UZASADNIENIE

Pismem z dnia 22 listopada 2012 r. Prokurator Prokuratury Apelacyjnej w. W. zwrócił się w trybie art. 9 § 2 kpk do tutejszego Sądu Apelacyjnego z wnioskiem o rozważenie możliwości wznowienia z urzędu postepowania w sprawie o sygn. akt IX K 1482/06 Sądu Rejonowego d. W. –. Ś. w. W. przeciwko J. Ł., na korzyść wymienionego, zakończonej prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w. W. z dnia 10 sierpnia 2009 r., sygn. akt X Ka 271/09. W uzasadnieniu wskazano, iż w niniejszej sprawie występuje podstawa do wznowienia postępowania z urzędu ponieważ jest ono dotknięte uchybieniem o którym mowa w art. 439 § 1 pkt 8 k.p.k.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Analiza akt sprawy istotnie potwierdza, że postępowanie Sądu Rejonowego d. W. –. Ś. w. W. o sygn. akt IX K 1482/06 dotknięte jest wadą wskazaną w przepisie art. 542 § 3 k.p.k., a konkretnie uchybieniem określonym w art. 439 § 1 pkt 8 k.p.k., co zostało trafnie dostrzeżone przez prokuratora.

Wyrokiem z dnia 25 lutego 2008 r. Sąd Rejonowy P. –. S. M. w P. w sprawie o sygn. akt III K 62/08 uznał J. Ł. za winnego tego, że w okresie od 23 lipca 2005 r. do 20 września 2005 r. w P., K. i K. działając z góry powziętym zamiarem, w krótkich odstępach czasu, a nadto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej poprzez wprowadzenie w błąd pokrzywdzonych M. K., P. G. i K. Ś. co do zamiaru i możliwości wywiązania się z przyjętych od pokrzywdzonych zamówień na dostarczenie tuszy, wkładów i tonerów do drukarek H. doprowadził pokrzywdzonych do niekorzystnego rozporządzenia mieniem i tak: pokrzywdzonego M. K. w kwocie 298.500 zł, K. Ś. w kwocie 4500 zł, P. G. w kwocie 23.000 zł tj. przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za ten czyn na podstawie art. 286 § 1 k.k. wymierzył mu karę 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności. Nadto na podstawie art. 46 § 1 k.k. zobowiązał J. Ł. do naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz K. Ś. kwoty 4.500 zł oraz na podstawie art. 415 § 4 k.p.k. zasądził od oskarżonego na rzecz M. K. kwotę 298.500 zł, zaś na rzecz P. G. kwotę 23.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami. Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolniono oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych (k. 480 – 481 akt o sygn. III K 62/08).

Wyrokiem z dnia 6 lutego 2009 r. Sąd Okręgowy w. P., na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę J. Ł. i prokuratora, zmienił powyższy wyrok w ten sposób, że przyjął, iż czyn przypisany oskarżonemu wyczerpuje znamiona przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i art. 294 § 1 k.k. i za podstawę wymiaru kary przyjął art. 294 § 1 k.k. Uchylił nadto orzeczenie w części dotyczącej zasądzenia na rzecz M. K. kwoty 298.500 zł utrzymując w mocy wyrok w pozostałym zakresie.

Równolegle przed Sądem Rejonowym d. W. –. Ś. w. W. toczyło się postępowanie o sygn. akt IX 1482/06 przeciwko J. Ł. o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. popełniony we wrześniu 2005r. Wyrokiem z dnia 15 stycznia 2009 r. Sąd Rejonowy d. W. –. Ś. w. W. w ramach zarzuconego czynu uznał J. Ł. za winnego tego, że w dniu 13 września 2005 r. w Z., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził P. N. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości 868 zł, w ten sposób, że posługując się nickiem J. L. na aukcjach internetowych w portalu Allegro o numerze (...), (...), (...), (...), zaoferował do sprzedaży tusze do drukarek H., a następnie po potwierdzeniu transakcji i wpłaceniu przez P. N. na rachunek bankowy o numerze (...) w (...) wylicytowanej kwoty, tytułem zapłaty za tusze a także tytułem kosztów przesyłki w/w kwoty, nie przesłał na wskazany przez pokrzywdzonego adres przedmiotów w postaci 16 sztuk tuszy, wprowadzając go w błąd co do zamiaru wywiązania się z warunków umowy, czyn ten zakwalifikował z art. 286 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 286 § 1 k.k. wymierzył mu karę 8 miesięcy pozbawienia wolności. Na podstawie art. 624 § 1 k.k. zwolniono oskarżonego od kosztów sądowych w całości (k. 358 akt o sygn. IX 1482/06 ).

Sąd Okręgowy w. W. po rozpoznaniu apelacji obrońcy J. Ł. wyrokiem z dnia 10 sierpnia 2009 r. (sygn. akt X Ka 271/09) utrzymał w mocy powyższe orzeczenie i zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych (k. 450 akt o sygn. IX 1482/06 ).

Na tle przytoczonych realiów niniejszej sprawy nie ulega wątpliwości, że powyżej wskazane i prawomocnie osądzone czyny J. Ł. dotyczą podobnych zachowań przestępczych popełnionych w tożsamym okresie czasowym i związanych z jednym zdarzeniem faktycznym. Z treści uzasadnień obu wyroków wynika bezsprzecznie, że w 2005 r. J. Ł. prowadził działalność gospodarczą, w ramach której na portalu internetowym Allegro sprzedawał m.in. tonery i tusze do drukarek H. - P. (H.). W okresie od 23 lipca 2005 r. do 20 września 2005 r. doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem M. K., K. Ś. i P. G. w ten sposób, że wprowadził ich w błąd co do zamiaru i możliwości wywiązania się z przyjętych od pokrzywdzonych zamówień na dostarczenie towarów (k. 487 – 498 akt o sygn. III K 62/08 – uzasadnienie wyroku z dnia 25 lutego 2008 r.). W dniu 13 września 2005 r. w ten sam sposób J. Ł. doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem P. N., nie wysyłając mu wylicytowanych i zapłaconych tuszów do drukarek H. (k 367 – 379 akt o sygn. IX K 1482/06). Wprawdzie zarówno opis czynu jak i ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy d. W. Ś. w. W. są bardziej szczegółowe i precyzyjne w zakresie odtworzenia mechanizmu działania J. Ł., analiza obu uzasadnień wyroków nie pozostawia jednak wątpliwości, że chodzi o tą samą - objętą jednym zamiarem - działalność przestępczą, kontynuowaną przez skazanego w okresie od 23 lipca 2005 r. do 20 września 2005 r.

Przypomnieć w tym miejscu wypada, że istota czynu ciągłego i powaga rzeczy osądzonej powodują, że niedopuszczalne jest prowadzenie postępowania wtedy, gdy miałoby ono dotyczyć zachowania będącego elementem składowym i mieszczącego się w ramach czasowych czynu ciągłego, za który sprawca został prawomocnie skazany. Granice ciągłości wyznacza natomiast początek pierwszego i zakończenie ostatniego z zachowań, jeśli wszystkie zostały podjęte z góry powziętym zamiarem ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 stycznia 2011 r., sygn. akt V KK 64/10, OSNKW 2011/2/14). Na gruncie niniejszej sprawy nie ulega wątpliwości, że wyrok Sądu Rejonowego d. W. –. Ś. w. W. z dnia 15 stycznia 2009 r. skazujący J. Ł. za czyn popełniony w dniu 13 września 2005 r. zyskał walor prawomocności dopiero w dniu 10 sierpnia 2009 r., zatem już po uprawomocnieniu się wyroku Sądu Rejonowego P. –. S. M. w P. z dnia 25 lutego 2008 r., którym J. Ł. został skazany za czyn ciągły popełniony w okresie od 23 lipca 2005 r. do 20 września 2005 r. Dla objęcia czynem ciągłym opisanym w wyroku Sądu Rejonowego P. –. S. M. w P. zachowania przypisanego J. Ł. wyrokiem Sądu Rejonowego d. W. –. Ś. w. W. bez znaczenia jest natomiast fakt, że dotyczyło ono innego pokrzywdzonego. Z treści art. 12 k.k. wprost bowiem wynika, że tożsamość pokrzywdzonego jest warunkiem uznania wielości zachowań za jeden czyn zabroniony tylko i wyłącznie w przypadku, gdy przedmiotem zamachu jest dobro osobiste. Jest przy tym oczywiste, że dobrem chronionym dyspozycją art. 286 § 1 k.k. jest cudze mienie i właśnie przeciwko temu dobru prawnemu J. Ł. skoncentrował swoją aktywność przestępczą składającą się na przypisany mu czyn ciągły.

W konsekwencji trzeba stwierdzić, że wyrok Sądu Rejonowego d. W. –. Ś. w. W. z dnia 15 stycznia 2009 r. (sygn. akt IX K 1482/06) dotknięty jest bezwzględną przyczyną odwoławczą przewidzianą w art. 439 § 1 pkt 8 k.p.k., określaną jako powaga rzeczy osądzonej, skoro rozstrzygał o odpowiedzialności karnej za czyn J. Ł. zawierający się w ramach czasowych czynu ciągłego przypisanego w wyroku Sądu Rejonowego P. –. S. M. w P. i został objęty tym samym, z góry powziętym zamiarem sprawcy. Prawomocne skazanie za czyn ciągły rodzi bowiem powagę rzeczy osądzonej, co wyklucza przypisanie skazanemu kolejnych, takich samych jednostkowych zachowań z okresu opisanego w prawomocnym wyroku. Powyższe ustalenie pociąga za sobą konieczność wyeliminowania z obrotu prawnego zarówno tego wyroku jak i utrzymującego go w mocy wyroku Sądu Okręgowego w. W. z dnia 10 sierpnia 2009 r. (sygn. akt X Ka 271/09) a nadto obowiązek umorzenia postępowania w sprawie o sygn. akt IX K 1482/06 na podstawie art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k. Jednocześnie należy podkreślić, iż brak jest przeszkody do wznowienia postępowania, o której mowa w art. 542 § 4 k.p.k. albowiem uchylane rozstrzygnięcia nie były przedmiotem kontroli Sądu Najwyższego na skutek rozpoznania kasacji.

Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania znajduje uzasadnienie w treści art. 638 k.p.k., zgodnie z którym wydatki poniesione przez Sąd związane ze wznowieniem postępowania z urzędu ponosi Skarb Państwa.

Mając powyższe względy na uwadze, Sąd Apelacyjny orzekł jak w wyroku.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE