UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 22.01.2014 r., wniesionym w elektronicznym postępowaniu upominawczym, strona powodowa Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniosła o zasądzenie od pozwanego P. K. kwoty 1.145,96 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów procesu według norm

W uzasadnieniu wskazała, iż przysługuje jej wierzytelność o zapłatę składki ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych w stosunku do pozwanego, wynikająca z umowy ubezpieczenia OC zawartej na okres od 28 stycznia 2013 r. do 27 stycznia 2014 r. Podniosła przy tym, że zawarcie tej umowy nastąpiło w trybie art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowizkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (zwanej dalej ustawą) tj. wskutek nie złożenia w ustawowym terminie wypowiedzenia umowy ubezpieczenia OC zawartej na okres poprzedni, tj. od 28 stycznia 2012 r. do 27 stycznia 2013 r. Wskazała, iż w skład dochodzonej pozwem kwoty wchodziły: składka na ubezpieczenie 1.036 zł oraz skapitalizowane odsetki od tej kwoty naliczone od dnia następnego po dniu wymagalności składki (30 marca 2013 r.) do dnia poprzedzającego wniesienie pozwu (109,96 zł).

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu według norm.

Zarzucił, że pismem z dnia 25 stycznia 2013 r. nadanym pocztą w dniu 26 stycznia
2013 r. wypowiedział umowę ubezpieczenia zawartą na okres do dnia 27 stycznia 2013 r. Zarzucił, że powód nie wykazał, iż to wypowiedzenie otrzymał później niż w dniu 27 stycznia 2013 r. Ponadto zarzucił, że wbrew obowiązkowi nałożonemu przepisem art. 28 ust. 1 ustawy, powód nie przesłał na adres pozwanego dokumentu ubezpieczenia potwierdzającego „przedłużenie umowy“. Podniósł też, że w spornym okresie zawarł umowę ubezpieczenia z innym ubezpieczycielem. Nadto podał, że do 30 lat posiada prawo jazdy i należy mu się maksymalna zniżka z tytułu bezszkodowego przebiegu ubezpieczenia, których to okoliczności pozwany nie uwzględnił formułując zakres roszczenia. Pozwany wniósł o zobowiązanie strony powodowej do przedłożenia informacji o wysokości składki, jaką pozwany musiałby zapłacić.

Strona powodowa w piśmie z dnia 25 września 2014 r. podtrzymała żądanie pozwu, podniosła, iż podmiotem rejestrującym wszystkie umowy ubezpieczenia jest Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, który zarejestrował umowę ubezpieczenia stanowiącą źródło wierzytelności dochodzonej pozwem. Ponadto zauważyła, że wypowiedzenie powinno dotrzeć do strony powodowej najpóźniej w dniu 26 stycznia 2013 r. Wskazała, że do tego wypowiedzenia zastosowanie znajdują przepisy ww. ustawy w brzmieniu sprzed jej nowelizacji z dnia 11 lutego 2012 r., stąd nie znajduje zastosowania wprowadzony nowelizacją przepis
art. 18 ust. 3 ustawy przewidujący, iż do złożenia wypowiedzenia wystarczające jest nadanie pisma w placówce pocztowej. Skoro zaś pozwany nadał przesyłkę w dniu 26 stycznia 2013 r., nie było możliwe dostarczenie jej stronie powodowej jeszcze w tym samym dniu, skoro średni czas doręczania przesyłek przez Pocztę Polską to D+1 czyli dzień po dacie nadania. Strona powodowa podniosła, że wysłała do pozwanego polisę za sporny okres i dysponuje potwierdzeniem nadania polisy. Nadto podała, że pisma pozwanego z dnia 25 stycznia 2013 r. nie można traktować jako wypowiedzenie nowej umowy zawartej na okres od 28 stycznia 2013 do 27 stycznia 2014 r., albowiem pozwany fomułując to pismo był pewien co do tego, że składa w terminie wypowiedzenie umowy zawartej na okres od 28 stycznia 2012 do 27 stycznia 2013 r.

