Sygn. akt III Ca 1981/13
Dnia 5 listopada 2014 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący - Sędzia SO Krystyna Hadryś
Sędzia SO Lucyna Morys - Magiera (spr.)
Sędzia SR del. Marcin Rak
Protokolant Iwona Reterska
po rozpoznaniu w dniu 5 listopada 2014 r. w Gliwicach na rozprawie
sprawy z powództwa S. M.
przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.
o zapłatę
na skutek apelacji powódki
od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach
z dnia 1 października 2013 r., sygn. akt I C 816/12
1. zmienia zaskarżony wyrok:
a) w punkcie 1 w ten sposób, że zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 10.024,97zł (dziesięć tysięcy dwadzieścia cztery złote i dziewięćdziesiąt siedem groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 7 listopada 2011r.;
b) w punkcie 2 w ten sposób, że zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 3.227,78zł (trzy tysiące dwieście dwadzieścia siedem złotych i siedemdziesiąt osiem groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu;
c) w punkcie 3 w ten sposób, że nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w G.kwotę 30,03zł (trzydzieści złotych i trzy grosze) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych;
2. zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 1.702zł (tysiąc siedemset dwa złote) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.
SSR del. Marcin Rak SSO Krystyna Hadryś SSO Lucyna Morys – Magiera
Sygn. akt III Ca 1981/13
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 1 października 2013r. Sąd Rejonowy w Gliwicach w pkt 1 oddalił powództwo; w pkt 2 zasądził od powódki S. M. na rzecz pozwanego (...) Spółka Akcyjna w W. kwotę 2.417 zł (dwa tysiące czterysta siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania; w pkt 3 nakazał pobrać od powódki S. M. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w G. kwotę 30,03 zł (trzydzieści złotych 3/100) tytułem nieuiszczonych kosztów wynagrodzenia biegłego.
Powódka S. M. domagała się zasądzenia od pozwanego (...) S.A. w W. kwoty 10.024,97 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 7 listopada 2011r. oraz zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Podawała, że w dniu 7 września 2011r doszło do kolizji drogowej, w następstwie której został uszkodzony motocykl K. stanowiący współwłasność powódki. Sprawcą kolizji była osoba posiadająca ubezpieczenie OC wykupione u pozwanego. Zdaniem pozywanego należne powódce odszkodowanie to 17.800zł, jako różnica pomiędzy wyliczoną wartością pojazdu przed szkodą na 35.800zł a wartością pozostałości pojazdu po wypadku w kwocie 18.000zł. Motocykl stanowił współwłasność powódki oraz (...) Bank S.A. w J. , stąd wypłacono powódce kwotę 8761,51zł, uznając, że naprawa pojazdu jest nieopłacalna i należy rozliczyć szkodę jako całkowitą, zdaniem powódki - niesłusznie.
Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości, wskazując, że naprawa motocykla ze względów ekonomicznych była nieopłacalna i stąd należało odszkodowanie rozliczyć jako różnicę między wartością pojazdu w stanie nieuszkodzonym, a wartością jego pozostałości.
Sąd pierwszej instancji ustalił, iż w dniu 7 września 2011r. w Z. na Alei (...) doszło do kolizji pojazdu D. (...) oraz motocykla należącego do powódki K. stanowiącego współwłasność powódki. Sprawca kolizji poruszający się samochodem posiadał ważne ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego.
W oparciu o dowód z opinii biegłego z zakresu ruchu drogowego M. B. stwierdzono, że koszt naprawy motocykla przy użyciu oryginalnych części w autoryzowanym salonie obsługi został oceniony na kwotę 36066,64zł brutto (29322,47zł netto). W wyniku takiej naprawy, jak ustalono za biegłym, pojazd nie straciłby na wartości rynkowej.
Nie było kwestionowane, iż powódka w wyniku postępowania likwidacyjnego otrzymała od pozwanego tytułem odszkodowania 9078zł, zaś (...) Bank SA 8722zł, bowiem pozwany uznał naprawę za ekonomicznie nieuzasadnioną, zaś powódka wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 31181,14zł, nie akceptując tego sposobu naprawy szkody.
Sąd Rejonowy wskazał, że powódka jest płatnikiem podatku VAT, stąd odszkodowanie winno być liczone w wartości netto.
W tym stanie rzeczy Sąd pierwszej instancji uznał, że powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie. Wskazał, że odpowiedzialność pozwanego za szkodę w pojeździe powódki wynika z art. 822 § 1 kc w zw. z art. 34 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w zw. z art. 436 kc, a pozwany nie odpowiedzialności swojej co do zasady nie kwestionował.
Podnosił, że nie ma w sprawie znaczenia fakt dokonania naprawy motocykla, czy też odstąpienia od jej dokonania.
Ustalając wysokość odszkodowania Sąd Rejonowy kierował się treścią art. 361 kc w zw. z art. 363 § 1 kc i stwierdził, że zgodnie z opinią biegłego M. B. oraz jego wyjaśnieniami składanymi na rozprawie, koszt naprawy pojazdu powódki wynosił 29322,47zł, zatem stanowił 82% wartości pojazdu sprzed wypadku, określonej na 35800zł. Skoro zatem dotychczas wypłacono powódce kwotę 17800zł tytułem odszkodowania, jej roszczenie należało oddalić. Uznał, że naprawa przekraczająca 70% wartości pojazdu jest nieopłacalna.
O kosztach procesu orzeczono stosownie do wyniku sporu, zasądzając je w całości od przegrywającej powódki na mocy art. 98 kpc.
Apelację od tego wyroku w całości wniosła powódka, domagając się jego zmiany i uwzględnienia powództwa w całości poprzez zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kwoty 10024,97zł z odsetkami ustawowymi od 7 listopada 2011r. oraz zwrot kosztów procesu za obie instancje, ewentualnie jego uchylenia w całości i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji, pozostawiając mu rozstrzygnięcie od kosztów postępowania apelacyjnego.
Zarzucała skarżąca naruszenie art. 363 § 1 kc w zw. z art. 361 § 2 kc poprzez przyjęcie, iż koszt naprawy motocykla wynoszący 82% jego wartości sprzed kolizji uprawniał pozwanego do likwidacji szkody metodą szkody całkowitej oraz naruszenie art. 822 § 1 i 2 kc w zw. z art.824 1 § 1 kc w zw. z art. 34 ust. 1 i art. 35 oraz 36 ust. 1 ustawy z 222 maja 2003r. przez ich niezastosowanie mimo ustalenia, że koszt naprawy pojazdu jest niższy niż jego wartość sprzed kolizji, przy braku kwestionowania odpowiedzialności przez pozwanego.
Motywowała, iż rozliczenie metodą szkody całkowitej mogłoby mieć miejsce w przypadku stwierdzenia, że koszt naprawy motocykla przekracza w całości jego wartość sprzed wypadku, nie zaś jedynie 70% tejże wartości, przywołując szeroko orzecznictwo Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych w tej kwestii.
Apelująca podnosiła, że wartość pojazdu sprzed kolizji ustalono na kwotę 35800zł, zaś koszt naprawy według biegłego wynosił 29322,47zł netto, zatem szkoda całkowita nie zachodziła.
Pozwany wniósł o oddalenie apelacji powódki i zwrot kosztów posterowania odwoławczego. Zarzucał, że nie została prawidłowo ustalona wartość pojazdu sprzed jego uszkodzenia, co leżało w zakresie obowiązków dowodowych powódki.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja powódki musiała odnieść skutek.
Podzielić wypadało w całości ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego, znajdujące poparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym i właściwie ocenione; uznał je zatem Sąd drugiej instancji za własne, bez ponownego przytaczania.
Nie sposób było jednak podzielić rozważań prawnych Sądu Rejonowego, uznając zarzuty naruszenia przepisów prawa materialnego, podnoszone w apelacji, za uzasadnione.
Stwierdził Sąd Odwoławczy, iż koszt naprawy motocykla w wartości netto nie przekraczał wartości tego pojazdu sprzed szkody. Przyjął, że wartość tę należało oznaczyć jako 100% wartości, nie zaś jej 70%, jak chciał tego Sąd pierwszej instancji. W istocie nie sposób było znaleźć podstaw ku stwierdzeniu, iż dla przyjęcia konieczności naprawy metodą szkody całkowitej wystarczający byłby koszt naprawy pojazdu zbliżony do jego wartości sprzed szkody.
Powódce należało się zatem odszkodowanie w postaci kosztów naprawy motocykla, zgodnie z wyborem dokonanym przez powódkę jako poszkodowaną. Inny sposób kłóciłby się z treścią przepisu art. 363 § 1 kc.
Zdaniem Sądu drugiej instancji zasadnie ustalono wartość motocykla powódki na 38500zł, zważywszy, iż nie była ona kwestionowana przez strony w toku procesu, a pierwotnie została wyliczona przez biegłych samego pozwanego i stanowiła podstawę dla ustalenia przez niego wysokości odszkodowania należnego powódce w ramach postępowania likwidacyjnego.
Stąd, przyjmując powyższą wartość pojazdu oraz wysokość kosztów jego naprawy ustaloną przez Sąd Rejonowy za biegłym, wypadało przyjąć, iż powództwo było uzasadnione, na mocy art. 822 § 1 kc w zw. z art. 34 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w zw. z art. 436 kc. Dochodzone roszczenie należało uwzględnić zatem w całości. O roszczeniu ubocznym orzeczono w oparciu o art. 14 ust. 1 ustawy, mając na uwadze treść żądania pozwu. Sąd Okręgowy miał przy tym na uwadze, że żądanie odszkodowawcze miało charakter czynności zachowawczej współwłaścicielki pojazdu, w rozumieniu art. 209 kc.
Konsekwencją powyższego rozstrzygnięcia była konieczność ingerencji w wyrzeczenie o kosztach procesu, opierając je o normę art. 98 § 1 i 3 kpc w zw. z art. 108 § 1 kpc. Zasądzono zatem od pozwanego jako strony pogrywającej na rzecz wygrywającej powódki kwotę 3227,78zł, na którą składają się: opłata od pozwu w wysokości 502zł, wynagrodzenie pełnomocnika powódki w wysokości 2400zł obliczone stosownie do § 6 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu i opłata skarbowa w kwocie 17zł oraz koszty opinii biegłego.
Mając powyższe na uwadze, należało także zmienić rozstrzygnięcie o nieuiszczonych kosztach sądowych w postaci wynagrodzenia biegłego za stawiennictwo na rozprawie i złożenie wyjaśnień, nakazując pobrać od przegrywającego pozwanego sumę 30,03zł konieczną na ich pokrycie, na zasadzie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Z tych przyczyn zmieniono zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego w powyższy sposób na mocy art.386 § 1 kpc.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na zasadzie art. 98 § 1 i 3 kpc w zw. z art. 108 § 1 kpc, obciążając obowiązkiem ich zwrotu przegrywającego pozwanego na rzecz wygrywającej w całości powódki. Na koszty te składa się wynagrodzenie pełnomocnika powódki będącego adwokatem w wysokości 1200zł, obliczone stosownie do § 6 pkt 5 w zw. z § 13 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oraz opłata od apelacji w kwocie 502zł.
SSR (del.) Marcin Rak SSO Krystyna Hadryś SSO Lucyna Morys – Magiera