UZASADNIENIE

Powodowie B. G. i S. G. (1), M. S. oraz J. Ż. i S. Ż. (1) domagali się zasądzenia od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. na ich rzecz odpowiednio i kolejno kwot: solidarnie 10.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2010 roku, 1800 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2010 roku, solidarnie 4.900 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2010 roku oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów kosztów postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazali, że domagają się odszkodowania za szkody wyrządzone w ich lokalach podczas rektyfikacji budynku położonego w R. przy ul. (...). Wskazali, że w dniu 21 lipca 2009 roku pomiędzy (...) Spółką Akcyjną w K. a Wspólnotą Mieszkaniowa (...) w R. przy ul. (...) reprezentowaną przez Miejskie Przedsiębiorstwo (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w R. zawarto ugodę w przedmiocie naprawienia szkody spowodowanej ruchem zakładu górniczego w budynku położonym w R. przy ul. (...). Roboty rektyfikacyjne budynku zostały zakończone w dniu 31 marca 2010 roku i zatwierdzone w protokole odbioru. W tym też dniu sporządzono protokół w sprawie ustaleń dotyczących usunięcia uszkodzeń po prostowaniu budynku. Powodowie podali, że bezpośrednio po dokonaniu rektyfikacji budynku w lokalach powodów powstały uszkodzenia, szczegółowo opisane w pozwie. W ocenie powodów powstałe uszkodzenia pozostają w związku przyczynowym z przeprowadzoną przez pozwanego rektyfikacją budynku. Wykonawcą tych robót był pozwany. Powodowie podali, że pismem z dnia 31 grudnia 2010 roku wezwali pozwanego do usunięcia uszkodzeń powstałych w wyniku rektyfikacji budynku w terminie 14 dni od otrzymania wezwania lecz wezwanie nie odniosło skutku. Wezwanie do zapłaty odszkodowania datowane na dzień 16 kwietnia 2011 roku też nie odniosło skutku.

Pozwany (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. w odpowiedzi na pozew podniósł zarzut braku legitymacji biernej wskazując, że stronami ugody w przedmiocie naprawienia szkód wywołanych ruchem zakładu górniczego była Wspólnota Mieszkaniowa (...) przy ul. (...) w R. oraz (...) Spółka Akcyjna w K. oraz niewykazanie przez powodów legitymacji czynnej, w szczególności, że są właścicielami lokali, w których powstały szkody. Ponadto pozwany wniósł o oddalenie powództwa jako oczywiście bezzasadnego wobec pozwanego oraz zawiadomienie ubezpieczyciela pozwanego Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. o toczącym się postępowaniu i wezwanie do wzięcia udziału w sprawie w charakterze interwenienta ubocznego po stronie pozwanej oraz o zasądzenie od powodów na rzecz pozwanej kosztów postępowania. Pozwany zarzucił, że zapisy protokołu odbioru robót z dnia 31 marca 2010 roku, w tym zdanie: „Uszkodzenia powstałe wskutek rektyfikacji zostaną usunięte przez Wykonawcę drogą odrębnego porozumienia z wyłączeniem Kopalni” zostały podpisane przez P. S., który nie był uprawniony do podpisywania oświadczeń imieniem pozwanego, co czyni jego oświadczenie nieważnym w stosunku do pozwanego. Pozwany zarzucił również nie wykazanie przez powodów zakresu poniesionych szkód, jak i ich wartości.

Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna w W. przystąpiła do udziału w sprawie w charakterze interwenienta ubocznego po stronie pozwanej i wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powodów na rzecz interwenienta ubocznego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Interwenient uboczny zarzucił, że powodów nie łączył żaden stosunek zobowiązaniowy ani nie zachodzą przesłanki odpowiedzialności deliktowej pozwanego za ewentualne szkody powodów.

W piśmie z dnia 11 marca 2013 roku powodowie rozszerzyli żądania pozwu wnosząc o zasądzenie w miejsce kwot wskazanych w pozwie od pozwanego na rzecz: B. G. i S. G. (1) solidarnie kwoty 13.760,53 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2010 roku, J. Ż. i S. Ż. (1) solidarnie kwoty 6.513,11 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2010 roku oraz M. S. kwoty 3.062,53 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2010 roku.

Sąd Rejonowy w Rudzie Śląskiej wyrokiem z dnia 5 grudnia 2013r. oddalił powództwo S. G. (1), M. S., J. Ż., B. G., S. Ż. (1) przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K. przy udziale interwenienta ubocznego Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. o zapłatę. Nadto zasądził solidarnie od powodów S. G. (1) i B. G. na rzecz pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. kwotę 1.627,45 zł z tytułu zwrotu kosztów procesu; zasądził solidarnie od powodów J. Ż. i S. Ż. (1) na rzecz pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. kwotę 1.270 zł z tytułu zwrotu kosztów procesu; zasądził od powoda M. S. na rzecz pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. kwotę 481,70 zł z tytułu zwrotu kosztów procesu. W dalszej części nakazał pobrać: a) solidarnie od powodów S. G. (1) i B. G. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej kwotę 255,35 zł z tytułu kosztów sądowych tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa; b) solidarnie od powodów J. Ż. i S. Ż. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej kwotę 123,43 zł z tytułu kosztów sądowych tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa; c) od powoda M. S. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej kwotę 46,81 zł z tytułu kosztów sądowych tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa oraz oddalił wniosek interwenienta ubocznego o zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu Sąd Rejonowy ustalił, że powodowi M. S. przysługuje prawo odrębnej własności lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w R. przy ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy w Rudzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą numer (...). Powodom B. G. i S. G. (1) we wspólności ustawowej przysługuje prawo odrębnej własności lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w R. przy ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy w Rudzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą numer (...). Powodom J. Ż. i S. Ż. (1) we wspólności ustawowej przysługuje prawo odrębnej własności lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w R. przy ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy w Rudzie Śląskiej prowadzi księgę wieczystą numer (...).

Powodowie należą do wspólnoty mieszkaniowej nieruchomości przy ul. (...) w R., którą zarząd został powierzony Miejskiemu Przedsiębiorstwu (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w R..

Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 27 lipca 2009 roku Wspólnota Mieszkaniowa (...) przy ul. (...) w (...) Spółka Akcyjna w K. zawarli ugodę o naprawienie szkody spowodowanej ruchem zakładu górniczego w budynku mieszkalnym położonym w R. przy ul. (...). Strony ustaliły sposób naprawy szkody poprzez rektyfikację pionową budynku, wykonanie robót przygotowawczych i remontowych związanych z naprawą uszkodzeń istniejących i powstałych po rektyfikacji w zakresie wynikającym z opracowanej dokumentacji.

Rektyfikację wyżej wskazanego budynku (...) Spółka Akcyjna w K. powierzyła na mocy umowy z dnia 20 listopada 2009 roku pozwanemu (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K..

Przed rozpoczęciem prac rektyfikacyjnych przeprowadzono inwentaryzację m.in. lokali powodów.

Prace związane z rektyfikacją budynku zostały zakończone w dniu 31 marca 2010 roku. W protokole komisyjnego odbioru robót z dnia 31 marca 2010 roku wskazano, że zakres ugody z dnia 27 lipca 2009 roku został wykonany w całości, pod względem technicznym bez zastrzeżeń. Uszkodzenia powstałe wskutek rektyfikacji zostaną usunięte przez wykonawcę drogą odrębnego postępowania z wyłączeniem Kopalni.

W protokole z dnia 23 lutego 2010 roku spisanym w sprawie uszkodzeń po rektyfikacji budynku położonego w R. przy ul. (...), sporządzonego w obecności przedstawicieli zarządcy wspólnoty mieszkaniowej, kopalni (...), wykonawcy oraz właścicieli lokali wchodzących w skład wspólnoty wskazano uszkodzenia jakie wystąpiły w poszczególnych lokalach mieszkalnych na skutek przeprowadzonej rektyfikacji budynku.

Wspólnota Mieszkaniowa (...) położonej w R. przy ul. (...) pismem z dnia 31 grudnia 2010 roku wezwała (...) Spółkę Akcyjną w K. do usunięcia uszkodzeń powstałych wyniku rektyfikacji budynku przy ul. (...) w R..

Pismem z dnia 16 kwietnia 2011 roku Wspólnota Mieszkaniowa (...) położonej w R. przy ul. (...) wezwała pozwanego (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w K. do zapłaty kwoty 74.146,53 zł tytułem odszkodowania za uszkodzenia powstałe w zrektyfikowanym budynku.

Sąd Rejonowy ustalił, że na skutek przeprowadzonej rektyfikacji budynku w lokalu mieszkalnym należącym do powodów B. G. i S. G. (1) powstały następujące szkody: pęknięcia poziome i skośne ścian w trzech pokojach, kuchni, łazience, pęknięcia stropu z płyt od spodu w pomieszczeniach nr 1 i 2, odspojenie tynku wewnętrznego ścian w kuchni i pokoju, odspojenie i pęknięcia płytek ściennych w kuchni i łazience, odspojenie i pęknięcia płytek podłogowych w kuchni i przedpokoju.

Na skutek przeprowadzonej rektyfikacji budynku w lokalu mieszkalnym należącym do powodów J. Ż. i S. Ż. (1) powstały następujące szkody: pęknięcia poziome i skośne ścian w pokojach, kuchni, łazience, pęknięcia i odspojenia tynków ściennych, pęknięcia tynków w narożach ścian (fasetach), wybrzuszenie posadzki w kuchni pod wykładziną PCV, deformacja stolarki okiennej w pokoju numer (...).

Na skutek przeprowadzonej rektyfikacji budynku w lokalu mieszkalnym należącym do powoda M. S. powstały następujące szkody: pęknięcia stropu wzdłuż składania płyt żelbetowych pokoju numer (...), pęknięcia pionowe ścian w narożach oraz po ścianach w pokojach numer (...), odspojenie tynku po ścianie dylatacyjnej wzdłuż pokoju numer (...).

Powyższe uszkodzenia powstały na skutek obciążeń dodatkowych typu mechanicznego podczas robót rektyfikacyjnych. Proces rektyfikacji budynku został przeprowadzony przez pozwanego zgodnie z zasadami sztuki budowlanej, a szkody powstałe w lokalach powodów są normalnym następstwem zastosowanej technologii prostowania budynku.

Koszt robót naprawczych po rektyfikacji lokalu należącego do B. G. i S. G. (1) wynosi 13.760,53 zł, lokalu J. Ż. i S. Ż. (2) wynosi 6.513,11 zł, a lokalu M. S. wynosi 3.062,53 zł.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał, że nie zachodzą podstawy do przypisana pozwanemu ani odpowiedzialności kontaktowej ani deliktowej za zdarzenie wyrządzające powodom szkodę. Wskazał, że powodowie nie wskazali podstawy prawnej dochodzonych roszczeń, dlatego Sąd Rejonowy dokonał ich oceny z punktu widzenia odpowiedzialności kontraktowej i odpowiedzialności deliktowej określonej w przepisach art. 415 kc i 416 kc.

Sąd Rejonowy wskazał, że powodowie w podstawie faktycznej pozwu wskazywali, że miedzy Wspólnotą Mieszkaniową (...) położonej w R. przy ul. (...) Spółką Akcyjną w K. została zawarta ugoda przedmiocie naprawienia szkody spowodowanej ruchem zakładu górniczego. Na mocy odrębnej umowy zawartej między (...) Spółką Akcyjną w K. i pozwanym ustalono, że to pozwany będzie wykonawcą robót mających na celu usunięcie szkód w budynku, w którym znajdują się lokale powodów. Sąd Rejonowy wskazał, że z przedstawionych przez strony dokumentów nie wynika, aby jakikolwiek stosunek zobowiązaniowy łączył powodów i pozwanego. W szczególności Sąd Rejonowy stwierdził, że zawarty w protokole komisyjnego odbioru robót z dnia 31 marca 2010 roku zapis, że uszkodzenia powstałe wskutek rektyfikacji zostaną usunięte przez wykonawcę drogą odrębnego postępowania z wyłączeniem Kopalni, nie stanowi źródła zobowiązania pozwanej wobec powodów.

Sąd Rejonowy uznał także, że zdarzenie, które miało wywołać u powodów szkodę tj. przeprowadzenie procesu rektyfikacji budynku, w którym znajdują się lokale należące do powodów, mogłoby być oceniane jako spełniające przesłankę bezprawności czynu z art. 416 k.c. tylko wtedy, gdyby prace rektyfikacyjne zostały przeprowadzone w sposób sprzeczny z zasadami sztuki budowlanej. Sąd Rejonowy uznał na podstawie opinii biegłego, że proces rektyfikacji budynku położonego w R. przy ul. (...) został przeprowadzony zgodnie z zasadami sztuki budowlanej. Szkody, które powstały w lokalach powodów są normalnym następstwem rektyfikacji budynku, a zatem ich naprawa powinna obciążać sprawcę szkody, który spowodował konieczność rektyfikacji budynku. Z tych też względów Sąd Rejonowy uznał, że następstwa przeprowadzonego w prawidłowy sposób procesu rektyfikacji budynku stanowią składową szkody wywołanej ruchem zakładu górniczego, a w konsekwencji, odpowiedzialnym za powstanie szkód w lokalach powodów jest zakład górniczy, z którego działalnością wiązało się powstanie szkody, która została usunięta w procesie rektyfikacji.

Mając na względzie powyższe, Sąd Rejonowy uznał, że prawidłowo przeprowadzony proces rektyfikacji budynku nie stanowi czynu zabronionego, który jest podstawową przesłanką przypisania odpowiedzialności z art. 416 k.c. Z uwagi na brak podstawowej przesłanki odpowiedzialności pozwanego, zbędna była w ocenie Sądu Rejonowego ocena pozostałych przesłanek odpowiedzialności określonych w powołanych na wstępie przepisach prawa. W związku z powyższym pozwany nie mógł odpowiadać wobec powodów na podstawie przepisów regulujących odpowiedzialność deliktową.

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd Rejonowy uznał, że pozwany nie jest biernie legitymowanym w niniejszym postępowaniu i z tych przyczyn powództwo podlegało oddaleniu.

O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w związku z art. 105 § 1 zd.2 k.p.c.

Na podstawie art. 83 ust. 2 w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w związku z art. 98 k.p.c. i art. 105 § 1 zd.2 k.p.c. Sąd nakazał pobrać od powodów na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe stanowiące część wynagrodzenia biegłego, poniesie tymczasowo przez Skarb Państwa.

Wniosek interwenienta ubocznego o przyznanie mu kosztów postępowania Sąd oddalił na mocy art. 107 k.p.c.

Apelację od tego orzeczenia wnieśli powodowie zaskarżając wyrok w całości. Zarzucili naruszenie art. 415 k.c. poprzez ustalenie, że powodowie nie wykazali bezprawności działania pozwanego.

W oparciu o powyższe, wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku w całości poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz: B. G. i S. G. (1) solidarnie kwoty 13.760,53 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2010 roku, J. Ż. i S. Ż. (1) solidarnie kwoty 6.513,11 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2010 roku oraz M. S. kwoty 3.062,53 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2010 roku oraz zasądzenie na rzecz każdego z powodów kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpatrzenia, pozostawiając temu sądowi rozstrzygnięcie o kosztach apelacyjnego.

W uzasadnieniu podnieśli, że powodowie domagają się odszkodowania na podstawie przepisów o czynach niedozwolonych, a art. 429 k.c. przesądza definitywnie, że (...) nie jest biernie legitymowana w niniejszym postępowaniu.

W dalszej części wskazując na znaczenie bezprawnego działania, podkreślili równocześnie, że niszczenie cudzej własności narusza ogólną regułę poszanowania cudzej własności, wynikającej nie tylko z norm prawnych, ale również zasad współżycia społecznego. Powodowie zakwestionowali pogląd przedstawiony przez Sąd I instancji, iż proces rektyfikacji budynku mógłby być oceniony jako spełniający przesłankę bezprawności tylko wówczas, gdyby prace były wykonywane niezgodnie z zasadami sztuki budowlanej. Wskazując, że spękanie ścian w lokalu osoby trzeciej, z natury rzeczy musi być bezprawne, a zatem działanie pozwanego polegające na uszkodzeniu lokali powodów, nie może być uznane za zgodne z porządkiem prawnym.

Zarzucili również, cytując w tym zakresie wnioski z opinii biegłego, że pozwany nie dołożył należytej staranności, do której był zobowiązany przy usuwaniu szkód górniczych.

Powodowie podnieśli także, że ze względu na powierzenie przez (...) S.A. w K., naprawienia budynków pozwanemu, z uwzględnieniem treści art. 429 k.c., wskazuje, że to pozwany jest odpowiedzialny za szkodę powstałą przy rektyfikacji tego budynku.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie oraz zasądzenie od powodów kosztów postępowania odwoławczego. Interwenient poparł stanowisko pozwanego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja odniosła skutek.

Sąd pierwszej instancji poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne w sprawie .

Ustalenia te mają podstawę w zgromadzonym w sprawie materialne dowodowym, który w zakresie dokonanych ustaleń jest logicznych i wzajemnie spójny, natomiast informacje zawarte w poszczególnych źródłach dowodowych nawzajem się uzupełniają i potwierdzają, przez co są w pełni wiarygodne.

Ustalenia te uzupełnić należało w ten sposób, że technologia rektyfikacji nie opiera się jedynie na sile ludzkiej, lecz podczas wykonywania rektyfikacji wykonawca posługuje się specjalistycznymi maszynami, zasilanych mechanicznie (młoty pneumatyczne, siłowniki). Wynika to z treści opinii biegłego złożonej w sprawie (k. 174 i k. 271).. Z tym uzupełnieniem Sąd Okręgowy przyjmuje ustalenia Sądu Rejonowego za własne.

Sąd Okręgowy podzielając co do zasady ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego nie podziela jednak kwalifikacji prawnej roszczenia powodów w zakresie odpowiedzialności deliktowej pozwanego wskazanej i rozważanej przez Sąd Rejonowy.

W ocenie Sądu Okręgowy, roszczenie powodów winno zostać zakwalifikowane w oparciu o art. 435 § 1 k.c. Zgodnie z nim, prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Wskazana powyżej odpowiedzialność oparta jest na zasadzie ryzyka, a jej przesłanki są następujące: ruch przedsiębiorstwa, szkoda, związek przyczynowy pomiędzy ruchem a szkodą.

Konieczne jest przy tym podkreślenie, że wskazany powyżej związek przyczynowy nie musi być bezpośredni, lecz dopuszczalne jest występowanie ogniw pośrednich (porównaj: orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 1949r., C 233/48)

W literaturze przyjmuje się, że odpowiedzialność za ruch przedsiębiorstwa skonstruowana jako odpowiedzialności typu obiektywnego i ma swoje oparcie we względach słusznościowych (red. A. Olejniczak - System Prawa Prywatnego, Tom 6 – Prawo zobowiązań – część ogólna, s. 582, wydanie 2, C.H. Beck 2014). W orzecznictwie wskazuje się, że odpowiedzialność na zasadzie ryzyka (art. 435 § 1 k.c.) oparta jest na założeniu, że samo funkcjonowanie zakładu wprawianego w ruch za pomocą sił przyrody stwarza niebezpieczeństwo wyrządzenia szkody, niezależnie od działania lub zaniechania prowadzącego taki zakład ( tak: wyrok SN z dnia 19 czerwca 2001 r., II UKN 424/00, OSNP 2003, nr 6, poz. 155).

Uzasadnienie dla słuszności przyjęcia odpowiedzialności na podstawie ryzyka w odniesieniu do szkód wywołanych przez przedsiębiorstwa wprawiane w ruch za pomocą sił przyrody znaleźć można także w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 3 lipca 1969r. (II CR 208/69). Pomimo, iż interpretacja i sens tego orzeczenia musi być ujmowana przez odmienny kontekst historyczny, to jednak stanowi ono ważną regułę interpretacyjną, udzielającą nadrzędnej ochrony osobom poszkodowanym. W orzeczeniu tym Sąd Najwyższy wskazał, że rozwój techniki i uprzemysłowienia kraju, jako jeden z elementów postępu nie może przesłaniać równoczesnej konieczności zapewnienia obywatelom niezbędnego bezpieczeństwa i spokoju. Rozwój taki może się odbywać w granicach nie stanowiących zagrożenia, a jeżeli przekracza te granice [… i] powoduje także określoną szkodę, wówczas powstaje zobowiązanie do odszkodowania ze strony tego zakładu wprawionego w ruch za pomocą sił przyrody, z którego ruchem wiąże się wyrządzona szkoda.

Odnosząc się do wskazanych przesłanek odpowiedzialności na zasadzie ryzyka, to ze zgromadzonego postępowania dowodowego wynika, że zostały one spełnione. W budynku w którym znajdują się lokale powodów miały miejsce prace rektyfikacyjne prowadzone przez przedsiębiorstwo pozwanego, a w lokalach powodów w tym czasie powstały szkody. Z niekwestionowanej przez strony opinii biegłego wynika, że powstanie tych szkód ma związek z dokonanym prostowaniem budynku, a wręcz jest jego typowym następstwem( k. 174). Zatem pomiędzy pracami przedsiębiorstwa pozwanego a szkodami tymi istnieje normalny związek przyczynowy.

Przyjęcie wskazanego powyżej reżimu odpowiedzialności pozwanego jako odpowiedzialności deliktowej jest uzasadnione również treścią ugody zawartą w dniu 27 lipca 2009r. pomiędzy (...) S.A. w K. a Wspólnotą Mieszkaniową (...) przy. ul. (...) w R. nr (...). Treść tej ugody dotyczyła sposobu naprawienia szkód górniczych.

Zgodnie z § 3 ugody nr (...) o naprawienie szkody spowodowanej ruchem zakładu górniczego zawartą pomiędzy (...) S.A. a Wspólnotą Mieszkaniową (...) przy. ul. (...) w R. naprawienie uszkodzeń opisanych w § 2 tej ugody, nastąpi poprzez przywrócenie do stanu poprzedniego i będzie polegać na rektyfikacji pionowej budynku, wykonanie robót przygotowawczych oraz remontowych związanych z naprawą uszkodzeń istniejących i powstałych po rektyfikacji w zakresie wynikającym z opracowanej dokumentacji.

Na mocy umowy z dnia 20 listopada 2009r. (...) S.A. w K. wykonanie prac do których zobowiązała się w przytoczonej powyżej ugodzie, zleciła pozwanej spółce. Istotnym z punktu widzenia odpowiedzialności pozwanego jest § 6 tej umowy. W § 6 pkt 2 ppkt 8 pozwany został zobowiązany do usunięcia szkód powstałych w trakcie realizacji przedmiotu zamówienia, do usunięcia tych szkód na własny koszt, a zatem, również w tym stosunku prawnym, pozwana spółka była zobowiązana również do usunięcia szkód powstałych w trakcie tych prac.

Nadmienić jednak należy, że w oparciu o wskazane umowy powodom nie przysługują roszczenia wobec pozwanego, bowiem nie byli oni stroną wskazanych umów.

Wynikający z obowiązującego prawa sposób naprawy szkód górniczych w odniesieniu do wspólnoty mieszkaniowej nie może jednak prowadzić do niemożności dochodzenia przez właścicieli lokali roszczeń w zakresie szkód powstałych w ich nieruchomościach. Do takiego zaś wniosku prowadziłoby zastosowanie przez Sąd jedynie regulacji z art. 415 i 416 kc. Zasadnym zatem było sięgniecie do regulacji art. 435 kc, która została wprowadzona przez ustawodawcę dla takich właśnie sytuacji jak istniejąca w niniejszej sprawie. Szerokie bowiem używanie sił przyrody i rozwój techniki w obecnych czasach nie powoduje, że działalność przedsiębiorstwa posługującego się takimi siłami nie łączy się z ryzykiem powstania szkód u osób trzecich- na osobie czy majątku osób trzecich. Ryzyko to nadal istnieje.

Tym samym istnieje podstawa do uznania odpowiedzialności pozwanego wobec powodów na podstawie art. 435§1 kc.

Wysokość szkody ustalono na podstawie opinii biegłego Z. S. sporządzonej w dniu 12 lutego 2013. (k. 166 – 175).

Koszt robót naprawczych po rektyfikacji lokalu należącego do B. G. i S. G. (2) wynosi 13.760,53 zł, lokalu J. Ż. i S. Ż. (2) wynosi 6.513,11 zł, a lokalu M. S. wynosi 3.062,53 zł. Wysokość oszacowana przez biegłego nie była przez strony kwestionowana.

Takie też kwoty odszkodowania, wobec rozszerzenia powództwa pismem z dnia 11 marca 2013 roku, należało uznać za zasadne.

Z tych też względów Sąd Okręgowy uznał zasadność roszczenia powodów i zmienił zaskarżony wyrok na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w punkcie I pkt 1 -9, a w pozostałym zakresie oddalił apelację w oparciu o art. 385 k.p.c., o czym orzeczono w punkcie V. Oddalenie apelacji obejmuje część roszczenia odsetkowego.

O odsetkach Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c., przy czym co kwot wskazanych w pozwie orzeczono od dnia następnego po doręczeniu odpisu pozwu, co nastąpiło 25 kwietnia 2012r., a od kwot co do których powodowie rozszerzyli żądanie pozwu w piśmie z dnia 11 marca 2013 roku, a które to pismo doręczono pełnomocnikowi pozwanego w dniu .28 marca 2013r., od dnia następnego po doręczeniu tego pisma pełnomocnikowi pozwanego. ze zgromadzonego materiału dowodowego nie wynikają bowiem inne daty wezwania pozwanego przez powodów do uiszczenia dochodzonych kwot.

Tym samym w zakresie dotyczącym odsetek powództwo podlegało w części oddaleniu.

Konsekwencją wydania orzeczenia reformatoryjnego stała się konieczność zmiany rozstrzygnięcia o kosztach procesu, o których orzeczono procesu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 100 kpc, obciążając nimi w całości pozwanego wobec tego, że powodowie ustąpili ze swymi żądaniami jedynie w niewielkim zakresie.

Koszty te, po stronie powodów, kształtowały się następująco.

Do kosztów sądowych, zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2010r. Nr 90, poz. 594 z późniejszymi zmianami) należało zaliczyć opłaty od pozwu (i rozszerzonego powództwa) uiszczone i ustalone dla poszczególnych powodów zgodnie z art. 13 ust. 1 tej ustawy następujących kwotach: odnośnie roszczenia B. G. i S. G. (1) - 689 zł, odnośnie roszczenia J. Ż. i S. Ż. (2) - 326 zł, a odnośnie roszczenia M. S. - 154 zł. Do kosztów sądowych poniesionych przez M. S. należało nadto zaliczyć poniesione przez niego wydatki na opinię biegłego w kwocie 1.000 zł( uiszczoną przez niego zaliczkę).

Do kosztów procesu należało zaliczyć również opłatę za czynności adwokackie ustalona na podstawie § 4 ust. 1 i § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jednolity: Dz.U. z 2013r. poz. 461) w wysokości 2.400 zł oraz opłatę skarbową od pełnomocnictwa ustalona zgodnie z art. 1 ust. 2 w związku z art. 4 ustawy z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2006r. Nr 225 poz. 1635 z późniejszymi zmianami) w kwocie 102 zł, gdyż, jak stwierdził Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 17 czerwca 2011r. (II UZ 15/11), uiszczenie opłaty skarbowej od dokumentu stwierdzającego ustanowienie pełnomocnika jest poniesieniem wydatku, który z obiektywnego punktu widzenia jest konieczny do realizacji praw strony w postępowaniu sądowym. Ustaloną powyżej opłatę za czynności adwokackie należało rozdzielić pomiędzy poszczególnych powodów przy uwzględnieniu udziału (procentowym) ich roszczenia w ogólnie pierwotnie dochodzonym, a to z uwagi na treść § 4 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Uwzględniając ten podział, opłatę za czynności adwokackie należało rozdzielić w następujący sposób: dla powodów B. G. i S. G. (1) - 1440 zł , dla powodów J. Ż. i S. Ż. (2) 696 zł, a dla M. S. – 264zł.

O kosztach postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy orzekł w punkcie II – IV na podstawie art. 100 k.p.c. w związku z art. 391 § 2 k.p.c., biorąc pod uwagę, że apelacja powodów została jedynie w niewielkim zakresie( co do odsetek).

Koszty te kształtowały się następująco. Na koszty sądowe, zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2010r. Nr 90, poz. 594 z późniejszymi zmianami) złożyły się opłaty od apelacji uiszczone i ustalone dla poszczególnych powodów zgodnie z art. 13 ust. 1 w związku z art. 18 ust. 2 tej ustawy, odnośnie roszczenia B. G. i S. G. (1) w wysokości 689 zł, odnośnie roszczenia J. Ż. i S. Ż. (2) w wysokości 326 zł, a odnośnie roszczenia M. S. w wysokości 154 zł oraz opłata za czynności adwokackie ustalona na podstawie § 4 ust. 1 i § 6 pkt 5 w związku z § 13 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w kwocie 1.200 zł. Ustaloną opłatę za czynności adwokackie należało rozdzielić pomiędzy poszczególnych powodów przy uwzględnieniu udziału (procentowym) ich roszczenia w ogólnie dochodzonym Uwzględniając ten podział, opłatę za czynności adwokackie należało rozdzielić w następujący sposób: dla powodów B. G. i S. G. (1) stanowiła ona 59% (708 zł) , dla powodów J. Ż. i S. Ż. (2) – 28 % (336 zł), a dla M. S. – 13 % (156 zł). Dokonując wskazanego wyliczenia Sąd Okręgowy miał na względzie, że powodowie wywodzili swe roszczenia z takiego samego stanu faktycznego, a zatem reprezentując ich pełnomocnik w tożsamy sposób prowadził sprawę w odniesieniu do każdego z pozwanych, a zatem należy mu się jedno wynagrodzenie liczone od zsumowanej wartości przedmiotu zaskarżenia.

Łącznie koszty te przedstawiały się następująco. Dla powodów B. G. i S. G. (1) 1.397 zł, w tym 708 zł z tytułu kosztów zastępstwa procesowego. Dla powodów J. i S. Ż. (1) – 662 zł, w tym 336 zł z tytułu kosztów zastępstwa procesowego, a dla powoda M. S. – 310 zł, w tym 156 zł z tytułu kosztów zastępstwa procesowego.

SSR (del.) Marcin Rak SSO Teresa Kołeczko – Wacławik SSO Gabriela Sobczyk

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE