Sygn. akt VIII Ca 211/15
Dnia 15 kwietnia 2015 r.
Sąd Okręgowy w Toruniu VIII Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSO Włodzimierz Jasiński (spr.)
Sędziowie: SSO Rafał Krawczyk , SSO Hanna Matuszewska
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 15 kwietnia 2015 r.
sprawy z wniosku (...) w (...)
z udziałem W. K. , K. K. , Banku (...) w T. ,(...)w M.
o wpis hipoteki przymusowej
na skutek apelacji wnioskodawcy
od postanowienia Sądu Rejonowego w Brodnicy IX Zamiejscowego Wydziału Ksiąg Wieczystych w Golubiu Dobrzyniu
z dnia 13 stycznia 2015 roku
sygn. akt Dz. Kw 2491/14
Kw nr (...)
p o s t a n a w i a :
oddalić apelację.
Postanowieniem z dnia 13 stycznia 2015 roku oddalony został wniosek o wpis hipoteki przymusowej do kwoty 53.537,50 zł z jakim wystąpił (...)w celu zabezpieczenia ewentualnych roszczeń Skarbu Państwa w kwocie 20.000 zł z tytułu grożącej dłużnikowi grzywny oraz roszczeń odszkodowawczych przysługujących (...) S.A. (...) w T. w kwocie 29.237,50 zł i (...) M. w kwocie 4.300 zł.
Podstawą wniosku były postanowienie (...)w T. z dnia 31 października 2014 roku wydane w sprawie V.Ds 2/14.
Oddalając przedmiotowy wniosek Sąd Rejonowy wskazał ,że w istocie wniosek prokuratora dotyczy trzech odrębnych zabezpieczeń , które mogą być dochodzone w trzech niezalenych postepowaniach o wpis hipoteki a nie jedną hipoteką przymusową czy nawet hipoteką łączną. Sąd Rejonowy oceniając dalej wniosek wskazał ,że po stronie wnoszącego brak jest jego zdaniem legitymacji czynnej wobec pokrzywdzonych osób trzecich. Sąd Rejonowy zauważył również , iż postanowienie prokuratora dołączone do wniosku nie zawiera wzmianki o wykonalności , która stanowi podstawę materialna uwzględnienia żądanego wpisu.
Podstawą oddalenia wniosku był wskazany przez Sąd Rejonowy przepis art. 626 9 k.p.c.
W apelacji wnioskodawcy zaskarżającej wpis w całości zarzucono naruszenie przepisów prawa procesowego poprzez niezastosowanie art. 130 1 § 1 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., art. 7 k.p.c. oraz błędną wykładnię przepisu art. 626 9 k.p.c. polegająca na przyjęciu , iż braki formalne wniosku stanowią przeszkodę do dokonania wpisu i wskazując na powyższe uchybienia apelacja wniosła o uwzględnienie wniosku w całości lub uchylenie postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego jej rozpoznania.
Sąd Okręgowy zważył co następuje :
Apelacja nie jest zasadna.
W sprawie nie było sporne , iż podstawą żądanego w niniejszym postępowaniu wpisu hipoteki przymusowej jako formy zabezpieczenia przyszłych roszczeń pieniężnych był odpowiednio sformułowany wniosek o dokonanie takiego wpisu sporządzony we właściwej formie wraz z dołączonym do niego dokumentem mającym poświadczyć podstawę materialną wpisu tj. postanowieniem prokuratora o zastosowaniu zabezpieczenia. Nie należało również do przedmiotu sporu , iż postanowienie zabezpieczające prokuratora mające stanowić podstawę powyższego wpisu w chwili wniesienia wniosku nie zawierało wzmianki o jego wykonalności.
Sporne w powyższej sytuacji w świetle podnoszonych w apelacji zarzutów pozostawało , czy istniejący brak postanowienia o zabezpieczeniu stanowi czy też nie stanowi równocześnie braku formalnego samego wniosku o wpis i co za tym idzie , czy Przewodniczący Sądu po dokonanej analizie wniosku miał obowiązek wezwać stronę do uzupełnienia dostrzeżonego braku w trybie art. 130 1 § 1 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.
Otóż w ocenie Sądu Okręgowego brak w dokumencie mającym stanowić podstawę do uwzględnienia wniosku o wpis oceniony jako przeszkoda do dokonania takiego wpisu nie stanowi zarazem wbrew argumentacji apelującego braku formalnego samego wniosku. Jest on bowiem brakiem dotykającym orzeczenia merytorycznego - postanowienia prokuratora które ma stanowić podstawę materialną wpisu co oznacza ,że nie podlega on uzupełnieniu w trybie wskazanego przepisu art. 130 1 § 1 1 k.p.c. i stanowi jak trafnie ocenił to Sąd Rejonowy przeszkodę do dokonania wpisu w rozumieniu art. 626 9 k.p.c. Powstałą sytuację można porównać do tej w której podstawą wpisu jest prawomocne orzeczenie sądu zaopatrzone w klauzulę wykonalności. Brak potwierdzenia prawomocności lub wykonalności orzeczenia nie podlega uzupełnieniu w trybie wskazanego powyżej przepisu art. 130 1 § 1 1 k.p.c. Trafnie zauważa apelujący , iż w judykaturze i piśmiennictwie panuje zgodność , że wskazany przepis ma zastosowanie zarówno wówczas , gdy pismo procesowe nie odpowiada warunkom formalnym przewidzianym dla pism procesowych w ogóle , jak też gdy nie odpowiada szczególnym warunkom formalnym przewidzianym dla pism danego rodzaju lecz w przywołanym na poparcie tego stanowiska orzeczeniu Sądu Najwyższego z 10 października 2007 roku rozważania tego sądu odnoszą się jedynie do samego wniosku , a nie do materialnych podstaw jego rozstrzygnięcia. . Innymi słowy przedmiotowy wniosek prokuratora od strony formalnej był prawidłowy lecz dokumenty mające stanowić materialną podstawę rozstrzygnięcia były dotknięte wadą , która uniemożliwiała dokonanie żądanego wpisu. Tylko na marginesie rozważań należy podnieść , iż zastosowanie przepisu art.130 1 § 1 1 k.p.c. musiałoby skutkować rygorem zwrotu wniosku ( a więc rozstrzygnięciem formalnym ) gdy tym czasem dostrzeżony brak postanowienia w istocie skutkował obowiązkiem oddaleniem wniosku a więc rozstrzygnięciem materialnym.
Końcowo jedynie należy zauważyć , iż pozostałe argumenty Sądu Rejonowego mające jego zdaniem przemawiać dodatkowo za nieuwzględnieniem przedmiotowego wniosku są co do zasady nietrafne i słusznie podnosi apelacja ,że nie mogły one stanowić przeszkody do dokonania żądanego wpisu z odwołaniem się do ustawowych uprawnień urzędu prokuratorskiego wynikających min. z art. 7 k.p.c. jak i sposobu możliwości formułowania wielu żądań w jednym wniosku o dokonanie wpisu. Nie miały one jednak wpływu na ostateczną trafność rozstrzygnięcia.
Należy również zaważyć , iż zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa Sądu Najwyższego podstawą dokonania wpisu do księgi wieczystej jest stan faktyczny i prawny istniejący na dzień złożenia wniosku co oznacza , iż późniejsze uzupełnienie dokumentów dołączonych do wniosku mogące stanowić podstawę dokonania wpisu np. przy okazji wniesienia apelacji nie może być brane pod uwagę przez sąd także w instancji odwoławczej – por. Postanowienie SN z 31 stycznia 2014 r. II CSK 225/13 ( lex 1460722).
Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. postanowił jak na wstępie.