Sygn. akt I Ns 592/14

POSTANOWIENIE

Dnia 13 marca 2015 roku

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Izabela Kosińska – Szota Protokolant: Natalia Stokłosa

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 marca 2015 roku w Kłodzku

sprawy z wniosku B. K.

przy udziale (...) Spółki z o.o. w W.

o ustanowienie służebności przesyłu

I.  ustanowić na nieruchomości stanowiącej własność wnioskodawcy B. K., tj. zabudowanej działce gruntu nr (...)położonej w B.przy ulicy (...), dla której Sąd Rejonowy w Kłodzku prowadzi księgę wieczystą o nr (...)na rzecz uczestnika postępowania (...) Spółki z o.o.w W.służebność przesyłu polegającą na prawie do utrzymania, eksploatacji, konserwacji, remontów, modernizacji i usuwania awarii urządzenia przesyłowego stanowiącego przyłącze gazowe niskiego ciśnienia De 63 będące własnością uczestnika postępowania, a posadowionego w nieruchomości obciążonej – zgodnie z mapą do ustalenia służebności gruntowych sporządzoną przez biegłego sądowego A. Z.znajdującą się na karcie 227 akt sprawy stanowiącą integralną część niniejszego postanowienia, zgodnie z przeznaczeniem tego urządzenia wraz z prawem wejścia i wjazdu na nieruchomość obciążoną w celu wykonania czynności objętych zakresem służebności, a także na znoszeniu przez każdoczesnego właściciela nieruchomości obciążonej ograniczeń i zakazów wynikających z istnienia służebności

II.  zasądzić od uczestnika postępowania (...) Sp. z o.o. w W. na rzecz wnioskodawcy B. K. kwotę 730 (siedemset trzydzieści) zł tytułem wynagrodzenia za ustanowienie służebności z odsetkami ustawowymi od dnia 21 października 2013r.;

III.  oddalić dalej idący wniosek;

IV.  zasądzić od uczestnika postępowania (...) Sp. z o.o. w W. na rzecz wnioskodawcy B. K. 1 537 (jeden tysiąc pięćset trzydzieści siedem) zł tytułem kosztów postępowania;

V.  nakazać uiścić (...) Sp. z o.o. w W. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Kłodzku kwotę 1 044,70 zł (jeden tysiąc czterdzieści cztery złote i 70/100) tytułem zwrotu wydatków.

Sygn. akt I Ns 592/14

UZASADNIENIE

Wnioskodawca B. K. wniósł o ustanowienie służebności przesyłu obciążającej nieruchomość stanowiącą działkę nr (...) położoną w B. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Kłodzku prowadzi księgę wieczystą (...) na rzecz przedsiębiorcy (...) Spółki z o.o., której treścią jest znoszenie istnienia na nieruchomości obciążonej i w przestrzeni, nad i pod powierzchnią tej nieruchomości urządzeń przesyłowych oraz prawo korzystania z nieruchomości obciążonej w zakresie niezbędnym do dokonywania konserwacji, remontów, modernizacji urządzeń przesyłowych lub ich instalacji wraz z prawem wejścia i wjazdu na teren odpowiednim sprzętem, zasądzenie od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawcy tytułem odpowiedniego wynagrodzenia za ustanowienie służebności kwoty 600 zł rocznie, płatnej do dnia 15 marca każdego roku, poczynając od 15 marca 2013 roku wraz z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat oraz o zasądzenie od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawcy zwrotu kosztów postępowania wg norm przepisanych.

Wnioskodawca w uzasadnieniu wniosku wskazał, że na terenie jego działki nr (...) zostały posadowione urządzenia przesyłowe zgodnie z wyrokiem Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 6 lipca 2011 roku sygn. akt I C 38/11 pod ziemią. Wnioskodawca podniósł, że w celu uregulowania statusu prawnego zamontowanego na działce wnioskodawcy przyłącza, przedsiębiorstwo zaproponowało wnioskodawcy ustanowienie służebności przesyłu na jego rzecz za jednorazowym wynagrodzeniem, a przedsiębiorca przyjął w negocjacjach odnośnie umownego ustanowienia służebności przesyłu wynagrodzenie jednorazowe w wysokości 609 zł, powołując się na prywatny operat szacunkowy, zaś wnioskodawca domagał się wynagrodzenia periodycznego 600 zł rocznie. Wnioskodawca podał, że w związku z brakiem porozumienia stron co do wynagrodzenia za ustanowienie służebności konieczne jest sądowe ustanowienie służebności na podstawie przepisu art. 305 2 § 2 k.c.

W odpowiedzi na wniosek (...) Spółka z o.o. z siedzibą we W. wniosła o oddalenie wniosku w całości i zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz uczestnika postępowania kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych oraz kosztów udzielonego pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Uczestnik postępowania wskazał, iż na działce (...) położonej w B. przy ul. (...) znajduje się przyłącze gazowe niskiego ciśnienia De 63 doprowadzające paliwo gazowe do budynku położonego przy ulicy (...), a wymiary przyłącza gazowego wynoszą 10,6 m długości i przyłącze zostało wybudowane w roku 2010 r., a w toku inwestycji wnioskodawca udzielił zgody na inwestycję, a wybudowanie wyżej wymienionego przyłącza gazowego potwierdzone zostało protokołem odbioru końcowego z dnia 31 grudnia 2010 roku. Uczestnik wskazał, że na mocy wyroku Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 6 lipca 2011 roku w sprawie o sygn. I C 38/11 utrzymanym w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 27 października 2011 roku wykonano przełożenie przyłącza gazowego pierwotnie przebiegającego naziemnie do gruntu. Błędnie wnioskodawca, zdaniem uczestnika postępowania, wskazuje na bezprawność posadowienia przedmiotowego przyłącza gazowego na nieruchomości wnioskodawcy i zauważa, że inwestycja w postaci budowy sieci gazowej wraz przyłączami gazowymi odbywała się po uzyskaniu wszelkich pozwoleń administracyjnoprawnych i aktów lokalizacyjnych, a zatem w oparciu o obowiązujące przepisy prawa. Ponadto uczestnik postępowania zarzucił, iż żądanie wnioskodawcy pozostaje w sprzeczności z regulacją artykułu 140 k.c. ograniczającą uprawnienia właściciela rzeczy klauzulą zasad współżycia społecznego, należy bowiem brać pod uwagę przeznaczenie i funkcje przyłącza gazowego przebiegającego przez nieruchomość wnioskodawcy i zgodnie z tym, ogólne cele urządzeń gazowych wynikające z konieczności zaspokajania istotnych potrzeb społecznych, wszak sporne przyłącze gazowe doprowadza paliwo gazowe do z sąsiadującego z posesją wnioskodawcy budynku nr 146a (powinno być 26a) i należy zauważyć, iż również budynek wnioskodawcy nr (...) (powinno być 26) włączony jest poprzez analogiczne przyłącze gazowe do sieci gazowej uczestnika postępowania, a zatem nieruchomość wnioskodawcy także korzysta z inwestycji z sieci gazowej wraz z przyłączami gazowymi B. przy ul. (...). Ponadto uczestnik postępowania zarzucił, iż stan prawny urządzeń przesyłowych nie wymaga ukształtowania, albowiem obecnie istnieje pomiędzy stronami stosunek prawny w pełni regulujący relacje pomiędzy stronami niniejszego sporu, a mianowicie wnioskodawca wyraził zgodę na posadowienie spornego przyłącza gazowego na jego nieruchomości i wyraźnej zgody udzielił pisemnie w oświadczeniu podpisanym przez siebie 9 czerwca 2010 roku i na jego podstawie uczestnik wystąpił z przedmiotową inwestycją i wybudował w pełni legalne przyłącze gazowe. Zdaniem uczestnika postępowania, pomiędzy stronami zawiązał się stosunek prawny, zwany obligacją realną, a pojęcie owe uznane jest ogólnie w orzecznictwie Sądu Najwyższego. Zatem nie ma podstaw do przyjęcia za zasadne powstania kolejnego prawa w postaci służebności przesyłu ustanawianego niejako w jako miejsce istniejącej obligacji realnej i z tego względu wniosek podlega oddaleniu w całości. Z ostrożności procesowej uczestnik postępowania podważył roszczenie wnioskodawcy co do wysokości żądanego przez niego wynagrodzenia, bowiem wnioskodawca w żaden sposób nie uzasadnił zasadności wysokości kwoty obliczonej skali rocznej. Uczestnik postępowania podniósł, iż bezzasadne jest żądanie wnioskodawcy płatności wynagrodzenia w ratach rocznych. Uczestnik postępowania zwrócił też uwagę na kwestię ustalenia wymiarów tzw. pasa służebności przesyłu i wskazał, że szerokość stref w sprawach związanych z eksploatacją gazociągu normuje rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 lipca 2001 roku i podniósł, że dla przedmiotowego przyłącza gazowego niskiego ciśnienia szerokość strefy kontrolowanej, której linia środkowa pokrywa się z osią gazociągu powinna wynosić 1 m, to jest po pół metra od osi gazociągu.

Sąd Rejonowy w Kłodzku postanowieniem z dnia 21 października 2013 roku ustanowił na nieruchomości wnioskodawcy położonej przy ul.. (...) w B. na rzecz uczestnika postępowania (...) Spółki z o. o. w W. służebność przesyłu polegającą na znoszeniu istnienia na nieruchomości urządzenia przesyłowego, tj. przyłącza gazowego niskiego ciśnienia De 63 oraz korzystania przez przedsiębiorstwo przesyłowe z wymienionych urządzeń w zakresie ich koniecznej eksploatacji, konserwacji oraz remontów, zasądził od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawcy 730 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 21 października 2013 roku i oddalił dalej idący wniosek oraz zasądził od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawcy koszty postępowania w kwocie 1 297 zł oraz nakazał uiścić uczestnikowi postępowania na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Kłodzku kwotę 432 zł 2 gr tytułem zwrotu wydatków.

Sąd Okręgowy w Świdnicy na skutek apelacji uczestnika postępowania postanowieniem z dnia 11 marca 2014 roku uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w Kłodzku do ponownego rozpoznania i wskazał, że rozpoznając sprawę na nowo sąd przeprowadzi dowód z opinii odpowiedniego biegłego celem sporządzenia mapy wskazującej przebieg ustanowionej służebności przesyłu wg zasad obowiązujących przy oznaczeniu nieruchomości w księgach wieczystych i opatrzoną odpowiednią klauzulą właściwego organu ds. ewidencji gruntów i budynków oraz w sposób szczegółowy i zgodnie z przepisem art. 305 1 1 k.c. sprecyzuje zakres ustanowionej służebności przesyłu, wskazując m.in. określany powierzchniowo pas gruntu, jakiego ma dotyczyć służebność mając przy tym również na uwadze wytyczne dotyczące uszczegółowienia zakresu służebności zawarte w postanowieniu Sądu Najwyższego z 18 kwietnia 2012 roku i dopiero po tak uzupełnione postępowanie dowodowe i przeprowadzeniu ewentualnych innych dowodów wyda stosowne orzeczenie, a sporządzając ewentualne uzasadnienie uczyni to zgodnie z regułami wynikającymi z art.328 § 2 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c. Jednocześnie Sąd Okręgowy odnosząc się do zarzutu apelacji dotyczącego odsetek za opóźnienie stwierdził, że nie jest on trafny, bowiem orzeczenie o ustanowieniu służebności ma charakter konstytutywny, kształtuje więc również wysokość wynagrodzenia, stąd też właśnie od daty wydania postanowienia w tym przedmiocie roszczenie o wynagrodzenie staje się wymagalne.

Rozpoznając ponownie sprawę,

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca B. K. jest właścicielem nieruchomości położonej przy ul. (...) w B. stanowiącej działkę nr (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta (...).

Okoliczność bezsporna

W dniu 9 czerwca 2010 r. wnioskodawca wyraził zgodę na umieszczenie szafki z zaworem głównym na ścianie budynku nr (...) przy ul. (...) w B. oraz lokalizację przyłącza gazowego na działce e nr (...).

Dowód:

- oświadczenie wnioskodawcy z dnia 9 czerwca 2010 r. – karta 62

Wyrokiem z dnia 6 lipca 2011 roku Sąd Rejonowy w Kłodzku nakazał stronie pozwanej (...) Spółce z o.o. Zakładowi (...) w W. w usunięcie w terminie czterech miesięcy od daty prawomocności wyroku instalacji gazowej w postaci rurociągu gazowego przeprowadzonego po ścianie budynku położonego na działce nr (...) stanowiącej nieruchomość zabudowaną będącą własnością B. K. położoną w B. przy ulica (...) opisaną w księdze wieczystej (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Kłodzku w sposób widoczny na zdjęciu na karcie 37 akt sprawy I C 38/11 - na odcinku od miejsca, gdzie instalacja wyprowadzona jest z gruntu, następnie przebiega po ścianie, po czym ponownie wchodzi do gruntu i posadowienie tej instalacji na tym odcinku bezpośrednio na działce numer (...), zgodnie ze zgodą powoda i oddalił dalej idące powództwo. Wyrokiem Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 27 października 2011 roku oddalono apelację (...) Sp. z o.o., a następnie Sąd Rejonowy w Kłodzku nadał klauzulę wykonalności wyrokowi Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 6 lipca 2011 roku w zakresie punktów pierwszego i trzeciego.

Dowód:

- wyrok Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 6 lipca 2011 roku w sprawie I C 38/11 - karta 18

- wyrok Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 27 października 2011 roku - karta 19

- postanowienie Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 3 lipca 2012 roku - karta 17

Uczestnik postępowania w piśmie z dnia 14 lipca 2011 roku w nawiązaniu do wyroku Sądu Rejonowego w Kłodzku z 6 lipca 2011 roku w sprawie I C 38/11 poinformował, że usunięcie przyłącza gazowego wybudowanego do budynku z 26 i 26a przy ulicy (...) spowoduje utracenie możliwości przyłączenia budynku nr (...) do sieci gazowej oraz odcięcie od dostaw gazu budynku nr 26a i niezależnie od tego zwrócił się do wnioskodawcy o udzielenie informacji, czy realizacja wyroku możliwa jest w ten sposób, iż przyłącze gazowe przebiegające przez tunel znajdujący się na nieruchomości wnioskodawcy zostanie umieszczone w gruncie. Ponadto uczestnik postępowania poinformował, że niezbędne będzie uregulowanie statusu prawnego przebiegającego przez wnioskodawcę nieruchomość przyłącza i ustanowienie służebności przesyłu. W związku z tym zwrócono się do wnioskodawcy o wyrażenie stanowiska przez wnioskodawcę na zgodę na nieodpłatne ustanowienie służebności, czy też za jednorazowym wynagrodzeniem i poinformowano, że w przypadku wynagrodzenia spółka we własnym zakresie wystąpi do niezależnego rzeczoznawcy majątkowego o wykonanie operatu nie ustalenie kwoty wynagrodzenia.

Dowód:

-

pismo uczestnika postępowania z dnia 17 lipca 2011 r. – karta 41

Następnie strony prowadziły korespondencję związaną z wysokością wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu. Wnioskodawca zażądał wynagrodzenia 608 zł corocznie, informował uczestnika postępowania, że nie zgadza się z operatem szacunkowym sporządzonym na zlecenie uczestnika postępowania określającym wartość służebności na działce (...) uważając, że został źle wykonany i wycena została zaniżona. Następnie uczestnik postępowania w odniesieniu do propozycji wnioskodawcy wypłacenia kwoty 608 zł rocznie, wskazał, że jest nie do zaakceptowania, zaproponował ugodowe załatwienie sprawy i kwotę 1 000 zł tytułem jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu.

Dowód:

- pismo uczestnika postępowania z dnia 26 stycznia 2012 roku - karta 37

- pismo uczestnika pismo wnioskodawcy z dnia 7 lutego 2012 roku - karta 36

- pismo uczestnika postępowania z dnia 24 lutego 2012 roku - karta 34

- pismo wnioskodawcy z dnia 15 marca 2012 roku - karta 33

- pismo uczestnika postępowania z dnia 27 marca 2012 roku - karta 31

- pismo wnioskodawcy z dnia 23 kwietnia 2012 roku- karta 30

- pismo uczestnika postępowania z dnia 11 maja 2012 roku - karta 28

- pismo wnioskodawcy w z dnia 5 sierpnia 2012 roku - karta 27

- pismo uczestnika postępowania z dnia 14 sierpnia 2012 roku - karta 25

- pismo wnioskodawcy z dnia 20 sierpnia 2012 roku - karta 24

- operat szacunkowy z dnia 23.12.2011 r. – k.6 - 16

(...) Spółka z o.o. w piśmie z dnia 5 września 2012 roku poinformowała wnioskodawcę, iż 28 września 2012 roku o godz. 12-ej rozpocznie prace związane z przeniesieniem przyłącza gazowego przebiegającego obecnie po ścianie do gruntu, a to umożliwi wykonanie pkt I-go wyroku Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 6 lipca 2011 r.

Dowód:

- pismo uczestnika postępowania z dnia 5 września 2012 roku - karta 22

W piśmie skierowanym do uczestnika postępowania wnioskodawca poinformował, że nie wyraża zgody na przeniesienie przyłącza gazowego do jego gruntu, który obecnie znajduje się na ścianie, do czasu uregulowania jego żądań podpisania umowy służebności i wypłacenia z tego tytułu ustalonej w operacie szacunkowym kwotę 608 zł w stosunku rocznym i podniósł, że wyrażenie woli co do zgody przeniesienia przyłącza ze ściany budynku do gruntu zadeklarowane w Sądzie Rejonowym w Kłodzku uzależnia od dobrej woli uczestnika postępowania w sprawie o ustanowienie służebności.

Dowód:

- pismo wnioskodawcy z dnia 19 września 2012 roku

W dniu 28 września 2012 roku brygada sieciowa (...) K. wykonała przełożenie odcinka przyłącza gazowego niskiego ciśnienia zasilającego budynek (...) i 26a w części prowadzonej po ścianie budynku do gruntu na działce nr (...) w oparciu o: pismo z dnia 14 sierpnia 2012 roku traktowane jako polecenie DN dla (...) K. wykonania wyżej wymienionych prac, pismo z 5 września 2012 roku będący jednocześnie poleceniem DN wykonania tych prac, wyrok Sądu Rejonowego w Kłodzku 6 lipca 2011 roku i zgłoszenie z dnia 14 września 2012 roku do Zarządu Dróg Powiatowych o konieczności wykonania wykopów w chodniku przy ulicy (...) oraz zgłoszenie z 29 września 2012 roku do Urzędu Miasta i Gminy B. o konieczności wykonania wykopu miejscowego na działce (...) i polecenie Wykonania Pracy (...) z 28 września 2012 roku. Wnioskodawca przed rozpoczęciem prac wyraził zgodę na wykonanie czynności związanych z przełożeniem. Wykonano wykop liniowy o głębokości 0,9 m, wykonano podsypkę, ułożono rurę przewodową PE De 63 długości 12 m, wykonano podsypkę piaskową oraz próbę szczelności przez okres jednej godziny. Następnie wykonano przepięcia nowowybudowanego odcinka przyłącza do czynnej sieci gazowej. Zdemontowano stalowy odcinek przyłącza biegnący po zewnętrznej ścianie budynku. Na prośbę z wnioskodawcy wstrzymano się z zasypaniem wykopu do czasu wykonania przez niego izolacji zewnętrznej muru. Następnie wykop zasypano i utwardzono.

Dowód:

- protokół z przeprowadzonych prac przy budowie przyłącza gazu z dnia 28 września 2012 roku - karta 66

Następnie wykonano geodezyjną inwentaryzacją powykonawczą sieci wraz mapą inwentaryzacji sieci gazowej.

Dowód:

- inwentaryzacja powykonawcza sieci gazowej - karta 67, 68 - 69

- załącznik mapowy z inwentaryzacji sieci gazowej - karta 72

Wnioskodawca B. K. nie prowadzi aktualnie działalności gospodarczej w nieruchomości położonej przy ulicy (...) w B.. Wcześniej prowadził tam hotel w tym usługi gastronomiczne.

Dowód:

- zeznania wnioskodawcy karta 168

Podziemne przyłącze gazowe niskiego napięcia De 63 zlokalizowane jest w bramie budynku i wynosi po zaokrągleniu 11 m, szerokość strefy kontrolowanej, której linia środkowa pokrywa się z osią gazociągu powinna wynosić dla gazociągów niskiego i średniego ciśnienia 1 m. W strefach kontrolowanych nie należy wznosić budynków, urządzać stałych składów i magazynów, sadzić drzew oraz nie powinna być podejmowana żadna działalność mogąca zagrozić trwałości gazociągu podczas jego eksploatacji. Dopuszcza się za zgodą operatora sieci gazowej, urządzenie parkingów nad gazociągiem. Powierzchnia objęta służebnością przesyłu wynosi 11 m 2. Wartość służebności przesyłu w pasie służebności przesyłu wynosi 730 zł.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego z zakresu geodezji i wyceny nieruchomości A. Z.z dnia 14 czerwca 2013 r. - karta 103 – 135

Budynek posadowiony na działce wnioskodawcy podlega ochronie konserwatorskiej i wpisany jest do ewidencji zabytków, wszelkie prace budowlane, a także zmiany funkcji obiektu należy uzgodnić z właściwym wojewódzkim konserwatorem zabytków, wszelkie działania w zakresie przebudowy, modernizacji i zmiany funkcji budynków i obszarów wymagają pozytywnego uzgodnienia właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków.

Dowód:

- opinia uzupełniająca biegłego sądowego z zakresu geodezji i wyceny nieruchomości A. Z.z dnia 29 lipca 2013 roku - karta 149

W dniu 1 lipca 2013 roku Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy wydał postanowienie o połączeniu spółek (...) Spółki z o.o. z siedzibą we W., (...) Spółki z o.o. z siedzibą w Z., (...) Spółki z o.o. z siedzibą w W., (...) Spółki z o.o. z siedzibą w T., (...) Spółki z o.o. z siedzibą w (...) Spółki z o.o. z siedzibą w P. w spółkę działającą pod firmą (...) Sp. z o.o. , a następnie postanowieniem z dnia 12 września 2013 r. zmienił firmę z dotychczasowej na firmę (...) Spółka z o.o. z siedzibą w W..

Dowód:

- odpis KRS - karta 161 – 163

W ewidencji gruntów dotyczącej działki nr (...) - po sporządzeniu pierwszej opinii przez biegłego sądowego A. Z. - nastąpiła zmiana użytku z innych terenów zabudowanych na tereny mieszkaniowe oraz zmiana sposobu użytkowania budynku Hotelu (...) na budynek mieszkalny z funkcją pomieszczeń mieszkalnych. Zmiany te nie zostały ujawnione w księdze wieczystej. Biegły sądowy uwidocznił na mapce do ustalenia służebności gruntowych przebieg służebności przesyłu.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego z zakresu geodezji i wyceny nieruchomości A. Z.z dnia 10 października 2014 roku - karta 217 – 227

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek o ustanowienie służebności przesyłu jest zasadny.

Zgodnie z przepisem art. 305 1 k.c., nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie przeprowadzonych dowodów zaoferowanych przez strony w postaci dokumentów, posiłkując się opiniami biegłego sądowego z zakresu geodezji i wyceny nieruchomości A. Z.zarówno co do określenia wartości służebności przesyłu, jak i jej przebiegu. Sąd uznał, że opinie zostały sporządzone rzetelnie, profesjonalnie, uwzględniając obowiązujące przepisy prawa. Sąd nie dopatrzył się żadnych okoliczności, by zakwestionować zastosowaną przez biegłego metodę wyceny służebności przesyłu. Stwierdzić należy również, że w istocie przebieg przyłącza gazowego nie był przez strony kwestionowany, lecz jego określenie na mapie sporządzonej według zasad obowiązujących przy oznaczeniu nieruchomości w księgach wieczystych było niezbędne, by służebność mogła być ujawniona w księdze wieczystej. Biegły na wymaganej mapie oznaczył przebieg służebności i jej powierzchnię 0,0011 ha (karta 227 akt sprawy) i mapa ta stanowi załącznik do opinii z dnia 10 października 2014 r. Sąd wskazał w pkt I-ym postanowienia, że mapa ta stanowi integralną część postanowienia.

Stwierdzić należy, że uczestnik postępowania wbrew obowiązującym przepisom powoływał się na istnienie po swojej stronie uprawnienia do korzystania z nieruchomości wnioskodawcy na podstawie stosunku obligacyjnego realnego, nie określił jednak jaki to jest konkretnie stosunek, na czym polegają wzajemne świadczenia stron. Gdy uwzględnić treść oświadczenia B. K. z dnia 9 czerwca 2010 r., nie sposób uznać tego oświadczenia o ustanowieniu na rzecz uczestnika postępowania uprawnienia do korzystania z rzeczy. Zdaniem Sądu, jest to nieuzasadniona nadinterpretacja dokonana przez uczestnika postępowania. Oświadczenie to było zresztą podstawą rozstrzygnięcia w sprawie I C 38/11, ponieważ zawierało zgodę wnioskodawcy na lokalizację odcinka przyłącza gazowego na działce nr (...), co było niezbędne dla uzyskania przez uczestnika postępowania stosownych decyzji wymaganych prawem.

Ponadto uczestnik postępowania pomija, że strony prowadziły korespondencję przed wszczęciem niniejszego postępowania, w zakresie ustanowienia prawa służebności przesyłu, jak również co do wynagrodzenia za ustanowienie tej służebności. Zwrócić należy też uwagę, że zanim uprawomocnił się wyrok Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 6 lipca 2011 r., w piśmie z dnia 14 lipca 2011 r. uczestnik wskazał, że niezbędne będzie uregulowanie statusu prawnego przebiegającego przez nieruchomość wnioskodawcy przyłącza i ustanowienie służebności przesyłu, a następnie strony prowadziły korespondencję w przedmiocie wysokości wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu. W związku z tym niezrozumiałe jest stanowisko uczestnika postępowania wnoszącego o oddalenie wniosku, skoro sam widział potrzebę ustanowienia takiego prawa i to jeszcze przed uprawomocnieniem się wyroku Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 6 lipca 2011 r.

Brak jest również jakichkolwiek podstaw do upatrywania w decyzjach administracyjnych sprzed 6 lipca 2011 r. uprawnień uczestnika postępowania do korzystania z nieruchomości wnioskodawcy w sposób odpowiadający służebności przesyłu, ponieważ decyzje te dotyczyły posadowienia przyłącza jeszcze przed wyrokiem z dnia 6 lipca 2011, a nadto jak słusznie zauważył sąd poprzednio rozpoznający sprawę ani decyzje organów rządowych czy samorządowych nie mają uprawnień władczych do określania praw osób trzecich. Decyzje te były wymagane w odniesieniu do przepisów dotyczących budowy i bezpieczeństwa przy budowie gazociągu zawartych w przepisach prawa administracyjnego. Stwierdzić należy, że dokumenty w postaci załącznika nr 1 z 6 stycznia 2010 roku, mapy - jak na karcie 58, decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego decyzji z dnia 24 sierpnia 2010 roku i oświadczenia z 9 czerwca 2010 roku złożonego przez wnioskodawcę oraz protokołu odbioru końcowego robót, jak również załącznika nr 1 do protokołu końcowego odbioru robót 31 grudnia 2010 dotyczą w istocie kwestii posadowienia przyłącza gazowego, które wyrokiem Sądu Rejonowego w Kłodzku z 6 lipca 2011 roku które zostało zmienione , a więc w istocie nie mają większego znaczenia dla niniejszej sprawy.

Mając na względzie powyższe Sąd ustanowił na nieruchomości wnioskodawcy na rzecz uczestnika postępowania służebność przesyłu polegająca na prawie do utrzymania, eksploatacji, konserwacji, remontów, modernizacji i usuwania awarii urządzenia przesyłowego – p rzyłącza gazowego niskiego ciśnienia De 63 stanowiącego własność uczestnika postępowania a posadowionego na nieruchomości obciążonej wnioskodawcy, zgodnie z mapą k.227 akt będąca integralną częścią postanowienia, wraz z prawem wejścia i wjazdu na nieruchomość obciążoną w celu wykonania czynności objętych zakresem służebności, a także na znoszeniu przez każdoczesnego właściciela z nieruchomości obciążonej ograniczeń i zakazów wynikających z istnienia służebności.

Służebność przesyłu jest ustanawiana na rzecz przedsiębiorcy za odpowiednim wynagrodzeniem, należnym od przedsiębiorcy na rzecz właściciela nieruchomości obciążonej. Wynagrodzenie to co do zasady powinno mieć charakter świadczenia jednorazowego. Ustawodawca nie wskazał, jak określać wysokość tego wynagrodzenia. Przy jego ustaleniu w niniejszej sprawie Sąd skorzystał z wiadomości specjalnych biegłego sądowego, sięgając zarazem do dorobku orzecznictwa i doktryny, dotyczącego wynagrodzenia, należnego właścicielowi nieruchomości obciążonej za ustanowienie służebności drogi koniecznej. Jak wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniu z 5.04.2012 r. ( II CSK 401/11, LEX nr 1211144), ustanowienie służebności drogi koniecznej w postępowaniu sądowym jest, ujmując w uproszczeniu, rodzajem wywłaszczenia, tyle że nie ze względu na cel publiczny, lecz prywatny. Skutkiem ustanowienia tej służebności jest w istocie pozbawienie dotychczasowego właściciela możności wykorzystywania gruntu zajętego pod drogę, natomiast skutkiem ustanowienia służebności przesyłu wyłącznie ograniczenie użytkowania polegające na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 k.c. Wynagrodzenie powinno być proporcjonalne do stopnia ingerencji w treść prawa własności, uwzględniać wartość nieruchomości i w takim kontekście mieć na względzie straty właściciela z uszczuplenia prawa własności. Inwestycja na nieruchomości obciążonej, służąca w gruncie rzeczy celom publicznym, jest zdarzeniem nieodwracalnym w pewnym przedziale czasu. Przewidywany okres trwałości urządzeń ma również wpływ na wysokość wynagrodzenia, którego suma nawet w odległej perspektywie nie powinna przekraczać wartości obciążonej nieruchomości, a jeśli nieruchomość ze względu na głębokość posadowienia urządzeń przesyłowych może być nadal wykorzystywana, suma wynagrodzenia w takiej perspektywie powinna być odpowiednio niższa od wartości nieruchomości.

Posiadanie służebności gruntowej, obecnie zdefiniowanej w art. 305 1 k.c., jako służebność przesyłu, przybiera taką postać, że nie pozbawia w zupełności faktycznego władztwa właściciela nad nieruchomością obciążoną. Dlatego zawodzą tu kryteria ustalania wysokości wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości oparte wyłącznie na układzie odpowiednich cen rynkowych właściwych dla najmu lub dzierżawy gruntu, które są adekwatne w sytuacjach, kiedy wynajmujący lub wydzierżawiający zostają zupełnie pozbawieni fizycznego władztwa nad rzeczą. W ramach obiektywnych kryteriów można natomiast zastosować odpowiednie ceny rynkowe za korzystanie z nieruchomości w zakresie służebności, których wysokość powinna uwzględniać stopień ingerencji w treść prawa własności ( tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 lutego 2010 r. II CSK 444/09, LEX nr 578038).

Wysokość należnego właścicielowi wynagrodzenia została zasądzona na podstawie opinii biegłego sądowego A. Z.i określona na kwotę 730 zł. Sąd oddalił dalej idący wniosek (pkt III postanowienia), wszak wnioskodawca żądał wynagrodzenia co rocznie, po 600 zł. Wnioskodawca nie wykazał w żaden sposób, by uzasadnione było zasądzenia wynagrodzenia periodycznie. Wskazywane przez niego w zeznaniach okoliczności dotyczące możliwości zabudowania przejścia (tunelu), pod którym przebiega przyłącze, zostały nieudowodnione. Wnioskodawca nie podjął żadnych kroków prawnych w tym kierunku, co świadczy, że jest to stanowisko, które powstało na potrzeby niniejszego postępowania. Ponadto, jak wskazał biegły sądowy w opinii, budynek wpisany jest do rejestru zabytków, więc również w tym zakresie wnioskodawca realizując takie plany, winien uzyskać odpowiednie zezwolenia. Jak wskazano na wstępie rozważań, brak było jakichkolwiek podstaw, by kwestionować opinię biegłego sądowego dotyczącą wartości wynagrodzenia służebności przesyłu, bowiem biegły zgodnie z obowiązującymi przepisami w odniesieniu do stanu nieruchomości wnioskodawcy dokonał stosownych obliczeń, a zastrzeżenia wnioskodawcy nie zdołały opinii skutecznie podważyć.

Odsetki ustawowe zasądzono od dnia 21 października 2013 r. na skutek omyłki, zamiast od dnia 13 marca 2015 r.

Orzeczenie w pkt III oparto na przepisie art. 520 § 2 k.p.c. W postępowaniu nieprocesowym z zasady nie ma dwóch przeciwstawnych sobie stron. Przeciwnie, z treści całego art. 520 k.p.c. wynika, że ustawodawca zakłada, że uczestnicy postępowania są w tym samym stopniu zainteresowani jego wynikiem, a orzeczenie sądu udziela ochrony prawnej każdemu uczestnikowi. W niniejszej sprawie Sąd uwzględnił wniosek o ustanowienie służebności, a kosztami postępowania obciążył uczestnika postępowania, który wnosił o oddalenie wniosku powołując się na istnienie bliżej nieokreślonej obligacji realnej. W związku z tym niewątpliwie interesy stron były sprzeczne w niniejszym postępowaniu i z tego względu Sąd zasądził od uczestnika na rzecz wnioskodawcy koszty postępowania w kwocie 1 537 zł, tj. opłata od wniosku 40 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł, koszty zastępstwa procesowego za rozpoznanie sprawy poprzednio i ponownie po 240 zł oraz 1 000 zł wpłacona zaliczka

W odniesieniu do kosztów sądowych Sąd orzekł mając na względzie przepis art.113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w zw. z art.520 § 2 k.p.c. nakazując ich uiszczenie uczestnikowi postępowania na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kłodzku. Koszty te stanowiły wynagrodzenie biegłego, które zostało tymczasowo wypłacone z wydatków Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kłodzku i wyniosły 432,02 zł (vide: postanowienie z dnia 8 lipca 2013 r.) i 612,68 zł (vide postanowienia z dnia 6 listopada 2014 r.)

31.03.2015 r.

ZARZĄDZENIE

1.  Odpis postanowienia z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi uczestnika postępowania r.pr. A. R.;

2.  K.. 14 dni.