Pozwany na rozprawie w dniu 30 września 2014 r. podniósł, iż strona powodowa nie potwierdziła zawarcia spornej umowy, co wywołało u niego szkodę w posatci poniesienia skłądek ubezpieczenia OC u innego ubezpieczyciela w spornym okresie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W okresie od dnia 28 stycznia 2012 r. do 27 stycznia 2013 r. pozwany na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego potwierdzonej polisą nr (...) był ubezpieczony w zakresie za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdu C. (...) o nr rej. (...)

bezsporne

W dniu 26 stycznia 2013 r. pozwany nadał przesyłkę poleconą z pismem datowanym na dzień 25 stycznia 2013 r. W piśmie tym zawarte było wypowiedzenie umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych potwierdzonej polisą nr (...).

bezsporne

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie jako niewykazane co do wysokości.

Przy bezspornym stanie faktycznym co do faktu związania stron umową obowiązkowego ubezpiczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za poprzedni okres, rozstrzygnięcie sporu wymagało rozważenia kwestii terminowości złożenia przez ubezpieczonego oświadczenia o wypowiedzeniu tejże umowy, związania stron nową umową na kolejny okres 1 roku oraz wysokości świadczenia pieniężnego ubezpieczonego wynikającego z nowo zawartej umowy.

Zdaniem Sądu, wbrew stanowisku pozwanego, to na pozwanym spoczywał wynikający z art. 6 k.c. ciężar wykazania zachowania terminu doręczenia stronie powodowej pisma z wypowiedzeniem poprzednio zawartej umowy. Pozwany bowiem z faktu doręczenia stronie pozwanej pisma wywodził skutek dla siebie korzystny, tj. zwolnienie z obowiązku uiszczania składki za kolejny okres wobec niedojścia do nawiązania nowej umowy ubezpieczenia.

Podkreślenia wymaga, iż kwestię zachowania terminu do złożenia pisma z wypowiedzeniem umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych rozstrzygały przepisy obowiązujące w dacie zawarcia umowy, tj. w dniu 28 stycznia 2012 r. Nie obowiązywał jeszcze wówczas przepis art. 18 ust. 3 w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą z dnia 19 sierpnia 2011 r. (Dz. U. z 2011 r. Nr 205 poz. 1210),
iż w przypadku nadania oświadczenia o wypowiedzeniu umowy ubezpieczenia obowiązkowego przesyłką listowną, za chwilę jego złożenia uważa się datę nadania oświadczenia w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego. Wobec powyżsego, do oceny, czy pozwany zachował termin do złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu, zastosowanie znajduje nie art. 18 ust. 3 ustawy lecz art. 61 § 1 k.c., wyznaczający ogólne zasady ustalania momentu złożenia oświadczenia woli. O. woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Zaletą konstrukcji przyjętej w art. 61 k.c. jest to, że chwila dotarcia oświadczenia do adresata jest stosunkowo łatwo uchwytna. W przypadku tradycyjnej korespondencji pocztowej możliwe jest np. nadanie przesyłki poleconej za zwrotnym poświadczeniem odbioru, której odbiór jest kwitowany podpisem ze wskazaniem daty doręczenia. Pozwany jednakże nie skorzystał z formy przesyłki poleconej za zwrotnym potwierdzeniem odbioru, wybierając formę przesyłki poleconej, przy której udowodnienie faktu doręczenia w postępowaniu cywilnym jest dowodowo trudniejsze. Należy podkreślić, że ograniczenie się do dowodu z potwierdzenia nadania przesyłki poleconej oraz powołanie się na treść art. 6 k.c. i przedstawienie niesłusznego poglądu co do ciężaru dowodu spornej okoliczności daty doręczenia – nie było wystarczające dla wykazania, jakoby pozwany zachował termin do złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu poprzedniej umowy, co miałoby zapobiec powstaniu skutku nawiązania nowej umowy o ochronę ubezpieczeniową na kolejny okres.

Wobec powyższego należało przyjąć, iż zgodnie z art. 28 ust. 1 powołanej ustawy, doszło do zawarcia z mocy ustawy kolejnej umowy ubezpieczenia na dalszy czas 1 roku. Podkreślić trzeba, że oświadczenia o wypowiedzeniu poprzedniej umowy nie można traktować jako wypowiedzenia nowej umowy. Słusznie strona powodowa podnosiła, iż formułując treść pisma nadanego pocztą w dniu 26 stycznia 2013 r., pozwany działał w błędnym przekonaniu o zachowaniu terminu do wypowiedzenia dawnej umowy. Sformułowaniu oświadczenia towarzyszył zatem zamiar wypowiedzenia umowy zawartej na okres od 28 stycznia 2012 do 27 stycznia 2013 r., nie zaś zamiar wypowiedzenia nowej umowy.

O ile jednak skutki niezachowania terminu do wypowiedzenia podlegały ocenie według treści przepisów ustawy obowiązujących przed dniem 11 lutego 2012 r., o tyle ustalenie zakresu obowiązków stron w ramach nowo zawartej umowy musiało przbiegać w oparciu o przepisy w brzmieniu po nowelizacji. Ubezpieczyciel powinien zatem potwierdzić obowiązywanie nowej umowy dokumentem ubezpieczenia w terminie 14 dni od jej zawarcia (art. 28 ust. 1 a). Niewypełnienie tego obowiązku nie oznaczało jednak, iż nowa umowa nie wiązała stron, lecz co najwyżej mogło być oceniane jako nienależyte wykonanie zobowiązania będące źródłem odpowiedzialności kontraktowej. Pozwany zaprzeczył, jakoby otrzymał nową polisę, zaś strona powodowa nie wykazała w ramach procesowych terminów koncentracji materiału dowodowego faktu takiego doręczenia. Słusznie podnosił zatem pozwany, że wskutek tego zaniechania strony powodowej powstała po jego stronie szkoda w postaci poniesienia składki z tytułu zawarcia umowy u innego ubezpieczyciela. Należy jednakże stwierdzić, że pozwany nie dokonywał uprzednio potrącenia swojej wierzytelności odszkodowawczej z wierzytelnością dochodzoną pozwem, zaś reprezentowany w toku procesu przez profesjonalnego pełnomocnika nie zgłosił zarzutu potrącenia konkretnej kwoty z tego tytułu. Stąd okoliczność ta pozostała obojętna dla rozstrzygnięcia.

Natomiast zasługiwał na uwzględnienie zarzut naliczenia zawyżonej składki. Pozwany bowiem podniósł, iż wyliczając należną składkę, strona powodowa nie uwzględniła przysługujących mu zniżek z tytułu bezszkodowego okresu ubezpieczenia. Wprawdzie takie przeliczenie powinno nastąpić na wniosek ubezpieczonego, jednakże ustawa nie ogranicza prawa zgłoszenia takiego wniosku jakimkolwiek terminem. Stąd należało przyjąć, iż pozwany w toku procesu wniósł o przeliczenie składki stosownie do podawanych przezeń okoliczności wpływających na wysokość zniżki. Kluczowe jest przy tym milczenie strony pozwanej odnośnie tych okoliczności, które zostało potraktowane z jednej strony jako ich przyznanie a z drugiej jako bierność – albowiem zgłoszenie takiego zarzutu przez pozwanego wymagało procesowego działania strony powodowej w postaci przedstawienia sposobu wyliczenia żądanej składki za sporny okres jak też ponownego przeliczenia składki stosownie do zarzutu nieuwzględnienia przysługujących pozwanemu zniżek. Istotne jest przy tym również niepowiadomienie pozwanego niemal do końca spornego okresu ubezpieczenia o wysokości składki. Ponieważ na skutek zarzutów pozwanego wysokość ta stała się wątpliwa a strona powodowa nie sprostała wypływającym z art. 6 k.c. obowiązkom wykazania wysokości zgłaszanego roszczenia, podlegało ono oddaleniu w całości jako nie wykazane co do wysokości.

Stąd orzeczono jak w sentencji, opierając orzeczenie o kosztach postępowania na treści art. 98 ust. 1 i 2 k.p.c.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE