UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) Finanse I (...)Fundusz (...) z siedzibą w K. wniosła o wydanie w elektronicznym postępowaniu upominawczym nakazu zapłaty i orzeczenie, aby pozwani K. K.i D. K.zapłacili solidarnie na rzecz strony powodowej kwotę 105.753,52 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, oraz zasądzenie od pozwanych na rzecz strony powodowej zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów prowizji pobranej od uiszczonej przez stronę powodową opłaty sądowej od pozwu, oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W przypadku wniesienia sprzeciwu strona powodowa wniosła o wydanie wyroku orzekającego, aby pozwani zapłacili solidarnie na rzecz strony powodowej kwotę 105.753,352 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, zasądzenie od pozwanych na rzecz strony powodowej zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, prowizji pobranej od uiszczonej przez stronę powodową opłaty sądowej od pozwu, oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu strona powodowa podała, że w dniu 19 czerwca 2008 r. Bank (...) SAz siedzibą we W.zawarł z pozwanym K. K.umowę poręczoną przez pozwaną D. K., na podstawie której pozwany otrzymał określoną w umowie kwotę pieniężną, którą zobowiązał się zwrócić na warunkach określonych w tej umowie. Strona powodowa podniosła, że pozwany nie wywiązał się z przyjętego na siebie zobowiązania w związku z czym niespłacona kwota należności głównej stała się wymagalna wraz z odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia. Strona pozwana twierdziła, że wobec niedotrzymania przez stronę pozwaną warunków określonych w umowie, wierzytelność na skutek umowy przelewu wierzytelności zawartej w dniu 24 czerwca 2013 roku, została zbyta przez Bank (...) SAz siedzibą we W.na rzecz (...) Finanse I (...)Fundusz (...) z siedzibą w K.wobec czego doszło do scedowania na jej rzecz całości praw i obowiązków wynikających z umowy bankowej. Strona powodowa wyjaśniła, że na zobowiązanie składa się należność główna w kwocie 80.520 zł, odsetki karne naliczone za opóźnienie w spłacie zobowiązania przez pierwotnego wierzyciela w kwocie 17.331,66 zł, odsetki umowne naliczone przez pierwotnego wierzyciela do dnia cesji wierzytelności w wysokości 7.532,76 zł, oraz odsetki w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP naliczone przez stronę powodową od dnia następnego po dniu cesji wierzytelności do dnia 3 lipca 2013 roku w kwocie 369,10 zł.

W dniu 3 października 2013 r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym nakazując pozwanym: K. K. i D. K. zapłacić solidarnie na rzecz strony powodowej kwotę 105.753,52 zł z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia 4 lipca 2013 r. do dnia zapłaty, oraz kwotę 4.945,80 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Postanowieniem Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie z dnia 21 marca 2014 r. uchylono nakaz zapłaty z dnia 3 października 2013 r. w całości oraz przekazano rozpoznanie sprawy do Sądu Rejonowego w Ząbkowicach Ś.. Przyczyną uchylenia był fakt, że korespondencja przesłana na adres pozwanego K. K. powróciła do Sądu z adnotacją poczty „adresat zmarł”.

Postanowieniem Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie z dnia 24 czerwca 2014 r. uchylono pkt. II postanowienia z dnia 21 marca 2014 r. i przekazano rozpoznanie sprawy do Sądu Okręgowego w Świdnicy.

Postanowieniem z 21 listopada 2014 roku Sąd Okręgowy w Świdnicy zawiesił postępowanie, gdyż pozwany K. K.zmarł (...) roku i nie został ustalony krąg spadkobierców zmarłego K. K..

15 grudnia 2014 roku Sąd Okręgowy w Świdnicy podjął zawieszone postępowanie, następcą prawnym K. K. została Gmina Z..

Pozwana D. K. wniosła o oddalenie powództwa z uwagi na jej trudną sytuację finansową. Przyznała, że zobowiązanie nie zostało spłacone i nie kwestionowała jego wysokości, do listopada 2014 roku pozwana spłacała należność w kwocie 200 zł miesięcznie. Pozwana ma na utrzymaniu dwoje małoletnich dzieci.

Strona pozwana Gmina Z. wniosła o oddalenie powództwa, oraz o zasądzenie od strony powodowej na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwana podała, że nie posiada żadnych dokumentów dotyczących spłaty przedmiotowego kredytu, ani też informacji kiedy stał się on wymagalny, oraz w jakiej wysokości został spłacony. Informowała, że jest spadkobiercą przymusowym, który w sytuacji zrzeczenia się spadku przez najbliższych członków rodziny spadkodawcy, dziedziczy z dobrodziejstwem inwentarza po pozwanym. Z umowy kredytowej wynika, że spadkodawca w dacie 27 maja 2011 roku posiadał zadłużenie wobec banku w kwocie głównej 80.521 zł, z umowy wynikało, że zadłużenie stawało się wymagalne i okresy odsetkowe ustalane były miesięcznie według § 3 umowy kredytowej i przedawniały się również każdego miesiąca po upływie trzyletniego okresu według art. 118 kc. Strona pozwana zarzuciła, że według § 7 umowy kredytowej zobowiązania i uprawnienia przechodzą na następców prawnych kredytobiorcy tylko za uprzednią zgodą banku, a takiej zgody bank nie udzielił dlatego też z tych względów wniosła o oddalenie powództwa. Na rozprawie w dniu 11 marca 2015 roku przed Sądem Okręgowym w Świdnicy strona pozwana wniosła o nieobciążanie jej kosztami procesu, Gmina należy do ubogich, zajmuje się głównie rolnictwem.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 19 czerwca 2008 roku pomiędzy pozwanym K. K., a Bankiem (...) S.A.z siedzibą we W.została zawarta umowa o kredyt na działalność gospodarczą - (...) (...) nr (...), której poręczycielem wekslowym została małżonka K. K.pozwana D. K., z tym że odpowiedzialność pozwanej D. K.była maksymalnie do kwoty 380.000 zł. Na podstawie tej umowy Bank udzielił pozwanemu kredytu w wysokości 190.000 zł na finansowanie bieżącej działalności gospodarczej pozwanego oraz nakładów na odtworzenie lub zwiększenie majątku trwałego pozwanego. Niezależnie od poręczenia wekslowego D. K., złożyła ona oświadczenie jako małżonek kredytobiorcy, że wyraża zgodę na zaciągnięcie przez pozwanego zobowiązania wynikającego z przedmiotowej umowy. (§3.01 i 4.01 umowy).

Strony w umowie postanowiły, m.in., że pozwany z tytułu wykorzystania kredytu zapłaci Bankowi odsetki oraz, że wykorzystana kwota kredytu oprocentowana jest według zmiennej stawki WIBOR dla jednomiesięcznych depozytów międzybankowych w PLN powiększonej o 3,60 punktu procentowego, a zmiana oprocentowania kredytu następować będzie pierwszego dnia miesiąca w okresach miesięcznych, przy czym pierwsza zmiana oprocentowania nastąpi w dniu 1 lipca 2008 roku. Oprocentowanie kredytu według postanowień stron miało być ustalone według stawki rynkowej określonej dwa dni robocze przed dniem uruchomienia kredytu lub jego pierwszej transzy, a dla kolejnych okresów określonej dwa dni robocze przed dniem zmiany oprocentowania. Odsetki miały być naliczone od wykorzystanej kwoty kredytu. (§ 3.04. umowy).

W przypadku nie wywiązania się pozwanego z terminowej spłaty kredytu lub jego raty, pozwany zobowiązany będzie do zapłaty odsetek od kredytu przeterminowanego, a kredyt przeterminowany oprocentowany będzie według stawki zmiennej, odpowiadającej trzykrotnej wysokości stopy kredytu lombardowego NBP. (§3.05.).

dowód: - odpis pełny z rejestru przedsiębiorców stan na dzień 11 czerwca 2014 roku Krajowego Rejestru Sądowego numer KRS (...) k. 65 – 86,

- umowa o kredyt na działalność gospodarczą – (...) (...) nr

(...) z dnia 19 czerwca 2008 r. (k. 87),

- oświadczenie małżonka kredytobiorcy (k. 91),

- deklaracja poręczyciela wekslowego z dnia 19 czerwca 2008 r. (k. 92) .

Pozwani nie wywiązali się ze spłaty zobowiązania kredytowego wobec czego Bank (...)/ (...) w P. wystawiła bankowy tytuł egzekucyjny z dnia 23 kwietnia 2012 r. nr (...) przeciwko pozwanym K. K. i D. K. , w którym należność główna została określona na kwotę 88.052,76 zł, na którą składają się: kapitał w kwocie 80.520,00 zł, odsetki umowne w wysokości 7.532,76 zł (liczone za okres od dnia 27.06.2011 r. do dnia 22.04.2012 r.) oraz kwota kosztów i upomnień w wysokości 240 zł.

dowód: - bankowy tytuł egzekucyjny z dnia 23 kwietnia 2012 r. nr (...) (k. 93).

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Ząbkowicach Śląskich z dnia 11 stycznia 2013 r. w sprawie sygn. I Co 23/13 została nadana klauzula wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przez Bank (...) SA we W. nr (...) z dnia 23 kwietnia 2012 r. na podstawie którego dłużnicy K. K. i R. K. powinni solidarnie zapłacić wierzycielowi kwotę 88.292,76 zł wraz z odsetkami od dnia 23 kwietnia 2012 r. do dnia zapłaty liczonymi od kwoty 80.520,00 zł według zmiennej stopy procentowej w wysokości trzykrotności stopy oprocentowania kredytu lombardowego NBP, tj. 18,00 % w stosunku rocznym oraz z odsetkami ustawowymi w wysokości 13,00 % w stosunku rocznym od dnia 23 kwietnia 2012 r. do dnia zapłaty liczonymi od kwoty 7.532,76 zł, z ograniczeniem solidarnej odpowiedzialności dłużników do kwoty 380.000 zł oraz kwotę 127 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, w tym kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

dowód: - postanowienie Sądu Rejonowego w Ząbkowicach Śląskich z dnia 11 stycznia

2013 r. , sygn. akt I Co 23/13 (k. 94).

Na dzień 29 marca 2013 r. wysokość wymagalnego zobowiązania pozwanych wynosiło: kapitał w kwocie 80.520,00 zł, odsetki umowne w kwocie 7.532,76 zł, odsetki z tytułu opóźnienia w kwocie 14.406,15 zł, kwota kosztów wezwań i upomnień 803,44 zł.

dowód: - wyciąg z ksiąg rachunkowych Banku na dzień 29 marca 2013 r. nr (...) (k.

95).

Przeciwko pozwanym zostało wszczęte postępowanie egzekucyjne, na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego z dnia 23 kwietnia 2012 roku. Postanowieniem z dnia 17 lipca 2013 r. wydanym przez Komornika Sądowego (dawnej R..(...)) przy Sądzie Rejonowym w Ząbkowicach Śląskich M. K.umorzono postępowanie egzekucyjne.

dowód: - postanowienie o umorzeniu postępowania z dnia 17 lipca 2013 r. (k. 96).

Strona powodowa (...) Finanse I (...)Fundusz (...), na mocy cesji wierzytelności z dnia 24 czerwca 2013 roku z Bankiem (...) SA, nabyła wierzytelność w kwocie 106.598,42 zł wynikającą z umowy z dnia 19 czerwca 2008 r. nr (...).

Pismem z dnia 4 lipca 2013 r. Centrum (...)w P.zawiadomiło pozwanych o tym, że Bank (...) SAz siedzibą we W.dokonał sprzedaży przysługującej mu wierzytelności z tytułu umowy o kredyt – (...) (...) nr (...)wraz ze wszystkimi prawami związanymi z tą wierzytelnością oraz przypisanymi jej zabezpieczeniami na rzecz strony powodowej (...) Finanse I (...)Fundusz (...).

Dowód: - odpis pełny z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego stan na dzień 12 lutego 2014 roku numer KRS (...) k. 62 – 64,

- pełnomocnictwo z 14 czerwca 2013 roku dla E. P. k. 59,

- pełnomocnictwo z 9 kwietnia 2013 roku k.61,

- zawiadomienia z dnia 4 lipca 2013 r. k. 97 i 99.

- umowa sprzedaży wierzytelności zawarta w dniu 24 czerwca 2013 roku pomiędzy Bankiem (...) S.A.i stroną powodową (...) Finanse I (...)Fundusz (...) k. 49 – 54,

załącznik 4 wykaz wierzytelności wchodzących w skład portfela III k. 55 – 57,

Pismem z dnia 4 lipca 2013 roku strona powodowa wezwała pozwanych: D. K. i K. K. do spłaty należności głównej w kwocie 80.520,00 zł, odsetek w kwocie 25.274,98 zł, oraz innych kosztów w kwocie 803,44 zł.

dowód: - wezwania do zapłaty z dnia 4 lipca 2013 r. k. 98 i 100.

W dniu 6 września 2013 roku zmarł pozwany K. K.. Sąd Rejonowy w Ząbkowicach Ś. postanowieniem z dnia 24 stycznia 2014 roku, wydanym w sprawie sygn. akt I Ns 771/13, stwierdził, że spadek po K. K. na podstawie ustawy nabyła Gmina Z. w całości.

dowód: - odpis skrócony aktu zgonu nr (...) k. 136,

odpis postanowienia Sądu Rejonowego w Ząbkowicach Śląskich z dnia

24 stycznia 2014 r. k. 123.

Sąd zważył co następuje:

Zdaniem Sądu powództwo w części podlegało uwzględnieniu.

W niniejszej sprawie nie ulega żadnej wątpliwości, że K. K.zawarł 19 czerwca 2008 roku z Bankiem (...) S.A.umowę o kredyt na działalność gospodarczą, poręczycielem była jego żona K. K.pozwana D. K., która odpowiadała maksymalnie do kwoty 380.000 zł. Pozwana D. K.nie kwestionowała wysokości swego zadłużenia. Pozwany K. K.zmarł (...) roku. Spadek po nim na podstawie ustawy nabyła w całości Gmina Z., pozostali spadkobiercy odrzucili spadek.

Kredyt bankowy definiowany jest jako stosunek ekonomiczny pomiędzy bankiem a kredytobiorcą, którego istota polega na dostarczeniu przez bank określonej kwoty środków pieniężnych kredytobiorcy, pod warunkiem jej późniejszego zwrotu wraz z wynagrodzeniem dla banku (odsetki, prowizja, opłaty manipulacyjne). Ustawa z 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe (Dz. U. tekst jedn. z 2012 roku poz. 1376 ze zm.) w art. 69 definiuje umowę kredytu i tak zgodnie z ustępem 1 tego przepisu przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Zgodnie z ustępem 2 umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie i spełniać określone warunki. Kredyt cechuje między innymi: odpłatność – kredytobiorca zobowiązany jest do zapłaty odsetek i ewentualnej prowizji dla banku i zwrotność – co do zasady kwota środków pieniężnych podlega zwrotowi. Obowiązek zwrotu kredytu przez kredytobiorcę jest jego podstawowym obowiązkiem wymienionym w art. 69 ust. 1 prawa bankowego i oddaje istotę umowy kredytu. Obok korzystania z kredytu i zwrotu składającej się na niego kwoty, art. 69 ust. 1 prawa bankowego nakłada na kredytobiorcę obowiązek zapłaty odsetek kapitałowych. Odsetki są świadczeniem ubocznym, z reguły realizowanym w tych samych przedmiotach co świadczenie główne i w wysokości obliczonej wedle stopy procentowej i czasu potencjalnego korzystania z przedmiotów objętych świadczeniem głównym.

Niewątpliwym jest, że pozwany K. K.nie spłacił kredytu, pozwana D. K.w niniejszej sprawie to potwierdziła. Bank (...) S.A.z siedzibą w W.przelał tą wierzytelność na rzecz strony powodowej (...) Finanse I (...)Fundusz (...)z siedzibą w K.. Zgodnie z art. 509 § 1 kc wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W umowie o kredyt nie było żadnych zastrzeżeń w tym zakresie. W myśl § 2 cytowanego przepisu wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Artykuł 512 kc stanowi, że dopóki zbywca nie zawiadomił dłużnika o przelewie, spełnienie świadczenia do rąk poprzedniego wierzyciela ma skutek względem nabywcy, chyba że w chwili spełnienia świadczenia dłużnik wiedział o przelewie. Przepis ten stosuje się odpowiednio do innych czynności prawnych dokonanych między dłużnikiem a poprzednim wierzycielem. Ze zgromadzone w sprawie materiału dowodowego wynika, że pozwany K. K., oraz pozwana D. K.zostali zawiadomieni przez Bank (...) S.A.o sprzedaży wierzytelności na rzecz strony powodowej (...) Finanse I (...)Fundusz (...).

W niniejszej sprawie Sąd rozważał możliwość dochodzenia przez stronę powodową roszczenia na podstawie art. 788 § 1 kpc zgodnie z którym jeżeli uprawnienie lub obowiązek po powstaniu tytułu egzekucyjnego lub w toku sprawy przed wydaniem tytułu przeszły na inną osobę, sąd nada klauzulę wykonalności na rzecz lub przeciwko tej osobie, gdy przejście to będzie wykazane dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym. W niniejszej sprawie, co niewątpliwe poprzednik prawny strony powodowej to jest Bank (...) S.A. posiadał bankowy tytuł egzekucyjny wraz z nadaną przez Sąd klauzulą wykonalności na wierzytelność dochodzoną niniejszym pozwem. Jednakże Sąd miał na uwadze argumentację przywołaną przez Sąd Najwyższy w uchwale z 2 kwietnia 2004 roku, III CZP 9/04, opubl. OSNC 2005/6/98, a mianowicie, że bankowy tytuł egzekucyjny stanowi ustawowy przywilej banków, polegający na ułatwianiu im dochodzenia swoich wierzytelności wynikających z dokonywanych czynności bankowych, chodzi tu o przywilej kwalifikowany i wyjątkowy, ponieważ dochodzenie wierzytelności cywilnoprawnych następuje z reguły przy zastosowaniu sądowego postępowania rozpoznawczego. W tej sytuacji nie mogą mieć decydującego znaczenia podnoszone niekiedy argumenty zmierzające do usprawiedliwienia możliwości nadawania na podstawie art. 788 § 1 k.p.c. klauzuli wykonalności bankowym tytułom egzekucyjnym na rzecz nabywców od banków wierzytelności stwierdzonych takimi tytułami. Z przedstawionych względów Sąd Najwyższy przyjął, że niedopuszczalne jest nadanie na podstawie art. 788 § 1 k.p.c. klauzuli wykonalności na rzecz niebędącego bankiem nabywcy wierzytelności objętej bankowym tytułem egzekucyjnym, także po zaopatrzeniu go w sądową klauzulę wykonalności.

Na skutek tego, że pozwany K. K. zmarł to zgodnie z art. 922 § 1 kc prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów prawa spadkowego. § 2 stanowi, że nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami. W niniejszej sprawie mamy do czynienia z obowiązkami majątkowymi – spłatą zadłużenia kredytowego, które przechodzi na spadkobierców. Dziedziczeniu podlegają prawa i obowiązki niezależnie od źródła z którego dany stosunek obligacyjny wypływa, więc twierdzenie pozwanej Gminy Z., że do przejścia zobowiązań i uprawnień z umowy kredytowej wymagana jest zgoda banku, nie ma znaczenia.

Wszyscy spadkobiercy spadek odrzucili, a więc pozwana Gmina Z. została jedynym spadkobiercą po pozwanym K. K.. Art. 1023 kc w § 1 stanowi, że Skarb Państwa ani gmina nie mogą odrzucić spadku, który im przypadł z mocy ustawy. Zgodnie z §2 tego przepisu Skarb Państwa ani gmina nie składają oświadczenia o przyjęciu spadku, a spadek uważa się za przyjęty z dobrodziejstwem inwentarza. Fakt, że pozwana Gmina Z. nabyła spadek po pozwanym K. K. z dobrodziejstwem inwentarza nie wynika z postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku po K. K., ale regulują to wyżej wskazane przepisy Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 319 kpc jeżeli pozwany ponosi odpowiedzialność z określonych przedmiotów majątkowych albo do wysokości ich wartości, sąd może, nie wymieniając tych przedmiotów ani ich wartości, uwzględnić powództwo zastrzegając pozwanemu prawo do powołania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności. Wobec tego Sąd zastrzegł stronie pozwanej Gminie Z. prawo do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczoną odpowiedzialność do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku.

Pozwana Gmina Z. podniosła zarzut przedawnienia, jednakże w ogóle nie wykazała dokładnie jakich roszczeń ten zarzut przedawnienia miał dotyczyć.

Pozwana D. K. poręczyła umowę o kredyt na działalność gospodarczą jaką zawarł jej zmarły mąż pozwany K. K., a której zapłata jest dochodzona przez stronę powodową w niniejszej sprawie. Zgodnie z art. 876 § 1 kodeksu cywilnego przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał. W myśl § 2 oświadczenie poręczyciela powinno być pod rygorem nieważności złożone na piśmie. Pozwana D. K. w ogóle nie kwestionowała swego zobowiązania wobec strony powodowej. Z uwagi na to, że w umowie poręczenia zostało zastrzeżone, że pozwana D. K. odpowiada maksymalnie do kwoty 380.000 zł to Sąd ograniczył solidarną odpowiedzialność pozwanych: D. K. i Gminy Z. do kwoty 380.000 zł.

Odnośnie odsetek to artykuł 359 § 2¹ k.c. przewiduje, iż odsetki maksymalne nie mogą w stosunku rocznym przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego (odsetki maksymalne). Podkreślić należy, że jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony, ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania (art. 455 kc). Strona powodowa zażądała odsetek od dnia wniesienia pozwu tj. od dnia 4 lipca 2013 roku do dnia zapłaty i Sąd zasadził solidarnie od pozwanych: D. K.i Gminy Z.na rzecz strony powodowej (...) Finanse I (...)Funduszu (...) w K.kwotę 105.753,52 zł z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego NBP od dnia 4 lipca 2013 roku do dnia zapłaty.

Na podstawie art. 102 kpc w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Przepis ten urzeczywistnia zasadę słuszności i jest wyjątkiem od obowiązującej zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Stosowanie art. 102 kpc może mieć miejsce tylko w szczególnie uzasadnionych wypadkach. Dla zastosowania tego przepisu nie wystarczy tylko wskazanie na trudną sytuację majątkową. Jeżeli ta sytuacja spowodowana jest przy tym przede wszystkim zawinionym zachowaniem samej strony, to nie uzasadnia to zastosowania art. 102 kpc (postanowienie Sądu Najwyższego z 5 lipca 2013 roku, IV CZ 58/13, LEX nr 1396462). W niniejszej sprawie mamy do czynienia z sytuacją zgoła odmienną, pozwana D. K. w ogóle nie kwestionowała swego zobowiązania wobec strony powodowej i w miarę swoich możliwości finansowych starała się go spłacić, natomiast pozwana Gmina Z. jest spadkobiercą przymusowym, który nie mógł odrzucić spadku po pozwany K. K.. W art. 102 kpc. ustawodawca odwołuje się do pojęcia "wypadków szczególnie uzasadnionych". Takie sformułowanie wprawdzie nie jest klauzulą generalną, jednak opiera się na zwrocie niedookreślonym, który może odsyłać również do argumentów natury aksjologicznej. Regulacja ta znajdzie zastosowanie w wyjątkowych sytuacjach, gdy z uwagi na okoliczności konkretnej sprawy, zastosowanie reguł ogólnych kpc dotyczących zwrotu kosztu procesu byłoby nieuzasadnione (postanowienie Sądu Najwyższego z 18 kwietnia 2013 roku, III CZ 75/12, opubl. LEX nr 1353220. W realiach rozpoznawanej sprawy bezspornym jest, że pozwana ma trudną sytuację materialną i życiową. Sama trudna sytuacja ekonomiczna pozwanej D. K. nie stanowi postawy do zwolnienia na podstawie art. 102 kpc, ale gdy weźmie się jeszcze pod uwagę wszystkie wyżej wskazane okoliczności, a w przypadku pozwanej Gminy Z. to że jest spadkobiercą przymusowym po pozwanym K. K. to zdaniem Sądu znajduje zastosowanie art. 102 kpc i z tych też przyczyn Sąd nie obciążył pozwanej D. K. i Gminy Z. obowiązkiem zwrotu kosztów procesu stronie powodowej.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE