UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 27.12.2012r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, powołując się na art. 36 ust. 1 pkt 1, art. 3a ust. 1 oraz art. 8 ust. 1, 2, 2a i art. 17 ust. 1, 3 ustawy z dnia 20.12.1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz. U. z 2008r. Nr 50, poz. 291 z późn. zm.) stwierdził ustanie wobec H. D. od 18.12.2012r. ubezpieczenia społecznego rolników wypadkowego, chorobowego, macierzyńskiego i emerytalno – rentowego oraz ustanie obowiązku opłacania składek. W tym zakresie organ rentowy powołał się na oświadczenie wnioskodawczyni z dnia 12.12.2012r., w którym podała, iż nie pracuje w gospodarstwie rolnym.

W odwołaniu H. D. domagała się zmiany decyzji Prezesa KRUS i objęcia jej ubezpieczeniem społecznym rolników. Podniosła, iż w 2008r. zapadł prawomocny wyrok rozwodowy, natomiast oczekuje na prawomocny wyrok Sądu w sprawie o podział majątku. Podniosła, iż z powodu działań byłego męża nie jest w stanie normalnie zarządzać gospodarstwem, gdyż stosuje on przemoc i uniemożliwia korzystanie z gospodarstwa oraz pobieranie pożytków.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Podtrzymał podstawy skarżonej decyzji.

Postanowieniem z dnia 11.04.2013r. do udziału w sprawie w charakterze zainteresowanego został wezwany A. G., który nie zajął stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił, co następuje:

H. D. od 23.09.1997r. do 30.06.2008r. podlegała ubezpieczeniom społecznym rolników jako małżonek rolnika. Prawomocnym wyrokiem w sprawie I C 374/07 rozwiązano przez rozwód małżeństwo odwołującej i A. G. (k. 3 odwr. akt KRUS). W związku z tym faktem odwołująca złożyła wniosek o rozdzielenie kont ubezpieczeniowych jej i byłego męża. Decyzją z dnia 26.06.2008r. Prezes KRUS stwierdził dalsze podlegania przez odwołującą ubezpieczeniom społecznym rolników (od 3 kwartału 2008r. – 01.07.2008r.) w związku z prowadzeniem gospodarstwa rolnego o powierzchni powyżej 1 ha, jako współwłaściciel.

Między byłymi małżonkami od 2008r. toczyła się również sprawa o podział majątku, w której prawomocnym postanowieniem z dnia 27.03.2013r. w sprawie I Ca 426/12 (sygn. SR w Augustowie I Ns 409/10) Sąd Okręgowy w Suwałkach dokonał podziału majątku wspólnego wnioskodawczyni i uczestnika postępowania.

Odwołująca oraz zainteresowany posiadali zadłużenie wobec Kasy z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne rolników. W stosunku do odwołującej były zawierane układy ratalne, była również prowadzona egzekucja. W związku z zadłużeniem pracownicy Kasy wizytowali gospodarstwo rolne położone we wsi T. (gmina B.).

W dniu 12.12.2012r. odwołująca złożyła oświadczenie, w którym wskazała, iż A. G. zawłaszczył całe gospodarstwo, w tym cześć należąca do odwołującej i uniemożliwia jej prowadzenie działalności rolniczej. W związku z tym nie otrzymała dopłat (decyzje k. 12-19), gdyż z funduszy tych korzysta tylko jej były mąż. Nie może wykonywać prac polnych. W protokole z wizytacji gospodarstwa rolnego, również z dnia 12.12.2012r. wynika, iż pod adresem T. jest zameldowana, ale z uwagi na trudną sytuacje z jej byłym mężem mieszka u rodziny w A..

Sąd zważył, co następuje :

Zgodnie z treścią art. 6 pkt 1 ustawy z dnia 20.12.1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz. U. z 2008r. Nr 50, poz. 291 z późn. zm.) przez rolnika rozumie się pełnoletnią osobę fizyczną, zamieszkującą i prowadzącą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, osobiście i na własny rachunek, działalność rolniczą w pozostającym w jej posiadaniu gospodarstwie rolnym, w tym również w ramach grupy producentów rolnych, a także osobę, która przeznaczyła grunty prowadzonego przez siebie gospodarstwa rolnego do zalesienia.

Przez gospodarstwo rolne rozumie się każde gospodarstwo służące prowadzeniu działalności rolniczej (art. 6 pkt 4 ustawy). Nie jest ważne, czy rolnik jest właścicielem gospodarstwa. Oczywiście, musi je posiadać, lecz niekoniecznie jako właściciel lub posiadacz samoistny, wystarczy posiadanie zależne jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą. Natomiast w kwestii podlegania ubezpieczeniom społecznych rolników oprócz wykazania posiadania gospodarstwa rolnego, obligatoryjne jest wykazanie prowadzenia działalności rolniczej zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej, w tym ogrodniczej, sadowniczej, pszczelarskiej i rybnej (art. 6 pkt 3 ustawy).

W przypadku odwołującej pomimo, iż legitymuje się ona tytułem prawnym do gruntów rolnych, nie prowadzi ona działalności rolniczej. Okoliczności związane z trudnościami w porozumieniu z byłym mężem nie stanowią podstawy do przyjęcia, że działalność taką prowadzi, albo jak próbowała wykazać odwołująca – chce taka działalność prowadzić, ale nie może. Należy mieć na uwadze, iż prowadzenie działalności rolniczej oznacza prowadzenie na własny rachunek posiadacza gospodarstwa rolnego zawodowej, związanej z tym gospodarstwem, stałej i osobistej działalności, mającej charakter wykonywania pracy lub innych zwykłych czynności wiążących się z jego prowadzeniem. Odwołująca nie prowadzi żadnej działalności rolniczej. Kwestię drugorzędną, zdaniem Sądu, stanowią utrudnienia związane z konfliktem pomiędzy wnioskodawczynią a zainteresowanym. Trudności z dostępem do maszyn, samych gruntów czy przeszkody, jakie stanowi zainteresowany. Faktem pozostaje bowiem, iż odwołująca nie wykonuje osobiście żadnych prac związanych z działalnością rolniczą. Naturalne znaczenie terminów "rolnik" i "prowadzenie na własny rachunek działalności rolniczej" wskazuje na zawodowy, stały, osobisty i realizujący interes danej osoby charakter tej działalności. W przypadku odwołującej nie stwierdzono występowania tych przymiotów, w szczególności odnośnie osobistego i stałego realizowania działań związanych z działalnością rolniczą. Osobisty charakter działalności, jako cecha działalności rolniczej, oznacza, że rolnik osobiście prowadzi gospodarstwo rolne, co wyraża się co najmniej w tym, że do niego zwykle należy podejmowanie decyzji dotyczących prowadzonego gospodarstwa. Wynika to z samego sensu wyrażenia "prowadzenie działalności". Stały charakter działalności rolniczej, wynika z istoty określenia "prowadzenie działalności". Potwierdzają ją także przepisy ustawy, z których wynika, że stały charakter takiej działalności ustawodawca uważa za oczywisty (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13.07.2011r., sygn. I UK33/11, LEX 1043981).

Praca związana z prowadzeniem działalności rolniczej lub czynności nie musi mieć charakteru pracy fizycznej. Mogą, jak wyjaśniał Sąd Najwyższy w uchwale siedmiu sędziów z 30.05.1988 r., sygn. III UZP 8/88, wpisanej do księgi zasad prawnych (LEX 13044) polegać np. na zarządzaniu gospodarstwem. W takim przypadku zarządzenie gospodarstwem powinno jednak mieć charakter zawodowej, stałej, osobistej i realizującej interesy danej osoby (posiadacza gospodarstwa) działalności rolniczej, mającej charakter pracy lub innych czynności wiążących się z prowadzeniem gospodarstwa. W przypadku odwołującej nie występują takie okoliczności, gdyż sama przyznała, iż nie prowadzi takiej działalności, natomiast powody takiego stanu faktycznego nie mają wpływu na ocenę statusu prawnego wnioskodawczyni. Istnieją również inne okoliczności, które wykluczają przyjęcie, że odwołująca prowadzi działalność rolnicza, związane np. z zamieszkiwaniem w A..

W obecnym stanie faktycznym nie ma podstaw do uznania odwołującej za rolnika i stwierdzenia, iż spełniła przesłanki do objęcia jej ubezpieczeniem rolniczym.

W związku z powyższym, na podstawie art.477¹⁴ §1 kpc orzeczono, jak w sentencji.

Przewodniczący:	SSO Jolanta Krzyżewska
Protokolant:	sekr. sądowy Marta Majewska-Wronowska

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE