Sygn. akt I C 1016/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 października 2013 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu – Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR del. Ewa Rudkowska – Ząbczyk

Protokolant: Marcin Guzik

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 października 2013 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa (...) S.A. we W.

przeciwko R. F.

o zapłatę

I.  utrzymuje w mocy w całości nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym wydany przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu w dniu 26 kwietnia 2013 roku, w sprawie o sygn. akt I Nc 303/13;

II.  oddala wniosek pozwanego o rozłożenie na raty świadczenia zasądzonego nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym wydanym przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu w dniu 26 kwietnia 2013 roku, w sprawie o sygn. akt I Nc 303/13;

III.  zasądza od pozwanego R. F. na rzecz strony powodowej (...) S.A. we W. kwotę 3 617,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sygnatura akt I C 1016/13

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) S.A. we W. wniosła przeciwko R. F. pozew o zapłatę w postępowaniu nakazowym, domagając się z weksla zapłaty kwoty 75 404,76 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 19 lutego 2013 r. do dnia zapłaty oraz kosztami według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powyższego żądania strona powodowa podniosła, że powód zawarł z pozwanym umowę leasingu nr (...). W związku zawarciem umowy pozwany wystawił na zabezpieczenie roszczeń z umowy weksel in blanco bez protestu i upoważnił stronę powodową do jego wypełnienia zgodnie ze złożoną deklaracją wekslową. W związku z zaległościami w spłacie umowa leasingu została rozwiązana. Po rozliczeniu umowy leasingu strona powodowa wypełniła weksel zgodnie z treścią deklaracji wekslowej i wezwała pozwanego do wykupienia weksla w dniu 18 lutego 2013 r. Wesel nie został przez pozwanego wykupiony w terminie. Strona powodowa podniosła także, że z tytułu kar za bezumowne korzystanie z przedmiotu leasingu żąda zasądzenia kwoty 20 000,00 zł, nie zrzekając się dochodzenia pozostałej części kar za bezumowne korzystanie z przedmiotu leasingu.

W dniu 26 kwietnia 2013 r. Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, którym nakazał pozwanemu R. F., aby zapłacił stronie powodowej z weksla kwotę 75 404,76 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 19 lutego 2013 r. do dnia zapłaty oraz z kosztami sądowymi w wysokości 943,00 zł, w terminie dwutygodniowym od dnia doręczenia nakazu, albo wniósł w tymże terminie do tutejszego Sądu zarzuty.

Pozwany wniósł zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, w których domagał się uchylenia nakazu zapłaty oraz oddalenia powództwa i zasądzenia na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, że roszczenie strony powodowej jest przedwczesne, gdyż w trakcie realizacji umowy leasingu strony wielokrotnie kontaktowały się w sprawie zmiany terminów spłaty poszczególnych rat leasingowych, a w wyniku tych rozmów strony doszły do porozumienia i uzgodniły odmienny harmonogram spłaty od tego określonego w umowie. Spłaty miały być dokonywane w następujący sposób: w marcu 2013 r. – 10 000,00 zł, do końca maja 2013 r. – 30 000,00 zł, a pozostała część kwoty miała być jeszcze ustalona. Pomimo powyższych uzgodnień i regulowania spłat przez pozwanego strona powodowa wezwała go do wykupu weksla, przy czym żąda od niego kwoty większej o 35 843,11 zł niż to wynika z ustalonego harmonogramu spłat.

Sąd ustalił następujących stan faktyczny:

W 2008 r. pomiędzy stroną powodową (...) S.A. we W. a pozwanym R. F. została zawarta umowa leasingu operacyjnego nr (...).

(okoliczność bezsporna)

W dniu 5 czerwca 2008 r. na zabezpieczenie roszczeń z powyższej Umowy pozwany złożył do dyspozycji strony powodowej wesel in blanco bez protestu, upoważniając stronę powodową do wypełnienia go w każdym czasie na sumę odpowiadającą jego zadłużeniu z tytułu umowy leasingu operacyjnego nr (...), łącznie z odsetkami oraz kosztami oraz do opatrzenia weksla datą płatności według swojego uznania.

(dowód: deklaracja wekslowa z dnia 5 czerwca 2008 r., k. 5, weksel, k. 4)

W dniu 7 sierpnia 2012 r. strona powodowa złożyła pozwanemu oświadczenie o rozwiązaniu Umowy leasingu w związku z istniejącymi zaległościami w spłacie rat leasingowych przez pozwanego. Powyższe oświadczenie nie zostało przez stronę powodową cofnięcie.

(dowód: pismo strony powodowej, k. 39, zeznania świadka P. M., e-protokół z dnia 30 września 2013 r., 10 min. 14 sek. – 17 min. 39 sek., zeznania świadka M. P., e-protokół z dnia 30 września 2013 r. 17 min. 39 sek. – 27 min. 03 sek.)

