Sygn. akt I C 359/13
Dnia 12 czerwca 2013 r.
Sąd Okręgowy w Tarnowie, Wydział I Cywilny
w składzie :
Przewodniczący: SSO Marek Syrek
Protokolant: st. sekr. sądowy Beata Kapa
po rozpoznaniu w dniu 5 czerwca 2013 r. w Tarnowie
na rozprawie
sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. w B.
przeciwko C. C.
o zapłatę
I. zasądza od pozwanego C. C. na rzecz strony powodowej (...) Sp. z o.o. w B. kwotę 91.651,69 zł (dziewięćdziesiąt jeden tysięcy sześćset pięćdziesiąt jeden złotych 69/100) z ustawowymi odsetkami od kwot:
- 85.377 zł – od 20 września 2012r. do dnia zapłaty,
- 6.274,69 zł – od 17 kwietnia 2013r. do dnia zapłaty
II. w pozostałym zakresie powództwo oddala;
III. zasądza od pozwanego na rzecz strony powodowej kwotę 3.167,02 zł (trzy tysiące sto sześćdziesiąt siedem złotych 2/100) tytułem częściowego zwrotu kosztów postępowania;
IV. nakazuje pobrać od pozwanego C. C. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Tarnowie kwotę 4.097 zł (cztery tysiące dziewięćdziesiąt siedem złotych) tytułem brakującej części opłaty od pozwu;
V. wyrokowi w pkt. I i III nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.
Sygn. akt I C 359/13
wyroku zaocznego z 12 czerwca 2013 r.
Strona powodowa (...) Sp. z o.o. w B. w pozwie skierowanym przeciwko C. C. domagała się zasądzenia kwoty 109.257,73 zł z ustawowymi odsetkami od 20 września 2012 r. do dnia zapłaty.
Uzasadniając żądanie wskazała, że zawarła z pozwanym umowę pożyczki z 24 sierpnia 2011 r. na kwotę 85.008 zł. Zgodnie z umową kwota pożyczki miała zostać spłacona jednorazowo po upływie 12 miesięcy, a w okresie obowiązywania umowy pozwany zobowiązany był jedynie do spłaty comiesięcznych odsetek umownych. Zabezpieczeniem spłaty pożyczki był weksel in blanco.
W dniu 5 lipca 2012 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty zaległych rat odsetkowych i dalszych odsetek, a z uwagi na brak reakcji pozwanego wypowiedział mu umowę. Następnie wypełnił weksel na kwotę 109.257,73 zł, na którą składa się kwota pożyczki 90.958,56 zł oraz należność za notę księgową w kwocie 18.299,17 zł. Do chwili obecnej pozwany nie uregulował należności.
Pozwany nie złożył odpowiedzi na pozew i nie zajął żadnego stanowiska w sprawie.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny.
W dniu 24 sierpnia 2011 r. strony zawarły umowę nr (...), na mocy której powód udzielił pozwanemu pożyczki w kwocie 85.008 zł, z czego potrącono prowizję w kwocie 3696 zł oraz koszty ubezpieczenia na życie w kwocie 7.392 zł. Strony ustaliły, że pożyczka zostanie spłacona jednorazowo w terminie do 24.08.2012 r., a jej oprocentowanie wynosi 21 % rocznie i jest stałe. W okresie obowiązywania umowy pozwany zobowiązany był do spłaty odsetek w kwotach po 1487,64 zł miesięcznie do 24 dnia każdego miesiąca. Strony postanowiły ponadto, że zadłużenie przeterminowane oprocentowane będzie w wysokości 50 % w stosunku rocznym. Powód zastrzegł sobie możliwość wypowiedzenia umowy w przypadku m.in. niespłacenia dwóch rat odsetkowych. Do umowy dołączono załącznik nr 1, który zawierał cennik dodatkowych opłat.
Pozwany nie zapłacił rat odsetkowych za maj, czerwiec i lipiec 2012 r. Pozwany dwukrotnie (w okresie obowiązywania umowy) wysyłał do pozwanego wezwania do zapłaty. W dniu 25 lipca 2012 r. powód wypowiedział pozwanemu umowę pożyczki. Wypowiedzenie zostało mu doręczone 27 lipca 2012 r.
(dowód: umowa pożyczki – k. 13-18,
wezwanie do zapłaty – k. 20, 23,
wypowiedzenie – k. 24-25).
Powyższych ustaleń Sąd dokonał na podstawie powołanych wyżej dokumentów. Żadna ze stron ich nie kwestionowała, a ich autentyczność nie budzi wątpliwości sądu. Dodać jednocześnie należy, że powołane wyżej dokumenty były wystarczające dla ustalenia treści stosunku umownego łączącego strony.
Sąd zważył, co następuje.
Powództwo jest uzasadnione, ale jedynie co do części zgłoszonego żądania.
Pomiędzy stronami została zawarta umowa pożyczki, o której mowa w art. 720 kc. W pisemnej umowie strony uregulowały zakres świadczeń obu stron, stąd dla ustalenia ich rozmiaru konieczna jest bliższa analiza postanowień umownych.
W pierwszej kolejności wskazać należy, że pozwany zobowiązany jest do zwrotu należności głównej w kwocie 85.008 zł, pomimo że faktycznie otrzymał kwotę znacznie mniejszą, gdyż z kwoty tej potrącono wysoką prowizję i koszty ubezpieczenia na życie.
Pozwany zobowiązany jest ponadto do zapłaty trzech rat odsetkowych w kwotach po 1487,64 zł, a to za maj, czerwiec i lipiec 2012 r. Jak bowiem wynika z wezwania do zapłaty z 5 lipca 2012 r. (k. 20) poprzednie raty – choć z opóźnieniem – ale jednak zostały zapłacone. Łącznie raty te osiągnęły kwotę 4.462,92 zł. Nie jest zobowiązany do zapłaty rat odsetkowych za sierpień, gdyż umowa została wypowiedziana w dniu 27 lipca 2012 r.
Brak spłaty w odpowiednim terminie sprawił, że powodowi należą się również opłaty za wezwania do zapłaty (2x50 zł + VAT, tj. łącznie 123 zł) oraz opłata za wypowiedzenie umowy w kwocie 246 zł. Nie uwzględniono trzeciego wezwania do zapłaty (z 5 września 2012 r.) gdyż zostało ono już wystosowane w okresie, gdy umowa nie obowiązywała, stąd nie miały zastosowania regulacje zawarte w załączniku nr 1. Brak jest również podstaw do naliczania jakichkolwiek innych dodatkowych opłat. Powód nie wykazał, aby doszło do przedsięwzięcia czynności, o których mowa w punktach 1, 2, 3, 5, 7, 9, 10, 11, 12 i 13 załącznika nr 1. Twierdzenia tego rodzaju nie znalazły się również w pozwie, stąd nie mogły zostać przyjęte za podstawę ustaleń faktycznych (art. 339 § 2 kpc).
Niezasadne jest natomiast żądanie kary umownej za nieterminową wpłatę. Kara umowna może być bowiem zastrzegana jedynie na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania o charakterze niepieniężnym (por. w tym względzie postanowienie Sądu Najwyższego z 24 lipca 2009 r. II CNP 16/09, Lex 603757).
Brak jest także jakichkolwiek podstaw do naliczania bliżej nieokreślonych kosztów windykacyjnych, które w wezwaniu z 25 lipca 2012 r. zostały ustalone na kwotę aż 17.949,17 zł, a w nocie księgowej z 5 września 2012 r. na kwotę 18.199,17 zł. Przedłożony przez powoda materiał dowodowy w żaden sposób nie wskazuje na zasadność tego typu roszczeń.
Biorąc pod uwagę, że strona powodowa skapitalizowała odsetki konieczne jest bliższe omówienie tej kwestii.
Punktem wyjścia do dalszych rozważań musi być stwierdzenie, że powód może domagać się odsetek od zaległych odsetek dopiero od chwili wytoczenia powództwa (art. 482 § 1 kc). Brak jest więc podstaw do naliczania odsetek od poszczególnych rat odsetkowych w kwocie 1487,64 zł za okres poprzedzający złożenie pozwu (17 kwietnia 2013 r.). Powód natomiast może domagać się odsetek umownych, ale tylko od należności głównej za okres od 25 do 27 lipca 2012 r. Dzień 25 lipca 2012 r. jest bowiem pierwszym dniem kolejnego okresu odsetkowego, a 27 lipca 2012 r. umowa uległa rozwiązaniu ze względu na wypowiedzenie. Wysokość tych odsetek, to kwota 176,82 zł.
Za dalszy okres powód może domagać się jedynie odsetek ustawowych, gdyż umowa już nie obowiązywała. Na marginesie jedynie wskazać należy, że ustalona w umowie stawka odsetek od należności przeterminowanych rażąco narusza regulację art. 359 § 2 1 kc dotycząca odsetek maksymalnych.
Biorąc pod uwagę, że powód zgłosił żądanie zasądzenia odsetek od 20 września 2012 r. kapitalizując odsetki za okres poprzedni, konieczne stało się ich obliczenie. Za okres od 28 lipca 2012 r. do 19 września 2012 r. odsetki ustawowe od kwoty 85.008 zł wyniosły 1.634,95 zł.
Podsumowując powodowi przysługuje roszczenie o zapłatę następujących pozycji:
- należność główna – 85.008 zł,
- opłaty dodatkowe na podstawie załącznika nr 1 – 369 zł (123 zł + 246 zł)
i od tych dwóch pozycji możliwe jest naliczanie dalszych odsetek ustawowych zgodnie z żądaniem pozwu od 20 września 2012 r. do dnia zapłaty.
Natomiast roszczenie powoda o zapłatę trzech zaległych rat odsetkowych (4.462,92 zł), odsetek umownych za okres od 25 do 28 lipca 2012 r. (176,82 zł) oraz odsetek ustawowych za okres od 28 lipca 2012 r. do 19 września 2012 r. (1.634,95 zł) mogło zostać uwzględnione z odsetkami ustawowymi od dnia wytoczenia powództwa, tj. od 17 kwietnia 2013 r.
Z powyższych względów orzeczono jak w sentencji na mocy art. 720 § 1 kc.
Biorąc pod uwagę, że żądanie pozwu zostało uwzględnione w ok. 80 %, sąd dokonał stosunkowego rozdzielenia kosztów i z tego względu zasądził od pozwanego na rzecz strony powodowej kwotę 2893,60 zł stanowiącą 80% wynagrodzenia pełnomocnika. Powoda powinno też obciążać 20 % opłaty od pozwu, tj. kwota 1092,58. Biorąc pod uwagę, że powód uiścił przy wszczęciu postępowania 1366 zł należało zasądzić od pozwanego kwotę 273,42 zł z tego tytułu. Łącznie więc powód powinien otrzymać od pozwanego 3.167,02 zł. Pozostałe koszty powinny również obciążyć pozwanego zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu.
Ze względu na fakt, że wydany wyrok ma charakter wyroku zaocznego konieczne stało się nadanie mu rygoru natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 333 § 1 kpc.