UZASADNIENIE

Wspólnota Mieszkaniowa (...)w B. wniosła pozew przeciwko Gminie (...) o wydanie lokalu piwnicznego o powierzchni 76,82 m ^{( 2)} mieszczącej się w budynku przy ul. (...) w oficynie. W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż wspólnotę mieszkaniowa tworzą właściciele lokali nr (...) oraz Gmina (...). W 1982 r. kiedy wyodrębniono pierwszy lokal, budynek był własnością Gminy (...). W budynku znajdowała się piwnica, która była oddawana przez właściciela w najem. W 2004 r. została wydzielona część piwnicy o powierzchni 76,82 m ^{( 2)} przeznaczając to pomieszczenie na wynajem. Jako podstawę prawną żądania powódka wskazała ustawę z 14 lipca 1961 r. o gospodarce terenami w miastach i osiedlach (Dz. U. 1969, nr 22, poz. 159) i jej art. 15a oraz aktualnie obowiązującą ustawę z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali i jej art. 3

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasadzenie kosztów procesu. Pozwana wskazała, iż już w 1965 r. sporny lokal był wynajmowany na rzecz Miejskiego (...)w B., (...) Przedsiębiorstwa Handlowo - Usługowego w B., (...)w B. i nigdy nie służył do użytku wspólnego mieszkańców oficyny przy ul. (...).

Wyrokiem z dnia 29 maja 2014 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy oddalił powództwo i zasądził od powódki na rzecz pozwanej kwotę 180,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Sąd I instancji ustalił następujący stan faktyczny: w pomieszczeniu piwnicznym oficyny budynku przy ul. (...) w B. znajduje się wydzielona część o powierzchni 76,85 m ^{( 2)}. Ta część piwnicy nie służyła do użytku wszystkim mieszkańcom, bowiem już w latach 60 ubiegłego wieku ówczesny właściciel wynajmował wydzieloną część piwnicy innym podmiotom - w tym na rzecz Miejskiego (...)w B., (...) Przedsiębiorstwa Handlowo - Usługowego w B., (...)w B.. Powyższych ustaleń Sąd Rejonowy dokonał w oparciu o dokumenty dołączone do pozwu oraz na podstawie zeznań świadka M. M.. Nie budziło wątpliwości Sądu Rejonowego, iż przedstawione dokumenty archiwalne odnoszą się do spornej części piwnicy i pomieszczenie to już przed 1982 r. stanowiło wyodrębniony lokal i nie służyło do użytku wszystkich mieszkańców budynku. Sąd I instancji powołał się na przepis art. 15a ustawy z 14 lipca 1961 r. o gospodarce terenami w miastach i osiedlach (Dz. U. 1969, nr 22, poz. 159), który stanowił, iż część budynku i inne urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli poszczególnych lokali stanowią współwłasność właścicieli lokali w częściach ułamkowych odpowiadających stosunkowi powierzchni użytkowej lokalu w stosunku do powierzchni użytkowej budynku oraz przepis art. 21 ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz. U. Nr 22, poz. 99), zgodnie z którym części domów stanowiących własność Skarbu Państwa lub własność gminy oraz inne urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli poszczególnych lokali, stanowią współwłasność właścicieli lokali w częściach ułamkowych. Wejście w życie ustawy o własności lokali zasady tej nie zmieniło, gdyż została ona powtórzona w art. 3 ust. 2 ustawy o własności lokali. Sąd podkreślił, iż ustalony w umowach ułamek - w szczególności mianownik udziału określonego przy powstawaniu wspólnoty nie ma przesądzającego znaczenia. W tym zakresie Sąd podzielił pogląd Sądu Najwyższego, który w uchwale z dnia 28 lutego 1996 r. (III CZP 199/95, OSNC 1996/7-8/96) wskazał, że pod rządem ustawy z dnia 14 lipca 1961 r. o gospodarce terenami w miastach i osiedlach (jedn. tekst: Dz. U. z 1969 r. Nr 22, poz. 159 ze zm.) wielkość udziału właściciela lokalu we współwłasności części budynku i innych urządzeń, które nie służyły wyłącznie do użytku właścicieli poszczególnych lokalu, oraz we współużytkowaniu wieczystym nieruchomości gruntowej, obliczało się w sposób wskazany w art. 15 lit. a ust. 2 tej ustawy, wprowadzonym do niej ustawą z dnia 6 lipca 1972 r. o zmianie ustawy o gospodarce terenami w miastach i osiedlach (...) - Dz. U. Nr 27, poz. 193, a odmienne w tym zakresie postanowienia umowy są nieważne oraz że powierzchnię użytkową budynku, o której mowa w wymienionym art. 15 lit. a ust. 2, stanowi suma powierzchni wszystkich lokali mieszkalnych i użytkowych znajdujących się w tym budynku. Sąd I instancji uznał, że wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 1998 r. (I CKN 903/97 OSNC 1999/6/113, OSP 1999/6/116, Biul.SN 1999/4/9), na który powoływała się powódka, nie ma zastosowania w sprawie. W uzasadnieniu tego orzeczenia Sąd Najwyższy wskazał, iż stosownie do art. 24 ust. 3 ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (art. 21 ust. 3 tej ustawy w brzmieniu według jednolitego tekstu Dz. U. z 1991 r. Nr 30, poz. 127), terenowy organ administracji państwowej mógł zadecydować o przebudowie domu wielomieszkaniowego, polegającej na powiększeniu liczby lokali, w wyniku czego mógł powstać nowy, samodzielny lokal. Wymagało to jednak wydania decyzji administracyjnej w tym przedmiocie (art. 104 § 1 k.p.a.) Sąd Rejonowy zważył, że przepisy prawa, na które wskazuje Sąd Najwyższy - w szczególności wymóg wyodrębnienia prawnego nowego lokalu zostały wprowadzone 1 sierpnia 1985 r., czyli po dacie wyodrębnienia pierwszego lokalu w oficynie budynku przy ul. (...) w B.. Dlatego Sąd I instancji uznał, iż

w 1982 r. pod rządem ustawy z dnia 14 lipca 1961 r. o gospodarce terenami w miastach i osiedlach (jedn. tekst: Dz. U. z 1969 r. Nr 22, poz. 159 ze zm.) nie służąca do użytku wszystkich współwłaścicieli wyodrębniona część piwnicy nie stała się współwłasnością właścicieli lokali w częściach ułamkowych, a aktualnie nie jest częścią nieruchomości wspólnej i brak jest podstaw do żądania wydania jej części nieruchomości przez pozwaną powódce. O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. kierując się zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania i zasądził od powódki na rzecz pozwanej koszty w postaci wynagrodzenia pełnomocnika w kwocie 180,00 zł.

Apelację od tego wyroku wniosła powódka, która zaskarżyła go w całości. Zarzuciła sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału, polegającą na błędnej ocenie, że sporny lokal stanowi odrębny lokal użytkowy, który przez wiele dziesięcioleci był wynajmowany podmiotom zewnętrznym, mimo że twierdzenie to nie znajduje oparcia, ani w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, ani w aktach prawnych, a ponadto stoi w sprzeczności z wysokością udziałów ujawnioną w księgach wieczystych.

Dlatego wniosła o:

1.  zmianę zaskarżonego wyroku poprzez nakazanie pozwanemu Gminie(...)wydania powodowi Wspólnocie Mieszkaniowej (...) lokalu piwnicznego o powierzchni 76,82 m ^{( 2)}, mieszczącego się w obrębie nieruchomości budynkowej położonej w B. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Bydgoszczy prowadzi księgę wieczystą o numerze (...);

2.  orzeczenie o kosztach postępowania odwoławczego według norm przepisanych.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powódki na jej rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy, zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna. Przepis art. 233 § 1 k.p.c., przy uwzględnieniu treści 328 k.p.c., nakłada na sąd orzekający obowiązki: po pierwsze - wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału, po drugie - uwzględnienia wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu, po trzecie - skonkretyzowania okoliczności towarzyszących przeprowadzeniu poszczególnych dowodów mających znaczenie dla oceny ich mocy i wiarygodności, po czwarte - wskazania jednoznacznego kryterium oraz argumentacji pozwalającej - wyższej instancji i skarżącemu - na weryfikację dokonanej oceny w przedmiocie uznania dowodu za wiarygodny bądź też jego zdyskwalifikowanie, po piąte - przytoczenia w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia dowodów, na których sąd się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności (wyr. SN z 29 września 2000 r., V CKN 94/00, Legalis). Zatem dla skuteczności zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nie wystarcza stwierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych, odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest tu wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie sądu w tym zakresie. W szczególności skarżący powinien wskazać, jakie kryteria oceny naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłuszne im je przyznając. Skuteczne postawienie takiego zarzutu wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej, niż przyjął sąd, wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu. Zwalczenie swobodnej oceny dowodów nie może polegać tylko na przedstawieniu własnej korzystnej dla skarżącego wersji zdarzeń, ustaleń stanu faktycznego opartej na jego własnej ocenie, lecz konieczne jest przy posłużeniu się argumentami wyłącznie jurydycznymi wykazywanie, że wskazane w art. 233 § 1 k.p.c. kryteria oceny wiarygodności i mocy dowodów zostały naruszone, co miało wpływ na wynik spraw. Sąd Okręgowy to stanowisko podziela i uważa, iż Sąd I instancji nie naruszył powyższych zasad. Wprawdzie uzasadnienie w części dotyczącej oceny dowodów jest lakoniczne, lecz ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd I instancji odpowiadają stanowi posiadania spornej powierzchni lokalowej. Poza sporem była okoliczność, iż wyodrębnienie pierwszego lokalu nastąpiło w 1982r. oraz że pozwana jest współwłaścicielem nieruchomości prowadzonej dla części wspólnych lokali oraz gruntu. Spór dotyczył okoliczności, czy ten lokal służył wyłącznie od użytku właścicielowi jednego z lokali tj. Skarbowi Państwa, a następnie pozwanej. Pozwana twierdziła, że w chwili wyodrębnienia pierwszego lokalu ten lokal był wynajmowany przez Skarb Państwa i nigdy nie służył do wspólnego użytku właścicieli poszczególnych lokali. Przedstawiła dowody, że przed sprzedażą pierwszego z lokali sporny lokal Skarb Państwa wynajmował. Z umów ustanowienia i sprzedaży lokali dołączonych do akt sprawy nie wynika, aby kiedykolwiek sporne pomieszczenie służyło współwłaścicielom wyodrębnionych lokali. Ustaleń Sądu Rejonowego nie podważyły także zeznania świadka J. R. (k. 88), który powoływał się na stan ujawniony w księdze wieczystej, a nie na stan posiadania, władania nieruchomością. Z kolei świadek M. M. (k. 87) zeznała, że od najemcy nieruchomości H. B. dowiedziała się, iż lokal przejął od (...). Świadek zeznała także, iż w korespondencji z lat 80-tych natrafiła na pismo jednego z najemców, który skarżył się na problemy z instalacją elektryczną i jako jednego z najemców wskazywał (...)w B.. W świetle tych dowodów nie można uznać, iż Sąd I instancji dokonał ustaleń faktycznych sprzecznie z przeprowadzonymi dowodami.

W ocenie Sądu Okręgowego powyższa okoliczność nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy. Miałaby ona znaczenie w ewentualnej sprawie o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, gdyby udziały właścicieli wyodrębnionych lokali w gruncie i częściach wspólnych budynku zostały zakwestionowane. Nie było to jednak przedmiotem niniejszej sprawy. Sąd Okręgowy uważa, że skoro pozwana jest współwłaścicielem nieruchomości obejmującej niewyodrębnione lokale, to ma prawo do współposiadania przedmiotowego pomieszczenia (art. 206 k.c.). Powódka mogłaby jedynie domagać się w trybie tego przepisu oraz przepisu art. 207 k.p.c. podziału quoad usum lub rozliczenia pożytków ponad udział pozwanej, gdyby wykazała, że pozwana posiada powierzchnię pomieszczeń w nieruchomości wspólnej przekraczającej jej udział. Powódka w pozwie takiej podstawy faktycznej nie wskazała.

Dlatego Sąd Okręgowy uznał apelacje za bezzasadną i na podstawie przepisu art. 385 k.p.c. ja oddalił. Kosztami postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy obciążył powódkę, która przegrała apelację ( art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 i 3 k.p.c.). Dlatego zasądził od powódki na rzecz pozwanej kwotę 90,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym, ustalona w wysokości połowy stawki minimalnej. Z uwagi na błędne oznaczenie sprawy w rubrum zaskarżonego wyroku Sąd Okręgowy na podstawie przepisu art. 350 § 3 k.p.c. sprostował tę oczywistą niedokładność, gdyż bezspornym było, iż powódka domagała się wydania pomieszczenia znajdującego się na nieruchomości wspólnej stron, a nie zapłaty.

Na oryginale właściwe podpisy

Za zgodność z oryginałem