) Spółka Akcyjna w W. domagał się jego zmiany poprzez zasądzenie od pozwanego dochodzonej kwoty 274,25 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 18 kwietnia 2013r. wraz z kosztami postepowania za obie instancje.

Apelujący podniósł kilka zarzutów, a mianowicie:

- braku wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego, a w konsekwencji niezasadne przyjęcie, że strona pozwana udowodniła twierdzenie o przekazaniu powodowi informacji o sprzedaży pojazdu objętego ubezpieczeniem OC w terminie wymaganym ustawa z dnia 22.05.2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych;

- naruszenia zasady kontradyktoryjności poprzez brak zezwolenia powodowi na złożenie pisma przygotowawczego stanowiącego odpowiedź na zarzuty pozwanego zawarte w sprzeciwie od nakazu zapłaty i w odpowiedzi na pozew;

- naruszenia art.233∫1 kpc poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów przejawiające się w uznaniu za odwodnione twierdzenia pozwanego, że poinformował powoda o sprzedaży pojazdu objętego ubezpieczeniem OC w terminie zakreślonym w ustawie, opierając się jedynie na zeznaniach świadka w osobie żony pozwanego oraz na złożonej przez powoda kopii umowy sprzedaży pojazdu.

W dalszej części apelacji skarżący przedstawił szersze uzasadnienie wyżej przywołanych zarzutów (apelacja powoda – k. 95 i 96).

W odpowiedzi na apelację pozwany W. E. wniósł o jej oddalenie i zasądzenie na jego rzecz od powoda zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych (k.103 – 104).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda znajduje uzasadnienie. Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne w sprawie w szczególności, co do faktu zawarcia umowy przez strony w ramach obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, uiszczenia przez pozwanego pierwszej raty składki ubezpieczeniowej, sprzedaży pojazdu, z którym ubezpieczenie było związane i braku uiszczenia drugiej raty składki w wysokości dochodzonej w sprawie tj. w kwocie 274,25 zł. Zatem te ustalenia, niekwestionowane w sprawie, Sąd odwoławczy przyjął także za podstawę swego orzeczenia.

Natomiast odmienianie niż Sąd I instancji uznał, że pozwany W. E. nie wykazał, by po sprzedaży pojazdu zawiadomił powoda o tym fakcie i przekazał mu informację o osobie nabywcy, a na nim spoczywał ciężar wykazania tych faktów (zgodnie z zasadą dowodzenia w procesie cywilnym wyrażoną w art.6 kc i powtórzona w nieco zmienionej formie w art.232 kpc). Jedyne dowody na tę okoliczność zaproponowanie przez pozwanego, to jego własne zapewnienie oraz zeznania świadka K. E. – jego żony, która nie była nawet świadkiem rzekomego przekazania informacji ubezpieczycielowi (jego agentowi) przez męża. Jak bowiem zeznała: mąż wspominał, że zamierza wybrać się do ubezpieczyciela, do tego biura i zamierza zgłosić tę sprzedaż; on mówił mi, że tam pojedzie i pojechał (k.69). Przy braku innych dowodów, które pozwoliłyby pozytywnie zweryfikować twierdzenia samego zainteresowanego i jego żony (tu świadka), a wiec osoby również zainteresowanej korzystnym wynikiem sprawy dla powoda, brak jest uzasadnionych podstaw do przyjęcia, że pozwany wykazał zarówno fakt zawiadomienia powoda o sprzedaży samochodu, jak i o osobie nabywcy. W takich sytuacjach jedynym dowodem, przekonującym byłoby złożenie przez powoda pisemnego potwierdzenia wypowiedzenia umowy ubezpieczenia OC lub pisemnego potwierdzenia zawiadomienia powoda (jego agenta) o sprzedaży pojazdu i osobie nabywcy albo przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka w osobie agenta przyjmującego zawiadomienie o tych faktach. Pozwany W. E. takich dowodów nie przedstawił. Nie przedstawił też dowodów, z których mogłoby wynikać, że sam nabywca pojazdu dokonał stosownego powiadomienia ubezpieczyciela o przejęciu ubezpieczenia czy wypowiedzeniu umowy ubezpieczenia OC uprzednio zawartej przez pozwanego. Wniosek o przesłuchanie nabywcy samochodu K. M. w charakterze świadka został przez pozwanego cofnięty na rozprawie, co odnotowano w protokole rozprawy w dniu 06.08.2014r. (k.70).

W tych okolicznościach rację ma apelujący, gdy twierdzi (zarzut 1 i 3), że pozwany W. E. nie wykazał, by zgodnie z wymogami art.32 ust.1 ustawy z dnia 22.05.2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. 124 poz.1152) dokonał powiadomienia powoda w terminie 30 dni od daty zbycia pojazdu, o fakcie jego zbycia i o danych osobowych jego nabywcy.Jeżeli nawet zachowanie pisemnej formy zawiadomienia miałoby jedynie znaczenie dla celów dowodowych, to pozwany nie przedstawił w sprawie takich obiektywnych dowodów, które potwierdzałyby wywiązanie się z takiego obowiązku.

W tym stanie rzeczy Sąd odwoławczy uwzględnił apelację powoda, jako uzasadnioną i zmienił zaskarżony wyrok poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda dochodzonej kwoty głównej w pełnej wysokości i z ustawowymi odsetkami od dnia 24 września 2013r. tj. od dnia złożenia przez pozwanego sprzeciwu od nakazu zapłaty uprzednio wydanego w tej sprawie. Wynika z niego niezbicie, że już wtedy pozwany wiedział o tym, że powód domaga się od niego zapłaty zaległej raty ubezpieczeniowej (zgodnie z art.481∫1 kc i art.455 kc). Zmiany zaskarżonego orzeczenia Sąd Okręgowy dokonał na podstawie art.386∫1 kpc w związku z art.13∫2 kpc). Oddalił powództwo i apelację powoda w pozostałym zakresie, a więc co do żądania zasądzenia odsetek ustawowych za okres wcześniejszy (na podstawie art.385 kc). W konsekwencji uwzględnienia apelacji zasądził też od pozwanego na rzecz powoda kwotę 107 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania za pierwszą instancję oraz kwotę 90 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego (po myśli art.98∫ 1 i 3 kpc oraz art.108∫ 1 i art.13∫2 kpc). Wysokość tych kosztów wyznaczyło: w pierwszej instancji wynagrodzenie pełnomocnika (60 zł) powiększone o opłatę od pełnomocnictwa (17 zł) oraz opłatę sądową od pozwu (30 zł), a w drugiej instancji jedynie wynagrodzenie pełnomocnika (60 zł ) wraz z opłatą sądowąuiszczoną przez powoda od apelacji (30 zł). Wynagrodzenie pełnomocnika Sąd ustalił zgodnie z ∫ 6 pkt 1 oraz ∫12 ust.1 pkt 1 rozporządzenia Min. Sprawiedliwości z dnia 28.09.20102 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych …(Dz.U. z 2013r. poz.490).