UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 10 października 2011 roku (data złożenia do Sądu) powódka (...) Fundacja (...) z siedzibą w W. wniosła o zasądzenie od pozwanej (...) z ograniczą odpowiedzialnością z siedzibą w N. na jej rzecz kwoty 82.416,61 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do sądu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów postępowania sądowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu strona powodowa wskazała, że w dniu 5 stycznia 2005 roku zawarła z pozwaną spółką umowę dotacji w zakresie zewnętrznej pomocy w ramach Wspólnoty Europejskiej nr (...)-580.06.05. (...), na podstawie której powódka jako - Jednostka Kontraktująca udzieliła pozwanej – jako Beneficjentowi dotacji na współfinansowanie wdrażania Działań pod nazwą: Rozwinięcie i modernizacja firmy (...) sp. z o.o. Zakład (...), na które składały się między innymi: zakup i instalacja elektronicznej wagi samochodowej. Dotacja w łącznej kwocie 46.731,61 zł została wypłacona pozwanej w dwóch transzach: w dniu 3 czerwca 2005 roku i 28 kwietnia 2005 roku. Następnie w dniu 28 września 2010 roku strona powodowa przeprowadziła w siedzibie pozwanej spółki kontrolę, w trakcie której wykryto nieprawidłowości w realizacji Działania. W szczególności w dokumentacji dotyczącej przedmiotowej umowy zidentyfikowano dokumenty, które w ocenie powódki wskazują na to, iż pozwana spółka rozpoczęła działania związane z realizacją projektu jeszcze przed datą zawarcia umowy dotacji. Zgodnie zaś z art. 2 (1) Warunków szczegółowych umowy dotacji, realizacja Działania rozpocznie się dniu następującym po podpisaniu umowy. W konsekwencji powyższego powódka, w oparciu o art. 12 (2) Warunków ogólnych umowy dotacji i art. 9 (1)(4) Warunków szczegółowych umowy dotacji, pismem z dnia 4 lipca 2011 roku, doręczonym pozwanej w dniu 7 lipca 2011 roku, rozwiązała z pozwaną spółką umowę dotacji i wezwała ją do zwrotu całej wypłaconej kwoty dotacji wraz z odsetkami w wysokości stosowanej dla zaległości podatkowych liczonych od dnia wypłaty dotacji. Na dochodzą pozwem kwotę składają się kwoty: 46.731,61 zł – kwota udzielonej dotacji; 27.209,00 zł – odsetki umowne liczone jak dla przeterminowanych należności podatkowych od kwoty 35.468,45 zł od dnia 29 kwietnia 2005 roku (tj. od dnia następnego po wypłacie kwoty pozwanemu) do dnia 30 września 2011roku, poprzedzającego dzień wniesienia pozwu do Sądu; 8.476,00 zł – odsetki umowne liczone jak dla przeterminowanych należności podatkowych od dnia 4 czerwca 2005 roku (tj. od dnia następnego po wypłacie kwoty pozwanemu) do dnia 30 września 2011 roku, poprzedzający dzień wniesienia pozwu do Sądu.

Ponadto strona powodowa wskazał, że mimo upływu okresu realizacji Działania (zgodnie z art. 2 (2) warunków szczegółowych) oraz okresu trwałości działania (zgodnie z art. 5 (4) Warunków szczegółowych umowy dotacji), umowa dotacji nadal wiązała strony, gdyż niektóre z obowiązków z niej wynikających obejmują okres 7 lat od daty przekazania płatności ostatecznej dotacji - art. 9 (1) (2) Warunków szczegółowych umowy dotacji w zw. z art. 16 (2) Warunków ogólnych umowy dotacji (k. 2-9).

W odpowiedzi na pozew strona pozwana nie uznała powództwa, wniosła o jego oddalenie i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwana spółka wskazała, że w jej ocenie powódka nie mogła rozwiązać łączącej strony umowy, gdyż umowa ta została już w całości wykonana i istotnie obowiązywała, ale w bardzo ograniczonym zakresie, tj. co do możliwości prowadzenia kontroli. Po drugie w ocenie pozwanej rozpoczęciem realizacji Działania przed zawarciem umowy, byłby zakup wagi i jej instalacja u pozwanej, zaś taki fakt nigdy nie miał miejsca. Protokół odbioru z dnia 16 listopada 2004 roku dotyczył odbioru jedynie komponentów wagi (...), a nie zaś całej wagi. Pozwana spółka przed złożeniem wniosku i zawarciem umowy z powodową fundacją prowadziła rozmowy z różnymi dostawcami wag samochodowych i sprawdzała komponenty urządzeń pod kątem możliwości ich instalacji w przedsiębiorstwie pozwanej. Jednakże przez podpisaniem przedmiotowej umowy, nie doszło nigdy do zakupu, czy instalacji kompletnej wagi w przedsiębiorstwie pozwanego. Strona pozwana dodatkowo wskazała, że faktura VAT nr (...), na którą powołuje się powódka nie została zaewidencjonowana w rejestrach wystawcy, gdyż została wystawiona błędnie. (...) spółka z o.o. błędnie wystawił fakturę VAT opiewającą na kwotę zakupu całej wagi po wydaniu jej komponentów w celach testowych. Ponadto pozwana wskazała, że nigdy nie ukrywała faktu prowadzenia rozmów z poszczególnymi dostawami wag samochodowych i nie ukrywała związanych z tymi rozmowami dokumentów, w tym powołanej powyżej faktury VAT. Dlatego też zapis art. 12 (2) lit. G Warunków ogólnych nie może stać się podstawą do rozwiązania łączącej strony umowy, bowiem pozwana nie składała żadnego oświadczenia lub sprawozdania, które dotyczyłoby rozmów i kontaktów handlowych ze sprzedawcami wag samochodowych przed zawarciem umowy (k.105-109).

