Sygn. akt VI RCa 74/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 maja 2015 roku

Sąd Okręgowy w Olsztynie VI Wydział Cywilny Rodzinny w składzie:

Przewodniczący: SSO Zofia Rutkowska

Sędziowie: SO Elżbieta Schubert (spr.)

SR del. do SO Ada Wacław

Protokolant: sekretarz sądowy Joanna Niedzielska

po rozpoznaniu w dniu 6 maja 2015 roku w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa Ł. C.

przeciwko W. C.

o podwyższenie alimentów

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie XIII Zamiejscowy Wydział Rodzinny i Nieletnich z siedzibą w Nidzicy

z dnia 16 grudnia 2014 roku

sygn. akt XIII RC 148/14

I.  Zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że powództwo oddala.

II.  Koszty procesu stron za instancję odwoławczą wzajemnie znosi.

Sygn. akt VI RCa 74/15

UZASADNIENIE

Powód Ł. C. wniósł o podwyższenie alimentów na jego rzecz od pozwanego W. C. z kwoty po 200 złotych miesięcznie ustalonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Nidzicy z dnia 10 maja 2011 roku do kwoty po 400 złotych miesięcznie, poczynając od dnia 01 grudnia 2014 roku. Na rozprawie w dniu 16 grudnia 2014 roku ograniczył powództwo, domagając się podwyższenia alimentów do kwoty po 300 złotych miesięcznie, poczynając od dnia złożenia pozwu.

W uzasadnieniu podał, że obecnie ma (...)lat i koszty jego utrzymania wzrosły wraz z jego potrzebami. Podniósł, że uczy się w III klasie Liceum(...)w N.według nowej podstawy programowej, co wiąże się z dodatkowymi wydatkami. Jednocześnie wskazał, że jego matka nie pracuje wskutek likwidacji jej zakładu pracy, zaś pozwany poza alimentami nie wykłada na jego utrzymanie żadnych pieniędzy.

Pozwany W. C. wniósł o oddalenie powództwa w całości.

Sąd Rejonowy w Olsztynie XIII Zamiejscowy Wydział Rodzinny i Nieletnich z siedzibą w Nidzicy wyrokiem z dnia 16 grudnia 2014 roku w sprawie XIII RC 148/14 podwyższył alimenty od pozwanego W. C.na rzecz powoda Ł. C., ustalone ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Nidzicy w dniu 10 maja 2011 r. w sprawie III RC 55/11 na kwotę po 200 złotych miesięcznie, do kwoty po 250 złotych miesięcznie, umorzył postępowanie w części ograniczonego powództwa, natomiast w pozostałym zakresie powództwo oddalił.

W uzasadnieniu podał, że żądanie powoda było częściowo zasadne.

W ocenie Sądu, od czasu ostatniego orzekania o alimentach, po obydwu stronach nastąpiły istotne zmiany. Po stronie powoda związane są one nie tylko z upływem czasu i inflacją, jaka w tym ponad 3,5 - letnim okresie miała miejsce, lecz także z kontynuowaniem nauki na poziomie szkoły średniej, zaś po stronie pozwanego zmiany związane są ze wzrostem obciążających pozwanego opłat związanych z utrzymaniem domu oraz kosztów obsługi kredytu zaciągniętego na zakup mieszkania w O.. Sąd I instancji doszedł do przekonania, że zachodzą podstawy do podwyższenia alimentów na rzecz powoda, jednakże nie w takim zakresie, w jakim się tego domagał. Zdaniem Sądu Rejonowego, ograniczone możliwości majątkowe i zarobkowe pozwanego, pozwalają podwyższyć dotychczasowe alimenty jedynie o kwotę 50 złotych miesięcznie. Wskazał przy tym, że pozwany poza alimentami na rzecz trójki małoletnich córek, finansuje im również dobrowolnie zakup odzieży i obuwia, czego nie czyni na rzecz powoda.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany.

Podał, że poza alimentami na syna, alimentuje dodatkowo troje małoletnich córek. Dodatkowo opłaca prąd na kwotę 200 złotych miesięcznie, wodę w wysokości 160 złotych miesięcznie, pozostałe media oraz zakupuje opał na zimę. Jednocześnie wskazał, że zakupuje dzieciom podręczniki do szkoły, kupuje pożywienie do domu, a nadto wspomaga córki finansowo poprzez opłacanie wyjazdów na turnieje sportowe oraz zakupywanie obuwia oraz odzieży. Podkreślił przy tym, że zakupił na potrzeby rodziny drukarkę oraz telewizor. Reasumując podał, że zmuszony jest korzystać z zaliczek w zakładzie pracy, aby zabezpieczyć środki na wydatki związane z funkcjonowaniem rodziny.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego jest zasadna i zasługuje na uwzględnienie.

Sąd I instancji prawidłowo ustalił stan faktyczny w niniejszej sprawie, jednakże na podstawie poczynionych ustaleń wyciągnął wnioski, których to Sąd Okręgowy nie jest w stanie zaaprobować. W ocenie tut. Sądu, zebrany w sprawie materiał dowodowy, wskazuje na konieczność uwzględnienia apelacji i oddalenie powództwa. Sąd Okręgowy odmiennie postrzega kwestię konieczności łożenia przez pozwanego na rzecz powoda, w szczególności w zakresie wysokości ustalonego przez Sąd Rejonowy świadczenia.

Słusznie wskazał Sąd Rejonowy, że zgodnie z treścią art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Podstawą powództwa z art. 138 kro może być tylko taka zmiana stosunków, która nastąpiła nie wcześniej niż po uprawomocnieniu się wyroku zasądzającego alimenty. Zmiana stosunków może nastąpić zarówno po stronie zobowiązanego do alimentacji, jak i uprawnionego. Przez zmianę stosunków rozumie się istotne zwiększenie możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego do alimentacji, istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionych lub istotne zmniejszenie się możliwości zaspakajania potrzeb własnymi siłami. Rozstrzygnięcie o żądaniu opartym na art. 138 kro wymaga porównania stanu istniejącego w dacie uprawomocnienia się wyroku zasądzającego alimenty ze stanem istniejącym w dacie orzekania o ich podwyższeniu.

Sąd Okręgowy analizując materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie doszedł do przekonania, że aktualna sytuacja materialna powoda, nie jest na tyle trudna i skomplikowana, aby niezbędnym było zwiększanie wysokości zasądzonych alimentów. Bezspornym w sprawie jest, jak słusznie wskazał Sąd I instancji, że powód ma obecnie (...)lat, uczy się dziennie w liceum (...), jest w klasie maturalnej i niewątpliwie nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Zarówno sam wiek powoda, jak i pobierana przez niego nauka, generują zwiększone, aniżeli ustalone w ugodzie zawartej przed Sądem Rejonowym w Nidzicy w 10 maja 2011 roku w sprawie III RC 55/11, koszty jego utrzymania. Tym niemniej podnieść należy, że pozwany w dużej mierze samodzielnie, ponosi koszty związane z utrzymaniem sześcioosobowej rodziny. Poza alimentami które płaci na powoda, pozwany alimentuje dodatkowo troje małoletnich córek. Zakupuje dzieciom podręczniki do szkoły, kupuje pożywienie do domu, a nadto wspomaga córki finansowo poprzez opłacanie wyjazdów na turnieje sportowe oraz zakupywanie obuwia oraz odzieży. Nadto opłaca prąd na kwotę 200 złotych miesięcznie, wodę w wysokości 160 złotych miesięcznie, pozostałe media oraz zakupuje opał na zimę. W powyższych wydatkach, jedynie w minimalnym stopniu partycypuje matka powoda, która również zamieszkuje z resztą rodziny.

Zgodnie z treścią art. 135 § 1 kro, zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby rozumie się takie potrzeby, których zaspokojenie zapewni uprawnionemu, odpowiednio do wieku i uzdolnień, prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Natomiast przez możliwości zarobkowe i majątkowe należy rozumieć nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane, lecz także zarobki i dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych. Przenosząc natomiast te rozważania na grunt niniejszej sprawy, stwierdzić należy, że pozwany nie ma realnie większych, aniżeli ustalone w toku postępowania, możliwości zarobkowych, a które to mogłyby być przeznaczone na alimentowanie w zwiększonej wysokości powoda. Na pozwanym praktycznie ciąży obowiązek utrzymania całej rodziny, przy czym dzięki środkom przez niego gwarantowanym, powód ma zapewnione miejsce zamieszkania oraz dostęp do wszelkich mediów. Ponoszone przez pozwanego wydatki, które w realiach niniejszej sprawy uznać należy, za w pełni usprawiedliwione, pochłaniają niemalże pełną wysokość uzyskiwanych przez niego dochodów. W świetle przeprowadzonego postępowania trudno przyjąć, że posiada on tyle wysokie środki, aby był w stanie łożyć na rzecz powoda, wyższą aniżeli dotychczas kwotę alimentów.

Tym samym, Sąd uwzględniając całokształt okoliczności sprawy, doszedł do przekonania, że apelacja pozwanego była zasadna i na zasadzie art. 386 § 1 kpc zmienił zaskarżony wyrok i powództwo oddalił (punkt I wyroku).

O kosztach procesu, Sąd w punkcie II wyroku, orzekł na podstawie art. 100 kpc.