Po rozliczeniu umowy leasingu strona powodowa wypełniła weksel na kwotę 161 604,76 zł, na którą składała się wartość rozliczeniowa, odsetki od zaległości w spłacie rat i kary za bezumowne korzystanie z przedmiotu leasingu. Kwota ta miała być płatna w dniu 18 lutego 2013 r.

(dowód: wezwanie do wykupienia weksla i zwrotu przedmiotu leasingu z 5 lutego 2013 r., k. 6, nota odsetkowa, k. 8)

Pismem z dnia 5 lutego 2013 r. pozwany został wezwany do wykupienia weksla wypełnionego na kwotę 161 604,76 zł.

(dowód: wezwanie do wykupienia weksla i zwrotu przedmiotu leasingu z 5 lutego 2013 r., k. 6)

Weksel nie został przez pozwanego wykupiony w terminie. W marcu 2013 r. pozwany dokonał wpłaty 10 000,00 zł na rzecz strony powodowej, która została zaliczona na należności niedochodzone w niniejszej sprawie.

(dowód: zeznania świadka P. M., e-protokół z dnia 30 września 2013 r., 10 min. 14 sek. – 1 7 min. 39 sek.; zeznania świadka M. P., e-protokół z dnia 30 września 2013 r., 1 7 min. 39 sek. – 27 min. 03 sek.)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Z poczynionych przez Sąd ustaleń faktycznych wynika, że świadczenie pozwanego R. F., którego spełnienia strona powodowa dochodzi w niniejszym postępowaniu, stanowi żądanie zapłaty sumy wekslowej. W myśl art. 9 w zw. z art. 104 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. prawo wekslowe (Dz. U. Nr 37, poz. 282) wystawca odpowiada za przyjęcie i za zapłatę weksla. Od odpowiedzialności za przyjęcie wystawca może się zwolnić; zastrzeżenie, którym wystawca zwalnia się od odpowiedzialności za zapłatę, uważa się za nienapisane.

Z powyższego wynika, że przez wystawienie ważnego weksla powstaje zobowiązanie wekslowe wystawcy, oznaczające że odpowiada on za przyjęcie weksla i jego zapłatę. Wystawca jest zobowiązany zwrotnie wobec każdego uprawnionego z weksla, tj. remitenta i jego następcy, za przyjęcie i zapłatę weksla wraz z odsetkami, kosztami i prowizją komisową, przy czym przesłanką tej odpowiedzialności jest brak przyjęcia lub zapłaty i w zasadzie sporządzenie protestu weksla. Uprawnionym do dochodzenia praw z weksla jest remitent lub jego następcy.

W niniejszej sprawie pozwany wystawił weksel własny gwarancyjny, niezupełny w chwili wystawienia. Weksel taki w chwili jego wręczenia kontrahentowi nie reprezentował żadnej samodzielnej wierzytelności, a służyć miał jedynie dla ułatwienia dochodzenia wierzytelności innej, już istniejącej lub przyszłej, gdyby takie dochodzenie okazało się konieczne. Zobowiązanie wekslowe jako abstrakcyjne ma charakter samodzielny, a dłużnik wekslowy może zgłosić zazwyczaj tylko zarzuty przewidziane w prawie wekslowym. W przypadku jednak wystawienia weksla gwarancyjnego, zabezpieczającego wierzytelność wynikającą ze stosunku podstawowego, dłużnik może przedstawiać także zarzuty wynikające z tego stosunku, co nie wyłącza jednak stosowania prawa wekslowego. Przyjmuje się bowiem, że zobowiązanie wekslowe osoby, która weksel wręczyła, nie powstaje w razie wypełnienia weksla niezgodnie z otrzymanym upoważnieniem (wyrok SN z dnia 21 czerwca 2002 r., V CKN 1514/00).

W niniejszej sprawie pozwany zarzucał, że doszło zawarcia przez strony porozumienia, mocą którego ustalone zostały terminy spłaty zadłużenia przez pozwanego na rzecz strony powodowej. W ocenie Sądu powyższe twierdzenie nie zostało przez pozwanego wykazane.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że zgodnie z twierdzeniami pozwanego zawartymi w zarzutach od nakazu zapłaty, do rzekomego porozumienia stron doszło podczas rozmowy telefonicznej w dniu 25 lutego 2013 r. Tym samym należało uznać, że podnoszony przez pozwanego zarzut nie może stanowić zarzutu wypełnienia weksla niezgodnie z porozumieniem wekslowym skoro zobowiązanie wekslowe powstało co najmniej już w dniu 5 lutego 2013 r. Powyższą datę można przyjąć zgodnie z datą pisma zawierającego wezwanie pozwanego do wykupu weksla. Skoro bowiem w dniu 5 lutego 2013 r. pozwany był wzywany do wykupu weksla, to można przyjąć, że najpóźniej w tej dacie weksel ten został wypełniony.

Z powyższych względów zarzut pozwanego można rozpatrywać wyłącznie w kontekście udzielenia przez stronę powodową zwłoki pozwanemu w spełnieniu świadczenia wynikającego ze zobowiązania wekslowego. Takie jednak ustalenia nie były możliwe w oparciu o materiał dowodowy zebrany w niniejszym postępowaniu. W szczególności spornym twierdzeniom pozwanego w tym zakresie przeczyły zeznania świadka M. P.. Świadek ten zaprzeczyła, aby strona powodowa dokonywała z pozwanym jakichkolwiek ustaleń w zakresie terminów spłaty zadłużenia, wskazując jednocześnie, że strony obowiązywały terminy, jakie wynikały z łączącej je umowy leasingowej. Przyznała jednocześnie, że mogły być prowadzone rozmowy na temat wpłaty przez pozwanego do końca maja 2013 r. określonej sumy pieniężnej (wskazywana przez pozwanego kwota 50 000,00 zł), jednak miało to nastąpić w zamian za ewentualne odstąpienie przez stronę powodową od dochodzenia części kar za bezumowne korzystanie z przedmiotu leasingu, a nie w ramach porozumienia co do nowych terminów spłat zadłużenia. Niezależnie od powyższego należy podnieść, że w dacie zamknięcia rozprawy, tj. 14 października 2013 r., pozwany nie uiścił na rzecz strony powodowej kwoty 50 000,00 zł, która to wpłata jego zdaniem miała warunkować przesunięcie terminów zapłaty sumy wekslowej.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów i art. 496 k.p.c., orzeczono jak w punkcie I wyroku.

Sąd oddalił wniosek pozwanego o rozłożenie na raty świadczenia zasądzonego nakazem zapłaty w postepowaniu nakazowym wydanym przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu w dniu 6 kwietnia 2013 r. w niniejszej sprawie. Zgodnie z art. 320 k.p.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie, a w sprawach o wydanie nieruchomości lub o opróżnienie pomieszczenia wyznaczyć odpowiedni termin do spełnienia tego świadczenia. W ocenie Sądu w niniejszej sprawie nie zachodził wypadek szczególnie uzasadniony, o którym mowa w powołanym przepisie, a o którym można mówić w sytuacjach, w których ze względu na stan majątkowy, rodzinny, zdrowotny spełnienie świadczenia przez pozwanego niezwłoczne lub jednorazowe spełnienie zasądzonego świadczenia przez pozwanego byłoby niemożliwe lub bardzo utrudnione albo narażałoby jego lub jego bliskich na niepowetowane szkody. Należy zauważyć, że wnosząc o rozłożenie świadczenia na raty pozwany w istocie nie powołał się na żadne szczególne okoliczności, które wniosek ten miałyby uzasadniać. Za takowe w szczególności nie mogą być uznane jego twierdzenia o tym, że obecnie nie posiada środków na spłatę zadłużenia, którego w istocie nie kwestionuje, przy czym obawia się skutków prowadzonej przeciwko niemu egzekucji. W ocenie wniosku pozwanej nie bez znaczenia pozostaje fakt, że zarówno strona powodowa jak i pozwany są przedsiębiorcami. Od pozwanego jako przedsiębiorcy należy wymagać podwyższonych standardów w zakresie wykonywania swoich zobowiązań albowiem miara staranności dla tej kategorii uczestników stosunków zobowiązaniowych pozostaje podwyższona. Z drugiej strony w ocenie Sądu strona powodowa, pozostając aktywnym uczestnikiem obrotu gospodarczego, nie powinna ponosić dodatkowych dolegliwości w postaci wydłużenia okresu oczekiwania spełnienia świadczenia przez pozwanego.

O kosztach procesu rozstrzygnięto na podstawie art. 98 k.p.c. Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy i zwrotu kosztów celowych, obowiązek zwrotu tychże kosztów spoczywał na pozwanym jako na stronie przegrywającej sprawę. Koszty poniesione przez stronę powodową obejmowały kwotę 3 617,00 zł, stanowiącą wynagrodzenia pełnomocnika (§ 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenie przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 461), w tym kwota 17,00 zł tytułem opłaty sądowej od pełnomocnictwa.

Z/

1.  odnotować;

2.  odpis doręczyć:

-

pełnomocnikowi strony powodowej;

-

pełnomocnikowi pozwanego;

3.  kal. 14 dni.

28 października 2013 r.