UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 18 marca 2013 roku powodowie I. L. i M. L. wnosili o zasądzenie od pozwanego (...) Zakładu (...) z siedzibą w W. kwot po 50.000 złotych tytułem zadośćuczynień z uwagi na śmierć syna i kwot po 30.000 złotych tytułem stosownych odszkodowań . ( k.2-8)

W odpowiedzi na pozew z dnia 15 kwietnia 2014 roku pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. wnosił o oddalenie powództwa , zasądzenie od każdego z powodów na rzecz pozwanego kosztów procesu , w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych .

Pozwany podniósł, iż wypłacił m.in. na rzecz powodów: I. L. i M. L. kwoty po 15.000 złotych tytułem zadośćuczynień i kwoty te spełniają w ocenie pozwanego swoją kompensacyjną funkcję . ( k.59,59 v.,)

W piśmie procesowym z dnia 9 czerwca 2014 roku pełnomocnik powodów I. L. i M. L. poparł powództwo i wnosił o zasądzenie kwot łącznie po 80.000 złotych na rzecz każdego z powodów od daty wniesienia powództwa do dnia zapłaty . ( k.159-161)

Postanowieniem z dnia 25 czerwca 2014 roku Sąd zawiesił postępowanie w sprawie na podstawie art.174§1 pkt.1 k.p.c. w stosunku do powoda M. L. z uwagi na jego śmierć . ( k.180)

Ostatecznie na rozprawie w dniu 25 czerwca 2014 roku pełnomocnik powodów poparł powództwo w stosunku do powódki I. L. .

Pełnomocnik pozwanego wnosił o oddalenie powództwa .

( dowód : nagranie audio-video z dnia 25 czerwca 2014 roku 00:02:37- 00:02:58 k.176,176v.,179)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 1 marca 2011 roku w P. około godziny 19.30 na ulicy (...) droga K-8 kierujący ciągnikiem siodłowym marki M. o nr rejestracyjnym (...) wraz z naczepą o numerze rejestracyjnym (...) R. W. w wyniku nieprawidłowej obserwacji drogi potrącił pieszego przechodzącego przez wyznaczone oświetlone przejście dla pieszych z lewej strony drogi na prawą P. L. , który w wyniku odniesionych obrażeń ciała doznanych na skutek wypadku zmarł . Sprawca zdarzenia – R. W. został skazany za popełniony czyn w postępowaniu karnym . Zmarły P. L. miał 199 promila alkoholu we krwi oraz 3,02 alkoholu w moczu .

( dowód: odpis skrócony aktu zgonu P. L. , karta statystyczna do karty zgonu, notatka urzędowa z dnia 1 marca 2011 roku , akt oskarżenia k.9,10-17 , zeznania świadka R. W. k.126,126 v., )

Pozwany (...) Zakład (...) dokonał wypłat w związku ze śmiercią P. L. na łączną kwotę 60.601,75 złotych , w tym na rzecz:

- I. L. – 15.000 złotych tytułem zadośćuczynienia ,

- M. L. – 15.000 złotych tytułem zadośćuczynienia ,

- K. L. – 10.000 złotych tytułem zadośćuczynienia ,

- A. L. – 10.000 złotych tytułem zadośćuczynienia ,

- J. D. – 10.601,75 złotych tytułem odszkodowania ( koszty nagrobka, zakupu odzieży żałobnej, koszty pogrzebu , koszty przejazdów )

( okoliczności niesporne , pisma pozwanego o wysokości przyznanych świadczeń k.31, 64 )

W dniu wypadku zmarły P. L. miał 37 lat . Powódka I. L. bardzo przeżyła śmierć syna , zmarły spędzał wolny czas z rodzicami , służył zawsze rodzicom pomocą w pracach domowych , pomagał przy zakupach , remontach domu . P. L. pozostawał we wspólnym gospodarstwie domowym wraz z rodzicami. Rodzice powoda otrzymali zapewnienie od swojego syna , że będzie nimi się opiekował ,,na starość ‘’, pomagał im w funkcjonowaniu w życiu codziennym , znosił opał , rąbał drewno, pomagał przy zakupach . P. L. utrzymywał się z renty w wysokości 525,88 złotych i zasiłku opiekuńczego w kwocie 150 złotych , zaś powodowie – rodzice zmarłego I. L. i M. L. otrzymywali emerytury w łącznej kwocie około 1.600 złotych w skali miesiąca . Zmarły P. L. pracował także dorywczo w piekarni .

( dowód: nagranie audio-video z dnia 6 listopada 2013 roku zeznania świadka J. D. 00:03:27 – 00:12:52 k.93 v.,94,95 , nagranie audio -video z dnia 25 czerwca 2014 roku zeznania powódki I. L. 00:14:53- 00:18:05 k.177 v.,179, odpis decyzji rentowej z dnia 3 marca 2009 roku k. 27-28 ,)

I. L. była związana z synem i bardzo przeżyła jego śmierć , była na miejscu wypadku i dokonywała identyfikacji zwłok . Konsekwencje śmierci syna odczuwa do dnia dzisiejszego , często odwiedza grób syna . Po śmierci syna leczyła się psychiatrycznie i psychologicznie .

( dowód: nagranie audio-video z dnia 25 czerwca 2014 roku zeznania powódki 00:18:05 -00:21:23 k.177 v., 179,)

W wyniku tragicznej śmierci syna powódka I. L. doświadczyła urazu psychicznego , który wiązał się i wiąże nadal z przeżywaniem poczucia głębokiej straty , krzywdy, niesprawiedliwości, smutku , żalu , opuszczenia , osamotnienia, lęku . U powódki wystąpiły zaburzenia stresowe pourazowe .

Okoliczności te spowodowały załamanie i następnie trwałe osłabienie mechanizmów obronnych psychiki powódki . Pomimo upływu czasu powódka nie odzyskała równowagi wewnętrznej , w dalszym ciągu doświadcza głębokiego cierpienia oraz niezdolności do przeżywania radości i zadowolenia z życia . Ma także stany lękowe, będące konsekwencją obecności na miejscu wypadku . Powódka doznała trwałego uszczerbku na zdrowiu , który oceniono na 5 % . Objawy lękowo-depresyjne na podłożu przebytych zaburzeń stresowych pourazowych są wskazaniem do konsultacji i ewentualnego leczenia psychiatrycznego .

( dowód: opinia pisemna biegłego z zakresu psychologii mgr M. P. k. 141-142 , ustna opinia uzupełniająca biegłej z zakresu psychologii mgr M. P. 00:03:45- 00:11:03 k.176 v.,177, 179)

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie wyżej wskazanych dowodów .

Dokonując powyższych ustaleń faktycznych Sąd oparł się na dowodach w postaci zeznań powódki : I. L. i świadków : J. D., R. W. , a także pisemnej i ustnej opinii biegłego mgr M. P. i dokumentach znajdujących się w niniejszych aktach , w tym decyzji pozwanego w sprawie przyznania i odmowy przyznania zadośćuczynienia i stosownego odszkodowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie .

Podstawę prawną powództwa w zakresie żądania zasądzenia kwoty zadośćuczynienia stanowi art. 446 § 4 k.c. Na podstawie powyższego przepisu kompensacie podlega doznana krzywda, a więc w szczególności cierpienie, ból i poczucie osamotnienia po śmierci najbliższego członka rodziny. Śmierć osoby bliskiej stanowi zwykle wielki wstrząs dla rodziny, a cierpienia psychiczne, jakie się z tym wiążą, mogą przybierać ogromny wymiar, tym większy, im mocniejsza była więź emocjonalna łącząca zmarłego z jego najbliższymi.

Ustalenie wysokości zadośćuczynienia powinno zostać natomiast dokonane z uwzględnieniem wszelkich okoliczności mających wpływ na rozmiar doznanej krzywdy oraz to, że zadośćuczynienie ma przede wszystkim charakter kompensacyjny i tym samym jego wysokość winna przedstawiać jakąś odczuwalną wartość- ( por. przykładowo wyrok SN z dnia 12 kwietnia 1972 roku, II CR 57/72, OSNCP 1972, z. 10, poz. 183 oraz wyrok SN z dnia 24 czerwca 1965 roku, I PR 203/65, OSPIKA 1966, poz. 92).

Śmierć P. L. spowodowała wystąpienie u powódki I. L. naturalnej reakcji żałoby. W wyniku śmierci doznała ona bólu i cierpienia.

W wyniku tragicznej śmierci syna powódka doświadczyła urazu psychicznego , który wiązał się i wiąże nadal z przeżywaniem poczucia głębokiej straty , krzywdy, niesprawiedliwości, smutku , żalu , opuszczenia , osamotnienia, lęku . U powódki wystąpiły zaburzenia stresowe pourazowe .

Mając powyższe na uwadze, kierując się opisanymi powyżej dyrektywami, Sąd uznał, iż zasadnym jest zasądzenie na rzecz powódki żądanej kwoty 50.000 złotych tytułem zadośćuczynienia .

Powódka była silnie emocjonalnie związana ze zmarłym. Do chwili obecnej odczuwa osamotnienie po jego śmierci, dlatego też Sąd zasądził tytułem zadośćuczynienia na rzecz powódki w/w kwotę.

Rozważając zasadność powództwa w zakresie żądania zasądzenia odszkodowania Sąd miał na uwadze normę art. 446 § 3 k.c. Zgodnie z powyższym przepisem sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego stosowne odszkodowanie, jeżeli wskutek jego śmierci nastąpiło znaczne pogorszenie ich sytuacji życiowej. Zgodnie z panującym zapatrywaniem doktryny i orzecznictwa odszkodowanie z art. 446 § 3 k.c. obejmuje szeroko rozumianą szkodę majątkową, nie obejmuje natomiast szkody o charakterze niemajątkowym (por. A. S. „Odszkodowanie za szkodę majątkową”, Oficyna (...), B. 1998, s. 181-190, A. S. „Wynagrodzenie szkody powstałej wskutek śmierci osoby bliskiej”, Oficyna (...), B. 2000, s. 137-166, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 26 października 1970 r. III PZP 22/70, opub. OSNC z 1971 r., nr 7-8, poz. 120). W obecnym stanie prawnym nie ulega wątpliwości, iż odszkodowanie określone w powyższym przepisie nie może być przyznane za same tylko cierpienia moralne doznane z powodu śmierci osoby najbliższej, a zatem jest ono zależne od istnienia szkody o charakterze majątkowym. Przepis art. 446 § 3 k.c. mówi bowiem o odszkodowaniu. Celem zaś odszkodowania jest naprawienie szkody majątkowej (art. 361 § 2 k.c.) Przez szkodę należy rozumieć jedynie uszczerbek majątkowy, jakiego doznaje poszkodowany na mieniu bądź na osobie, jeżeli łączy się z konsekwencjami natury majątkowej. Ustawodawca nie posługuje się natomiast w powyższym przepisie pojęciem krzywdy jako oznaczenia szkody o charakterze niemajątkowym rodzącym roszczenie o zadośćuczynienie. Art. 446 § 3 k.c. przewiduje szczególny rodzaj odszkodowania. Swoistość jego polega na tym, że dotyczy on szeroko pojętej szkody majątkowej, a więc wynagrodzenia różnych szkód o charakterze materialnym, częstokroć nieuchwytnych bądź trudnych do obliczenia, jakie wywołuje zazwyczaj śmierć najbliższego członka rodziny, a których nie można wynagrodzić na podstawie art. 446 § 1 i 2 k.c. Na określenie tych szkód ustawodawca posługuje się szerokim pojęciem znacznego pogorszenia sytuacji życiowej. Pogorszenie to może jednakże uzasadniać przyznanie odszkodowania tylko wówczas, gdy powoduje reperkusje majątkowe w sytuacji życiowej uprawnionego, a nie polega wyłącznie na jego cierpieniach moralnych. Przepis ten nie przewiduje bowiem możliwości złagodzenia czy zmniejszenia bólu po stracie najbliższego członka rodziny, gdyż takie roszczenie statuuje norma art. 446 § 4 k.c.

W ocenie Sądu żądanie zasądzenia na rzecz powódki stosownego odszkodowania zasługuje na uwzględnienie. Wskutek śmierci P. L. doszło do pogorszenia sytuacji życiowej powódki i to w sposób znaczący. Zmarły służył zawsze rodzicom pomocą w pracach domowych , pomagał przy zakupach , remontach domu . P. L. pozostawał we wspólnym gospodarstwie domowym wraz z rodzicami. Rodzice powoda otrzymali zapewnienie od swojego syna , że będzie nimi się opiekował ,,na starość ‘’, pomagał im w funkcjonowaniu w życiu codziennym , znosił opał , rąbał drewno, pomagał przy zakupach . P. L. utrzymywał się z renty w wysokości 525,88 złotych i zasiłku opiekuńczego w kwocie 150 złotych , zaś powodowie otrzymywali emerytury w łącznej kwocie około 1.600 złotych w skali miesiąca . Dochody zmarłego wspierały też budżet rodzinny , gdyż oprócz renty zmarły pracował także dorywczo w piekarni . Powódka utraciła pomoc syna przy pracach domowych , przy zakupach , remontach domu , a także pomoc materialną .

Mając powyższe na uwadze, Sąd zasądził na rzecz powódki I. L. kwotę 30.000 złotych tytułem stosownego odszkodowania. W ocenie Sądu powyższa kwota będzie stanowić realnie odczuwalne przysporzenie, pomoże powódce przystosować się do nowych realiów życia, a zarazem złagodzi nieodwracalność tragicznych przeżyć, ich natężenie i świadomość utraty więzi emocjonalnej z najbliższą osobą, wpłynie na zdolność powódki do adaptacji do nowych warunków życia oraz stworzy lepsze rokowania co do jej perspektyw życiowych, pozwoli na chociażby pokrycie wydatków związanych z remontem domu , które aktualnie w całości zmuszona jest pokrywać powódka .

O odsetkach od zasądzonego zadośćuczynienia i stosownego odszkodowania Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c., i art.455 k.c. zasądzając odsetki ustawowe zgodnie z żądaniem od daty wniesienia powództwa , tj. od dnia 18 marca 2013 roku do dnia zapłaty .

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w związku z art. 98 k.p.c. Sąd nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim kwotę 4.000 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych ( tytułem opłaty sądowej od uwzględnionego powództwa – 4.000 zł) .

W ramach zwrotu kosztów procesu Sąd orzekł stosując zasadę odpowiedzialności za wynik postępowania na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z przepisami § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz. U. Nr 163 poz. 1349 z późn. zm.) i zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 3.600 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego .