UZASADNIENIE

Powód W. B.(po ostatecznym sprecyzowaniu żądania) domagał się zasądzenia od pozwanego Skarbu Państwa – (...) we W.kwoty 150.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia złożenia pozwu do dnia zapłaty oraz renty w kwocie 1000 zł miesięcznie do 10 dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat. Ponadto, powód wniósł o ustalenie odpowiedzialności pozwanego w zakresie możliwych do ujawnienia u powoda negatywnych skutków zdrowotnych zdarzenia z dnia 29 czerwca 2011r.

Podniósł, że w kwietniu 2011r. został osadzony w (...)we W.. W czasie wizyty lekarskiej zgłosił chorobę nadciśnienia tętniczego, które zostało zdiagnozowane w (...)we W.już w 2007r., oraz to, że przyjmuje leki. Zarzucił, że odmówiono mu przepisania leków, zalecając jedynie mierzenie ciśnienia. Do momentu przyjęcia do (...)we W.powód przyjmował stale leki przepisane mu w czasie pobytu w (...) we W.. Powód podniósł, że po dwóch miesiącach doszło u niego do wzrostu ciśnienia tętniczego, co doprowadziło następnie do zawału mięśnia sercowego.

Powód zarzucił, że na skutek nieprawidłowego leczenia w (...)we W.doszło u niego do utraty zdrowia i narażenia życia. W dniu 29 czerwca 2011r. przewieziono go do szpitala, a następnie po wykonanym zabiegu przebywał w szpitalu (...)przy ul. (...)we W.. Rozpoczęta rehabilitacja nie była kontynuowana. W związku z tym, zdaniem powoda, nieprawidłowe leczenie spowodowało utratę zdrowia, zdolności do wykonywania pracy zarobkowej oraz stało się źródłem jego cierpienia.

W odpowiedzi na pozew Skarb Państwa - (...) we W.wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany przyznał, że w dniu 18 kwietnia 2011r. powód po przyjęciu do (...) we W.miał wykonane badania wstępne, między innymi dokonano pomiaru ciśnienia krwi, które było w normie. W wywiadzie dotyczącym chorób przewlekłych lub innych dolegliwości powód podał tylko okresową zgagę, nie zgłaszając przy tym istotnych dolegliwości. Ponownego pomiaru ciśnienia dokonano w dniu 27 kwietnia 2011r. i wówczas także było ono w normie.

W dniu 29 czerwca 2011r. z powodu zgłaszanych dolegliwości wykonano u powoda badanie EKG serca i po rozpoznaniu zawału serca przewieziono karetką na ostry dyżur hemodynamiczny (...) Szpitala (...)we W.. W szpitalu wykonano u powoda zabieg koronografii i rozpoznano zawał ściany dolnej i bocznej mięśnia serca. Dalsze leczenie powoda miało miejsce na Oddziale Chorób Wewnętrznych Szpitala przy (...)we W.. Następnie, leczenie kontynuowano w (...)we W.. Powód otrzymał wszystkie niezbędne leki, a w dniu 29 września 2011r. wykonano u niego USG serca. Obecnie powód przebywa w (...) w W., gdzie w dniu 14 października 2011r. był konsultowany przez lekarza kardiologa. Powód otrzymuje leki: P., B., T., S..

Pozwany zarzucił, że powód nie udowodnił twierdzenia, że funkcjonariusze pozwanej jednostki Skarbu Państwa działali wobec niego w sprzeczności do swoich uprawnień ustawowych. W rozpoznawanej sprawie działanie funkcjonariuszy nie było zatem bezprawne. Nie doszło również do naruszenia praw pacjenta, które mogłoby być podstawą zasądzenia zadośćuczynienia na rzecz powoda. Pozwany zaprzeczył, aby na terenie (...) we W.doszło do zawinionego niedopełnienia obowiązków powierzonych funkcjonariuszom państwowych. Podniósł, że powód miał zapewnioną opiekę medyczną na wysokim poziomie. Leczenie powoda przebiegało w sposób prawidłowy zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 października 2003r. w sprawie szczegółowych zasad, zakresu i trybu udzielania świadczeń zdrowotnych osobom pozbawionym wolności przez zakłady opieki zdrowotnej dla osób pozbawionych wolności.

Ponadto, pozwany zarzucił, że powód nie wykazał przesłanek odpowiedzialności strony pozwanej, a przede wszystkim tego, jaką poniósł szkodę, ani jej związku z działaniami pozwanej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W. B.od 2005r. w różnych okresach był pozbawiony wolności, przebywając w (...)w O., (...)we W., (...)we W., (...)w C.i (...) w B..

W 2010r. powód opuścił (...)w B.w związku z otrzymaniem warunkowego przedterminowego zwolnienia. W dniu 12 listopada 2010r. został ponownie osadzony w (...) we W., skąd został zwolniony w dniu 9 lutego 2011r.

Aktualnie powód odbywa karę pozbawienia wolności, której koniec przypada na dzień 15 kwietnia 2016r. Obecnie przebywa w (...) w W..

(dowód: dołączone akta osobowe powoda

przesłuchanie W. B. w charakterze strony, k.65);

W dniu 18 kwietnia 2011r. powód został przyjęty do (...) we W..

(okoliczność bezsporna);

Przy przyjęciu do (...) powód miał wykonane badania wstępne, między innymi dokonano pomiaru ciśnienia krwi, które wynosiło 130/80 mmHg. W wywiadzie dotyczącym chorób przewlekłych lub innych dolegliwości powód podał tylko okresową zgagę, nie zgłaszając przy tym istotnych dolegliwości. Ponownego pomiaru ciśnienia dokonano w dniu 27 kwietnia 2011r. i wówczas wynosiło ono 135/80 mmHg.

Dalsze leczenie powoda miało miejsce na Oddziale Chorób Wewnętrznych Szpitala przy (...) we W..

Następnie, leczenie kontynuowano w (...) we W.. Powód otrzymał wszystkie niezbędne leki, a w dniu 29 września 2011r. wykonano u niego USG serca.

Obecnie powód przebywa w (...) w W., gdzie w dniu 14 października 2011r. był konsultowany przez lekarza kardiologa. Powód otrzymuje leki: P., B., T., S..

(dowód: dokumentacja medyczna powoda, k.110

karta informacyjna leczenia szpitalnego, k.6);

Stan zdrowia powoda w momencie przyjęcia do (...) we W.w dniu 18 kwietnia 2011r., a zwłaszcza wartości ciśnienia tętniczego stwierdzane w wyniku pomiarów, nie wskazywały na potrzebę wdrożenia terapii przeciwnadciśnieniowej. W trakcie badania powoda dokonywano pomiarów ciśnienia tętniczego, którego wartości były prawidłowe i nie wskazywały na występowanie nadciśnienia.

Zawał mięśnia sercowego, jaki powód przeszedł w dniu 29 czerwca 2011r. był pierwszą manifestacją choroby wieńcowej. Rozpoznanie zawału w (...) we W.było prawidłowe i podjęto właściwe środki związane ze skierowaniem powoda na leczenie do oddziału kardiologii.

Wśród czynników ryzyka, stanowiących przyczyny, które mogły doprowadzić u powoda do wystąpienia zawału mięśnia sercowego należy wskazać: wiek, płeć, parametry gospodarki lipidowej, nikotynizm. Głównym czynnikiem ryzyka wystąpienia zawały był nikotynizm. Nie stwierdzono natomiast u powoda stałych przekroczeń wartości ciśnienia tętniczego w takim stopniu, aby stanowiło to czynnik ryzyka wystąpienia zawału.

(dowód: opinia z dnia 7.12.2012r. dr n.med. K. P. biegłego sądowego z zakresu kardiologii, k.135-138).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jako bezzasadne należało oddalić.

Bezsporne w rozpoznawanej sprawie było to, że W. B.w dniu 18 kwietnia 2011r. został osadzony w (...) we W.. W czasie jego pobytu w tej placówce penitencjarnej, w dniu 29 czerwca 2011r. z powodu zgłaszanych dolegliwości wykonano u niego badanie EKG i po rozpoznaniu zawału serca przewieziono karetką na ostry dyżur do (...) Szpitala (...)we W..

Spór, jaki stał się przedmiotem rozstrzygnięcia Sądu w niniejszej sprawie sprowadzał się natomiast do tego, czy przyczyną rozstroju zdrowia powoda na skutek przebytego zawału serca była nieprawidłowa, zdaniem powoda, opieka medyczna i sposób leczenia w (...) we W..

Sąd ustalił przedstawiony wyżej stan faktyczny na podstawie podanych dowodów dokumentów (dokumentacja medyczna powoda, koperta k.110), a także częściowo na podstawie zeznań powoda przesłuchiwanego w charakterze strony w drodze pomocy prawnej w trybie art. 235 § 1 kpc. przez Sąd Rejonowy w Wołowie (sygn. akt I Cps 13/12). Zeznaniom tym Sąd dał wiarę jedynie w części, a mając na uwadze pozostały materiał zebrany w sprawie należało dość do wniosku, że te fragmenty jego zeznań, które dotyczyły stwierdzenia u powoda nadciśnienia już w 2007r., konieczności przyjmowania leków na nadciśnienie oraz co do tego, że powód zgłaszał, że choruje przewlekle na nadciśnienie, nie znajdują potwierdzenia w pozostałych źródłach dowodowych o charakterze obiektywnym. Ponadto, podstawę ustaleń faktycznych w sprawie co do tego, czy z dołączonej dokumentacji medycznej powoda W. B.wynika, że były wskazania do podawania mu leków na nadciśnienie tętnicze, czy te leki były powodowi podawane w (...) we W., a jeśli nie, czy to mogło być przyczyną zawału mięśnia sercowego u powoda w dniu 29 czerwca 2011 r. (zob. postanowienie dowodowe z dnia 12 października 2012r.) była opinia z dnia 7 grudnia 2012r. dr n.med. K. P.- biegłego sądowego z zakresu kardiologii (k.135-138). W ocenie Sądu, opinia ta mogła stanowić w pełni wartościowe źródło ustaleń faktycznych w sprawie co do podstawowej, a spornej między stronami, okoliczności mającej dla jej rozstrzygnięcia istotne znaczenie (art. 227 kpc.). Biegły sporządził opinię zgodnie ze zleceniem na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, po przeprowadzeniu badania powoda, swoje wnioski sformułował w sposób stanowczy, a wyrażone stanowisko uzasadnił w logiczny sposób, odwołując się do wiedzy medycznej z zakresu posiadanej specjalności. Sąd stwierdził ponadto, że strona pozwana nie złożyła żadnych zastrzeżeń co do treści opinii (zob. pismo procesowe z dnia 8 stycznia 2013r., k.149). Natomiast powód, w pismach procesowych z dnia 21 stycznia 2013r. (k.151) i z dnia 25 lutego 2013r. (k.159), przedstawił swoje zarzuty, powtarzając twierdzenia zgłaszane już w toku postępowania, a które sprowadzały się do jego przekonania co do konieczności poddania go specjalistycznemu leczeniu z powodu stwierdzonego nadciśnienia tętniczego. Na rozprawie w dniu 23 maja 2013r. składając uzupełniającą opinię ustną w trybie art. 286 kpc. biegły odniósł się do tych kwestii, podtrzymując dotychczasową opinię, że na podstawie analizy tej dokumentacji medycznej, która znajduje się w aktach sprawy, nie można z medycznego punktu widzenia potwierdzić prawdziwości tych twierdzeń (zob. protokół elektroniczny rozprawy z dnia 23 maja 2013r., 00:01:43). Dalszych zaś wniosków dowodowych w związku z treścią ustnej opinii uzupełniającej powód nie złożył.

Powód dochodził w niniejszej sprawie w reżimie odpowiedzialności deliktowej roszczeń majątkowych wynikających z doznanej przez niego szkody na osobie polegającej na rozstroju zdrowia, do którego doszło u niego na skutek zawału serca, jakiego doznał w dniu 29 czerwca 2011r. w czasie pobytu w (...) we W.. Z tego tytułu powód domagał się zasądzenia od pozwanego Skarbu Państwa kwoty 150.000 zł tytułem odszkodowania i zadośćuczynienia (sprecyzowanie podstaw faktycznych tych żądań powód uzależnił od wyników postępowania dowodowego) oraz renty w kwocie 1000 zł miesięcznie, z tytułu utraty zdolności zarobkowej. Domagał się również na podstawie art. 189 kpc. ustalenia odpowiedzialności pozwanego w zakresie możliwych do ujawnienia u powoda negatywnych skutków zdrowotnych zdarzenia, z którego wywodził on swoje roszczenia.

Podstawę prawną żądania zapłaty stanowił natomiast przepis art. 444 § 1 i 2 k.c. oraz art. 445 § 1 kc. Zgodnie z art. 444 § 1 kc., w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu. Z kolei, w myśl art. 444 § 2 kc., jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. Natomiast, zgodnie z art. 445 § 1 kc., w razie uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Zważyć jednak należy, że przepisy te określając rodzaj roszczeń majątkowych przysługujących poszkodowanemu w razie szkody na osobie w związku z uszkodzeniem ciała lub wywołaniem rozstroju zdrowia, nie stanowią same w sobie podstawy odpowiedzialności odszkodowawczej sprawcy szkody lub podmiotu, który za sprawcę ponosi odpowiedzialność. W tej zaś mierze należy odwołać się do przepisów regulujących zasady odpowiedzialności odszkodowawczej z tytułu czynów niedozwolonych (art. 415 i następne kc.).

Podstawową przesłanką odpowiedzialności Skarbu Państwa za działania jego funkcjonariuszy, w tym przypadku funkcjonariuszy służby więziennej podległej Ministrowi Sprawiedliwości, jest dopuszczenie się przez jednostkę organizacyjną uprawnioną do wykonywania władzy publicznej bezprawnego działania lub zaniechania powodującego szkodę (art. 417 kc.).

Mając na uwadze tak określone podstawy prawne żądań, należy stwierdzić, że powód obowiązany był wykazać /art. 6 kc. i art. 232 kpc./: niezgodne z prawem działanie strony pozwanej, szkodę na osobie obejmującą uszczerbek na zdrowiu lub rozstrój zdrowia i wynikającą z tego krzywdę, adekwatny związek przyczynowy między działaniem (zaniechaniem) strony pozwanej, a wyrządzoną krzywdą /art. 361 § 1 kc./, a także fakt utraty zdolności zarobkowej, zwiększenie potrzeb lub zmniejszenie widoków na przyszłość, powiązanych przyczynowo ze zdarzeniem, z którego powód wywodzi skutki prawne. Powód nie miał natomiast obowiązku wykazać, że funkcjonariusze jednostki organizacyjnej Skarbu Państwa, z której działalnością wiąże się dochodzone roszczenie, ponoszą winę za wyrządzoną powodowi szkodę na osobie w związku z naruszeniem dóbr osobistych poprzez wywołanie rozstroju zdrowia (por. uchwała składu 7 sędziów SN z dnia 18 października 2011 r., sygn. akt III CZP 25/11, nie publ.).

Zdaniem Sądu, mając na uwadze wyniki przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego należało stwierdzić, że powód nie udowodnił - pomimo tego, że był reprezentowany przez pełnomocnika z urzędu - przesłanek odpowiedzialności strony pozwanej, a mianowicie, nie udowodnił on, że istnieje związek przyczynowy pomiędzy sposobem jego leczenia po przyjęciu do (...) we W.w dniu 18 kwietnia 2011r., a zawałem serca, jakiego doznał w dniu 29 czerwca 2011r.

Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego obejmującego dokumentację medyczną, jaką Sąd uzyskał z (...)w W.w trybie art. 248 § 1 kpc., przy przyjęciu do (...)powód miał wykonane badania wstępne. Między innymi dokonano pomiaru ciśnienia krwi, które wynosiło 130/80 mmHg. W wywiadzie dotyczącym chorób przewlekłych lub innych dolegliwości powód podał tylko okresową zgagę, nie zgłaszając przy tym istotnych dolegliwości. Stwierdzić należy, że informację taką powód potwierdził własnoręcznym podpisem, który znajduje się w książeczce zdrowia. Tym samym, nie potwierdza to, aby po przyjęciu do (...) we W.powód zgłaszał, że leczy się z powodu nadciśnienia tętniczego. Ponadto, powód oświadczył wówczas, że pali papierosy, wskazując, że wypala około 10 do 20 papierosów dziennie od wielu lat.

W dalszej kolejności z dokumentacji medycznej powoda wynika, że ponownego pomiaru ciśnienia dokonano w dniu 27 kwietnia 2011r. i wówczas wynosiło ono 135/80 mmHg. W dniu 29 czerwca 2011r. z powodu zgłaszanych dolegliwości wykonano u powoda badanie EKG serca i po rozpoznaniu zawału serca przewieziono karetką na ostry dyżur hemodynamiczny (...) Szpitala (...)we W.. W szpitalu wykonano u powoda zabieg koronografii i rozpoznano zawał ściany dolnej i bocznej mięśnia serca. Dalsze leczenie powoda miało miejsce na Oddziale Chorób Wewnętrznych Szpitala przy (...)we W.. Następnie, leczenie kontynuowano w (...) we W.. Powód otrzymał wszystkie niezbędne leki, a w dniu 29 września 2011r. wykonano u niego USG serca.

Obecnie powód przebywa w (...) w W., gdzie w dniu 14 października 2011r. był konsultowany przez lekarza kardiologa. Powód otrzymuje leki: P., B., T., S..

W celu ustalenia adekwatnego związku przyczynowego między faktem powstania szkody na osobie powoda, a zarzucanym stronie pozwanej zaniechaniom, z których wywodzi on roszczenia dochodzone w niniejszym procesie, konieczne było przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu kardiologii. W sporządzonej na zlecenie Sądu opinii, biegły stwierdził, że stan zdrowia powoda w momencie przyjęcia do (...)we W.w dniu 18 kwietnia 2011r., a zwłaszcza wartości ciśnienia tętniczego stwierdzane w wyniku pomiarów, nie wskazywały na potrzebę wdrożenia terapii przeciwnadciśnieniowej. W trakcie badania powoda dokonywano pomiarów ciśnienia tętniczego, którego wartości były prawidłowe i nie wskazywały na występowanie nadciśnienia. Zawał mięśnia sercowego, jaki powód przeszedł w dniu 29 czerwca 2011r. był pierwszą manifestacją choroby wieńcowej. Rozpoznanie zawału w (...) we W.było prawidłowe i podjęto właściwe środki związane ze skierowaniem powoda na leczenie do oddziału kardiologii.

Sąd zważył, że w sporządzonej opinii – na co zwracał uwagę powód, zgłaszając co do jej treści zastrzeżenia – biegły nie odniósł się co do tego, kiedy stwierdzono u powoda nadciśnienie tętnicze, ani czy powód we wcześniejszym okresie (tj. przed przyjęciem do (...)we W.) przyjmował leki na nadciśnienie. Niemniej jednak, biegły wyraźnie wskazał, że szczegółowe odniesienie się do tych kwestii wymagało analizy dokumentacji medycznej powoda z okresu przed 2011r. W wykonaniu zobowiązania Sądu skierowanego do (...)we W.na podstawie zarządzenia z dnia 15 listopada 2012r. (k.125) do złożenia książeczek zdrowia powoda z okresu od 2007r. do kwietnia 2011r., do akt sprawy złożono książeczki zdrowia od 2011r. W piśmie z dnia 28 listopada 2012r. (k.130), funkcjonariusz (...)w W.(z upoważnienia Dyrektora tegoż (...)) wyjaśnił, że jednostka przesłała do Sądu posiadaną dokumentację. W obliczu takiej sytuacji, pełnomocnik powoda z urzędu nie złożył dalszych wniosków, nie wskazał w szczególności, do jakiej jednostki Sąd powinien zwrócić się w trybie art. 248 § 1 kpc., w celu uzyskania całości dokumentacji medycznej.

Zdaniem Sądu, w procesie przeciwko Skarbowi Państwa w żaden sposób nie została wyłączona zasada kontradyktoryjności wynikająca z art. 6 kc. i 232 kpc. Powód tym samym powinien udowodnić swoje twierdzenia, w takim zakresie, w jakim to na nim spoczywał ciężar dowodu. W świetle tego co zostało powiedziane wyżej, na podstawie dowodów przedstawionych przez powoda na poparcie jego twierdzeń, należało dość do wniosku, że roszczenie co do analizowanej tu przesłanki odpowiedzialności Skarbu Państwa, nie zostało udowodnione.

Zważyć dodatkowo należało, że z opinii biegłego kardiologa sporządzonej na podstawie dostępnej dokumentacji medycznej powoda wynika, że wśród czynników ryzyka, stanowiących przyczyny, które mogły doprowadzić u powoda do wystąpienia zawału mięśnia sercowego należy wskazać: wiek, płeć, parametry gospodarki lipidowej, nikotynizm. Głównym czynnikiem ryzyka wystąpienia zawały był nikotynizm. Nie stwierdzono natomiast u powoda stałych przekroczeń wartości ciśnienia tętniczego w takim stopniu, aby stanowiło to czynnik ryzyka wystąpienia zawału.

Tym samym, należało dojść do wniosku, że w niniejszym postępowaniu powód nie udowodnił, że między sposobem jego leczenia w (...) we W., a rozstrojem zdrowia związanym z zawałem serca, którego powód doznał w czasie pobytu w tej jednostce, istnieje adekwatny związek przyczynowy w rozumieniu art. 361 § 1 kc.

Powództwo należało zatem oddalić, jako nieudowodnione, o czym Sąd orzekł w punkcie I sentencji wyroku.

W punkcie II sentencji wyroku Sad nie obciążył powoda kosztami procesu na podstawie art. 102 kpc., stwierdzając, że sytuacja życiowa i zdrowotna powoda uzasadnia odstąpienie od zasady odpowiedzialności za wynik sprawy.

W punkcie III sentencji wyroku na podstawie § 11 ust. 1 pkt 25 w zw. z § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jedn. Dz.U. z 2013r., poz. 461), Sąd zasądził na rzecz adwokata K. B. zwrot kosztów pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu.

___________________________

Zarządzenie:

1. odnotować;

2. odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron;

3. kl. 14 dni.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE