Sygn. akt I C 230/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 listopada 2012r.

Sąd Rejonowy w Oławie, Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Agnieszka Werocy

Protokolant: Katarzyna Kamińska

po rozpoznaniu w dniu 08.11.2012r. w Oławie

sprawy z powództwa J. K.

przeciwko (...) S.A. w S.

o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. w S. na rzecz powoda J. K. kwotę 1.105 zł (jeden tysiąc sto pięć złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 13.11.2012r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 30 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

UZASADNIENIE

Powód J. K. domagał się zasądzenia od strony pozwanej – (...) S.A. w W. kwoty 1.105 zł z ustawowymi odsetkami od dnia
wydania orzeczenia do dnia zapłaty. W uzasadnieniu żądania podał, iż zawarł ze stroną pozwaną umowę ubezpieczenia Autocasco pojazdu na okres od dnia 19.02.2011r. do dnia 18.02.2012r., która obejmowała także ubezpieczenie szyb samochodowych na sumę ubezpieczenia w wysokości 5.000zł. Wskazał, że w dniu 04 lutego 2012r. zauważył na przedniej szybie samochodu, od strony pasażera, pęknięcie i dalej, że szkodę zgłosił w dniu 06 lutego 2012r. ubezpieczycielowi, który pismem z dnia 25 lutego 2012r. odmówił wypłaty odszkodowania wskazując, że brak jest podstaw do jego wypłaty. Argumentował dalej, że w dniu zdarzenia była ujemna temperatura powietrza, około -10 oC, zaś przyczyną powstania szkody mogło być zarówno nagłe działanie sił przyrody jak i nagłe działanie czynnika termicznego z zewnątrz pojazdu.

Strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda kosztów postępowania. Przyznając fakt zawarcia z powodem umowy ubezpieczenia Autocasco, do której zastosowanie mają ogólne warunki ubezpieczenia CB-AC-01/11 zarzuciła, że nie zachodzą podstawy do spełnienia świadczenia, gdyż szkoda nie powstała wskutek okoliczności objętych ochroną ubezpieczeniową. Wskazała, że z ustaleń opartych na oględzinach pojazdu, wynika, że uszkodzeniu w pojeździe uległa wyłącznie szyba zaś rysa na szybie, z której powód dochodzi odszkodowania, nie nosi śladów uderzenia pochodzących od przedmiotów z zewnątrz pojazdu, co wyklucza możliwość powstania szkody z przyczyn, o których mowa w § 5 ust 1 - 4 OWU AC. Nadto podkreślił, iż wykluczona została przez niego także możliwość powstania szkody na skutek nagłego działania czynnika termicznego lub chemicznego bowiem przeczy temu charakter uszkodzenia szyby. Wskazała, że uszkodzenie szyby w pojeździe powoda nie powstało na skutek zdarzeń wymienionych w § 2 ust. 10 OWU AC, co uzasadniało odmowę wypłaty odszkodowania i dalej, że pozwany nie wykazał żadnymi dowodami, że wysokość odszkodowania wyniosła 1.105zł.

Postanowieniem z dnia 16 lipca 2012r. Sąd skierował sprawę do rozpoznania w trybie zwykłym. ( postanowienie, k. 97)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Strona pozwana, na podstawie wpisu do rejestru przedsiębiorców, prowadzi działalność ubezpieczeniową.

Dowód: odpis z KRS nr (...); k. 24-26

W dniu 19 lutego 2011r. powód zawarł ze stroną pozwaną umowę ubezpieczenia samochodu osobowego marki B. o numerze rejestracyjnym (...) na okres od dnia 19 lutego 2011r. do dnia 18 lutego 2012r. Zakresem ubezpieczenia objęte zostało ubezpieczenie: Autocasco, C. A., (...) oraz szyb samochodowych. Ubezpieczenie w zakresie Autocasco zawarte zostało na sumę ubezpieczenia w wysokości 17.811zł zaś w zakresie szyb samochodowych na sumę ubezpieczenia w wysokości 5.000zł.

Umowę zawarto na podstawie Ogólnych Warunków Ubezpieczenia o symbolu (...)01/11, (...)01/11, CB-AC-01/11 i CB-SZ-01/11.

Dowód: - polisa, k. 3-6

- akta szkody, k. 28-72

Zgodnie z ogólnymi warunkami ubezpieczenia Autocasco (KOD: CB-AC-01/11; zwane dalej OWU) przedmiotem ubezpieczenia objęte zostały pojazdy wraz z wyposażeniem (§4), przy czym ochroną ubezpieczeniową objęte zostały szkody powstałe w pojeździe i wyposażeniu dodatkowym na skutek wypadków wskazanych w § 3 ust. 23 pkt 1) - 6). (§6)

Zgodnie z § 3 ust. 23 OWU przez wypadek należy rozumieć zdarzenie przyszłe i niepewne, niezależne od woli ubezpieczonego, takie jak:

1)  zderzenie się pojazdów,

2)  uszkodzenie spowodowane nagłym działaniem siły mechanicznej w chwili zetknięcia się pojazdu z osobami, zwierzętami lub przedmiotami z zewnątrz pojazdu,

3)  uszkodzenie pojazdu przez osoby trzecie,

4)  uszkodzenie pojazdu przez sprzęt sportowy przewożony na bagażniku zewnętrznym w wyniku zderzenia się tego sprzętu sportowego z przedmiotami z zewnątrz pojazdu,

5)  pożar, wybuch, zatopienie oraz nagłe działanie innych sił przyrody,

6)  nagłe działanie czynnika termicznego lub chemicznego z zewnątrz pojazdu,

7)  kradzież ubezpieczonego pojazdu, jego części, elementów wyposażenia podstawowego i dodatkowego a w przypadku zastosowania klauzuli ubezpieczenie bagażu (klauzula 01) również kradzież bagażu w rozumieniu definicji bagażu określonej w ust. 3 klauzuli.

Podobne regulacje zawarte zostały w ogólnych warunkach ubezpieczenia szyb samochodowych (KOD: CB-SZ-01/11). Zgodnie z ogólnymi warunkami ubezpieczenia szyb samochodowych przedmiotem ubezpieczenia objęta została szyba czołowa, tylna oraz szyby boczne pojazdu objętego ochroną (§3), przy czym ochroną ubezpieczeniową objęte zostały szkody powstałe na terenie RP i w związku z wypadkami, o których mowa w § 2 ust. 10, zaistniałymi na terenie RP. (§5) Zgodnie z § 5 ust. 10 ogólnych warunków ubezpieczenia szyb samochodowych przez wypadek należy rozumieć zdarzenie przyszłe i niepewne, niezależne od woli ubezpieczonego, takie jak:

1)  zderzenie się pojazdów,

2)  uszkodzenie pojazdu spowodowane nagłym działaniem siły mechanicznej w chwili zetknięcia się pojazdu z osobami, zwierzętami lub przedmiotami z zewnątrz pojazdu,

3)  uszkodzenie pojazdu przez osoby trzecie,

4)  uszkodzenie pojazdu przez sprzęt sportowy przewożony na bagażniku zewnętrznym w wyniku zderzenia się tego sprzętu sportowego z przedmiotami z zewnątrz pojazdu,

5)  pożar, wybuch, zatopienie oraz nagłe działanie innych sił przyrody,

6)  nagłe działanie czynnika termicznego lub chemicznego z zewnątrz pojazdu.

Dowód: - OWU, k. 73-88

W dniu 03 lutego 2012r. w trakcie jazdy na samochód powoda, tj. na maskę i szybę czołową z plandeki naczepy jadącego przed nim pojazdu spadła sterta brudnego śniegu, w którym znajdowały się m.in. kawałki szkła od butelek, szyszki, kapsle. Ilość śniegu spowodowała, że powód zmuszony został zjechać na pobocze w celu jego usunięcia.

W dniu 04 lutego 2012r. powód około godziny 9:30 uruchomił samochód, którym następnie przejechał kilka kilometrów. Szyba w chwili uruchomienia samochodu nie była zaparowana ani pokryta szronem, przy czym powód po uruchomieniu pojazdu włączył wewnątrz pojazdu ogrzewanie. Około godziny 10:00 powód wrócił do samochodu wraz z kolegą. Wówczas zauważył pęknięcie na szybie czołowej samochodu, biegnące od znaku homologacyjnego, które w ciągu dnia zaczęło się powiększać.

W nocy z 03 lutego / 04 lutego 2012r. były temperatury minusowe w granicach -10/-15 oC. Następnie w ciągu dnia następowało ocielenie, wzrost temperatury powietrza.

Dowód: - przesłuchanie powoda, k. 108v.

- zeznania świadka W. P., k. 97-98 i k. 108

W dniu 06 lutego 2012r. powód zgłosił stronie pozwanej szkodę, domagając się wymiany szyby na nową.

W dniu 09 lutego 2012r. rzeczoznawca (likwidator szkód) strony pozwanej W. P. (2) przeprowadził oględziny pojazdu powoda, w których uczestniczył także powód. Likwidator dokonał oględzin szyby czołowej samochodu, przyjrzał się dokładnie pęknięciu. Z uwagi na charakter materiału jakim jest szkło - pierwsza linia pęknięcia musi być zapoczątkowana uderzeniem, np. kamyka - rzeczoznawca szukał na szybie śladu uderzenia na pęknięciu. W linii pęknięcia nie stwierdził uszkodzeń mechanicznych, nie udało mu się ustalić przyczyny pęknięcia. Po przeprowadzeniu oględzin pojazdu powoda rzeczoznawca stwierdził pęknięcie z dolnego prawego naroża ku środkowi bez widocznych ubytków w linii pęknięcia. Jednocześnie w sporządzonym protokole szkody zaklasyfikował on szybę czołową do wymiany.

Rzeczoznawca ustalił na szybie dwa niewielkie odpryski w części środkowej szyby czołowej oraz znaczne uszkodzenie w części lewej, po stronie kierowcy. W zakresie tych uszkodzeń powód oświadczył, że większe uszkodzenie istnieje od chwili nabycia przez niego pojazdu, w zakresie uszkodzeń w części środkowej szyby podał, że nie wie kiedy powstały.

W przypadku, gdy w linii pęknięcia nie można znaleźć śladu uderzenia istnieje duże prawdopodobieństwo, że uszkodzenie – pęknięcie ma charakter samoistny. Przyczyną uszkodzenia samoistnego może być połączenie wieku szyby z naprężeniami powstałymi na skutek zmiany temperatur i eksploatacją pojazdu. Do samoistnego uszkodzenia szyby mogło także dojść w sytuacji niskiej temperatury na zewnątrz (mrozu) po uruchomieniu samochodu i włączeniu ogrzewania lub w sytuacji niskiej temperatury w nocy a następnie wzrostu temperatury w ciągu dnia.

Dowód: - protokół szkody; k. 7-8

- akta szkody, k. 28-72

- zeznania świadka W. P., k. 97-98 i k. 108

Pismem z dnia 10 lutego 2012r. strona pozwana poinformowała powoda, iż zgłoszona szkoda nie spełnia kryteriów kwalifikujących do wypłaty odszkodowania wobec treści § 5 ogólnych warunków ubezpieczenia szyb numer (...).

Od wydanej decyzji powód złożył w dniu 02 marca 2012r. odwołanie domagając się wypłaty odszkodowania.

W odpowiedzi na odwołanie strona pozwana, w piśmie z dnia 02.04.2012r, poinformowała powoda, że brak jest podstaw do zmiany stanowiska.

Dowód: - pismo z dn.10.02.2012r., k. 9

- pismo z dn. 02.03.2012r., k. 31

- pismo z dn. 02.04.2012r., k. 28

- akta szkody, k. 28-72

Koszt wymiany szyby czołowej w samochodzie powoda w (...) K. sp. j. J. R., J. O., G. R. we W. wynosi 1.105,01zł brutto.

Dowód: - faktura, k. 95

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie.

Dokonując oceny zasadności zgłoszonego przez powoda żądania zapłaty podkreślenia w pierwszej kolejności wymaga, iż zgodnie z art. 805 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę (§ 1), przy czym świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie przy ubezpieczeniu majątkowym - określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku, zaś przy ubezpieczeniu osobowym - umówionej sumy pieniężnej, renty lub innego świadczenia w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku w życiu osoby ubezpieczonej (§ 2).

Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń uwarunkowana jest zatem – co do zasady –wystąpieniem dwóch przesłanek: opłaceniem ustalonej składki ubezpieczeniowej i zajściem przewidzianego w umowie wypadku. Nie ulega jednak wątpliwości, że obowiązek zakładu ubezpieczeń zapłaty ubezpieczającemu odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku aktualizuje się dopiero wówczas gdy ubezpieczający udowodni, że zaistniał wypadek przewidziany umową ubezpieczenia, powstała szkoda w wykazywanej przez niego wysokości oraz istnieje związek przyczynowy pomiędzy tymi zdarzeniami.

W rozpoznawanej sprawie poza sporem pozostawał fakt opłacenia przez ubezpieczającego należnej składki, okoliczność ta znajduje zresztą potwierdzenie w aktach szkody, w tym zwłaszcza w potwierdzeniu pokrycia ubezpieczeniowego. Bezsporną była również okoliczność, iż do zdarzenia – powód w zgłoszeniu szkody oznaczył, iż szkoda powstała w dniu 04 lutego 2012r. doszło w okresie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń, co zresztą znajduje potwierdzenie w stanie faktycznym sprawy. Strona pozwana zarzuciła natomiast, że nie ponosi odpowiedzialności za powstałą szkodę wskazując, że szkoda powstała w samochodzie powoda nie jest objęta zakresem ubezpieczenia. Kwestionowała także wysokość szkody.

Zdaniem Sądu, argumentacja strony pozwanej, iż szkoda powstała w mieniu powoda nie była objęta zakresem ubezpieczenia nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z zawartą w dniu 19 lutego 2011r. przez powoda ze stroną pozwaną umową ubezpieczenia, przedmiotem której było ubezpieczenie samochodu osobowego marki B. o numerze rejestracyjnym (...) w zakresie: Autocasco, C. A., (...) oraz szyb samochodowych, zastosowanie do niej znajdowały m.in. ogólne warunki ubezpieczenia Autocasco CB-AC-01/11 oraz ogólne warunki ubezpieczenia szyb CB-SZ-01/11.

Zgodnie z ogólnymi warunkami ubezpieczenia Autocasco (kod CB-AC-01/11) zakresem ubezpieczenia, objęte zostały szkody powstałe w pojazdach na skutek: zderzenia się pojazdów, uszkodzenia spowodowanego nagłym działaniem siły mechanicznej w chwili zetknięcia się pojazdu z osobami, zwierzętami lub przedmiotami z zewnątrz pojazdu, uszkodzenia pojazdu przez osoby trzecie, uszkodzenia pojazdu przez sprzęt sportowy przewożony na bagażniku zewnętrznym w wyniku zderzenia się tego sprzętu sportowego z przedmiotami z zewnątrz pojazdu, pożaru, wybuchu, zatopienia oraz nagłego działania innych sił przyrody jak również na skutek nagłego działania czynnika termicznego lub chemicznego z zewnątrz pojazdu. Analogicznie zakres ubezpieczenia unormowany został także w ogólnych warunkach ubezpieczenia szyb (kod: CB-SZ-01/11), zgodnie z którymi zakresem ubezpieczenia objęte zostały szkody powstałe w szybie czołowej, tylnej oraz szybach bocznych pojazdu powstałe na skutek zderzenia się pojazdów, uszkodzenia pojazdu spowodowanego nagłym działaniem siły mechanicznej w chwili zetknięcia się pojazdu z osobami, zwierzętami lub przedmiotami z zewnątrz pojazdu, uszkodzenia pojazdu przez osoby trzecie, uszkodzenia pojazdu przez sprzęt sportowy przewożony na bagażniku zewnętrznym w wyniku zderzenia się tego sprzętu sportowego z przedmiotami z zewnątrz pojazdu, pożaru, wybuchu, zatopienia oraz nagłego działania innych sił przyrody, lub nagłego działania czynnika termicznego lub chemicznego z zewnątrz pojazdu.

Wobec braku zastrzeżeń umownych - przy jednoczesnym ubezpieczeniu samochodu w zakresie Autocasco oraz szyb - co do podstawy likwidacji szkody, w ocenie Sądu, dopuszczalne było przyjęcie zarówno, iż likwidacja szkody mogła nastąpić w ramach ubezpieczenia Autocasco jak i w ramach ubezpieczenia szyb samochodu. W niniejszej sprawie strony - jak wynika z akt szkody, w tym dokumentu zgłoszenia szkody – przyjęły jako podstawę likwidacji szkody ubezpieczenie Autocasco.

Z przeprowadzonych w sprawie ustaleń faktycznych, opartych na treści dokumentów zgromadzonych w aktach szkody – w tym w postaci dokumentu zgłoszenia szkody, protokołu oględzin pojazdu, na zeznaniach świadka W. P. (2) oraz na przesłuchaniu powoda, wynika, w ocenie Sądu, że szkoda w mieniu powoda, tj. w szybie czołowej samochodu powstała z przyczyn samoistnych. Jak wskazał świadek W. P. (2), którego zeznaniom Sąd dał wiarę jako wiarygodnym i spójnym a przy tym znajdującym potwierdzenie w pozostałym zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym w tym dokumentacji fotograficznej, po dokonanych oględzinach uszkodzonego pojazdu powoda nie znalazł on w linii pęknięcia uszkodzeń mechanicznych. Stwierdził on jedynie pęknięcie z dolnego prawego naroża ku środkowi bez widocznych ubytków w linii pęknięcia. Tym samym brak było podstaw do uznania aby uszkodzenie nastąpiło na skutek działania siły mechanicznej, w tym zwłaszcza w okolicznościach przebiegu zdarzenia z dnia 03 lutego 2012r. Okoliczności powyższej powód w toku postępowania nie wykazał. Powyższe nie przesądza jednak o niezasadności roszczenia powoda. Zważyć bowiem należy, że zgodnie z ogólnymi warunkami ubezpieczenia Autocasco, zakresem odpowiedzialności odszkodowawczej objęty były także szkody powstałe na skutek nagłego działania czynnika termicznego lub chemicznego z zewnątrz pojazdu. W ocenie Sądu, wobec braku oznaczenia w ogólnych warunkach ubezpieczenia, jak należy interpretować pojęcie „czynnika termicznego” pod pojęciem tym należy rozumieć każdy czynnik mogący wytworzyć temperaturę, wpływający na jej wysokość, w tym czynniki atmosferyczne wpływające na wzrost temperatury powietrza.

Odnosząc powyższe do stanu faktycznego sprawy podkreślenia wymaga, iż do powstania szkody w samochodzie powoda doszło w dniu 04 lutego 2012r. przy czym w nocy z 03 lutego na 04 lutego 2012r. były minusowe temperatury w granicach -10/-15 oC, zaś w ciągu dnia temperatura uległa wzrostowi. Jak przy tym wskazał świadek W. P. (2), który u strony pozwanej zatrudniony jest na stanowisku likwidatora szkód a zatem posiada wiedzę w zakresie przyczyn skutkujących powstawaniem szkód, istnieje duże prawdopodobieństwo, że pęknięcie szyby w samochodzie powoda nastąpiło z przyczyn samoistnych. Jak dalej podał świadek w sytuacji „gdy w nocy było zimno potem następowało ocielenie” mogło dojść do samoistnego pęknięcia szyby.

Uwzględniając powyższe Sąd uznał, iż uszkodzenie szyby w samochodzie powoda nastąpiło na skutek wzrostu temperatury powietrza (działanie czynnika termicznego).

Jak przy tym przyjęte zostało w orzecznictwie sądów oraz doktrynie (w tym na gruncie przepisów o wypadkach przy pracy) zdarzeniem nagłym jest zarówno zdarzenie trwające kilka sekund, jak i np. kilkugodzinne oddziaływanie określonego czynnika na dany przedmiot. (...) oznacza jednorazowe, doraźne działanie określonego zjawiska powodującego szkodę. W niniejszej sprawie uszkodzenie szyby nastąpiło najpóźniej około godziny 10:00 w dniu 04 lutego 2012r. na skutek wzrostu temperatury powietrza w stosunku do temperatury w nocy z dnia 03 na 04 lutego 2012r. a zatem w krótkim odstępie czasu – około kilku godzin, któremu należy przypisać charakter nagłego.

W ocenie Sądu powyższe wskazuje, że powstała w mieniu powoda szkoda - jako będąca następstwem zdarzenia nagłego objętego zakresem odpowiedzialności ubezpieczyciela - działanie czynnika termicznego (ocieplenie temperatury powietrza) - była objęta zakresem ryzyka ubezpieczeniowego. Przeciwne stanowisko pozostawałoby w sprzeczności z prawidłami wykładni postanowień umowy ubezpieczenia i podważałoby sens ubezpieczenia.

Jednocześnie, w ocenie Sądu, brak było podstaw do uznania, iż powód nie wykazał wysokości szkody. Z przedłożonej do akt sprawy faktury Vat (proforma) nr (...)-GL, którego to dokumentu strona pozwana nie kwestionowała, wynika bowiem, iż koszt zakupu i montażu szyby czołowej w samochodzie powoda wynosi 1.105,01 zł. Konieczność zaś wymiany szyby wynika z protokołu oględzin sporządzonego przez rzeczoznawcę strony pozwanej.

Mając powyższe na względzie Sąd orzekł jak w pkt I sentencji. O odsetkach ustawowych Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 817 k.c. uwzględniając dalej fakt, że powód zgłosił szkodę w dniu 06 lutego 2012r. a zatem najwcześniej od dnia 07 marca 2012r. mógł domagać się zasądzenia należnych odsetek ustawowych.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów postępowania Sąd oparł się na dyspozycji przepisu art. 98 k.p.c. w zw. z art. 109 k.p.c. uwzględniając fakt, iż na koszty poniesione przez powoda złożyła się opłata sądowa w wysokości 30 zł.

Zarządzenie:

1.  odnotować;

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanej – r.pr. A. R.-M.,

3.  kal. 14 dni.

28.11.2012r.