W toku postępowania strony podtrzymywały przedstawione powyżej stanowiska.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 5 stycznia 2005 roku (...) Fundacja (...) (Jednostka Kontraktująca) zawarła z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością Zakładem (...) z siedzibą w N. (Beneficjent) umowę dotacji w zakresie zewnętrznej pomocy w ramach Wspólnoty Europejskiej nr (...)-580.06.05. (...). Przedmiotem wskazanej umowy była dotacja udzielona przez Jednostkę Kontraktującą na współfinansowanie wdrażania Działań pod nazwą: Rozwinięcie i modernizacja firmy (...) Sp. z o.o. Zakład (...)/000-580.06.05. (...), na które składały się m.in. zakup i instalacja elektronicznej wagi samochodowej. Zgodnie z art. 2 (1) warunków szczegółowych umowy realizacja Działania miała rozpocząć się w dniu następującym po podpisaniu umowy przez ostatnią ze stron. Zgodnie zaś z art. 2(2) warunków szczegółowych terminem ostatecznym realizacji Działania był 28 luty 2005 roku.

(bezsporne, ponadto dowód w postaci umowy dotacji nr (...)-580.06.05. (...) z dnia 5 stycznia 2005 roku k. 47-55).

Podstawy rozwiązania wskazanej powyżej umowy dotacji zostały uregulowane w art. 12 załącznika nr II do umowy stanowiącego warunki ogólne. W myśl owych regulacji Jednostka Kontraktująca może rozwiązać umowę w trybie natychmiastowym oraz bez obowiązku wypłaty jakiegokolwiek odszkodowania m.in. jeżeli Beneficjent złożył fałszywe lub niekompletne oświadczenia w celu uzyskania dotacji albo złożył sprawozdania niezgodne ze stanem faktycznym (art. 12 (2) lit. g). Zgodnie natomiast z art. 9 (1) (4) warunków szczegółowych zawartych w umowie dotacji art. 12 (2) warunków ogólnych został uzupełniony m.in. o zapis, zgodnie z którym w każdym z przypadków opisanych w art. 12.2 warunków ogólnych Instytucja Kontraktująca zachowuje prawo żądania od Beneficjenta zwrotu wypłaconych mu kwot dotacji powiększonych o odsetki karne jak dla przeterminowanych należności podatkowych. Odsetki te będą naliczane od dnia wypłaty dotacji przez Instytucję Kontraktującą na konto bankowe Beneficjenta do dnia zwrotu żądanej kwoty. Termin realizacji spłaty do Instytucji Kontraktującej wynosi 14 dni od daty żądania.

(dowód w postaci umowy dotacji nr (...)-580.06.05. (...) z dnia 5 stycznia 2005 roku k. 47-55 oraz załącznika nr II- Warunku Ogólne k. 63-76)

Ponadto zgodnie z art. 9(1)(2) umowy dotacji – warunków szczegółowych, uzupełniającym art. 16 (2) warunków ogólnych, Beneficjent umożliwi m.in. Jednostce Kontraktującej przeprowadzenie kontroli, w drodze zbadania dokumentów lub poprzez kontrolę na miejscu wdrażania Działania i w siedzibie Beneficjenta oraz, jeśli jest to konieczne, przeprowadzenie pełnego audytu, na bazie dodatkowych dokumentów dotyczących rachunków, dokumentów księgowych oraz wszelkich innych dokumentów mających związek z finansowaniem Działania. Taka kontrola może mieć miejsce w przeciągu 7 lat od daty przekazania płatności ostatecznej dotacji. Natomiast zgodnie z art. 16 (2) warunków ogólnych Beneficjent zobowiązany był, w okresie 7 lat po przekazaniu płatności końcowej, zezwolić na sprawdzenie prawidłowości realizacji Działania poprzez analizę dokumentacji, jak również wyrywkową kontrolę w miejscu działania realizacji.

(dowód w postaci umowy dotacji nr (...)-580.06.05. (...) z dnia 5 stycznia 2005 roku k. 47-55 oraz załącznika nr II- Warunku Ogólne k. 63-76)

W wyniku zawarcia wskazanej powyżej umowy (...) Fundacja (...) wypłaciła (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w N. dotację w łącznej kwocie 46.731,61 zł. Dotacja ta została wypłacona w dwóch transzach: w dniu 3 czerwca 2005 roku wypłacono kwotę 11. 263,16 zł, zaś w dniu 28 kwietnia 2005 roku kwotę 35.468,45 zł.

(dowód w postaci potwierdzeń przelewu k. 12, 14)

Z kolei (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością przedstawiła Jednostce Kontraktującej fakturę VAT nr (...) wystawioną w dniu 10 lutego 2005 roku przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. obejmującą zakup wagi samochodowej (...) 18x3 zgodnie z umową o wartości z VAT 145.180,00 zł. Jako datę sprzedaży wskazano dzień 10 lutego 2005 roku, zaś projekt ten został oznaczony przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością nr H (...). (...).

(dowód w postaci faktur VAT nr (...) k. 21)

Następnie korzystając z uprawnienia wynikającego z art. 9(1)(2) umowy dotacji – warunków szczegółowych, uzupełniającym art. 16 (2) warunków ogólnych, (...) Fundacja (...) w dniu 28 września 2010 roku przeprowadziła w siedzibie Beneficjenta kontrolę, w wyniku której w dokumentacji dotyczącej umowy nr (...).06.05. (...) zidentyfikowano dokumenty świadczące o rozpoczęciu projektu przed podpisaniem umowy dotacji. Osobami przeprowadzającymi kontrolę z ramienia (...) byli: R. K. oraz P. W.. Dokumenty w postaci faktury VAT nr (...) oraz notatek służbowych zostały przekazane kontrolującym przez pracowników spółki (...).

(dowody w postaci raportu z wizyty monitorującej dla projektów inwestycyjnych przeprowadzonej dnia 28 września 2010 roku k. 15-19 oraz zeznań świadków R. K. k. 111v-112v, P. W. k. 113)

W ramach wskazanej powyżej kontroli w siedzibie spółki (...) zostały ujawnione następujące dokumenty: faktura VAT nr (...), protokół dostawy i montażu z dnia 16 listopada 2004 roku, pismo sporządzone przez M. K. oraz notatka sporządzona przez W. B..

Wskazana powyżej faktura VAT nr (...) wystawiona została w dniu 29 października 2004 roku przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. i obejmowała zakup wagi samochodowej (...) 18x3 zgodnie z umową o wartości z VAT 145.180,00 zł. Jako datę sprzedaży wskazano dzień 29 października 2004 roku, zaś projekt ten został oznaczony przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością nr H (...). (...).

(dowód w postaci faktury VAT nr (...) k. 20)

Protokół z dnia 16 listopada 2004 roku obejmował dostawę i montaż komponentów do wagi samochodowej (...) dla (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w N. - zgodnie z umową nr (...). (...). Zgodnie z zapisem protokołu wyszczególnione urządzenia zostały dostarczone zgodnie z umową zawartą przez strony. Sprzedający tj. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością dokonał montażu mechanicznego i elektrycznego w obrębie wagi. Szkolenie i odbiór końcowy miał nastąpić w terminie uzgodnionym przez strony zgodnie z umową nr H (...). (...), zaś gwarancja na powyższe urządzenia rozpoczęła się z dniem podpisania powyższego protokołu.

(protokół dostawy i montażu z dnia 16 listopada 2004 roku k. 22-23).

Następnie w piśmie datowanym na dzień 9 listopada 2004 roku Prezes Zarządu spółki (...) M. K. zwrócił się do A. K., pracownicy (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, zgodnie z przeprowadzoną rozmową, o dalsze załatwienie faktury VAT nr (...). Z kolei w notatce służbowej W. B. wskazał, że w trakcie rozmowy z A. K., w kontekście faktury VAT nr (...). (...), ustalili, iż dokonają anulowania protokołu odbioru wagi, sporządzą ponownie protokół częściowego odbioru wagi w części dotyczącej prac budowlanych, z informacją o uszkodzeniu lub niezainstalowaniu sterownika wagi. Protokół w powyższej formie i treści pozwoliłby na nieformalne korzystanie z wagi przez (...), zaś drugiej firmie umożliwi sporządzenie i przekazanie dokumentów rozliczeniowych w uzgodnionym umową terminie – czyli w miesiącu lutym 2005 roku, jak jest to zapisane w umowie. Ponadto w treści owej notatki W. B. powołał się także na wystąpienie z wnioskiem o dofinansowanie przedsięwzięcia (...) z funduszy unijnych, przy czym wymogi formalne korzystania z tych funduszy nie pozwalają na podjęcie żadnych kroków formalnych, w szczególności zaś nie może być przed datą podpisania umowy o dofinansowanie wystawiona żadna faktura związania z przedsięwzięciem „Waga samochodowa”. Jak wynika z dopisku sporządzonego przez W. B. powyższe informacji przekazane zostały do Pana Ż. w dniu 15 listopada 2004 roku.

(dowody w postaci pisma M. K. z dnia 9 listopada 2004 roku k. 24, notatki sporządzonej przez W. B. k. 25)

W związku z zaistnieniem wskazanych powyżej okoliczności (...) Fundacja (...) w piśmie datowanym na dzień 2 listopada 2010 roku przedstawiła (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością wyniki kontroli. W odpowiedzi na powyższe spółka (...) wskazała, że protokół z dnia 16 listopada 2004 roku nie stanowi protokołu odbioru kompletnej wagi, zaś pozostałe dokumenty stanowią luźne notatki, niemające cechy dokumentów na podstawie których można by było dokonywać oceny, iż informacje w nich zawarte związane były z rozpoczęciem prac związanych z wnioskiem przed podpisaniem umowy dotacji. Przygotowując wniosek o dotację spółka (...) prowadziła jedynie liczne rozmowy mające na celu ustalenie prawidłowych uwarunkowań związanych z przedmiotem umowy dotacji. Niemniej jednak pismem datowanym na dzień 4 lipca 2011 roku (...) Fundacja (...) rozwiązała w trybie natychmiastowym umowę dotacji z dnia 5 stycznia 2005 roku nr (...)-580.06.05. (...) w oparciu o treść art. 12 pkt 12(2) lit. g warunków ogólnych stanowiących załącznik nr II umowy dotacji, zaś na podstawie art. 9 pkt 9(2)(6) umowy dotacji wezwała (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością do zwrotu w terminie 14 dni o daty wezwania całej dotacji wraz z odsetkami w wysokości stosowanej dla zaległości podatkowych. Pismo to zostało doręczone spółce (...) w dniu 11 lipca 2011 roku.

(dowody w postaci pisma z dnia 2 listopada 2010 roku k. 26-27, pisma dotyczącego wyjaśnienia wyników kontroli z dnia 30 listopada 2010 roku k. 30-32, rozwiązania umowy k. 33, dowodu doręczenia k. 34v)

Odsetki w wysokości odsetek od zaległości podatkowych od kwoty 35.468,45 zł za okres od dnia 29 kwietnia 2005 roku do dnia 30 września 2011 roku wyniosły 27.209 zł, zaś od kwoty 11.263,16 zł od 4 czerwca 2005 roku do dnia 30 września 2011 roku wyniosły 8.467 zł.

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o wskazane powyżej dowody z dokumentów prywatnych oraz zeznań świadków.

Odnosząc się dokumentów prywatnych w postaci umowy dotacji nr (...)-580.06.05. (...) z dnia 5 stycznia 2005 roku (k. 47-55), załącznika nr II- Warunku Ogólne (k. 63-76) oraz potwierdzeń przelewu (k. 12, 14) należy wskazać, iż Sąd nie znalazł podstawy do im odmowy waloru wiarygodności. Nadto ich treść, jak również okoliczność wypłaty dotacji, nie była kwestionowana przez strony. Spór w niniejszej sprawie dotyczył natomiast m.in. wykładni postanowień owej umowy i jej załączników, a mianowicie możliwości jej rozwiązania przez powoda pismem z dnia 4 lipca 2011 roku. Jednakże kwestia ta zostanie omówiona w dalszej części uzasadnienia poświęconej rozważaniom prawnym.

Sąd obdarzył walorem wiarygodności również dowód z dokumentu prywatnego w postaci raportu z wizyty monitorującej dla projektów inwestycyjnych przeprowadzonej dnia 28 września 2010 roku (k. 15-19). Raport ten bowiem stanowi odzwierciedlenie przebiegu kontroli, jak również wskazuje spostrzeżenia osób przeprowadzających kontrolę to jest R. K. i P. W.. Sam przebieg kontroli, jak również okoliczności związane z ujawnieniem dokumentów w postaci faktury VAT nr (...), protokołu dostawy i montażu z dnia 16 listopada 2004 roku, pisma sporządzonego przez M. K. i notatki sporządzonej przez W. B. nie był kwestionowany przez stronę pozwaną. Niemniej jednak odmienna była interpretacja owych dokumentów przez każdą ze stron sporu.

Na obdarzenie walorem wiarygodności zasługiwały także zeznania świadków R. K. (k. 111v-112v) oraz P. W. (k.113). Treść zeznań wskazanych świadków korespondowała z treścią protokołu kontroli z dnia 28 września 2010 roku. Ponadto świadkowie ci w sposób rzeczowy opisali przebieg kontroli, jak również okoliczności związane z ujawnieniem spornych dokumentów.

W świetle całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie na obdarzenie walorem wiarygodności zasługiwała także korespondencja mająca miejsce pomiędzy stronami postępowania, a mianowicie pismo z dnia 2 listopada 2010 roku (k. 26-27), pismo dotyczące wyjaśnienia wyników kontroli z dnia 30 listopada 2010 roku (k. 30-32), rozwiązanie umowy (k. 33, jak również dowód doręczenia (k. 34v). Treść owych dokumentów prywatnych nie była kwestionowana przez strony postępowania, zaś stanowi ona odzwierciedlenie stanowisk powódki i pozwanej spółki zajętych w związku z wynikami przeprowadzonej kontroli realizacji Działania.

Kluczowa dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy jest natomiast ocena dowodów w postaci dokumentów prywatnych ujawnionych podczas kontroli z dnia 28 września 2010 roku tj. faktury VAT nr (...) (k. 20), protokołu dostawy i montażu z dnia 16 listopada 2004 roku (k. 22-23), pisma M. K. z dnia 9 listopada 2004 roku (k. 24), notatki sporządzonej przez W. B. (k. 25), jak również faktury VAT nr (...) (k. 21) oraz zeznań świadków: W. B. (k. 125-126), S. C. (k. 126-126v), W. J. (1) (k. 126v-127), A. K. (k. 142-143) oraz M. K. (k. 143v-144) przesłuchanego w charakterze strony pozwanej.

Odnosząc się do faktury VAT nr (...) należy wskazać, że jej treść za wyjątkiem wskazania daty wystawienia i daty sprzedaży, jest identyczna jak treść faktury VAT nr (...). Fakt wystawienia owej faktury w dniu 29 października 2004 roku nie był kwestionowany przez strony. Niemniej jednak w ocenie pozwanej spółki faktura ta była wystawiona przez pomyłkę. Z zeznań M. K. (k. 143v-144) wynika, iż faktura ta nie nie widnieje w systemie pozwanej spółki, jak również z zeznań świadka A. K., pracownika (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, wynika, że faktury tej nie znalazła z księgach spółki. Odnosząc się z kolei do protokołu dostawy i montażu z dnia 16 listopada 2004 roku pozwana wskazuje, iż dotyczył on jedynie elementów wagi suwnicowej, które zostały dostarczone jedynie na próbę, zaś zakup wagi samochodowej nastąpił dopiero w lutym 2005 roku.

Mając na uwadze analizę całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie nie sposób zgodzić się z twierdzeniami pozwanej spółki.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że Sąd obdarzył walorem wiarygodności dokument prywatny w postaci faktury VAT nr (...) wystawionej w dniu 29 października 2004 roku. Z treści owej faktury nie wynika bowiem, aby pozwana spółka odmówiła jej przyjęcia. Brak jest również jakiejkolwiek adnotacji na fakturze odnoszących się do błędnego wystawienia, czy też zaistnienia jakiejkolwiek pomyłki. Ponadto zarówno z treści pisma M. K. (k.24) oraz notatki sporządzonej przez W. B. (k.25) nie wynika aby faktura ta została wystawiona przez pomyłkę. Wręcz przeciwnie w treści notatki W. B. wprost wskazał, że w trakcie rozmowy ustalono, iż dokona się anulowania protokołu odbioru wagi i sporządzi się ponownie protokół częściowego odbioru wagi, tak aby pozwana spółka mogła nieformalnie korzystać z owej wagi. Wprawdzie wskazane powyżej pismo M. K. jak i notatka sporządzona przez W. B. stanowią jedynie dowód z dokumentu prywatnego, jednakże nie stanowi to podstawy odmowy udzielenia im waloru wiarygodności. Zgodnie bowiem z treścią art. 245 k.p.c. dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenia zawarte w tym dokumencie. W takim też znaczeniu Sąd obdarzył walorem wiarygodności owe dowody i poczynił w ich oparciu ustalenia faktyczne.

W ocenie Sądu brak jest jakikolwiek podstaw do uznania, że treść owych dokumentów prywatnych zawiera nieprawdziwe informacje, przy czym podkreślenia wymaga fakt, że strona pozwana nie kwestionowała faktu sporządzenia tych dokumentów prywatnych przez wskazane w ich treści osoby. Ponadto dokonując analizy treści pisma sporządzonego przez M. K. w dniu 9 listopada 2004 roku oraz notatki sporządzonej przez W. B., w kontekście pozostałego materiału dowodowego, w szczególności faktury VAT nr (...), protokołu dostawy i montażu z dnia 16 listopada 2004 roku oraz wymogów otrzymania dotacji (braku uprzedniego zakupu wagi samochodowej) należy stwierdzić, iż dokumenty te wzajemnie ze sobą korespondują. Przebieg zdarzeń odtworzony na podstawie ich treści układa się w logiczną całość i niewątpliwie świadczy o podjęciu przez pozwaną spółkę działań związanych z zakupem wagi samochodowej jeszcze przed podpisaniem umowy dotacji w dniu 5 stycznia 2005 roku.

Z faktury VAT nr (...) wynika bowiem, że zakup wagi samochodowej przez spółkę (...) miał miejsce w dniu 29 października 2004 roku.

Dodatkowo należy wskazać, że również bark owej faktury z dnia 29 października 2004 roku w dokumentach księgowych zarówno sprzedającego, jak i kupującego nie przesądza o braku wystawienia owej faktury, czy też wystawieniu jej przez pomyłkę. Jak słusznie bowiem wskazał pełnomocnik powódki, podatnicy po upływie okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego tj. 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku nie są obowiązani do przechowywania dokumentów sprzedaży.

Podkreślenia wymaga ponadto fakt, że zarówno na fakturze VAT wystawionej w dniu 29 października 2004 roku, jak i fakturze (...) wystawionej w dniu 10 lutego 2005 roku widnieje identyczny nr projektu: H (...). (...). Również protokół dostawy i montażu wskazuje jako nr umowy nr (...). (...). Nadto w treści owego protokołu wskazano, iż gwarancja na wymienione w nim urządzenia rozpoczyna się z dniem podpisania protokołu. W świetle owego zapisu jako nielogiczne, niezgodne z zasadami doświadczenia życiowego i racjonalnego rozumowania jawi się stanowisko pozwanej spółki, zgodnie z którym w 2004 roku u pozwanej zostały zainstalowane jedynie elementy wagi na próbę. W takiej sytuacji zbędne byłoby bowiem udzielanie jakiejkolwiek gwarancji przed podmiot sprzedający.

Oceniając również daty wystawienia poszczególnych dokumentów należy dojść do stwierdzenia, iż faktura VAT nr (...) obejmuje zapłatę kwoty za zakup przez pozwaną spółkę wagi samochodowej. Jako datę sprzedaży wskazano dzień 29 października 2004 roku. Następnie w pierwszej połowie listopada 2004 roku, na skutek przeprowadzenia rozmów pracownikiem spółki (...) postanowiono załatwić kwestię faktury VAT nr (...), zaś W. B. w notatce wprost wskazał na anulowanie sporządzonego protokołu wagi samochodowej i sporządzenie nowego protokołu częściowego jej odbioru.

Odnosząc się do zeznań poszczególnych świadków, będących pracownikami pozwanej, należy stwierdzić, iż w zakresie wskazującym na dokonanie zakupu wagi samochodowej przez pozwaną dopiero w miesiącu lutym 2005 roku, są one sprzeczne z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w toku postępowania.

W szczególności Sąd nie obdarzył walorem wiarygodności zeznań świadka W. B. (k. 125-126) w części dotyczącej okoliczności związanych z odbiorem wagi, a mianowicie faktem, iż waga ta została odebrana dopiero w dniu 10 lutego 2005 roku, jak również że nie było żadnego protokołu odbioru wagi. Zeznania owej treści są sprzeczne z notatką sporządzoną przez świadka w 2004 roku (k. 25), w której świadek wprost wskazał na anulowanie protokołu odbioru wagi, co niewątpliwie wskazuje na fakt istnienia takiego protokołu. W ocenie Sądu za wiarygodną należy uznać treść notatki sporządzonej przez świadka w 2004 roku. Z kolei zeznania z dnia 20 marca 2012 roku zostały złożone przez W. B. na potrzeby niniejszego postępowania. Niemniej jednak należy podkreślić, że zeznania składane w toku postępowania zostały złożone przez świadka po upływie ponad 7 lat od zaistnienia przedmiotowych zdarzeń, w związku z czym spostrzeżenia owego świadka mogły zostać zniekształcone z uwagi na upływ czasu, nadto W. B. mógł już nie pamiętać pewnych informacji, które zostały opisane w notatce i mają de facto istotne znaczenie dla rozstrzygnięcie niniejszej sprawy.

Również zeznania świadka S. C. (k. 126-126v) nie zasługują na obdarzenie walorem wiarygodności. Zeznania wskazanego świadka są nielogiczne i nie znajdują odzwierciedlenia w materiale dowodowym zgromadzonym w toku postępowania. W szczególności twierdzenie o wypożyczeniu elementów wagi na próbę (po okazaniu świadkowi protokołu dostawy k. 22-23) jest nielogiczne. W szczególności za taką oceną zeznań świadka przemawia fakt zawarcia w protokole dostawy i montażu z dnia 16 listopada 2004 roku zapisów dotyczących udzielenia gwarancji. Jak już zostało uprzednio wskazane udzielenie gwarancji na elementy zainstalowane na próbę nie znajduje uzasadnienia w świetle zasad doświadczenia życiowego.

Odnosząc się do zeznań W. J. (2) (k. 126v-127) należy wskazać, że nie wnoszą one istotnych okoliczności dla rozstrzygnięcie niniejszej sprawy. Świadek ten nie uczestniczył w zakupie wagi, zaś jedynie zajmował się koncepcjami. Niemniej jednak twierdzenie świadka jakoby zakup wagi nastąpił dopiero w lutym 2005 roku nie zasługuje na obdarzenie walorem wiarygodności. Nie koresponduje ono bowiem z pozostałym materiałem dowodowym, w szczególności fakturą VAT nr (...), zaś stanowi jedynie powtórzenie stanowiska przez pozwaną spółkę.

Z kolei w zeznań świadka A. K. (k. 142v-143) wynika, że faktura o nr (...) nie została znaleziona w (...) spółki (...). Niemniej jednak świadek nie miała pewności, że tej faktury nie ma, jak również nie potrafiła powiedzieć czy był tylko jeden protokół. Mając na uwadze treść owych zeznań nie można uznać, wbrew twierdzeniu pozwanej spółki, iż faktura z dnia 29 października 2004 roku została wystawiona przez pomyłkę. Jak już wskazano powyżej fakt braku owej faktury w spółce (...) nie świadczy o tym, iż nie doszło do zawarcia umowy sprzedaży wagi samochodowej jeszcze w 2004 roku. Z uwagi na brak stwierdzenia przez A. K., iż sporna faktura nie została wystawiona, jak również brak wiedzy odnośnie ilości protokołów odbioru wagi samochodowej zeznania świadka nie mogą stanowić potwierdzenia stanowiska prezentowanego przez pozwaną spółkę.

Przechodząc do zeznań M. K. (k. 143v-144) należy wskazać, iż nie korespondują one z pozostałym wiarygodnym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie, nadto są nielogiczne i sprzeczne z zasadami racjonalnego rozumowania. W szczególności twierdzenie jakoby w 2004 roku pozwana spółka otrzymała jedynie elementy wagi w celu dostosowania wagi do suwnicy w związku z czym system w spółce (...) niejako automatycznie wydrukował fakturę nie zasługuje na uznanie za wiarygodne. Twierdzenie to stoi bowiem w sprzeczności z treścią obydwu faktur: z dnia 29 października 2004 roku i 10 lutego 2005 roku, na których widnieje tożsama cena towaru. Należy bowiem wskazać, że gdyby miała miejsce sytuacja przedstawiona przez M. K., a mianowicie odebranie przez pozwaną jedynie elementów wagi i automatyczne wydrukowanie przez system faktury, to wówczas cena towaru winna być różna. Nadto o niewiarygodności owych zeznań świadczy także fakt umieszczenia na obydwu fakturach oraz protokole dostawy i montażu tego samego nr projektu tj. H (...). (...).W świetle tej okoliczności wskazanie, że działania podjęte przez pozwaną w 2004 roku dotyczyły zupełnie innego przedmiotu (zamontowania wagi suwnicowej), odrębnego przedsięwzięcia, jawi się jako niewiarygodne.

Ponadto należy także wskazać, że po okazaniu spornej faktury podczas składania zeznań, M. K. nie potrafił odpowiedzieć skąd na okazanej fakturze znalazł się jego podpis i pieczątka.

Reasumując należy wskazać, że zeznania świadków przeprowadzone na wniosek pozwanej spółki, jak również zeznania M. K. nie zasługują na obdarzenie ich walorem wiarygodności. Są one bowiem sprzeczne z dowodami w postaci dokumentów prywatnych sporządzonych w okresie zaistnienia przedmiotowych zdarzeń. Ponadto próba wyjaśnienia przez pozwaną spółkę okoliczności mających na celu zdyskredytowanie dokumentów prywatnych ujawnionych podczas kontroli przeprowadzonej przez powódkę jest nielogiczna i nie znajduje żadnego potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo jako zasadne podlega uwzględnieniu.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do uprawnienia rozwiązania przez powódkę umowy o dotację z dnia 5 stycznia 2005 roku dopiero pismem z dnia 4 lipca 2011 roku.

W tym celu należy dokonać wykładni wszystkich postanowień umowy, jak również jej załączników, bowiem w umowie tej brak jest jednoznacznego zakreślenia terminu, do którego umowa ta mogła zostać rozwiązania, jak również brak jest jednoznacznego terminu zakończenia jej obowiązywania.

Analiza postanowień umowy oraz jej załączników, w szczególności załącznika nr II – warunki ogólne wskazuje, na wyróżnienie w jej treści terminu realizacji Działania – tj. ostatecznie do 28 lutego 2005 roku (art. 2(2) umowy – warunki szczegółowe), terminu w którym Beneficjent zobowiązuje się utrzymać rezultaty Działania tj. okresu 5 lat od zakończenia realizacji (art. 5 (4) umowy – warunki szczegółowe), jak również terminu w którym Beneficjent zobowiązany jest do umożliwienia przeprowadzenia m.in. Jednostce Kontraktującej kontroli tj. okresu 7 lat od daty przekazania płatności ostatecznej dotacji (art. 9(1)(2) umowy – warunki szczegółowe oraz art. 16 (2) – załącznika nr II do umowy – warunki ogólne.

Rozróżnienie w umowie o dotację wymienionych powyżej okresów, przy jednoczesnym braku zawężenia okresu, do upływu którego umowa może być rozwiązana, w żadnym wypadku nie uprawnia do twierdzenia jakoby umowa ta mogła zostać rozwiązania jedynie w okresie realizacji Działania o którym mowa w art. 2(2) warunków szczegółowych. W związku z brakiem literalnego zakreślenia terminu, w ciągu którego umowa mogła zostać rozwiązania, przy jednoczesnym wyróżnieniu 3 różnych okresów, należy odnieść się do celu owych postanowień umownych.

Mając na uwadze powyższe należy uznać, że ograniczenie rozwiązania umowy jedynie do dnia 28 lutego 2005 roku tj. do ostatecznego terminu realizacji Działania czyniłoby zupełnie bezcelowymi zapisy dotyczące możliwości przeprowadzenia kontroli w ciągu 7 lat od daty przekazania płatności. W szczególności interpretacja umowy zaprezentowana przez pozwaną spółkę zniweczyłaby cel wprowadzenia zapisów dotyczących kontroli realizacji Działania przez Beneficjenta. Ponadto wskazanie jako przyczyny rozwiązania umowy m.in. postawienia w stan upadłości, likwidacji czy chociażby zawieszenie działalności przez Beneficjenta, a zatem procesów które de facto związane są z pewnym upływem czasu świadczy również o objęciu postanowieniami umowy dotyczącymi jej rozwiązania także okresu objętego możliwością przeprowadzenia kontroli.

Nadto w art. 16 (2) załącznika nr II do umowy – warunki ogólne postanowiono, iż Beneficjent zobowiązany jest do zezwolenia sprawdzenia prawidłowości realizacji Działania w ciągu 7 lat po przekazaniu płatności końcowej. Użycie terminu „realizacja Działania” w powyższym kontekście niewątpliwie świadczy o nadaniu mu odmiennego znaczenia niż w art. 2(2) warunków szczegółowych. Przeciwna interpretacja postanowień umowy prowadziłaby do wewnętrznej sprzeczności umowy, a wręcz uniemożliwiałaby wykonanie postanowień dotyczących m.in. kontroli. Zawężenie okresu obowiązywania umowy (a w konsekwencji możliwości jej rozwiązania) jedynie do okresu wskazanego w art. 2(2) warunków szczegółowych, obejmującego jedynie pewien etap procesu uzyskania dotacji i wykorzystania pozyskanych środków finansowych, sprzeczny jest z istotą pozyskiwania funduszy unijnych. Podmiot występujący o dotację, po jej uzyskaniu zobowiązuje się do utrzymania rezultatów działania przez pewien czas (art. 5(4) warunków szczegółowych), jak również obowiązany jest do poddania się kontroli mającej na celu sprawdzenie realizacji działania przez oznaczony czas (w realiach niniejszej sprawy przez 7 lat od przekazania płatności ostatecznej dotacji). Konsekwencją powyższych regulacji jest związanie podmiotu otrzymującego dotację do realizacji Działania (w rozumieniu szczerszym niż wskazane w art. 2(2) warunków szczegółowych) w okresie objętym możliwością przeprowadzenia kontroli przez Jednostkę Kontaktującą. Oznacza to, iż we wskazanym okresie strony nadal związane są postanowieniami umowy dotacji.

Reasumując tą część rozważań należy stwierdzić, że możliwość wypowiedzenia umowy o dotację przez Jednostkę Kontraktującą obejmuje również okres, w którym jednostka ta jest uprawniona do przeprowadzenia kontroli prawidłowości realizacji Działania przez Beneficjenta, w konsekwencji czego powódka była uprawniona do rozwiązania przedmiotowej umowy pismem z dnia 4 lipca 2011 roku.

Odnosząc się do rozwiązania przez powódkę umowy o dotację w oparciu o treść art. 12 (2) lit. g załącznika nr II do umowy- warunki ogólne należy stwierdzić, iż analiza całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie przemawia za jej zasadnością.

Zgodnie bowiem z powołaną powyżej regulacją Jednostka Kontraktująca może rozwiązać umowę w trybie natychmiastowym oraz bez obowiązku wypłaty jakiegokolwiek odszkodowania jeżeli Beneficjent złożył fałszywe lub niekompletne oświadczenia w celu uzyskania dotacji. Zgodnie zaś z art. 2(1) umowy – warunków szczegółowych realizacja Działania rozpocznie się w dniu następującym po podpisaniu Umowy przez ostatnią ze stron.

Niewątpliwie z treści notatki sporządzonej przez W. B., jak również treści jego zeznań złożonych podczas rozprawy, pozwana spółka miała świadomość tego, iż chcąc uzyskać przedmiotową dotację - nie mogła ona do czasu podpisania umowy o dotację zawrzeć umowy kupna wagi samochodowej. Tymczasem z materiału dowodowego wynika, iż umowa taka została zawarta przez pozwaną spółkę w 2004 roku, wskutek (...) spółka (...) wystawiła w dniu 29 października 2004 roku fakturę VAT nr (...). Następnie pracownicy pozwanej spółki podjęli działania mające na celu „załatwienie sprawy owej faktury”, zaś jednostce kontrolującej przedstawili fakturę VAT nr (...), różniącą się jedynie datą sprzedaży.

Takie zachowanie pozwanej spółki niewątpliwie stanowi niekompletne oświadczenia, a mianowicie nieujawnienie działań podjętych przez spółkę jeszcze w 2004 roku. Przedłożenie z kolei faktury VAT nr (...) wskazujące na dokonanie zakupu wagi samochodowej w dniu 10 lutego 2005 roku stanowi fałszywe oświadczenie w celu uzyskania dotacji. Dlatego też rozwiązanie umowy przez powódkę pismem z dnia 4 lipca 2011 roku należy uznać za zasadne.

Wysokość zasądzonego świadczenia została ustalona w oparciu o zapis umowy dotacji – art. 9(1)(4) warunków szczegółowych. Na zasądzoną kwotę składa się kwota 46.731,61 zł tj. kwota udzielonej dotacji; 27.209,00 zł – stanowiąca odsetki umowne liczone jak dla przeterminowanych należności podatkowych od kwoty 35.468,45 zł od dnia 29 kwietnia 2005 roku (tj. od dnia następnego po wypłacie kwoty pozwanemu) do dnia 30 września 2011 roku; 8.476,00 zł – stanowiąca odsetki umowne liczone jak dla przeterminowanych należności podatkowych od dnia 4 czerwca 2005 roku (tj. od dnia następnego po wypłacie kwoty pozwanemu) do dnia 30 września 2011 roku.

Na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. Sąd zasądził odsetki ustawowe od kwoty roszczenia głównego tj. kwoty 82.416,61 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Zgodnie z powołanym regulacjami jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Z kolei jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe.

W realiach niniejszej sprawy termin wymagalności zwrotu roszczenia został wskazany w art. 9 (1)(4) warunków szczegółowych i wynosił 14 dni od daty żądania wysuniętego przez Jednostkę Kontaktującą. Mając na uwadze fakt, że pozwana spółka została wezwana do zapłaty pismem z dnia 4 lipca 2011 roku (dręczonym jej w dniu 11 lipca 2011 roku), żądanie zapłaty odsetek od dnia wniesienia pozwu należy uznać za zasadne.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje w oparciu o treść art. 98 § 1 i 2 k.p.c. kształtującym zasadę odpowiedzialności za wynik procesu.

Na zasądzoną od pozwanej na rzecz powódki kwotę 7.738, 00 zł składa się opłata od pozwu w wysokości 4121 zł ustalona w oparciu o art. 13 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, kwota 3.600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego ustalona w oparciu o treść § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 roku, Nr 490) oraz kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa.

Mając na uwadze wskazane powyżej okolicznością Sąd orzekł jak w wyroku.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE