UZASADNIENIE

Powodowie T. O. i Ł. O. wnieśli pozew o zapłatę kwoty 4 618 zł przeciwko pozwanym solidarnie W. G. i A. G., działającym jako wspólnicy spółki cywilnej Skład (...) s.c. w B.. Powodowie wnieśli także o zasądzenie od pozwanych na ich rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego.

Uzasadniając swoje żądanie, powodowie wskazali, że pozwani wykonali wadliwie w ich nieruchomości układ odprowadzenia spalin z pieca centralnego ogrzewania. Powodowie podnieśli, że w grudniu 2010 r. pisemnie wezwali pozwanych do doprowadzenia przedmiotowej instalacji do stanu zgodnego z normami i obowiązującymi przepisami, jednak pozwani odmówili, twierdząc, że żądanie powodów jest bezzasadne. T. O. i Ł. O. zlecili w tej sytuacji prywatną ekspertyzę techniczną dotyczącą stanu tego układu w ich nieruchomości. Z ekspertyzy tej wynikło, że instalacja spalinowa została wykonana przez pozwanych wadliwie i dalsza jej eksploatacja zagraża zdrowiu i życiu mieszkańców. Wobec tego ustalenia, aby uniknąć możliwego zatrucia spalinami, które cofały się do wewnątrz lokalu mieszkalnego, powodowie zlecili osobie trzeciej wymianę układu kominowego Na odszkodowanie żądane przez powodów składają się: koszt wymiany układu odprowadzenia spalin (układ kominowy) – w kwocie 3368 zł, koszt ekspertyzy rzeczoznawcy – 1000 zł, koszt opinii kominiarskiej – 150 zł [w sumie 4518 zł] (k. 2-3).

Pozwani A. G. i W. G. nie złożyli odpowiedzi na pozew. Na rozprawie w dniu 14 grudnia 2011 r. stawił się pozwany A. G., wnosząc o oddalenie powództwa. A. G. stwierdził, że spółka wykonała montaż instalacji i sprawdziła ją oraz że z pozwem nie przedstawiono protokołów odbioru instalacji gazowej dokonanego przez uprawnioną osobę. Pozwany stwierdził, że istotne jest dla niego to, że przez okres dwóch lat instalacja działała prawidłowo, a opinia mająca udowodnić zły montaż została sporządzona dopiero po dwóch latach jej użytkowania (k. 30).

W piśmie procesowym z dnia 23 kwietnia 2012 r. powodowie odnieśli się do opinii biegłej sądowej, inż. D. M.. Podkreślili, że biegła sądowa stwierdziła szereg nieprawidłowości przy wykonywaniu obowiązków przez pozwanych, jednak w konkluzji wskazała, że nie ma możliwości przypisania pozwanemu wadliwości wykonanych prac z powodu braku dokumentów potwierdzających występowanie nieprawidłowości lub wad w wykonanym układzie odprowadzania spalin, których wykonanie spoczywa na kierowniku budowy powołanym przez powodów. Powodowie wnieśli o uzupełnienie przez biegłą opinii o wnioski dotyczące kosztów demontażu starego układu odprowadzania spalin i kosztów montażu nowego układu odprowadzania spalin, jak również odpowiedź na pytanie, jaki wpływ ma długość układu odprowadzania spalin na sprawność instalacji i czy nadmierna ilość zastosowanych kolanek łączących ten układ ma wpływ na jego prawidłowe funkcjonowanie (k. 71).

W kolejnym piśmie procesowym z dnia 27 września 2012 r. powodowie stwierdzili, że nie wnoszą zastrzeżeń do opinii uzupełniającej sporządzonej przez biegłą sądową, jednak uważają, że podstawą ustaleń faktycznych powinna być prywatna ekspertyza sporządzona na ich zlecenie, ponieważ K. W. miał możliwość oceny wadliwości instalacji pieca gazowego wykonanej przez pozwanych (k. 110).

Na rozprawie w dniu 15 stycznia 2013r., na wniosek pełnomocnika powodów Sąd wezwał do udziału w sprawie w charakterze pozwanej E. G. – nowego wspólnika spółki cywilnej pozwanych (k. 134). Na kolejnej rozprawie w dniu 28 lutego 2013 r. pozwana E. G., działając przez pełnomocnika – męża A. G. – wniosła o oddalenie powództwa (k.146).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

T. O. i Ł. O. są współwłaścicielami nieruchomości położonej w B. przy ul. (...).

/bezsporne/

W maju i w grudniu 2008 r., w dwóch etapach, spółka Skład (...) S.c. z siedzibą w B. wykonywała w tej nieruchomości na zlecenie T. O. i Ł. O. instalację CO i wody użytkowej. Również kotły gazowe i inne materiały potrzebne do wykonania prac T. O. i Ł. O. zakupili od spółki (...). Za wykonane prace spółka wystawiła faktury VAT na łączną kwotę 22 500 zł.

/dowód: zeznania powoda T. O. – k. 122 verte-123, faktury VAT – k. 5,6, częściowo zeznania pozwanego A. G. – k. 145 verte-146/

W listopadzie 2010 r. T. O. wraz z żoną wprowadził się do lokalu mieszkalnego nr (...) w tej nieruchomości i wówczas ujawniły się problemy z kominem dymnym; żona T. O. zaczęła uskarżać się na bóle głowy. Z otworu w piecu, którym wydostają się skropliny, ulatniał się dwutlenek węgla. Piec centralnego ogrzewania w mieszkaniu nie włączał się, uruchamiał się jego tryb awaryjny. T. O. pisemnie wezwał spółkę (...) do dokonania naprawy instalacji lub jej wymiany w terminie 14 dni. Wykonawca instalacji - spółka (...) – odmówił usunięcia wadliwości w ramach gwarancji (wymiany pieca, który by współpracował z tym kominem, albo wymiany komina), oświadczając, że nie poczuwa się do odpowiedzialności za powstałą sytuację.

/dowód: zeznania powoda T. O. – k. 122 verte-123, pismo T. O. z dnia 13 grudnia 2010 r. – k. 22, pismo Spółki (...) z dnia 24.12.2010 r. - k. 20 /

T. O. z rodziną wyprowadził się z lokalu nr (...); w dniu 10 stycznia 2011 r. zlecił mistrzowi kominiarskiemu okresową kontrolę przewodów kominowych i dymowych. Kontrola wykazała, że komin jest zainstalowany nieprawidłowo i to z tego powodu piec CO funkcjonuje nieprawidłowo. Za skontrolowanie instalacji T. O. zapłacił kwotę 150 zł.

/dowód: zeznania powoda T. O. – k. 122 verte-123, protokół z dnia 10.01.2011 – k. 17, rachunek za usługę kominiarską – k. 18/

Następnie T. O. zlecił mgr inż. K. W. wykonanie ekspertyzy instalacji pieca gazowego dla centralnego ogrzewania, w szczególności w zakresie odprowadzania spalin. Okazało się, że wykonane odprowadzenie spalin jest wadliwe, niezgodne z wymogami producenta kotła; instalacja jest nieszczelna i uniemożliwia przepływ spalin z powodu licznych kolan, załamań i nadmiernej długości kanału spalinowego; powodowało to „cofkę” do wewnątrz lokalu. W przewodzie zamontowane były 2 kolana pod kątem 90 stopni i cztery kolana pod kątem 75 stopni. Przewód miał zbyt małą średnicę- 60 na 100; ponieważ był długi na 12 metrów, to przy tej długości powinien mieć średnicę 80 na 125. Groziło to niebezpieczeństwem silnego zatrucia lokatorów mieszkania tlenkiem węgla.

Za sporządzenie tej ekspertyzy T. O. zapłacił kwotę 1000 zł.

/dowód: zeznania powoda T. O. – k. 122 verte-123, zeznania świadka K. W. – k. 37, ekspertyza techniczna – k. 11-16, rachunek z dnia 14.01.2011 r. – k. 9 /

Wykonawcy – Spółka (...) - nie zadbali, aby po przeprowadzeniu prac sporządzić dokumentację powykonawczą, zawierającą dopuszczenia do stosowania urządzeń gazowych i materiałów użytych do budowy odprowadzania spalin, by potwierdzić spełnienie warunków zastosowania i użytkowania urządzeń; nie zadbali również o to, aby po zakończeniu prac w zakresie układu odprowadzenia spalin zgłosić je do odbioru kominiarskiego, aby potwierdzić zgodność podstawowych wymiarów, przeznaczenia i materiałów użytych w stosunku do danych zawartych w przepisach prawa. Spółka nie zatroszczyła się też o to, aby dobór urządzeń kominowych odprowadzających spaliny z kotła grzewczego wykonany był przez projektanta lub przy jego pomocy- na podstawie właściwych obliczeń, mających na celu potwierdzenie zgodności określonych w przepisach parametrów technicznych i sprawności instalacji i urządzeń technicznych. Również pierwsze uruchomienie kotła przeprowadzili pracownicy Spółki, nie doprowadzając do obecności (...) Serwisu (...), co naraziło powodów na utratę gwarancji producenta na kocioł grzewczy.

/dowód: opinia biegłej sądowej – inż. D. M. – k.42-66, 92-103/

Po kolejnym bezskutecznym wezwaniu wykonawcy instalacji do doprowadzenia instalacji do stanu zgodnego z prawem, T. O. zlecił firmie PPHU (...) import –export W. F. z siedzibą w B. rozebranie istniejącego komina 60/100 i budowę nowego, 80/125, wraz z poprawieniem dachu. Za wykonane prace T. O. uiścił kwotę 3368 zł. Od tego czasu układ odprowadzania spalin funkcjonuje prawidłowo.

/dowód: pismo T. O. z dnia 25.01.2011 r. – k. 21, faktura VAT z dnia 01 marca 2011 r. – k. 10, zeznania powoda T. O. – k. 122 verte-123 /

Pismem z dnia 17 marca 2011 r. T. O. i Ł. O. wezwali W. G. i A. G. do zwrotu na ich rzecz kosztów poniesionych przez nich w związku z wadliwością wykonanej instalacji. Termin uiszczenia tej kwoty został określony na 5 dni od dnia otrzymania wezwania. Wezwanie pozostało bezskuteczne.

/dowód: wezwanie do zapłaty – k. 19, zeznania pozwanego A. G. – k. 145 verte-146/

Od dnia 07 września 2011 r. nową wspólniczką w spółce Skład (...) s.c. jest E. G.. W. G. na dzień orzekania nie był już wspólnikiem tej Spółki.

/dowód: wydruk z (...) k. 133; zeznania pozwanego A. G. – k. 145 verte-146/

Sąd zważył, co następuje:

Pomiędzy stronami zawarta została umowa o dzieło. A. G. i W. G. działający jako wspólnicy spółki cywilnej Skład (...) (dalej zwanej spółką (...)) zobowiązali się do wykonania instalacji CO, w tym również zamontowania przewodu kominowego, a powodowie T. O. i Ł. O. zobowiązali się do zapłaty wynagrodzenia. Zgodnie z przepisem art. 627¹k.c., do umowy tej zastosowanie znajdują przepisy ustawy z dnia 27 lipca 2002r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego /Dz. U. z dnia 5 września 2002r., nr 141, poz. 1176 z późn. zm./. Przepisy wskazanej ustawy stosuje się do dokonywanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedaży rzeczy ruchomej – towaru konsumpcyjnego - osobie fizycznej, która nabywa tę rzecz w celu niezwiązanym z działalnością zawodową lub gospodarczą (art. 1 ust 1).

Na podstawie art. 4 wskazanej ustawy – sprzedawca odpowiada wobec kupującego, jeżeli towar konsumpcyjny w chwili jego wydania jest niezgodny z umową (...). Zgodnie z art. 6, za niezgodność towaru z umową uważa się również nieprawidłowość w jego zamontowaniu i uruchomieniu, jeżeli czynności te zostały wykonane w ramach umowy sprzedaży przez sprzedawcę lub przez osobę, za którą ponosi on odpowiedzialność (…). W takiej sytuacji kupujący może żądać doprowadzenia towaru konsumpcyjnego do stanu zgodnego z umową przez nieodpłatną naprawę albo wymianę na nowy, chyba że naprawa albo wymiana są niemożliwe lub wymagają nadmiernych kosztów. Przy ocenie nadmierności kosztów uwzględnia się wartość towaru zgodnego z umową oraz rodzaj i stopień stwierdzonej niezgodności, a także bierze się pod uwagę niedogodności, na jakie naraziłby kupującego inny sposób zaspokojenia. Jeżeli kupujący nie może żądać naprawy ani wymiany towaru konsumpcyjnego ze względów wyżej opisanych, albo jeżeli sprzedawca nie zdoła uczynić zadość takiemu żądaniu w odpowiednim czasie lub gdy naprawa albo wymiana narażałaby kupującego na znaczne niedogodności, ma on prawo domagać się stosownego obniżenia ceny albo odstąpić od umowy; od umowy nie może odstąpić, gdy niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową jest nieistotna (art. 8 ust 1-4).

Rozpoznając żądanie przedstawione przez powodów, Sąd uznał, że zasługuje ono na uwzględnienie w całości – co do zasady. Analiza zgromadzonego materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że w opisanym przez powodów przypadku nieprawidłowość w zamontowaniu instalacji rzeczywiście zaistniała. Sąd oparł się w tym względzie na zgromadzonym materiale dowodowym w postaci dokumentów, zeznań powodów oraz zeznań świadka K. W.. Z dowodów tych wynikało, że wykonane odprowadzenie spalin jest wadliwe, niezgodne z wymogami producenta kotła; instalacja jest nieszczelna i uniemożliwia przepływ spalin z powodu licznych kolan, załamań i nadmiernej długości kanału spalinowego; powodowało to „cofkę” do wewnątrz lokalu. W przewodzie zamontowane były 2 kolana pod kątem 90 stopni i cztery kolana pod kątem 75 stopni. Przewód miał zbyt małą średnicę- 60 na 100; ponieważ był długi na 12 metrów, to przy tej długości powinien mieć średnicę 80 na 125. Groziło to niebezpieczeństwem silnego zatrucia lokatorów mieszkania tlenkiem węgla, opisane wady w ocenie Sądu mają więc charakter wad istotnych. Podkreślić trzeba, że świadek K. W. był w nieruchomości powodów po stwierdzeniu przez nich wadliwości i mógł bezpośrednio ocenić, czy ich twierdzenia opierają się na rzeczywistych przesłankach. Opisał on zastany stan przewodu kominowego zarówno w swoich zeznaniach, jak i w ekspertyzie technicznej, która oczywiście nie ma waloru opinii sądowej, stanowi natomiast istotne poparcie twierdzeń powodów o wadliwościach instalacji. Dowód w postaci zeznań świadka K. W. koresponduje z zeznaniami obydwu powodów, ale też z dokumentami w postaci pism, w treści których powodowie opisują, czym objawiają się wadliwości. Wymienione dowody korelują też w pewnym zakresie z wnioskami opinii biegłej sądowej inż. D. M., zgodnie z którymi wykonawca niedbale wykonał swoje obowiązki w zakresie zatroszczenia się o dokumentację powykonawczą i przekazania jej inwestorowi, nie przedstawił inwestorowi na piśmie zgłoszenia do odbioru wykonanych przez siebie robót, nie zgłosił do odbioru kominiarskiego wykonanego układu odprowadzenia spalin i nie zapewnił podłączenia i pierwszego uruchomienia kotła przez (...) Serwis (...), przez co naraził inwestora na utratę gwarancji na kocioł. Oczywiście opinia biegłej sądowej jedynie częściowo stała się podstawą ustaleń faktycznych w sprawie; biegła bardzo ostrożnie stwierdziła bowiem, że w sytuacji zarządzenia przez powodów demontażu przewodu kominowego i zamontowania nowego oraz w sytuacji kontroli kominiarskiej, która nie była przeprowadzona w sposób zapewniający uzyskanie wszelkich informacji, służących do określenia sprawności przewodów kominowych, brak jest możliwości sprawdzenia i stwierdzenia, czy warunki techniczne i konstrukcyjne były przez wykonawcę spełnione, czy też nie. Zdaniem biegłej, wykonawca A. G. „powinien odpowiadać za usterki, jakie pojawiły się w trakcie użytkowania układu grzewczego spalinowego, jednak niemożliwe jest przypisanie mu wadliwości wykonanych robót w układzie odprowadzenia spalin, ponieważ brak jest potwierdzonych badaniami dokumentów, które swoimi wynikami potwierdziłyby występowanie nieprawidłowości lub wad w wykonanym układzie odprowadzenia spalin (…)”. Inaczej mówiąc, biegła sądowa do wydania kategorycznej opinii wymagała przedstawienia jej obiektywnych dowodów (w postaci wyników badań, czy w układzie wystąpiły nieprawidłowości lub też w postaci oględzin przewodu kominowego w stanie, który miałby być oceniany), nie zaś jedynie zeznań osób, które oglądały przewód przed jego zdemontowaniem. Sąd oceniał jednak całokształt dowodów przedstawionych mu do oceny i doszedł do wniosku, że zebrane dowody są wystarczające dla uznania żądania pozwu za zasadne. Hipotetycznie, gdyby Sąd oparł się na opinii biegłej sądowej i stwierdził, że nie zostało udowodnione, aby Spółce (...) można było przypisać istniejące w układzie odprowadzania spalin wadliwości, wówczas musiałby wskazać przyczynę, dla której nie daje wiary zeznaniom powodów, a zwłaszcza zeznaniom świadka K. W.. Podstawy do tego Sąd jednak nie dostrzegł; zeznania świadka K. W. są jasne, logiczne i spójne z twierdzeniami powodów. Nadto zauważyć trzeba, że prawidłowość wniosków wyciągniętych przez świadka co do przyczyny występowania wadliwości została stwierdzona w rzeczywistości; po zamontowaniu przewodu o średnicy 80/125 i skróceniu przewodu układ odprowadzania spalin w nieruchomości powodów działa bez zarzutu.

Przy analizie zeznań pozwanego A. G. Sąd miał na uwadze, że nie zaprzeczał on zeznaniom powodów co do faktu wykonywania prac w ich nieruchomości oraz co do kontaktów z powodami począwszy od grudnia 2010 r. - czyli po tym, jak powodowie zaczęli wysuwać żądania przeciwko (...) spółki (...). Natomiast oceny prawidłowości wykonania prac przez spółkę (...), formułowanej przez pozwanego, Sąd nie podzielił – ze względów wskazanych powyżej.

Skoro T. O. w dniu 13 grudnia 2010 r. wystąpił z zasadnym żądaniem nieodpłatnej naprawy przewodu kominowego lub wymiany na nowy (art. 8 ust. 1 cyt. wyżej ustawy), a Spółka (...) w terminie 14 dni od otrzymania pisma odmówiła usunięcia usterek układu kominowego, powodowie mieli zatem prawo podjąć działania w kierunku usunięcia usterek na rachunek pozwanych; w konsekwencji byli oni uprawnieni do żądania zwrotu od sprzedawców poniesionych kosztów (por. M. Pecyna, Ustawa o sprzedaży konsumenckiej, Komentarz, Wydawnictwo ABC, 2007, s. 179). Udowodnili poniesienie kosztów w kwocie 3368 zł.

Kolejną częścią żądania uwzględnioną przez Sąd był koszt ekspertyzy technicznej sporządzonej na ich zlecenie przed zdemontowaniem przewodu kominowego. Powodowie zapłacili za tę opinię kwotę 1000 zł i Sąd uznał ten koszt te za obiektywnie uzasadniony i usprawiedliwiony dla potrzeb niniejszego postępowania – skoro pozwani po odebraniu wezwania do przywrócenia stanu zgodnego z prawem odmówili przyjęcia na siebie odpowiedzialności za wadliwość. Ta sama argumentacja dotyczy kosztu poniesionego przez powodów na opinię kominiarską (150 zł).

Wobec tego, że żądanie powodów co do roszczenia głównego obejmowało wyższą kwotę, w tej części Sąd oddalił powództwo; aczkolwiek – jak się wydaje – wyższe żądanie wynikało najwyraźniej z mylnie podanej kwoty żądania głównego, zawyżonej o 100 zł ( (...)+ 1000+ 150 = 4518 zł, a nie 4618 zł).

Odsetki ustawowe od żądanej kwoty zasądzono od dnia wniesienia pozwu, tj. od dnia 07 kwietnia 2011 r.- opierając się na podstawie art. 481 k.c.

Sąd oddalił powództwo w stosunku do pozwanej E. G., zauważając, że roszczenie powodów miało swe źródło w okresie, kiedy spółkę cywilną (...) tworzyli A. G. i W. G.. Jako wspólnicy spółki odpowiadają oni własnymi osobistymi majątkami za zobowiązania spółki, powstałe w okresie ich uczestnictwa w spółce. E. G. wstąpiła do spółki z dniem 07 września 2011 r., natomiast ze spółki wystąpił W. G.. Nie oznacza to przecież jednak, że wraz z tym zdarzeniem skończyła się jego odpowiedzialność za zobowiązania spółki. Natomiast nowy wspólnik – wstępujący do spółki w miejsce poprzedniego - mógłby odpowiadać swoim majątkiem osobistym za zobowiązania powstałe przed jego wstąpieniem do spółki, gdyby wynikało to z warunków jego przystąpienia do spółki: „nie ma przeszkód, aby nowy wspólnik, wstępując w prawa dotychczasowych, występujących ze spółki wspólników, równocześnie zobowiązał się w zamian do pokrycia nie tylko przyszłych zobowiązań spółki, ale też zobowiązań już istniejących. Tym samym zobowiązanie takie, jeśli doszło do wiadomości wierzycieli, może być przez nich wykorzystane przy dochodzeniu przez nich swoich należności (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 1995 r., III CZP 160/95, publ. w LEX). Ciężar dowodu tej okoliczności zgodnie z art. 6 k.c. spoczywał na powodach. Skoro okoliczności tej nie wykazano, powództwo wobec E. G. należało oddalić.

Orzeczenie o kosztach znajduje uzasadnienie w treści art. 100 zd.2 k.p.c. Powodowie ulegli bowiem tylko co do nieznacznej części swojego żądania (kwoty 100 zł). Powodowie ponieśli opłatę od pozwu w kwocie 100 zł, ponadto wpłacili dwie zaliczki na poczet kosztów wynagrodzenia biegłego w łącznej kwocie 1500 zł. Koszty zastępstwa procesowego wyniosły 1200 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł. Całość tych poniesionych kosztów –2217 zł – Sąd zasądził od pozwanych A. G. i W. G. na rzecz powodów T. O. i Ł. O.. Ponieważ koszt wynagrodzenia biegłego i koszty podróży świadka do Sądu wyniosły więcej, niż wpłacone zaliczki, tj. 1267,49 zł, a brakującą część tych kosztów pokryto tymczasowo z wydatków Skarbu Państwa, Sąd nakazał pozwanym A. G. i W. G. uiszczenie na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego w Bolesławcu tej kwoty.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE