Sygn. akt V .2 Ka 105/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 maja 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach

V Wydział Karny Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

w składzie:

Przewodniczący: SSO Jacek Myśliwiec

Sędziowie: SSR (del). Katarzyna Gozdawa-Grajewska (spr.)

SSO Olga Nocoń

Protokolant: Agnieszka Szafoni

w obecności Magdaleny Szymańskiej Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 21 maja 2015 r.

sprawy: K. S. /S./

syna B. i Ł.

ur. (...) w R.

oskarżonego o przestępstwo z art. 279 § 1 kk w zw. z art. 64 § 2 k

na skutek apelacji, wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku

z dnia 22 grudnia 2014r. sygn. akt IX K 159/12

I.  zmienia zaskarżony wyrok w pkt 1 w ten sposób, że obniża orzeczoną karę pozbawienia wolności do 7 (siedmiu) miesięcy;

II.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata P. M. kwotę
420,00 złotych (czterysta dwadzieścia złotych) oraz 23% podatku VAT w kwocie 96,60 złotych (dziewięćdziesiąt sześć złotych sześćdziesiąt groszy), łącznie kwotę 516,60 złotych (pięćset szesnaście złotych sześćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów obrony z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

IV.  obciąża oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa opłatą za obie instancje w kwocie 180 złotych (sto osiemdziesiąt złotych) zaś wydatkami za postępowanie odwoławcze obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt. V.2 Ka 105 / 15

UZASADNIENIE

K. S. został oskarżony o to, że w okresie od 12 do 14 grudnia 2011 roku w P., po uprzednim zerwaniu kłódki zabezpieczającej drzwi magazynu części zamiennych, włamał się do jego wnętrza, skąd zabrał w celu przywłaszczenia następujące przedmioty: okładnice do pługa sztuk 9, płyty gąsienic sztuk 4, rozporę łańcucha, siłownik hydrauliczny, wał jezdny, łańcuch napędowy, koła zębate sztuk 3, łańcuchy do łyżki sztuk 3, krój talerzowy, rolkę do liny, tryba obrotu sztuk 3, ramię podnośnika, sworzeń koła, trybo, tarcze sprzęgłowe sztuk 2, koło obrotu, napinacz gąsienicy, sworzeń gąsienicy, łańcuch do łyżki, obudowę koła, pompę wtryskową, pompę wtryskową spychacza, pokrywy sprzęgła sztuk 4, pompę do wody, skrzynię z częściami zamiennymi, lewarek, klucz płaski, wały obrotu, wały jezdne, zębatki, łańcuchy napędowe, rolki jezdne, płyty gąsienicowe i szyny o łącznej wartości 20 000 złotych na szkodę Ł. B., przy czym czynu powyższego dopuścił się w warunkach wielokrotnego powrotu do przestępstwa, w ciągu 5 lat po odbyciu kary łącznej 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Rybniku Wydział III Karny z dnia 25 lipca 2006 roku sygn. akt II K 292/06, obejmującym wyrok 5 miesięcy pozbawienia wolności Sądu Rejonowego w Jastrzębiu Zdroju z dnia 24 czerwca 2003 roku, sygn. akt II K 151/03 za czyn z art. 242§2 kk, wyrok 9 miesięcy pozbawienia wolności Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 2 czerwca 2004 roku, sygn. akt IX K 447/03 za czyn z art. 178a§1 kk oraz wyrok 2 lat pozbawienia wolności Sądu rejonowego w Rybniku z dnia 24 sierpnia 2005 roku, sygn. akt III K 62/05 za czyny z art. 279§1 kk w zw. z art. 64§1 kk, którą odbył w okresie od 2 listopada 2006 roku do 2 maja 2009 roku, tj. o czyn z art. 279§1 kk w zw. z art. 64§2 kk.

Wyrokiem z dnia 22 grudnia 2014 roku Sąd Rejonowy w Rybniku sygn. akt IX K 159/12 uznał oskarżonego K. S. za winnego tego, że w dniach 12 i 13 grudnia 2011 roku w P. w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, przywłaszczył znalezione części do maszyn i podzespoły w postaci: odkładnic do pługa sztuk 9, płyt gąsienic sztuk 4, rozpory łańcucha, siłownika hydraulicznego, wału jezdnego, łańcucha napędowego, kół zębatych sztuk 3, łańcuchów do łyżki sztuk 3, kroju talerzowego, rolki do liny, tryba obrotu sztuk 3, ramie podnośnika, sworznia koła, trybo, tarcz sprzęgłowych sztuk 2, koła obrotu, napinacza gąsienicy, sworznia gąsienicy, łańcucha do łyżki, obudowy koła, pompy wtryskowej, pompy wtryskowej spychacza, pokryw sprzęgła sztuk 4, pompy do wody, skrzyni z częściami zamiennymi, lewarka, klucza płaskiego o łącznej wartości 3595 złotych na szkodę Ł. B., przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 24 sierpnia 2005 roku, sygn. akt III K 62/05 za czyny z art. 279§1 kk w zw. z art. 64§1 kk na karę 2 lat pozbawienia wolności, objętą karą łączną 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, orzeczoną wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Rybniku wydanym w sprawie o sygn. akt III K 292/06, którą odbył w okresie od 2 listopada 2006 roku do 2 maja 2009 roku, tj. za winnego występku z art. 284§3 kk w zw. z art. 12 kk w zw. z art. 64§1 kk i za czyn ten na mocy art. 284§3 kk wymierzył mu karę 1 roku pozbawienia wolności.

Na mocy art. 29 ust. 1 Ustawy Prawo o adwokaturze zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokata P. M. kwotę 1260 złotych tytułem wynagrodzenia za nieopłaconą obronę z urzędu świadczoną na rzecz oskarżonego i kwotę 289,80 złotych stanowiącą stawkę podatku od towarów i usług przewidziana dla tego rodzaju czynności.

Na mocy art. 627 kpk i art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jedn. Dz. U. z 1983r., Nr 49, poz. 223 z późn. zm.) zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa opłatę w wysokości 180 złotych i wydatki poniesione od chwili wszczęcia postępowania w sprawie do kwoty 2838,84 złotych, zaś na mocy art. 624§1 kpk zwolnił oskarżonego z obowiązku uiszczenia kosztów związanych z ustanowieniem obrońcy z urzędu, którymi obciążył Skarb Państwa.

Z wyrokiem tym nie zgodził się obrońca oskarżonego i zaskarżył orzeczenie w części tj. w zakresie orzeczonej względem oskarżonego kary w wymiarze 1 roku pozbawienia wolności, jak również w jego punkcie 3 obciążającym oskarżonego większą częścią kosztów postępowania (w kwocie łącznej 3018,84 złotych). Powyższemu wyrokowi zarzucił:

I.  rażącą niewspółmierność orzeczonej względem oskarżonego kary w wymiarze 1 roku pozbawienia wolności z uwagi na uwzględnienie okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego, a to tego, że czyn popełniony został w 2011 roku, tego że od tego czasu oskarżony nie wszedł już w żaden konflikt z prawem, stosunkowo niskiej wartości przedmiotów, których przywłaszczenie zostało przypisane oskarżonemu, jak również faktu, że pokrzywdzony przedmioty te ostatecznie odzyskał i wzięcie pod uwagę przy wymiarze kary jedynie okoliczności przemawiających na niekorzyść oskarżonego,

II.  nie wzięcie pod uwagę trudnej sytuacji materialnej oskarżonego i obciążenie go większością kosztów postępowania w sprawie.

Obrońca oskarżonego podnosząc powyższe zarzuty na zasadzie art. 427 kpk i art. 437 kpk wniósł o:

- zmianę zaskarżonego wyroku i wydatne złagodzenie kary orzeczonej względem oskarżonego i wymierzenie kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, jak również zwolnienie oskarżonego z obowiązku poniesienia kosztów postępowania,

ewentualnie

- uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Ponadto wniósł o zasądzenie kosztów obrony z urzędu za postępowanie przed Sądem II instancji oraz oświadczył, że koszty te nie zostały pokryte ani w części, ani w całości.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Zarzut obrońcy podniesiony w apelacji zasługuje na uwzględnienie i w efekcie doprowadził do złagodzenia wymierzonej oskarżonemu K. S. orzeczonej kary pozbawienia wolności. Kompleksowa ocena wszelkich okoliczności jakie wynikają z unormowań zawartych w art. 53 § 1 i 2 k.k. dowodzi bowiem, że wymierzona przez Sąd Rejonowy kara pozbawienia wolności w wymiarze 1 roku nosi cechy rażącej niewspółmierności o jakiej stanowi przepis art. 438 pkt 4 k.p.k.

Wskazać należy, iż zarzut rażącej niewspółmierności kary jest skuteczny wówczas, gdy kara nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, stając się w odczuciu społecznym karą niesprawiedliwą. Nie sposób przyjąć, że kara wobec określonego sprawcy jest karą niewspółmiernie surową jedynie w sytuacji, gdy sąd wymierzając karę uwzględnił wszystkie okoliczności wiążące się z poszczególnymi ustawowymi dyrektywami i wskaźnikami jej wymiaru, czyli wówczas, gdy granice swobodnego uznania sędziowskiego nie zostały przekroczone (por. wyrok SA w Poznaniu z 22 VI 1995 r. II Akr 178/95 Prok. I Pr. 1996/2-3/25).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt sprawy niniejszej stwierdzić należy, iż Sąd Rejonowy określając wymiar kary pozbawienia wolności - w sposób błędny ocenił wszelkie okoliczności posiadające wpływ na zastosowane instrumenty polityki karnej.

K. S. ostatecznie skazano za przestępstwo z art. 284 § 3 kk w zw z art. 12 kk i art. 64 § 1 kk. Jednocześnie Sąd meriti w wydatny sposób zmniejszył wartość szkody ustalając ją na kwotę 3.595 zł. (zarzut aktu oskarżenia dotyczył szkody o wartości 20.000 zł). Występek z art. 284 § 3 kk jest zagrożony karą: grzywny , ograniczenia wolności, i pozbawienia wolności do 1 roku. Jest zatem jednym z najłagodniej zagrożonych przestępstw przeciwko mieniu penalizowanych przez kodeks karny, co jest konsekwencją niskiego stopnia społecznej szkodliwości tego czynu. Sąd Rejonowy orzekł zatem karę pozbawienia wolności w maksymalnym wymiarze jaki przewiduje art. 284 § 3 kk. Jednocześnie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku brak argumentów przemawiających za koniecznością wymierzenia K. S. kary w najwyższym wymiarze 1 roku pozbawienia wolności. Tak diametralna zmiana kwalifikacji prawnej przypisanego oskarżonemu czynu cechującego się znacznie niższym stopniem społecznej szkodliwości powinna znajdować wyraz także we właściwym i proporcjonalnym wymiarze kary. Powstaje pytanie czy Sąd Rejonowy gdyby ostatecznie przyjął pierwotną kwalifikację z aktu oskarżenia wymierzyłby oskarżonemu również kare w maksymalnym wymiarze tj. 10 lat pozbawienia wolności? Z pewnością nie, skoro prokurator na rozprawie wnosił o wymierzenie oskarżonemu kary 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności Uzasadnienie Sądu Rejonowego nie przekonuje Sądu odwoławczego dlaczego oskarżony K. S. zasługiwał na wymierzenie kary pozbawienia wolności w górnej granicy ustawowego zagrożenia.

Analiza zgromadzonych w sprawie niniejszej dowodów pozwala stwierdzić, że co prawda K. S. jest osobą wielokrotnie karaną, jednakże ostatnie skazanie za przestępstwo przeciwko mieniu datowane jest na 24 sierpnia 2005r. Tej okoliczności Sąd Rejonowy nie wziął pod uwagę tak jak i innych przemawiających na korzyść oskarżonego tj. faktu, iż znacznie ograniczono wartość szkody w stosunku do aktu oskarżenia, czy okoliczności, że pokrzywdzony odzyskał skradzione mu mienie, zatem szkoda została prawie w całości wyrównana, lub przyznania się oskarżonego do czynu z art. 284 § 3 kk i opisania okoliczności zdarzenia.

W odniesieniu do oskarżonego przyjąć należy, że orzeczenie kary pozbawienia wolności w niższym niż uczynił to Sąd I Instancji wymiarze - jest uzasadnione nie tylko z uwagi na dużo niższy stopień społecznej szkodliwości czynu mu przypisanego w stosunku do czynu zarzucanego, ale także z tej przyczyny, iż kara orzeczona przez Sąd Rejonowy w maksymalnym wymiarze przewidzianym za występek z art. 284 § 3 kk nie czyniłaby zadość realizacji celów, jakie ustawodawca wiąże ze stosowaniem konkretnych rozwiązań w zakresie karania

Mając zatem na uwadze wszystkie podniesione okoliczności - Sąd Okręgowy znalazł podstawy do uwzględnienia apelacji obrońcy oskarżonego w zakresie wymiaru kary, uznając postulat wymierzenia łagodniejszej kary – za zasadny. Złagodzenie kary do 7 miesięcy pozbawienia wolności w ocenie Sądu Okręgowego stanie się karą adekwatną do stopnia winy oskarżonego jak i stopnia społecznej szkodliwości przypisanego oskarżonemu czynu. Kara w takim wymiarze uwzględnia w równym mierze zarówno okoliczności łagodzące jak i obciążające oskarżonego. Spełni także cele prewencyjne wobec oskarżonego, a społeczeństwu uświadomi naganność takiego postępowania.

Jednocześnie Sąd Okręgowy nie znalazł jakichkolwiek przesłanek do skorzystania z dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności – o co wnosił obrońca w apelacji. O ile bowiem dla sprawcy incydentalnego sam fakt prowadzenia przeciwko niemu postępowania karnego i orzeczenie relatywnie łagodnej kary z warunkowym zawieszeniem byłby wystarczającą dolegliwością z jednej strony; z drugiej zaś stanowiłby gwarancję przestrzegania przez sprawcę porządku prawnego - to zdaniem Sądu Okręgowego powyższe założenie nie może być odnoszone do osoby oskarżonego, zważywszy na jego dotychczasowy tryb życia i wielokrotną uprzednią karalność w tym za przestępstwa przeciwko mieniu. Analiza obszernych i wnikliwych rozważań w przedmiocie braku przesłanek do warunkowego zawieszenia oskarżonemu wymierzonej kary pozbawienia wolności zasługuje na uznanie Sądu II instancji i w ewidentny sposób dowodzi, że brak jest podstaw do zaaprobowania stanowiska skarżącego. Sygnalizowane w apelacji okoliczności takie jak niepopełnienie w ostatnich latach żadnego przestępstwa przez oskarżonego - sui generis nie mogą stanowić okoliczności optującej za skorzystaniem z instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary jeśli weźmie się pod uwagę, że oskarżony lata te spędził w zakładzie karnym, a więc nie miał okazji, by dopuszczać się kolejnych przestępstw przeciwko mieniu.

Mając zatem na uwadze powyższe - Sąd Okręgowy uznając za zasadne złagodzenie orzeczonej kary pozbawienia wolności do 7 miesięcy nie znalazł podstaw do uwzględnienia apelacji obrońcy w zakresie w jakim wnosił o warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności.

Konsekwencją dokonanej wyżej analizy merytorycznej wywiedzionego środka odwoławczego oraz braku przesłanek z art. 439 § 1 k.p.k. - było utrzymanie w mocy zaskarżonego wyroku w pozostałej części.

Wobec świadczenia przez obrońcę oskarżonego adw. P. M. obrony z urzędu w postępowaniu odwoławczym zasądzono na jego rzecz stosowne koszty w łącznej wysokości 516,60 zł.

Ponieważ w instancji odwoławczej doszło do zmiany zaskarżonego wyroku i obniżenia orzeczonej kary pozbawienia wolności wymierzono jedną opłatę za obie instancje zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 Ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. z późn. zm. O opłatach w sprawach karnych.