UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją z dnia 29 kwietnia 2014 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. stwierdził, że M. K. (1) jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od 1stycznia 2008 roku do 30 września 2008 roku i od 1 listopada 2008 roku do 16 lipca 2013 roku.

W odwołaniu z dnia 18 czerwca 2014 roku, pełnomocnik M. K. (1) wniósł o zmianę decyzji i ustalenie, że nie podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym i wypadkowemu oraz o zasądzenie od organu na rzecz ubezpieczonego kosztów procesowych w tym zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie.

Na rozprawie w dniu 13 marca 2015 roku pełnomocnik wnioskodawcy popierał wniesione odwołanie.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. K. (1) w okresie od 1 stycznia 1999 roku do 16 lipca 2013 roku był uprawniony do renty z tytułu niezdolności do pracy natomiast od dnia 17 lipca 2013 roku uprawniony jest do emerytury (okoliczność bezsporna, decyzja z dnia 29 kwietnia 2014 roku nr (...)).

M. K. (1) z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej dokonał zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego od 1 stycznia 1999 roku. W złożonych dokumentach zgłoszeniowych i rozliczeniowych wnioskodawca wykazał tytułu ubezpieczenia osoby prowadzącej pozarolniczą działalność mającej ustalone prawo do renty (okoliczność bezsporna, decyzja z dnia 29 kwietnia 2014 roku nr (...)).

W okresie od 1 października 2008 roku do 31 października 2008 roku M. K. (1) został zgłoszony do ubezpieczeń społecznych z tytułu zatrudnienia w firmie (...) w pełnym wymiarze czasu pracy (okoliczność bezsporna, decyzja z dnia 29 kwietnia 2014 roku nr (...)).

Od 2002 roku wnioskodawca M. K. (1) wraz z synem M. K. (2) prowadzili działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej pod nazwą PHU (...). Spółka prowadziła działalność handlowo-usługową i zajmowała się wykonywaniem usług w zakresie sprzedaży i montowania okien. Do 2006 roku obydwaj wspólnie aktywnie uczestniczyli w prowadzeniu tej działalności (dowód: zeznania świadka M. K. (2) protokół rozprawy z dnia 11 grudnia 2014 roku nagranie od minuty 10.56 do minuty 16.35, zeznania świadka M. K. (3) protokół rozprawy z dnia 11 grudnia 2014 roku nagranie od minuty 16.41 do minuty 18.58, zeznania świadka A. W. protokół rozprawy z dnia 11 grudnia 2014 roku nagranie od minuty 19.05 do minuty 21.18, zeznania wnioskodawcy k-17v.).

W listopadzie 2006 roku wnioskodawca poważnie zachorował, przebywał szpitalu w Klinice (...) w K.. Od tego czasu nie uczestniczy w prowadzeniu tej działalności. Nie tylko nie zakłada okien, ale również nie prowadzi żadnych spraw biurowych, nie kontaktuje się z klientami, nie wystawia faktur, nie dokonuje zakupów. Stan zdrowia M. K. (1) mu na to nie pozwala. Zgodnie
z zaleceniami lekarzy musi się oszczędzać i nie może pracować. Przebywa głównie
w domu. W 2013 roku został mu wszczepiony rozrusznik (dowód: zeznania świadka M. K. (2) protokół rozprawy z dnia 11 grudnia 2014 roku nagranie od minuty 10.56 do minuty 16.35, zeznania świadka M. K. (3) protokół rozprawy z dnia 11 grudnia 2014 roku nagranie od minuty 16.41 do minuty 18.58, zeznania świadka A. W. protokół rozprawy z dnia 11 grudnia 2014 roku nagranie od minuty 19.05 do minuty 21.18, zeznania wnioskodawcy protokół rozprawy z dnia 11 grudnia 2014 roku nagranie od minuty 23.00 do minuty 25.32).

Od 2006 roku prowadzenie spółki przejął faktycznie syn M. M. (2) K., który prowadzi wszystkie sprawy spółki. W spółce zatrudniona jest ponadto A. W., które zajmuje się obsługą klientów i podpisywaniem z nimi umów. To ona przyjmuje klientów w siedzibie firmy znajdującej się w miejscu zamieszkania M. K. (2), ale w wydzielonym miejscu (dowód: zeznania świadka M. K. (2) protokół rozprawy z dnia 11 grudnia 2014 roku nagranie od minuty 10.56 do minuty 16.35, zeznania świadka M. K. (3) protokół rozprawy z dnia 11 grudnia 2014 roku nagranie od minuty 16.41 do minuty 18.58, zeznania świadka A. W. protokół rozprawy z dnia 11 grudnia 2014 roku nagranie od minuty 19.05 do minuty 21.18, zeznania wnioskodawcy protokół rozprawy z dnia 11 grudnia 2014 roku nagranie od minuty 23.00 do minuty 25.32).

Zyski z prowadzonej działalności gospodarczej zgodnie z PIT-em oraz zgodnie z umową są wykazywane jako zyski M. K. (1) i M. K. (2), jako wspólników spółki cywilnej. M. K. (2) nie dzieli się po połowie zyskami z prowadzonej działalności. Przekazuje jedynie ojcu drobne kwoty pieniężne tytułem pomocy z jego utrzymaniu. M. K. (1) otrzymuje emeryturę w wysokości 1.800 złotych, a jego żona w wysokości 1.300 złotych miesięcznie (dowód: uzupełniające zeznania świadka M. K. (2) protokół rozprawy z dnia 13 marca 2015 roku nagranie od minuty 3.30 do minuty 4.50, uzupełniające zeznania wnioskodawcy protokół rozprawy z dnia 13 marca 2015 roku nagranie od minuty 5.01 do minuty 7.10).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 6 ust.1 pkt. 5 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U.z 2013 roku, poz. 1442 ze zm) osoby prowadzące pozarolnicza działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym. Zgodnie natomiast z art. 12 ust. 1 powołanej ustawy osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu.

W myśl natomiast art. 11 ust. 2 ubezpieczenie chorobowe ma charakter dobrowolny.

W myśl art. 9 ust. 4c od 1 stycznia 2008 roku osoby prowadzące pozarolnicza działalność gospodarczą mające ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym do czasu ustalenia prawa do emerytury.

Na podstawie art. 3 pkt. 4 powołanej ustawy obowiązek ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i wypadkowego istnieje od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności przy czym w brzmieniu obowiązującym od 20 września 2008r. z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013r poz. 672j.t.).

W myśl art. 9 ust. 1 powołanej ustawy osoby, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1, 3, 10, 18a, 20 i 21, spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów są obejmowane ubezpieczeniami tylko z tytułu stosunku pracy, umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarły z pracodawcą, z którym pozostają w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonują pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostają w stosunku pracy, członkostwa w spółdzielni, służby, pobierania świadczenia szkoleniowego, świadczenia socjalnego, zasiłku socjalnego albo wynagrodzenia przysługującego w okresie korzystania ze świadczenia górniczego lub w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie. Mogą one dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1a. Zgodnie zaś z ust. 1a powołanego przepisu ubezpieczeni wymienieni w ust. 1, których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy, członkostwa w spółdzielni, służby, pobierania świadczenia szkoleniowego, świadczenia socjalnego, zasiłku socjalnego lub wynagrodzenia przysługującego w okresie korzystania ze świadczenia górniczego lub w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od określonej w art. 18 ust. 4 pkt 5a, - tj kwoty minimalnego wynagrodzenia z pracę, podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1b i art. 16 ust. 10a.

Niejednokrotnie podkreśla się w orzecznictwie, że zgłoszenie i wpis do ewidencji działalności gospodarczej stanowi tylko podstawę rozpoczęcia działalności gospodarczej w rozumieniu jej legalizacji i nie jest zdarzeniem ani czynnością utożsamianą z podjęciem takiej działalności. Dlatego też, wpisowi do ewidencji nadaje się charakter deklaratoryjny, a nie konstytutywny. Wprawdzie określenie przez przedsiębiorcę daty rozpoczęcia działalności gospodarczej, która podlega wpisowi do ewidencji, powoduje istnienie domniemania faktycznego, że z tą datą działalność gospodarcza została podjęta i była prowadzona aż do czasu jej wykreślenia z ewidencji, jednakże takie domniemanie faktyczne ma jedynie znaczenie dowodowe, które może zostać obalone w toku postępowania wyjaśniającego. Oznacza to, że w przypadku odmiennych twierdzeń skarżącego, popartych przedstawionymi dowodami nie można utożsamiać wpisu do ewidencji działalności gospodarczej z jej faktycznym prowadzeniem. Powyższy pogląd wyrażony przez Wojewódzki Sąd Apelacyjny w Warszawie z dnia 16 listopada 2007 roku (sygn. akt VII SA/Wa 1500/07, lex nr 496338), Sąd Okręgowy w całości podziela.

Sąd Najwyższy wielokrotnie zajmował się również wykładnią przepisu art. 6 ust. 1 pkt 1 oraz art. 13 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zawsze jednolicie wykładając pojęcie "zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej" powodujące ustanie obowiązku ubezpieczenia społecznego. Zgodnie z tym jednolitym stanowiskiem obowiązek ubezpieczenia osoby prowadzącej pozarolniczą działalność - w tym działalność gospodarczą - wynika z faktycznego prowadzenia tej działalności, a zatem o zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej, powodującej wyłączenie z tego ubezpieczenia, decyduje faktyczne zaprzestanie tej działalności. W postanowieniu z dnia 8 maja 2012r. II UK 24/12 Sąd Najwyższy stwierdził, że wykonywanie (prowadzenie) działalności gospodarczej w rozumieniu art. 13 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585) obejmuje nie tylko faktyczne wykonywanie czynności należących do zakresu tej działalności, lecz także czynności zmierzające do zaistnienia takich czynności gospodarczych (czynności przygotowawczych). Na przykład, prowadzenie działalności gospodarczej występuje zarówno w okresach faktycznego wykonywania usług, jak też w okresach wykonywania innych czynności związanych z działalnością - takich jak poszukiwanie nowych klientów, zamieszczanie ogłoszeń w prasie, załatwianie spraw urzędowych. Wszystkie te czynności pozostają w ścisłym związku z działalnością usługową, bowiem zmierzają do stworzenia właściwych warunków do jej wykonywania.

Działalność gospodarcza prowadzona jest zatem nie tylko wówczas, gdy przedsiębiorca otrzymuje przychód, ale także wówczas gdy wykonuje wszystkie te czynności, jakie mają mu zapewnić otrzymywanie przychodu w późniejszym okresie. W świetle tych ustaleń nie budzi jakichkolwiek wątpliwości, że w spornych wskazanych okresach wnioskodawca nie prowadził działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy systemowej. Wynika to jednoznacznie z wiarygodnych, w ocenie Sądu, zeznań wnioskodawcy oraz świadków: M. K. (2), M. K. (3) i A. W.. Wiarygodnym jest, że M. K. (1) po nagłym zachorowaniu w 2006 roku oraz pobycie w Klinice (...) w K., zaprzestał dalszego prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej, a polegającej na działalności handlowo-usługowej w zakresie sprzedaży okien. M. K. (1) nie był zdolny z powodu stanu zdrowia, aby wykonywać te czynności. Wówczas to jego syn – M. K. (2) przejął prowadzenie całej spółki, a także zatrudniony pracownik A. W.. A. W. podpisywała umowy z klientami, natomiast M. K. (2) prowadził pozostałe sprawy spółki.

Podsumowując, działalność gospodarcza jest prowadzona wówczas, gdy są podejmowanie realne czynności związane z jej działalnością. Skoro zatem wnioskodawca, we wskazanych okresach, nie prowadził działalności gospodarczej, jak wynika z przeprowadzonego postępowania dowodowego, to nie podlega on obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, na podstawie powołanych na wstępie uzasadnienia przepisów.

Mając na względzie powyższe rozważania, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z mocy art. 477¹⁴ § 2 k.p.c., orzekł jak w punkcie 1 wyroku .

O kosztach procesu, Sąd Okręgowy orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. i na podstawie art. 98 § 3 k.p.c. w zw. z § 12 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013 nr 461 ). Sąd Okręgowy zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. na rzecz wnioskodawcy kwotę 60,00 zł. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

WYROK

UZASADNIENIE