Sygnatura akt II Cz 404/13
Dnia 07 maja 2013 r.
Sąd Okręgowy w Świdnicy, II Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie następującym:
Przewodniczący : SSO Anatol Gul
Sędziowie : SO Alicja Chrzan
SO Maciej Ejsmont
po rozpoznaniu w dniu 07 maja 2013 r. w Świdnicy
na posiedzeniu niejawnym
sprawy ze skargi dłużników D. P., małoletniej L. P., A. T. i M. T. na czynności komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Dzierżoniowie – T. M. w sprawie egzekucyjnej KM 2200/12 z wniosku wierzyciela S. Z.
oraz z wniosku dłużników D. P., małoletniej L. P., A. T. i M. T. o obniżenie opłaty w sprawie egzekucyjnej KM 2200/12 z wniosku wierzyciela S. Z.
na skutek zażalenia dłużników na postanowienie Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie z dnia 25 marca 2013 r., sygn. akt I Co 295/13
postanawia :
I. zmienić zaskarżone postanowienie w pkt. I ten sposób, że ustalone postanowieniem Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Dzierżoniowie z dnia 12 lutego 2013 r. w sprawie KM 2200/12 koszty niezbędne do celowego przeprowadzenia egzekucji w sprawie obniżyć do kwoty 2.436,00 zł, a dalej idącą skargę w tym zakresie oddalić,
II. oddalić dalej idące zażalenie,
III. zasądzić od wierzyciela na rzecz dłużników solidarnie kwotę 45,00 zł tytułem kosztów postępowania zażaleniowego
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie oddalił skargę dłużników na czynności Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Dzierżoniowie – T. M. polegającą na ustaleniu kosztów postępowania egzekucyjnego w postanowieniu z 12 lutego 2013 r.
W uzasadnieniu Sąd wskazał, że opłata za opróżnienie lokalu została ustalona zgodnie z art. 51 ust. 1 pkt 3 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji i odpowiada 40 % przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego za opróżnienie lokalu z rzeczy lub osób, przy czym opłatę pobiera się od każdej izby. Ponieważ mieszkanie dłużników składa się z pokoju i kuchni, stąd kwota 2.379,75 zł (1189,88 zł przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego x 2). Korzystanie z asysty Policji znajduje umocowanie w art. 765 k.p.c. i wiąże się opłatą 25 % przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, co wynika z art. 57 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji. Sąd Rejonowy uznał udział Policji za uzasadniony, z uwagi na niewłaściwe zachowanie dłużników wobec wierzyciela. Ponadto w myśl art. 770 k.p.c. dłużnicy zobowiązani są zwrócić wierzycielowi koszty niezbędne do celowego prowadzenia egzekucji. Na ustalone przez komornika koszty składa się opłata stała za opróżnienie lokalu z rzeczy lub osób w kwocie 2.379,75 zł, opłata za czynności w asyście Policji w wysokości 743,67 zł oraz wydatki związane z doręczaniem korespondencji w kwocie 55,78 zł.
Równocześnie Sąd nie uwzględnił wniosku dłużników o obniżenie opłaty egzekucyjnej, ponieważ ustawa o komornikach sądowych i egzekucji nie przewiduje takiej możliwości w przypadku egzekucji świadczeń niepieniężnych, jakim jest wydanie nieruchomości.
Powyższe orzeczenie w zakresie punktu I zaskarżyli dłużnicy, zarzucając mu :
1. naruszenie prawa procesowego, tj. art. 765 § 1 k.p.c. poprzez przyjęcie, że samo „nakreślenie przez wierzyciela Komornikowi obrazu zachowania dłużników w stosunku do jego osoby” jest wystarczającą przesłanką do wezwania asysty Policji i nawet w przypadku oczywistej zbędności asysty dłużnik winien ponieść jej koszty,
2. naruszenie prawa procesowego, tj. art. 51 ust. 2 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, poprzez przyjęcie, że za opróżnienie pomieszczenia kuchennego pobiera się opłatę egzekucyjną.
Wskazując na powyższe dłużnicy wnieśli o zmianę zaskarżonego postanowienia w ten sposób, że ustalić koszty niezbędne do celowego prowadzenia egzekucji w kwocie 1.245,66 zł, na które składa się kwota 1.189,88 zł tytułem opłaty egzekucyjnej i kwota 55,78 zł tytułem kosztów doręczenia korespondencji.
