WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 marca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Grażyna Załęska-Bartkowiak
Protokolant:	starszy sekretarz sądowy Beata Ossowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 marca 2015 r. w O.

sprawy z odwołania J. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania J. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 15.09.2014r. znak (...)

orzeka:

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje J. B. prawo do emerytury, począwszy od dnia 01.08.2014r.;

2.  stwierdza brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 15.09.2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. odmówił J. B. prawa do emerytury.

J. B. wniósł odwołanie od tej decyzji. Podniósł, że spełnił wszystkie warunki do uzyskania prawa do emerytury.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Wskazał, że J. B. nie spełnia warunków do przyznania wcześniejszej emerytury, o których mowa w art.184 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, gdyż pomimo osiągnięcia wymaganego wieku emerytalnego 60 lat i legitymowania się ponad 25-letnim ogólnym stażem pracy, nie posiada wymaganego 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach.

Przy czym po przeprowadzeniu postępowania dowodowego pełnomocnik ZUS pozostawił rozstrzygnięcie do uznania Sądu.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

W dniu 20.08.2014r. J. B. złożył w Oddziale ZUS wniosek o wcześniejszą emeryturę z tytułu pracy w warunkach szczególnych. Po rozpoznaniu tego wniosku ZUS uznał, że J. B. osiągnął wymagany wiek emerytalny 60 lat, na dzień 01.01.1999r. legitymuje się on łącznym stażem pracy 25 lat, 8 miesięcy i 29 dni okresów składkowych i nieskładkowych. Jednakże ZUS nie uznał żadnego okresu pracy w szczególnych warunkach.

J. B. urodził się dnia (...)zatem podstawą ubiegania się przez niego o prawo do emerytury jest art.184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń (tekst jedn. Dz. U. z 2013r., poz.1440 ze zm.) w zw. z §4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.). Zgodnie z tymi przepisami prawo do emerytury przysługuje ubezpieczonemu urodzonemu po 31.12.1948r., jeżeli:

- osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn,

- nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego lub złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE, za pośrednictwem Zakładu na dochody budżetu państwa,

- w dniu 01.01.1999r. udowodnił 25-letni okres składkowy i nieskładkowy, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W przedmiotowej sprawie spór sprowadzał się do rozstrzygnięcia, czy odwołujący zgromadził 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Na okoliczność pracy w szczególnych warunkach w Państwowym Ośrodku (...) w K. J. B. złożył do ZUS świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 15.10.1993r., z którego wynika, iż w okresie od dnia 01.01.1974r. do dnia 30.06.1992r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace ślusarza-spawacza przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym i gazowym na stanowisku spawacza określonym w wykazie B dział XIII poz. 12 pkt 1, 2, 3 stanowiącym załącznik nr 1 do zarządzenia nr 55 Ministra Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 14.07.1983r. (Dz. Urz. MRiGŻ z 1983r. nr 3 poz. 7).

ZUS nie zaliczył tego okresu J. B. do pracy wykonywanej w szczególnych warunkach z uwagi na to, że w w/w świadectwie nie został określony charakter pracy ściśle według wykazu, działu i pozycji w/w rozporządzenia. Ponadto z powodu powołania się w świadectwie na nieaktualne zarządzenie resortowe.

Odwołujący złożył także do ZUS świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach wystawione przez archiwum, lecz tego świadectwa ZUS też nie uznał, stwierdzając, że jedynie pracodawca lub jego następca prawny może takie świadectwo wystawić.

Na okoliczność charakteru pracy odwołującego w spornym okresie Sąd dopuścił dowód z dokumentów znajdujących się w aktach osobowych oraz z zeznań świadków K. A. (k.31-31v), J. G. (k.31v) i R. K. (k.31v).

Z zeznań świadków wynika, że J. B. po przyjęciu się do (...) w K., pracował jako spawacz. Został skierowany na kurs spawacza, przy czym nie podchodził do egzaminu, gdyż w tym czasie został powołany do wojska. Do pracy spawacza przyuczał pracowników brygadzista. (...) w K. wykonywał kooperację dla Zakładów (...) w W. i ramach tego w (...) były spawane części do koparek. Odwołujący wykonywał jedynie prace spawalnicze oraz cięcie palnikami. Odwołujący pracował wraz z innymi kilkunastoma spawaczami na wydzielonej dla nich spawalni na hali. Na tej hali nie wykonywano żadnych prac ślusarskich. Z ich zeznań wynika, że mieli płacony dodatek za prace w warunkach szkodliwych. Ponadto z ich zeznań wynika, że pracodawca nie przywiązywał szczególnej uwagi do nazewnictwa stanowisk pracy i dlatego w aktach osobowych znajdują się dokumenty, gdzie odwołujący określany jest jako „ślusarz”, choć nigdy takiej pracy nie wykonywał. Zdaniem odwołującego było to wynikiem tego, że takie miał wykształcenie, gdy przyjmował się do (...).

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków. Świadkowie są osobami, które pracowały z odwołującym w tym samym okresie. Świadkowie K. A. i R. K. pracowali jako spawacze. Świadkowie analogicznie jak odwołujący mieli określone stanowisko jako ślusarz-spawacz i z tego powodu ZUS odmówił im także przyznania prawa do emerytury w oparciu o art.184 w/w ustawy. K. A. odwołał się od tej decyzji i w sprawie IIIU 188/11 Sąd Okręgowy w Ostrołęce przyznał mu prawo do emerytury. Sprawa R. K. toczyła się przed Sądem Okręgowym w Ostrołęce pod sygn. akt IIIU 85/14 i także Sąd przyznał mu prawo do emerytury. Wyroki te uprawomocniły się. Natomiast świadek J. G. był przełożonym odwołującego. Zatem świadkowie doskonale znali specyfikę pracy odwołującego w spornym okresie.

