Sygn. akt II Ko 99/15 (II W 675/15)

POSTANOWIENIE

Dnia 22 maja 2015 r.

Sąd Okręgowy w Łomży II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSO Jan Leszczewski

po rozpoznaniu w sprawie E. T.

obwinionej o czyn z art. 96§3 k.w.

wniosku Sądu Rejonowego w Łomży

w przedmiocie rozstrzygnięcia sporu o właściwość

na podstawie art. 12 §1 k.p.s.w. w zw. z art. 31 §1 k.p.k. w zw. z art. 11 §1 k.p.ws.ow.

postanawia:

rozstrzygnąć spór kompetencyjny w ten sposób, że stwierdzić właściwość Sądu Rejonowego w Łomży do rozpoznania sprawy II W 675/15 i sprawę niniejszą przekazać do rozpoznania temu Sądowi.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 17 marca 2015 roku Sąd Rejonowy dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie XI Wydział Karny powołując się na treść art. 31 §1 k.p.k. i art. 35§1 k.p.k. w zw. z art. 11 §1 k.p.ws.ow. stwierdził swoją niewłaściwość i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w Łomży, jako właściwemu miejscowo do jej rozpoznania.

Następnie Sąd Rejonowy w Łomży postanowieniem z dnia 11 maja 2015 r. wszczął spór kompetencyjny dotyczący właściwości miejscowej z Sądem Rejonowym dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie i postanowił akta sprawy przedstawić Sądowi Okręgowemu w Łomży w celu rozstrzygnięcia powyższego sporu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Podzielić należy zapatrywanie wyrażone w postanowieniu Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie, że zarzucone obwinionej wykroczenie z art. 96 §3 k.w. ma charakter formalny. Wbrew zapatrywaniu Sądu Rejonowego w Łomży do jego zaistnienia nie jest konieczne nastąpienie jakiegokolwiek skutku i wystarczy samo zachowanie sprawcy naruszające dyspozycję wskazanego wyżej przepisu. Z wykroczeniem materialnym - skutkowym mamy tymczasem do czynienia wówczas, gdy w następstwie czynu sprawcy następuje ściśle przez ustawę określona zmiana w świecie zewnętrznym. Oba typy wykroczeń można popełnić poprzez działanie bądź zaniechanie.

Mając na względzie powyższe miejscem popełnienia wykroczenia formalnego, bezskutkowego jest adres, pod który została wysłana korespondencja z żądaniem wskazania, komu właściciel użyczył auto. Odróżnić, bowiem należy miejsce popełnienia wykroczenia przekroczenia prędkości od miejsca popełnienia wykroczenia nie wskazania kierującego. Pogląd taki został wyrażony przez prof. R. S..

W ocenie Sądu Okręgowego kierując się pragmatyzmem należy przyjąć, że miejscem popełnienia czynu jest adres właścicielki pojazdu. Jeżeli w określonym miejscu i czasie kierujący samochodem popełnił wykroczenie to za wykroczenia odpowiada nie właściciel, lecz ten, kto faktycznie wtedy był za kierownicą. Posiadacz auta musi, więc wskazać osobę, która prowadziła w tym czasie auto. Jeśli tego nie zrobi, również popełnia wykroczenie:, ale z art. 96 par. 3 k.w. Jeśli nie zgodzi się na przyjęcie mandatu za to przewinienie, zostanie skierowany wniosek do sądu o jego ukaranie. Straż Miejska czy też Inspekcja Transportu Drogowego kieruje takie sprawy do różnych sądów właściwych ze względu na miejsce zamieszkania obwinionego - posiadacza pojazdu, czy też miejsce popełnienia wykroczenia drogowego. To może spowodować, że jeśli właściciel pojazdu, który to pojazd został np. sfotografowany przez fotoradar, przejeżdżający w odległym zakątku kraju będzie musiał przemierzyć pół Polski, by stanąć przed sądem. Owszem, jeśli nie zostanie przez sąd wezwany, to nie musi uczestniczyć osobiście w rozprawie. Przy ustalaniu właściwości miejscowej sądu kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia odsyła do przepisów kodeksu postępowania karnego. Art. 31 k.p.k. stanowi zaś, że miejscowo właściwy do rozpoznania sprawy jest sąd, w którego okręgu popełniono przestępstwo. - Przepis art. 96 par. 3 k.w. opisuje wykroczenie formalne, bezskutkowe. Czyli miejscem jego popełnienia jest adres, pod który została wysłana korespondencja z żądaniem wskazania, komu właściciel użyczył auto. Organy wspomniane wyżej powinny, więc kierować wnioski o ukaranie z tego przepisu do sądów właściwych ze względu na miejsce zamieszkania właściciela pojazdu. W tym przypadku miejscem popełnienia czynu jest adres właściciela pojazdu. Należy mieć na uwadze, iż zazwyczaj sprawy tzw. radarowe prowadzi Główny Inspektorat Transportu Drogowego a więc sąd rejonowy siedziby inspektoratu prowadziłby sprawy z całej Polski. To mogłoby sparaliżować jego pracę. Zdaniem A. S. /Kodeks wykroczeń. Komentarz/ sprawa nie jest tak jednoznaczna, bowiem miejscem popełnienia czynu zabronionego jest miejsce, w którym sprawca działał lub zaniechał działania, do którego był zobowiązany, albo gdzie skutek nastąpił lub miał nastąpić. Może to być miejsce, do którego została wysłana korespondencja z żądaniem wskazania kierującego, ale możliwa jest też interpretacja przeciwna: miejsce, z którego korespondencja została nadana. Dualizm w poglądach jest nie tylko niekorzystny dla posiadaczy pojazdów, a korzystny dla organów państwa, lecz także narusza jedną z dość istotnych zasad - stałości kompetencji organu, który powinien orzekać w danej sprawie. Jednakże także A. S. przychyla się do poglądu, iż miejscem popełnienia wykroczenia jest miejsce przesłania, odbioru przesyłki wzywającej do wskazania kierującego pojazdem.

Należy przyjąć, iż miejscem popełnienia wykroczenia z art. 96 § 3. k.w. jest miejsce, gdzie osoba wezwana do wskazania sprawcy kwituje odbiór przesyłki wzywającej do wskazania.

Kierując się treścią przepisu art. 11 § 1 k.p.w. zgodnie, z którym przy ustalaniu właściwości sądu stosuje się odpowiednio przepisy art. 31, 32, 33 § 1, art. 34-36, 39 i 43 Kodeksu postępowania karnego i mając na względzie, że zgodnie z art. 31§ 1 k.p.k. miejscowo właściwy do rozpoznania sprawy jest sąd, w którego okręgu popełniono przestępstwo.

Mając to na uwadze Sąd Okręgowy postanowił jak na wstępie.