Sąd Okręgowy uznał zażalenie za częściowo uzasadnione.
Stosownie do art. 765 § 1 k.p.c. skorzystanie z asysty Policji jest uzasadnione w razie oporu dłużników w stosunku do komornika, który wykonuje czynności egzekucyjne. Celem wskazanej regulacji jest nie tylko stworzenie możliwości przełamania oporu osób przeszkadzających czynnościom komornika, ale także stworzenie gwarancji bezpieczeństwa komornika i uczestników postępowania oraz poszanowanie godności osób biorących udział w czynnościach egzekucyjnych. Pomoc funkcjonariuszy wyżej wymienionych organów polega przede wszystkim na udzieleniu niezbędnej pomocy w zastosowaniu środków egzekucyjnych, w tym przymusu bezpośredniego. Niemniej jednak musi zachodzić uzasadniona podstawa do asysty organów przy prowadzonych czynnościach egzekucyjnych. Ocena czy zachodzi potrzeba wezwania organów o jakich mowa w art. 765 § 1 k.p.c. należy do komornika, przy czym musi ona znajdować uzasadnienie w okolicznościach faktycznych prowadzonego postępowania. Sąd Okręgowy jest zdania, że samo przekonanie wierzyciela o konieczności udziału funkcjonariuszy Policji nie stanowiło dostatecznego argumentu dla wezwania Policji. Dopiero gdyby podjęte przez Komornika czynności egzekucyjne okazały się bezskuteczne, w wyniku działań dłużników, zasadnym byłoby wezwanie odpowiednich organów. Przystąpienie przez komornika do egzekucji w obecności Policji, w oparciu tylko o twierdzenie wierzyciela, należy uznać za przedwczesne.
.Z uwagi na powyższe Sąd Okręgowy uznał obciążenie dłużników opłatą w kwocie 743,67 zł za nieuzasadnione, stąd koszty postępowania egzekucyjnego obniżył do kwoty 2.436,00 zł, zgodnie z art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 zd. 1 k.p.c. i w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. Dalej idącą skargę, jako nieuzasadnioną należało oddalić. Równocześnie wskazać należy, ze brak jest podstaw do przyznania dłużnikom kosztów postępowania za pierwszą instancję. Koszty postępowania komorniczego zostały ustalone na kwotę 3.179,20 zł. Dłużnicy w skardze domagali się zmiany postanowienia przez ustalenie tej kwoty na poziomie 600,00 zł., a tym samym wartość przedmiotu skargi odpowiadała kwocie 2.580,00 zł. Mając zatem na uwadze ostateczny wynik postępowania, nie można ich uznać za stronę wygrywającą, a tym samym przyznać żądanych koszów za pierwszą instancję.
W pozostałym zakresie zażalenie jest nieuzasadnione. Opłata za eksmisję z lokalu mieszkalnego pobierana jest odrębnie od każdej izby, przy czym za izbę nie uważa się pomieszczenia stanowiącego: przedpokój, alkowę, korytarz, werandę, łazienkę, spiżarnię, loggię itp. Prowadzi to do wniosku, że izbami w lokalu mieszkalnym są wyłącznie pomieszczenia stanowiące pokój mieszkalny lub kuchnię, tak więc tylko od opróżnienia tych pomieszczeń można obliczyć i pobrać opłatę (vide: komentarz do art. 51 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, pod red. M. Bieżuńskiego, P. Bieżuńskiego). Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Rejonowego o zasadności naliczenia opłaty również za kuchnię, uznając to pomieszczenie za osobną izbę w rozumieniu art. 51 ust. 1 pkt 3 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji. Z uwagi na powyższe zażalenie w pozostałym zakresie należało oddalić w oparciu o art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 zd. 1 k.p.c., o czym orzeczono w punkcie II postanowienia.
O kosztach postępowania zażaleniowego Sąd Okręgowy orzekł w oparciu o art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z § 11 ust.1 pkt 8 Rozporządzenia Ministra sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. nr 163, poz. 1348 ze zm.). Na koszty poniesione przez dłużników składa się opłata sądowa od zażalenia w wysokości 30,00 zł oraz koszty zastępstwa procesowego o w kwocie 60,00 zł. Dłużnicy utrzymali się ze swoim żądaniem w 50%, stąd Sąd Okręgowy orzekł, jak w punkcie III postanowienia.