Sąd miał także na uwadze, że odwołujący został skierowany na kurs spawalniczy razem z R. K.. Jak wynika z akt IIIU 85/14 – R. K. zdał egzamin weryfikacyjny dnia 22.05.1974r. J. B. nie przystąpił do tego egzaminu, gdyż w okresie od dnia 26.04.1974r. do dnia 15.04.1976r. odbywał zasadniczą służbę wojskową. Po powrocie z wojska ponownie pracował jako spawacz, mimo że nie miał uprawnień. Dopiero gdy w 1981r. uczestniczył w kursie na spawanie gazowe – wyszło na jaw, że nie ma on uprawnień do spawania elektrycznego. Dlatego od razu przystąpił dnia 26.10.1981r. do egzaminu sprawdzającego ze spawania elektrycznego. Ta okoliczność utwierdza w przekonaniu, że pracodawca nie egzekwował od pracowników wykonujących pracę spawacza, aby posiadali uprawnienia spawalnicze.

Zeznania świadków znajdują także potwierdzenie w dokumentach znajdujących się w aktach osobowych.

Z umowy o pracę wynika, że od dnia 10.08.1973r. J. B. został przyjęty do pracy na stanowisko, które określono jako „ślusarz”. Natomiast od 1981r. do końca zatrudnienia jest on określany jako spawacz. Z zachowanych od 1980r. kart wynagrodzeń wynika, że otrzymywał on dodatek za pracę w warunkach szkodliwych. Natomiast na karcie wynagrodzeń z 1982r. widnieje zapis, że od dnia 10.08.1973r. odwołujący pracuje na Wydziale Produkcji jako spawacz.

W oparciu o powyższe dowody, Sąd uznał, że J. B.od dnia 10.08.1973r. pracował przy spawaniu i cięciu elektrycznym i gazowym. W przekonaniu Sądu ówczesny pracodawca odwołującego nie przywiązywał wagi do nazewnictwa stanowisk pracy swych pracowników. Taki wniosek płynie nie tylko z materiału dowodowego zgromadzonego w tej sprawie, ale również wynika ze sprawy IIIU 188/11 i IIIU 85/14. Zakład ten miał kooperację z Zakładami (...)i prace związane z tą kooperacją polegały w szczególności na spawaniu. Pracodawca był zainteresowany pozyskiwaniem spawaczy. Dlatego zatrudniał nie tylko osoby mające już uprawnienia spawalnicze, ale także zatrudniał osoby bez takich uprawnień i organizował pracownikom kursy, aby pozyskali umiejętność i uprawnienia spawalnicze. Logika wskazuje na to, że skoro pracodawca posłał odwołującego na kurs spawalniczy – to po to, aby z jego umiejętności skorzystać jak najszybciej. Sąd uznał, że z materiału dowodowego wynika, że przez cały okres zatrudnienia J. B.stale i w pełnym wymiarze czasu pracy zajmował się spawaniem elektrycznym i gazowym oraz cięciem elektrycznym.

Wobec powyższego odwołujący w tym postępowaniu wykazał okres pracy w szczególnych warunkach od dnia 10.08.1973r. do dnia 30.06.1992r. Okres ten wynosi 18 lat, 9 miesięcy i 20 dni. Jest to stanowisko wyszczególnione w wykazie A dziale XIV poz. 12 powoływanego na wstępie rozporządzenia. z utrwalonym w tym zakresie orzecznictwem. Zgodnie z utrwalonym w tym zakresie orzecznictwem, Sąd zaliczył do tego okresu także okres odbywania zasadniczej służby wojskowej. Przy czym Sąd wyłączył okres, gdy odwołujący po zakończeniu służby wojskowej nie powrócił jeszcze do pracy oraz okres urlopu bezpłatnego.

Z tych względów Sąd uznał, że J. B.spełnił wszystkie przesłanki do uzyskania prawa do emerytury w oparciu o art.184 powoływanej na wstępie ustawy i przyznał mu prawo do emerytury począwszy od dnia 01.08.2014r. stosownie do treści art.129 ust.1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS, albowiem wniosek o emeryturę został złożony dnia 20.08.2014r., a 60 lat odwołujący ukończył (...).

Mając to na uwadze, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję na mocy art.477 ¹⁴§2 k.p.c.

Stosownie do treści art.118 ust.1 a w/w ustawy – Sąd, orzekając o prawie do emerytury, ma obowiązek stwierdzenia, czy organ rentowy ponosi lub nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji i przyznanie tego prawa na etapie postępowania administracyjnego. Sąd uznał, że w przedmiotowej sprawie ZUS nie ponosi takiej odpowiedzialności, z uwagi na wadliwość zapisów w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 15.10.1993r., przedłożonym przez ubezpieczonego. Ocena, czy odwołującemu należy zaliczyć do pracy w szczególnych warunkach sporny okres wymagała przeprowadzenia szerszego postępowania dowodowego, co możliwe było dopiero przed Sądem po zapoznaniu się z zawartością akt osobowych odwołującego się.

Wobec powyższego w tym zakresie Sąd orzekł na mocy art.118 ust.1 a w/w ustawy.