UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28 listopada 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w Z. odmówił ubezpieczonemu M. B. prawa do emerytury w niższym wieku w oparciu o art. 184 w związku z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) w związku z tym, iż nie udowodnił on 15 – letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach przy pracach wymienionych w wykazie A, bowiem ZUS uznał za udowodnione jedynie 11 lat, 4 miesięcy i 10 dni takiej pracy.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczony domagał się jej zmiany poprzez przyznanie mu prawa do wcześniejszej emerytury. Podniósł, że zgodnie z przedłożonymi przez niego świadectwami i zaświadczeniami oraz zeznaniami świadków, o przesłuchanie których wnosił, wykonywał pracę w warunkach szczególnych w całym okresie zatrudnienia
w Hucie (...) od 24 listopada 1978r. do 30 września 1982r. Tym samym spełnia warunki do przyznania prawa do emerytury.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując swoje stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, a dodatkowo podniósł, że do okresów pracy w warunkach szczególnych nie zaliczył odwołującemu zatrudnienia w Hucie (...) od 24 listopada 1978r. do 30 września 1982r. na stanowisku dłuciarz – piłowy,
z uwagi na fakt, iż oba z połączonych stanowisk znajdują się w odmiennych działach wykazu A, zatem nie mogą być łączone.

Sąd ustalił co następuje:

Ubezpieczony M. B., urodzony (...) w dniu 5 sierpnia 2014r. złożył wniosek o emeryturę w wieku niższym niż 65 lat z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach.

Ubezpieczony 60 lat ukończył 3 września 2014r.

Skarżący, na dzień 1 stycznia 1999r., legitymuje się okresem składkowym
i nieskładkowym w wymiarze ponad 25 lat, z tym, że w ocenie ZUS udowodnił jedynie 11 lat,
4 miesięcy i 10 dni okresów pracy w szczególnych warunkach.

Po przeanalizowaniu sprawy ZUS w dniu 28 listopada 2014r. wydał decyzję odmowną.

Organ rentowy wydając zaskarżoną decyzję nie uznał za pracę w warunkach szczególnych, zatrudnienia w okresie od 24 listopada 1978r. do 30 września 1982r. na stanowisku dłuciarz – piłowy w Hucie (...), z uwagi na zajmowanie stanowisk połączonych, wymienionych w odmiennych działach wykazu A, co w ocenie ZUS nie pozwala na ich łączenie.

W postępowaniu przed Sądem ubezpieczony domagał się uznania z pracę
w warunkach szczególnych całego okresu zatrudnienia w Hucie (...).

W toku procesu Sąd ustalił, iż Huta (...) była przedsiębiorstwem zajmującym wytwórstwem elementów metalowych w technologii hutniczo – stalowniczej. Huta była podzielona na wydziały. Ubezpieczony w trakcie pracy w tej hucie był zatrudniony
w wydziale prasowni. Był to wydział na który były kierowane elementy ze stalowni do dalszej obróbki. Elementami tymi były żelazne wlewki. Na wydziale prasowni wlewki były wkładane do pieca celem zmiękczenia materiału, a następnie były prasowane na prasach
i dalej kierowane do kolejnych etapów obróbki termicznej na piecach. Po zakończeniu obróbki termicznej materiał był kierowany na piłę celem jego pocięcia. Była to mechaniczna piła obsługiwana przez piłowego. Do zakresu obowiązków piłowego należała obsługa piły jej regulacje i konserwacja, a także jej ostrzenie i wymiana elementów tnących.

Dalej Sąd ustalił, że odwołujący w spornym okresie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wyłącznie pracę dłuciarza. Była to praca wykonywana jako jedna
z ostatnich w procesie technologicznym na prasowni, bowiem po jej wykonaniu pozostawała wyłącznie kontrola jakości. Faktycznie w tym czasie odwołujący przez pełne dniówki pracował przy użyciu młota pneumatycznego ze specjalnym dłutem jako końcówką. Było to urządzenie wibracyjne. Zadaniem odwołującego było usuwanie pęknięć z materiału.

Stanowisko dłuciarza, na którym swoje obowiązki zawodowe wykonywał ubezpieczony, było umiejscowione obok piły obsługiwanej przez piłowego na I zmianie. P. nie pracował na pozostałych zmianach i z tego względu odwołujący został przyuczony do włączenia tej piły, nie miał natomiast uprawnień do innych czynności obsługowych tej piły. Faktycznie odwołujący, podczas pracy na II lub III zmianę, jedynie sprawował kontrolę na pracą tej piły. W rzeczywistości piły nie obsługiwał, bowiem materiały na piłę podawali suwnicowy i zapinacz, zaś ubezpieczony jedynie przed zmianą piłę włączał i od czasu do czasu ze swego stanowiska spoglądał, czy piła nadal pracuje.

Ze znajdującego się w jego aktach osobowych zaświadczenia z dnia 27 października 1988r., wystawionego przez kierownika Wydziału Prasowni, wynika, że w okresie od
24 listopada 1978r. do 30 kwietnia 1986r. do obowiązków odwołującego jako dłuciarza – piłowego należało: usuwanie wad powierzchniowych z odkuwek (metodą dłutowania) przy pomocy młotka pneumatycznego i metodą szlifowania szlifierką pneumatyczną.

Warunkami szkodliwymi na tym stanowisku pracy były wysoka temperatura, zapylenie, hałas i wibracje pochodzące od obsługiwanego młota.

Ubezpieczony nie jest członkiem OFE.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie: akt organu rentowego, wyjaśnień odwołującego (zapis nagrania protokołu z rozprawy w dniu 10 kwietnia 2015r. minuty od 3.20 i nast.), a także akt osobowych ubezpieczonego dołączonych do akt niniejszej sprawy.

Zebrany materiał dowodowy Sąd uznał za kompletny i spójny, a tym samym za wystarczający do poczynienia ustaleń faktycznych oraz na rozstrzygnięcie sprawy.
W szczególności Sąd dał w pełni wiarę zeznaniom ubezpieczonego, gdyż są spójne
i przekonywujące, a nadto znajdują potwierdzenie w dokumentacji osobowej odwołującego, zwłaszcza zaświadczeniu wystawionym przez jego przełożonego, które w istocie jest charakterystyką jego stanowiska pracy.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu odwołanie ubezpieczonego jest zasadne.

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2013r. poz. 1440) w powiązaniu
z § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz.43 ze zm.) ubezpieczonym mężczyznom urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949r. będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze przy pracach wymienionych w wykazie A, przysługuje prawo do emerytury w razie łącznego spełnienia następujących warunków:

1. osiągnięcia wieku emerytalnego 60 lat

2. posiadania wymaganego okresu zatrudnienia wynoszącego 25 lat, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Zgodnie z treścią § 2 ust. 1 rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca
w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Z kolei zgodnie z treścią art. 184 ust 1 ustawy, ubezpieczonym urodzonym po dniu
31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

W myśl ust. 2 emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Na podstawie tego przepisu, prawo do emerytury w obniżonym wieku, przysługuje ubezpieczonemu, który w dniu wejścia w życie ustawy tj. w dniu 1 stycznia 1999r. spełnił warunki w zakresie posiadania ogólnego stażu pracy oraz pracy wykonywanej w warunkach szczególnych a nie osiągnął wymaganego wieku.

Ubezpieczony ukończył 60 lat życia, nie jest członkiem OFE. Kwestie te nie były sporne.

Okoliczność sporna w przedmiotowej sprawie dotyczyła posiadania przez ubezpieczonego (na dzień 1 stycznia 1999r.) wymaganego 15 letniego okresu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, bowiem organ rentowy zaliczył mu do takiej pracy jedynie 11 lat, 4 miesięcy i 10 dni takiej pracy.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd przyjął, że ubezpieczony posiada wymagany 15 letni okres pracy wykonywanej w warunkach szczególnych.

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe wykazało, że ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prace w szczególnych warunkach w okresie zatrudnienia w Hucie (...) od 24 listopada 1978r. do 30 września 1982r.

W tym czasie ubezpieczony pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako dłutowacz przy obsłudze młotów, będących w istocie urządzeniami wibracyjnymi, a także przy szlifowaniu wyrobów metalowych. Bez znaczenia na taką ocenę jego pracy pozostaje, że pracodawca przypisał mu również funkcję piłowego. Faktycznie było to jedynie formalne przypisanie funkcji, bez równoczesnego rzeczywistego wykonywania takich obowiązków. Funkcja ta w istocie ograniczała się wyłącznie do włączenia piły i okazjonalnego spoglądania na piłę w celu stwierdzenia czy nieprzerwanie pracuje. Czynność ta nie wymagała odrywania się od zasadniczych jego obowiązków dłutowacza, bowiem piła znajdowała się
w bezpośrednim sąsiedztwie jego stanowiska, zatem w celu jej skontrolowania ubezpieczony musiał jedynie na nią spojrzeć i ponownie przystąpić do swoich zasadniczych obowiązków.

Prace przy obsłudze pieców grzewczych, młotów, pras, kuźniarek, walcarek obręczy
i kół, walcarek gwintów i wierteł, ręcznej obróbce na gorąco oraz regeneracji oprzyrządowania kuźniczego, wymienione zostały w wykazie A, dział III, poz. 14, stanowiącym załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz.43 ze zm.). Z kolei szlifowanie lub ostrzenie wyrobów i narzędzi metalowych oraz polerowanie mechaniczne, wymieniono pod poz. 78 tego działu. Natomiast obsługa urządzeń i narzędzi wibracyjnych lub udarowych została wymieniona w dziale XIV pod poz. 18.

Bez znaczenia pozostaje, że organ rentowy nie uwzględnił mu zapisów wystawionego przez pracodawcę, za ten okres, świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Fakt wykonywania takiej pracy został bowiem wykazany w postępowaniu sądowym za pomocą innych dowodów. W postępowaniu odwoławczym przed Sądem nie obowiązują bowiem ograniczenia dowodowe jakie występują w postępowaniu o świadczenia emerytalno-rentowe przed organem rentowym, a Sąd może ustalić okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość jak: okresy zatrudnienia, w tym wykonywanie pracy
w warunkach szczególnych, za pomocą wszelkich środków dowodowych, przewidzianych
w kodeksie postępowania cywilnego ( por. uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984r.
III UZP 6/84, uchwała Sądu Najwyższego z 21 września 1984r. III UZP 48/84, wyrok Sądu Najwyższego z 7 grudnia 2006r., I UK 179/06, LEX nr 342283).

Mając zatem na uwadze wszystkie powyższe rozważania, należało uznać, że M. B. legitymuje się na dzień 1 stycznia 1999r. 15 letnim okresem zatrudnienia
w warunkach szczególnych.

Wobec faktu, że chwilą ukończenia wieku 60 lat ubezpieczony spełnił wszystkie przesłanki uprawniające go do wcześniejszej emerytury, Sąd w punkcie pierwszym sentencji
z mocy art. 477¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury poczynając od 3 września 2014r. O kosztach orzeczono po myśli art. 98 k.p.c. w związku z § 11 ust 2 i § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.) w punkcie drugim orzeczenia.

SSO Patrycja Bogacińska-Piątek

Przewodniczący:	SSO Patrycja Bogacińska-Piątek
Protokolant:	Iwona Sławińska

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE