Sygn. akt II AKa 49/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 marca 2013 roku

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący:

SSA Andrzej Krawiec

Sędziowie:

SA Edward Stelmasik (spr.)

SA Wiesław Pędziwiatr

Protokolant:

Aldona Zięta

przy udziale prokuratora Prokuratury Apelacyjnej Beaty Lorenc - Kociubińskiej

po rozpoznaniu w dniu 13 marca 2013 roku

sprawy K. A.

oskarżonej z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.; art. 296 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.; art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 268a § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.; art. 276 k.k.; art. 284 § 1 k.k.; art. 268a § 1 k.k.; art. 284 § 1 k.k.

P. A.

oskarżonego z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.; art. 296 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.; art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 268a § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.; art. 276 k.k.; art. 284 § 1 k.k.; art. 268a § 1 k.k.;

z powodu apelacji wniesionej przez oskarżyciela posiłkowego subsydiarnego

od wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu

z dnia 9 listopada 2012 roku sygn. akt III K 3/12

I.  utrzymuje mocy zaskarżony wyrok wobec oskarżonych K. A. oraz P. A.;

II.  zasądza od oskarżyciela posiłkowego M. J. na rzecz oskarżonej K. A. 738 złotych z tytułu zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym;

III.  wymierza oskarżycielowi posiłkowemu M. J. opłatę za drugą instancję w wysokości 200 złotych.

UZASADNIENIE

Oskarżyciel posiłkowy M. J., wniósł przewidziany w art. 55 § 1 i 2 kpk, akt oskarżenia, oskarżając:

a)  K. A. i P. A. o to, że:

I.  w okresie co najmniej od stycznia 2006 r. do 30.09.2008 r. we W., działając wspólnie i w porozumieniu, będąc obowiązanymi na podstawie umowy do zajmowania się działalnością gospodarczą pokrzywdzonego, przywłaszczyli sobie wygenerowany przez firmę (...), z siedzibą we W. przy ul. (...), zysk oraz pieniądze, które powinny być przeznaczone na spłatę zadłużenia, w wysokości nie mniejszej niż 797.840, 94 zł,

tj. o czyn z art. 284 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk

II.  w okresie od stycznia 2006 r. do października 2008 r. we W., będąc obowiązanymi na podstawie umowy do zajmowania się działalnością gospodarczą pokrzywdzonego, wspólnie i w porozumieniu, przez nadużycie udzielonych im uprawnień wyrządzili ww. przedsiębiorstwu znaczną szkodę majątkową poprzez nieregulowanie należności firmy, do czego byli zobowiązani, a także przez wprowadzenie z konta firmowego pieniędzy w kwocie co najmniej 112.393, 69 zł.

tj. o czyn z art. 296 § 2 kk w zw. z art. 12 kk

III.  w okresie od nieustalonego dnia do 30 października 2008 r. we W., działając wspólnie i w porozumieniu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, przywłaszczyli sobie mienie należące do pokrzywdzonego w postaci laptopa (...) model (...), oraz usunęli zapisy na komputerowym nośniku informatycznym, w ten sposób, że wyczyścili dyski z dwóch komputerów należących do (...) M. J., uniemożliwiając w ten sposób dostęp do danych informatycznych zapisanych na ich twardych dyskach – istotnych dla pokrzywdzonego ze względu na prowadzenie przez niego działalności gospodarczej,

tj. o czyn 284 § 1 kk w zw. z art. 268a § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

IV.  w okresie od nieustalonego dnia do 28 stycznia 2009 r. we W., działając wspólnie i w porozumieniu ukrywali dokumentację dotyczącej prowadzonej przez (...) Przedsiębiorstwo Handlowe (...) działalności gospodarczej, którą to dokumentację nie mieli prawa wyłącznie rozporządzać

tj. o czyn z art. 276 kk

V.  we wrześniu 2008 r. we W., działając wspólnie i w porozumieniu przywłaszczyli sobie mienie należące do (...) M. J. w postaci trzech klimatyzatorów, o łącznej wartości 8.668, 77 zł.

tj. o czyn z art. 284 § 1 k.k.

VI.  w okresie od nieustalonego dnia do 30 października 2008 r. we W., działając wspólnie i w porozumieniu, nie będąc do tego uprawnionymi, usunęli zapisy na komputerowym nośniku informacyjnym, w ten sposób, że wyczyścili dyski z dwóch komputerów stanowiących własność (...) M. J., uniemożliwiając w ten sposób dostęp do danych informatycznych zapisanych w ww. dyskach

tj. o czyn z art. 268a § 1 kk

b)  w/w K. A. nadto o to, że:

VII.  w okresie od kwietnia 2007 r. do kwietnia 2008 r. we W. czterokrotnie samowolnie, podwyższyła sobie wynagrodzenie z tytułu zatrudnienia w (...) M. J., przywłaszczając sobie w ten sposób mienie należące do ww. przedsiębiorstwa w kwocie 35.500 zł.

tj. o czyn z art. 284 § 1 kk.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu, wyrokiem z dnia 09.11.2012 r.

- uniewinnił oskarżonych K. A. i P. A. od zarzuconych im czynów,

- zasądził od oskarżyciela posiłkowego M. J. na rzecz obu oskarżonych po 2640 zł. tytułem zwrotu poniesionych kosztów procesu,

- wymierzył osk. posiłk. M. J. 200 zł. opłaty (sygn. akt III K 3/12).

Powyższy wyrok zaskarżyła pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego, zarzucając:

I. obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, a to:

a) obrazę przepisów postępowania mogącą mieć istotny wpływ na treść wyroku, a to art. 7 k.p.k. oraz art. 410 k.p.k. poprzez – będące wynikiem nieuwzględnienia zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego – przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów oraz niedostrzeżenie przy wyrokowaniu całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej, skutkujące uznaniem za niewiarygodne zeznań pokrzywdzonego,

b) art. 92 kpk polegające na tym, że podstawy wyroku nie stanowi całokształt okoliczności ujawnionych w postępowaniu, mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,

c) niezgodnej ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz zasadami prawidłowego rozumowania ocenie zgromadzonych w niniejszej sprawie dowodów, akcentując – wbrew zasadzie obiektywizmu – oparte wyłącznie na wyjaśnieniach oskarżonych, przy jednoczesnym bagatelizowaniu, a w wielu wypadkach całkowitym pomijaniu tych, które przemawiały za zeznaniami pokrzywdzonego,

d) przepisów art. 193 § 1 i 2 kpk w zw. z art. 167 kpk oraz 170 § 1 pkt. 2, 4 i 5 kpk polegającą na oddaleniu wniosków dowodowych zgłoszonych przez pełnomocnika oskarżyciela subsydiarnego o dopuszczenie dowodu z:

- uwierzytelnionej kserokopii nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym Sądu Okręgowego we Wrocławiu w Wydziale X Gospodarczym, sygn. akty X GNc 13/09, z dnia 13.01.2009 r. nakazującemu Panu M. J. jako pozwanemu zapłatę kwoty 188.109, 05 na rzecz (...) sp. z o.o. wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 22.12.2008 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 5969 zł. tytułem kosztów procesu, utrzymanym w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 19.08.2009 r. oraz postanowienia Sądu Okręgowego z dnia 27.11.2009 r.

- uwierzytelnionej kserokopii aktu notarialnego Rep. (...) nr (...) (...), z dnia 12.07.2011 r.

- uwierzytelnionej kserokopii oświadczenia A. S., z dnia 17.10.2012 r. z podpisem notarialnie poświadczonym w dniu 15.10.2012 r.

- sporządzonego przez pokrzywdzonego zestawienia kosztów dokumentowanych przez oskarżoną w deklaracjach PIT i VAT za okres od 2006 r. do 30.09.2008 r.

- nagrania na dyktafon w dniu 28.10.2008 r. zachowania się oskarżonych i ich czynności w związku z wydaniem pokrzywdzonemu jego mienia,

- z opinii biegłego z zakresu przedsiębiorczości lub księgowości celem zbadania i przeanalizowania dokumentacji z Urzędu Skarbowego, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz dokumentacji banku związanej z rachunkiem prowadzone na rzecz podmiotu (...) Przedsiębiorstwo Handlowe (...) w celu ustalenia kondycji finansowej powyższego podmiotu oraz sposobu prowadzenia działalności (...) przez P. A. i K. J. w okresie prowadzenia przez nich firmy pokrzywdzonego.

II. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na treść orzeczenia, a polegający na bezpodstawnym przyjęciu, iż zachowanie się oskarżonych nie wyczerpywało znamienia ustawowego czynu z art. 296 § 1, 2 i 3 kk w zw. z art. 12 kk w zakresie wyrządzenia pokrzywdzonemu podmiotowi gospodarczemu (...) M. J. znacznej szkody majątkowej, a tym bardziej w wielkich rozmiarach, wskazanych w pkt. III – VII wyroku i uniewinnienie oskarżonych od czynów wskazanych w pkt. I i II oraz III – VI a oskarżoną także od czynu wskazanego w pkt. VII, podczas gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy rozważony w sposób wnikliwy i wszechstronny, we wzajemnym logicznym powiązaniu, przy uwzględnieniu wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, czynią takie ustalenia wadliwymi, dając w pełni podstawę do dokonania diametralnie odmiennych ustaleń.

Powołując się na tak sformułowanie zarzuty, wniosła apelująca pełnomocnik o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje.

Apelacja jest niezasadna.

I. Tak oceniając przedmiotowy środek odwoławczy, zauważyć należy, iż niespornymi w niniejszej sprawie są następujące okoliczności:

1) Po pierwsze – fakt zarejestrowania w 1990 r. przez oskarżyciela posiłkowego działalności gospodarczej pod nazwą (...) Przedsiębiorstwo Handlowe (skrót (...)), zajmującej się dystrybucją elektronarzędzi, narzędzi i armatury przemysłowej,

2) Po drugie – okoliczność, że w firmie tej poczynając od 1996 r. zaczęła pracować w charakterze księgowej oskarżona K. A..

3) Po trzecie – okoliczność, że między oskarżycielem posiłkowym a w/w oskarżoną doszło do romansu, w którego następstwie:

a) oskarżony wyprowadził się od poprzedniej żony i w 1997 r. zamieszkał z oskarżoną.

b) w (...) urodziła się córka N.,

c) w dniu 10 czerwca 2000 r. – strony zawarły związek małżeński, przy czym oskarżona do swego nazwiska dodała nazwisko męża.

4) Po czwarte – fakt w tym samym czasie tj. w 2000 r. oskarżony M. J. rozpoczął pracę w firmie swego ojca tj. (...) prowadzącej działalność w L. (miasto odległe o ok. 90 km od W.). Z tego powodu zaproponował żonie tj. oskarżonej K. J., aby poczynając od 2 stycznia 2001 r. zarządzała firmą, o której mowa w p. 1) tj. (...), na co ta wyraziła zgodę.

5) Po piąte – okoliczność, że od 2004 r. współpracę z firmą oskarżonego, o której mowa w p. 1 tj. (...) podjął brat oskarżonej K. J. a mianowicie P. A.. Nie został on zatrudniony w (...), ale założył własną działalność gospodarczą pod firmą (...) i zajął się m.in. zarządzaniem firmą oskarżonego (...). Równolegle prowadził własną działalność gospodarczą w zakresie dystrybucji klimatyzatorów i bezpieczeństwa i higieny pracy.

6) Po szóste – fakt, że z momentem zlecenia oskarżonemu P. A. (...) firmą W.P.H. druga z oskarżonych tj. K. J. zajęła się głównie prowadzeniem księgowości w tej firmie.

7) Po siódme – niespornym jest też fakt, że poczynając od 2006 r. przedmiotowa firma oskarżonego tj. (...) zaczęła mieć problemy z terminowym regulowaniem zobowiązań finansowych, w tym wobec (...), należącej do osk. P. A. (roszczenie o 81.720, 77 zł.) oraz (...) Sp. z o.o. (zobowiązania do kwoty 195.277, 30 zł.).

II. Spornymi między stronami są natomiast trzy kwestie a mianowicie:

1) po pierwsze - jakie były przyczyny problemów finansowych firmy oskarżonego (...) tj.

a) czy były nią przestępcze działania oskarżonych, polegające na okradaniu firmy i zaniedbywaniu realizowania zobowiązań finansowych wobec wierzycieli (tak jak to sugeruje oskarżyciel posiłkowy),

b) czy też przyczyny inne sugerowane przez oskarżonych a mianowicie o charakterze obiektywnym (niezrealizowanie zobowiązań przez dłużników firmy ) oraz o charakterze subiektywnym tj. zawinienia oskarżyciela posiłkowego, który mimo, że był właścicielem (...). mało troszczył się o finanse tej firmy (m.in. z powodu pracy także w innej firmie na terenie L.) a także prowadzenie zbyt rozrzutnej działalności finansowej (wg. osk. P. A. zbyt dużo pieniędzy przeznaczono na szeroko pojętą konsumpcję: oskarżyciel miał zobowiązania wobec pierwszej żony i dziecka z tamtego małżeństwa, a nadto zbyt dużo pieniędzy wydawano na luksusowe towary i wycieczki),

2) po drugie czy oskarżyciel posiłkowy był w pełni zorientowany w sytuacji finansowej swej firmy (...), gdyż:

a) on sam sugeruje, jakoby miał pełne zaufanie do oskarżonej żony i jej brata tj. P. A., stąd też wcale nie interesował się prowadzeniem firmy (...) i nie miał wiedzy o stanie jej finansów,

b) natomiast oskarżeni wyjaśniają, iż oskarżyciel posiłkowy M. J. przez cały czas podejmował zasadnicze decyzje w zakresie prowadzenia firmy (...) i miał on pełną wiedzę co do jej kondycji finansowej,

3) po trzecie – co było przyczyną zainicjowania przez oskarżyciela posiłkowego postępowania karnego przeciwko oskarżonym a mianowicie:

a) czy powodem było autentyczne poczucie krzywdy doznanej faktycznie przez tego oskarżyciela ze strony oskarżonych, którzy, jak to sugerował on w trakcie rozprawy, „ doprowadzili go do ruiny” (wersja oskarżyciela posiłkowego).

b) czy też, zawiadomienie, skierowane do prokuratury oraz późniejszy akt oskarżenia to element szykanowania oskarżonych zwłaszcza byłej żony w związku z prowadzanymi postępowaniami cywilnymi między stronami, głównie chodzi tu o postępowania: rozwodowe, w przedmiocie opieki nad córką, o podział majątku a także związane z roszczeniami oskarżonych przeciwko oskarżycielowi wynikłymi na tle świadczenia pracy i usług wobec firmy oskarżyciela posiłkowego (...) (wersja oskarżonych).

III. Sąd Okręgowy tych kwestii spornych wprawdzie nie usystematyzował w sposób wyżej przedstawiony, to jednak z pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika, że wszystkie je rozważał. Ponadto wynika z tego uzasadnienia, że wszystkie te sporne zagadnienia rozstrzygnął zgodnie z wersjami oskarżonych.

Sąd Apelacyjny rozstrzygnięcie takie akceptuje.

1. Po pierwsze – zważyć należy, że prokurator badał zasadność siedmiu zarzutów, postawionych przez oskarżyciela posiłkowego, w trakcie śledztwa, trwającej blisko 3 lata. Zawiadomienie o popełnieniu przestępstw sporządził bowiem M. J. 21 grudnia 2008 r. natomiast ostateczne umorzenie śledztwa co do 6 zarzuconych czynów nastąpiło 28 listopada 2011 r. – Tom I k. 1 i n. oraz Tom VII k. 1334 i n.). Uznał bowiem oskarżyciel, że zarzuty popełnienia przez oskarżonych 6 czynów o którym sugerowano w zawiadomieniu z dnia 21.12.2008 r. nie mają żadnego wsparcia w dowodach i okolicznościach ujawnionych w tracie śledztwa. Jedynie co do jednego z tych zarzutów były wystarczające przesłanki do sporządzenia aktu oskarżenia. Mianowicie – rzecz dotyczyła podrobienia przez osk. K. A. w latach 2006-2008 podpisów M. J. w składanych w Urzędzie Skarbowych deklaracjach podatkowych VAT 7. (Tom VII k. 1340 akt śledztwa).

Mianowicie deklaracje te podpisywała wymieniona oskarżona opatrując je nazwiskiem oskarżyciela posiłkowego. Paradoksalnie jednak czyn ten, zakończony wyrokiem umarzającym warunkowo postępowanie karne przeciwko oskarżonej K. A., stanowi bardziej argument przeciwko wiarygodności wersji oskarżyciela niż na jego korzyść. Zważyć przecież należy, że praktykę podpisywania się nazwiskiem oskarżyciela tj. jako M. J. stosowała oskarżona od 2006 r. a więc w czasie kiedy między stronami nie było żadnych konfliktów i kontynuowała ją do samego końca swej pracy w (...). Nie może więc być żadnej wątpliwości, że odbywało się to za pełną zgodą, a zapewne i z inicjatywy samego oskarżyciela, który przecież zajmował się także prowadzeniem innej firmy. Comiesięczne podpisywanie takich deklaracji sprawiałoby mu więc pewne problemy. Można w takiej sytuacji rozważać, czy osoba, która inspiruje inną osobą do fałszowania dokumentów i stan ten przez dwa lata akceptuje, nie jest współsprawcą przestępstwa z art. 270 § 1 kk. Niezależnie jednak od tego, jak czyn ten można oceniać z karno-materialnego punktu widzenia, to aspekt moralno-etyczny tego zachowania jest jednoznaczny. Przecież najpierw sprowokował oskarżyciel swą żonę do fałszerstwa deklaracji podatkowej, by następnie zawiadomić organy ścigania o popełnieniu przez nią takiego czynu. Zapewne i Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Fabrycznej dostrzegł tę okoliczność, umarzając warunkowo postępowanie przeciwko K. A. o ten czyn (k. 167 Tom I akt sprawy sądowej).

2) Po drugie – trafnie także łączy Sąd Okręgowy zawiadomienie, skierowane przez oskarżyciela posiłkowego przeciwko oskarżonym do prokuratury ze sprawą rozwodową, skierowaną przeciwko niemu przez osk. K. J.. Nie podejmował żadnych przedsięwzięć gdy oskarżona w pozwie rozwodowym nie żądała określenia, która ze stron jest winna rozkładowi małżeństwa. Zawiadomienie o rzekomych przestępstwach popełnionych na jego szkodę złożył dopiero po tym, gdy K. A. zmieniła żądanie pozwu, domagając się ustalenia, że to oskarżyciel jest wyłącznie winny rozwodu. Dostrzeżono bowiem, że o zmianie żądania pozwu dowiedział się on 10 grudnia 2008 r. (k. 197 Tom I akt śledztwa), natomiast przedmiotowe zawiadomienie o popełnieniu przestępstw przez oskarżonych nosi datę 21 grudnia 2008 r. (T.I, k.1 akt śledztwa) Okoliczności te wspierają prawdziwość wyjaśnień K. A., że inicjując postępowanie karne realizował oskarżyciel swój zamiar „ puszczenia byłej żony w samych majtkach”.

3) Po trzecie - Sąd Apelacyjny jest świadom, że dwie w/w okoliczności mają jedynie pomocnicze znaczenie dla oceny zasadności zaskarżonego wyroku. Podstawową okolicznością wspierającą trafność tego wyroku jest jednak to „że w sprawie nie przedstawiono żadnych dowodów, które wspierałyby zarzuty aktu oskarżenia. Co więcej – Sąd Apelacyjny podziela stanowisko, wyrażone w postanowieniach o oddaleniu dowodów a także w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, że wnioskowane przez oskarżyciela posiłkowego czynności dowodowe byłby nieprzydatne dla stwierdzenia sugerowanych przez tego oskarżyciela okoliczności.

Na poparcie swego stanowiska przedstawia Sąd Apelacyjny następujące argumenty.

a) W pierwszej kolejności stwierdzić należy, że bezpodstawne są zarzuty apelującego pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego skierowane przeciwko uniewinnieniu oskarżonych od zarzutu przywłaszczenia majątku (...) należącego do M. J. w łącznej wysokości 797.840, 94 zł. (czyn zarzucony w p. I). Pomija Sąd Apelacyjny kwestię sposobu wyliczenia tej kwoty. Gdyby bowiem kierować się wskazówkami, sugerowanymi w tzw. „zawiadomieniu o popełnieniu przestępstwa”, wówczas z podsumowania wskazanych tam kwot wychodzi kwota 777.269, 26 zł. albowiem (patrz: s. 3 i 4 zawiadomienia):

- 150.385, 82 - to dochód z 2006 r.

- 263.328, 50 - to dochód z 2007 r.

- 86.556, 87 - to dochód z I kwartału 2008.

- 81.720,77 - to zobowiązania wobec firmy (...),

- 195.277,30 - to zobowiązania wobec H. P..

Oczywiście, znaczenia tej stosunkowo niewielkiej różnicy w wyliczeniach nie można przeceniać, bo zapewne jest ona wynikiem oczywistej omyłki rachunkowej. W samej zaś rzeczy stwierdzić należy, że fakt występowania dochodów w pewnych okresach funkcjonowania firmy, a także fakt zalegania z płatnościami pewnych zobowiązań, wynikały z braku środków finansowych na koncie firmy, nie oznacza, że osoby, które tą firmą zarządzały lub pełniły obowiązki księgowej, dopuściły się przywłaszczenia majątku tej firmy. W samej zaś rzeczy Sąd Okręgowy przedstawił trafne argumenty na poparcie stanowiska, że oskarżony w pełni orientował się w dochodach i wydatkach swej firmy (...) (patrz: strony 16 – 22 uzasadnienia zaskarżonego wyroku). Trafne jest także stanowisko tego Sądu, że nie było podstaw do przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego z zakresu ekonomiki przedsiębiorstwa celem ustalenia kondycji finansowej w (...), a w szczególności, czy jej zadłużenie było cyt. „ naturalnym efektem prowadzonej działalności gospodarczej, czy też efektem celowych działań oskarżonych”. I to nie tylko dlatego, że wg. oskarżyciela dokumentacja firmy nie była kompletna. W samej zaś rzeczy zauważyć należy, że to nie oskarżeni podejmowali podstawowe decyzje w zakresie funkcjonowania firmy, lecz jej właściciel tj. oskarżyciel posiłkowy M. J.. Tak wyjaśniali bowiem oskarżeni i Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw, by wyjaśnieniom tym nie dać wiary. Także dla Sądu Apelacyjnego wydają się niewiarygodne twierdzenia oskarżyciela, jakoby miał pełne zaufanie do oskarżonej bo to żona a także jej brata i by nie wykazywał żadnego zainteresowania finansami swej firmy. Miał zresztą pełny wgląd do operacji finansowych, gdyż początkowo otrzymywał bankowe wyciągi rejestrujące operacje bankowe a nadto miał możliwość w późniejszym czasie śledzenia tych operacji z uwagi na wprowadzenie elektronicznej obsługi bankowej operacji finansowych firmy. W samej zaś rzeczy Sąd Okręgowy dał wiarę wyjaśnieniom osk. P. A., że oskarżyciel M. J. prowadził zbyt wystawny tryb życia, nieadekwatny do osiąganych dochodów. W tym stanie rzeczy, gdyby nawet powołany ekspert stwierdził, że gospodarowanie firmą (...) było nieracjonalne z ekonomicznego punktu widzenia, to nie oznaczałoby to, że za stan ten odpowiadają oskarżeni. Wszak to oskarżyciel posiłkowy był jej właścicielem i to on, co Sąd Okręgowy ustalił podejmował podstawowe decyzje w tej firmie. Niezależnie od tego zauważyć należy, że nie zostały podważone twierdzenia oskarżonych, iż dla kondycji finansowej firmy (...) nie były obojętne i przypadki niewypłacalności niektórych dłużników.

W tym stanie rzeczy uznano, że brak podstaw do kwestionowania wyroku uniewinniającego oskarżonych od zarzuconego im czynu z p. I aktu oskarżenia tj. co do rzekomego zagarnięcia majątku (...) wartości 790 tyś. zł. Niezasadne okazały się także zarzuty skierowane przeciwko decyzjom Sądu Okręgowego o oddaleniu wniosków dowodowych, które miałyby potwierdzić zasadność p. I aktu oskarżenia. Stanowiska tego nie zmienia także argumentacja przedstawiona w tzw. „uzupełnieniu apelacji” (k. 279 i n. T.II). Powody decyzji Sądu Apelacyjnego są takie same jak wcześniej przedstawiono. Mianowicie, brak pełnej dokumentacji nie pozwala na stwierdzenie jakie było przeznaczenie przelewanych kwot, a nadto jeszcze raz powtórzyć należy stanowisko, że Sąd Okręgowy ustalił, w ślad za wyjaśnieniami oskarżonych, że to oskarżyciel podejmował podstawowe decyzje w swej firmie (...).

b) Chybione są także zarzuty skierowane przeciwko uniewinnieniu oskarżonych od zarzutu z p. II aktu oskarżenia. Sąd Apelacyjny pomija kwestię braku wypełnienia znamion przestępstwa z art. 296 § 2 kk w sytuacji gdy chodzi o wartość wyrządzenia szkody w kwocie ponad 112 tyś. zł. Dostrzeżono bowiem, że pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego „zmodyfikowała” ten zarzut, sugerując, iż stanowi on element czynu zarzuconego w p. I aktu oskarżenia. Niezależnie jednak od tego, jak zarzut ten traktuje oskarżyciel, to i tak przy jego ocenie nie sposób pominąć okoliczności, które wskazano, oceniając rozstrzygnięcia dotyczące czynu zarzuconego w p. I aktu oskarżenia. W samej zaś rzeczy Sąd Apelacyjny akceptuje argumentację, przedstawioną w tym względzie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku (strony 20-22 uzasadnienia).

c) Sąd Apelacyjny nie widzi także podstaw do kwestionowania rozstrzygnięcia uniewinniającego oskarżonych od zarzutu przywłaszczenia laptopa oraz usunięcia zapisów na komputerowym nośniku informatycznym, przez wyczyszczenie dysków z dwóch komputerów należących do oskarżyciela posiłkowego ( czyn zarzucony w p. III aktu oskarżenia). Przede wszystkim Sąd Okręgowy uznał, że brak dowodów, aby w firmie (...) był laptop (...). Argumentacja przedstawiona w tym względzie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wsparta została odpowiednią analizą zgromadzonego materiału dowodowego i okoliczności sprawy (strony 22 – 24 uzasadnienia). Podobnie rzecz przedstawia się z postawionym oskarżonym, zarzutem wyczyszczenie dysków z komputerów należących do firmy (...). Sąd Okręgowy dostrzegł treść opinii biegłego informatyka, z której wynika, że dostarczone do badań dyski nie zawierały prawie żadnych istotnych danych. Biegły ten nie był jednak w stanie odpowiadać czy noszą one ślady usuwania takich danych. W samej zaś rzeczy Sąd Okręgowy trafnie zwrócił uwagę na fakt, że gdyby nawet z dysków tych usunięto jakieś dane, to nie sposób ustalić kiedy takie manipulacje miały miejsce i kto był ich autorem (strony 23 – 24 uzasadnienia ).

d) Podobnie ocenić należy zarzuty, skierowane przeciwko uniewinnieniu oskarżonych od czynu zarzuconego w p. IV aktu oskarżenia). W zakresie tego zarzutu Sąd Okręgowy dysponował z jednej strony gołosłownymi twierdzeniami oskarżyciela, jakoby oskarżeni nie zwrócili mu pełnej dokumentacji związanej z funkcjonowaniem firmy (...) i z drugiej strony wyjaśnieniami oskarżonych, zapewniających, iż całą posiadaną dokumentację przekazali oskarżycielowi, a zwłaszcza osobom go reprezentującym. W pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wszystkie te dowody, w tym i zeznania osób, biorących udział w odbiorze dokumentów, oceniono w sposób wymagany przez przepisy kpk (patrz: strony 24-25 uzasadnienia). Apelacja oskarżyciela, domagająca się, aby dowody te ocenić w sposób korzystny dla tej strony procesowej, nie zawiera jednak przekonującej w tym względzie, argumentacji.

W konsekwencji i te fragmenty apelacji uznano za niezasadne.

e) Nie uwzględniono także zarzutów, skierowanych przeciwko uniewinnieniu oskarżonych od czynu zarzuconego im w pkt. V aktu oskarżenia. Przypomnieć w tym miejscu należy, że chodzi tu o zarzut przywłaszczenia przez P. A. i jego siostrę tj.K. A. 3 klimatyzatorów o wartości 8668, 77 zł. W tym zakresie Sąd Okręgowy oparł się przede wszystkim na zeznaniach W. C., odbiorcy tych klimatyzatorów oraz wyjaśnieniach P. A.. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku odniesiono się zarówno do wyjaśnień w/w oskarżonego a także insynuacji oskarżyciela posiłkowego co do rzekomo korupcyjnego charakteru tej transakcji (patrz: strony 25-27 uzasadnienia zaskarżonego wyroku). Argumentacja przedstawiona w tej części pisemnych motywów przekonuje Sąd Apelacyjny stąd też i ten fragmenty zaskarżonego wyroku został utrzymany w mocy.

f) Podobnie rzecz przedstawia się z p. VI części wstępnej zaskarżonego wyroku.

Trafnie przy tym dostrzegł Sąd Okręgowy, że zarzut aktu oskarżenia będący podstawą tego rozstrzygnięcia stanowi powtórzenie zarzutu przedstawionego w p. III aktu oskarżenia. Ponownie bowiem oskarżyciel posiłkowy zarzucił oskarżonym w tym fragmencie aktu oskarżenia że wyczyścili dyski z dwóch komputerów stanowiących własność (...), uniemożliwiając w ten sposób dostęp do danych informatycznych zapisanych na tych dyskach. Skoro więc chodzi o ten sam czyn, tym samym odwołuje się Sąd Apelacyjny do rozważań przedstawionych pod lit. c) uzasadnienia gdy oceniano trafność rozstrzygnięcia odnoszącego się do p.III części wstępnej zaskarżonego wyroku.

g) Chybione okazały się także te fragmenty apelacji, które zostały skierowane przeciwko uniewinnieniu K. A. od zarzutu przywłaszczenia 35.500 zł. z tytułu podwyższenia sobie wynagrodzenia (p. VIII aktu oskarżenia).

Sąd Okręgowy dał wiarę w tym zakresie wyjaśnieniom tej oskarżonej i stanowisko swoje co do takiej oceny zgromadzonych dowodów przekonująco uzasadnił (strona 25 uzasadnienia).

h) W apelacji swej zarzuciła pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego, że Sąd Okręgowy oddalił szereg wniosków dowodowych zgłoszonych przez tę stronę w trakcie rozpraw (zarzut z p. I d.). Zarzut ten nie jest zbyt precyzyjny. Spośród wymienionych w apelacji wniosków część istotnie została przez Sąd Okręgowy oddalona. Są jednak i takie wnioski, do których Sąd ten odniósł się w sposób, który nie w pełni zgodny jest z przepisami kpk.

A. Właśnie ta druga grupa wniosków będzie w pierwszej kolejności przedmiotem rozważań Sądu Apelacyjnego.

Dostrzeżono bowiem, że po zamknięciu przewodu sądowego i po ogłoszeniu decyzji w przedmiocie odroczenia wydania wyroku na dzień 9 listopada 2012 r. pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego, w dniu 8 listopada 2012 r. złożyła pisemny wniosek o wznowienie przewodu sądowego wraz z wnioskami dowodowymi (Tom II K 196-205):

1) z uwierzytelnionej kopii nakazu zapłaty Sądu Okręgowego we Wrocławiu w sprawie X GNc 13/09 zasądzającego 188.109,05 i koszty procesu od oskarżyciela M. J. na rzecz H. P.,

2) z postanowienia Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 19.08. 2009 r. nadającego klauzulę wykonalności z w/w wyroku na rzecz A. S.,

3) z uwierzytelnionej kopii aktu notarialnego Nr (...) z dnia 12.07.2011 r.

4) z uwierzytelnionej kopii oświadczenia A. S. na okoliczność skutków zadłużenia oskarżyciela posiłkowego względem H. P..

Sąd Okręgowy uznał, że powyższe wnioski są spóźnione i dlatego wydał postanowienie o ich nieuwzględnieniu (k. 206 Tom II). Z powyższego można dorozumiewać, iż Sąd ten oddalił te wnioski na podstawie art. 170 § 1 p. 5 kpk, chociaż tego wprost tak nie stwierdził. Sposób procedowania z tym wnioskiem nie jest wprawdzie zgodny z przepisami kpk, lecz merytorycznie decyzja, oznaczająca de facto oddalenie powyższych dowodów jest zasadna. Zważyć bowiem należy, że dowody te ściśle wiążą się z czynem zarzuconym oskarżonym w p. I aktu oskarżenia. Jak wynika z wcześniejszych fragmentów niniejszego uzasadnienia oskarżyciel posiłkowy stawiając oskarżonym zarzut przywłaszczenia kwoty 797.840, 94 zł. stwierdził, że na kwotę tę składa się m.in. zadłużenie względem H. P. w kwocie 195.277, 30 zł.

Sąd Okręgowy faktu istnienia takiego zadłużenia nie kwestionował, podobnie jak nie jest kwestionowana trudna sytuacja finansowa firmy (...) należącej do M. J., który ma problemy z realizacją zobowiązań tej firmy. Okoliczności, które wynikają więc z dowodów o których mowa we wniosku z dnia 8.11.2012 r. są więc w sprawie niesporne, bo wynikają z innych dowodów. Merytorycznie więc miał Sąd Okręgowy podstawę do oddalenia tych dowodów na podstawie art. 170 § 1 p. 2 kpk, gdyż fakty zadłużenia oskarżyciela posiłkowego względem H. P. oraz jego trudna sytuacja finansowa wynikały z dowodów wcześniej przeprowadzonych w sprawie. Stąd też decyzja podjęta w dniu 9 listopada 2012 r. wprawdzie nie w pełni zgodna była z wymogami określonymi w kpk, lecz merytorycznie nie można jej kwestionować.

B. Niezasadne okazały się także sugestie, jakoby Sąd Okręgowy bezpodstawnie oddalił wnioski:

- ze sporządzonego przez oskarżyciela posiłkowego zestawienia kosztów dokumentowanych przez oskarżoną K. A. w deklaracjach PIT i VAT w latach 2006 – 2008,

- nagrania na dyktafon obrazującego zachowanie oskarżonych w dniu 28.10.2008 r. w czasie wydawania oskarżycielowi jego mienia,

- z opinii biegłego z zakresu przedsiębiorczości lub księgowości na okoliczność ustalenia kondycji finansowej firmy (...).

Argumenty jakie przedstawił Sąd Okręgowy, oddalając powyższe wnioski, są bowiem zasadne (patrz: postanowienia na k. 162 – 163 nawiązujące m.in. do wniosków z k. 155 i 156 oraz tzw. „zestawienia” zawartego na k. 147 – 148, 175-184 Tom I). Zauważyć w tym miejscu należy, że do wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego księgowego odniósł się Sąd Apelacyjny wcześniej gdy oceniał zarzut pełnomocnika oskarżyciela skierowany przeciwko uniewinnieniu oskarżonych od zarzutu przywłaszczenia kwoty ponad 790 tyś. na szkodę (...).

W podsumowaniu powyższych rozważań stwierdzić należy, że apelację pełnomocniczki oskarżyciela posiłkowego uznano za niezasadną i dlatego zaskarżony wyrok, przy braku podstaw do jego zmiany lub uchylenia na podstawie art. 439 i 440 kpk, utrzymano w mocy.

Orzeczenie o kosztach procesu za postępowanie apelacyjne orzeczono na podstawie art. 634 i 532 p. 1 kpk w zw. z art. 640 kpk oraz art. 13 p. 2 ustawy o opłatach w sprawach karnych.