UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja strony powodowej była uzasadniona i skutkowała zmianą zaskarżonego wyroku.

Ustalenia Sądu Rejonowego są prawidłowe i Sąd Okręgowy przyjmuje je za własne, czyniąc je tym samym podstawą rozstrzygnięcia apelacyjnego.

Za zasadne Sąd Okręgowy uznaje zarzuty naruszenia art. 232 k.p.c. i art. 339 k.p.c., albowiem Sąd Rejonowy w sposób nieuprawniony przyjął, iż strona powodowa nie przedstawiła dowodów potwierdzających przynajmniej częściową zasadność dochodzonego przez nią roszczenia i jej żądanie nie może zostać uwzględnione żadnej części.

Zgodnie z art. 339 k.p.c. jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się nie bierze udziału w sprawie, sąd wyda wyrok zaoczny. W tym wypadku przyjmuje się za prawdziwe twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

W przytoczonych przez siebie okolicznościach faktycznych strona powodowa powoływała się na nabycie od cedenta - (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. (na podstawie umowy przelewu z dnia 6 grudnia 2013 roku) przysługującej jej względem pozwanej wierzytelności. Wierzytelność ta wynikała z zawartej przez pozwaną w dniu 6 marca 2007 roku z cedentem umowy pożyczki na kwotę 400 zł, która miała zostać spłacona do dnia 17 grudnia 2007 roku wraz z oprocentowaniem. Dalej strona powodowa wskazywała, że strony umowy pożyczki uzgodniły i zaakceptowały, iż całkowity koszt pożyczki wynosił będzie 667,61 w tym kwota 26,98 zł stanowić będzie oprocentowanie. Pozwana uregulowała swoje zadłużenie do kwoty 136 zł. Do pozwu zostały dołączone kserokopie następujących dokumentów: umowy przelewu wierzytelności z dnia 6 grudnia 2013 roku z załącznikiem, zawiadomienia o dokonaniu cesji, umowy pożyczki numer (...) z dnia 6 marca 2007 roku, potwierdzenia otrzymania gotówki z dnia 6 marca 2007 roku.

Jak przyjmuje się w orzecznictwie domniemanie wynikające z art. 339 § 2 k.p.c. jedynie zastępuje postępowanie dowodowe i to tylko wówczas, gdy twierdzenia powoda nie budzą uzasadnionych wątpliwości (zob. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 lutego 1972 roku, III CRN 539/71, OSNCP 1972/7-8/150). Przyjmuje się również, iż niezależnie od ustalenia podstawy faktycznej sąd zawsze zobowiązany jest rozważyć, czy żądanie pozwu jest zasadne w świetle norm prawa materialnego. Negatywny wynik takiej analizy powoduje wydanie wyroku zaocznego oddalającego powództwo (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 1972 roku, III CRN 30/72, (...) Lex nr 7094). Sąd Rejonowy uprawniony był zatem do zweryfikowania twierdzeń strony powodowej w oparciu o zaoferowany przez nią materiał dowodowy, jak również dokonać oceny zgłoszonego przez nią żądania w oparciu o przepisy prawa materialnego. Sąd Okręgowy nie podziela jednak dokonanej przez Sąd Rejonowy oceny, iż strona powodowa nie udowodniła, by umowa przelewu wierzytelności obejmowała przysługującą jej wierzytelność względem pozwanej z następujących powodów.

Trudno uznać za przekonywujący argument Sądu Rejonowego, by strona powodowa nie udowodniła, że pozwana zawarła umowę przelewu wierzytelności z cedentem. Faktem jest, że umowa pożyczki z dnia 6 marca 2007 roku została zawarta z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S., a umowa przelewu wierzytelności z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w P., niemniej nie sposób zasadnie twierdzić, że są to dwa odrębne podmioty. Zarówno bowiem w umowie pożyczki jak i umowie przelewu istnieją dane identyfikujące (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, które wskazują w sposób niebudzący wątpliwości, iż jest to ten sam podmiot. Wskazuje na to nie tylko tożsama nazwa tej spółki ale również tożsame numery KRS ( (...)) i NIP (...)), które w zestawieniu z twierdzeniami pozwu, dotyczącymi podstawy faktycznej żądania i brakiem stanowiska pozwanej, należy uznać za pozwalające na identyfikację cedenta w sposób wykluczający uznanie, iż jest to inny podmiot, od tego z którym pozwana zawarła umowę pożyczki. Ponadto okoliczności te dają się również zweryfikować w powszechnie dostępnej na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości informacji o podmiotach ujawnionych w rejestrze przedsiębiorców.

Nie jest również dla Sądu Okręgowego przekonywujący argument, iż niemożliwym jest wyprowadzenie wniosku, że umowa przelewu wierzytelności zawarta przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w P. i stronę powodową obejmuje wierzytelność przysługującą względem pozwanej. Przywiązując nadmierną wagę do określonego w umowie przelewu kosztu brutto pożyczki, Sąd Rejonowy stracił zupełnie z pola widzenia to, że w załączniku do umowy przelewu została określona osoba pozwanej (jej imię, nazwisko, adres i numer PESEL), numer umowy ( (...)), data jej zawarcia (6 marca 2007 roku), kwota przekazana w ramach umowy (400 zł), kwota za obsługę w domu (170,80 zł) i dane te dokładnie odpowiadają danym z przedłożonej przez stronę powodową umowy pożyczki, którą zawarła pozwana (k. 18). Nie może być zatem wątpliwości również i to, że przedmiotem przelewu była wierzytelność wynikająca z pożyczki numer (...) z dnia 6 marca 2007 roku, znajdującej się na k. 18 skoro wprost stanowi o tym załącznik do tej umowy. Wysokość kwoty brutto przelewanej wierzytelności jest kwestią drugorzędną i może wpływać co najwyżej na ocenę wysokości dochodzonego roszczenia.

Co do wysokości dochodzonego przez stronę powodową roszczenia zauważyć należy, że do umowy pożyczki, jaką zawarła pozwana, zastosowanie znajdują przepisy ustawy z dnia 20 lipca 2001 roku o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2001 roku, Nr100, poz. 1081), z uwagi na brzmienie art. 66 ust. 1 ustawy 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim, stanowiącym, że do umów zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe. Zgodnie z art. 7 a ustawy o kredycie konsumenckim z 2001 roku łączna kwota wszystkich opłat, prowizji oraz innych kosztów związanych z zawarciem umowy o kredyt konsumencki (z wyłączeniem udokumentowanych i lub wynikających z innych przepisów kosztów, związanych z ustanowieniem, zmianą lub wygaśnięciem ubezpieczeń lub zabezpieczeń), nie może przekroczyć 5 % udzielonego kredytu konsumenckiego. Wysokość udzielonej pozwanej pożyczki wynosiła 400 zł, a zatem suma wszystkich opłat nie może być wyższa niż 5 %, czyli 20 zł. Obciążenie konsumenta wyższymi opłatami, niż to wynika z art. 7a ustawy z 2001 roku (w tym za tzw. obsługę pożyczki w domu), skutkować musi stwierdzeniem nieważności umowy w tym zakresie w oparciu o art. 58 § 3 k.c. Zgodnie z tym przepisem czynność prawna sprzeczna z ustawą jest nieważna, przy czym w sytuacji, gdy nieważnością jest dotknięta tylko część czynności prawnej, czynność pozostaje w mocy co do pozostałych części, chyba że z okoliczności wynika, iż bez postanowień dotnie tych nieważnością czynność nie zostałaby dokonana. Nie może budzić wątpliwości, iż w analizowanym przypadku mamy do czynienia z utrzymaniem skuteczności umowy przy jednoczesnej nieważności jej postanowień sprzecznych z prawem. Żadne bowiem okoliczności sprawy nie wskazują na to, by strony nie zawarły umowy na warunkach określonych w przepisach, obowiązujących w dacie jej zawarcia.

Strona pozwana w apelacji zaskarżyła wyrok Sądu Rejonowego w części i obecnie domaga się zasądzenia od pozwanej kwoty 310,98 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Żądanie to należy uznać za usprawiedliwione.

Udzielona kwota pożyczki wynosiła 400 zł, do tego należy dodać 5 % tytułem opłat, co daje kwotę 420 zł. Nie można odmówić stronie powodowej możliwości dochodzenia odsetek, których nie obejmuje regulacja z art. 7a ustawy o kredycie konsumenckim z 2001 roku, a które strony zastrzegły w umowie jako odsetki maksymalne na kwotę 28,57 zł. Ponieważ pozwana tytułem zaciągniętej pożyczki zapłaciła kwotę 136 zł, to żądanie w kwocie 310,98 zł, o którym mowa w apelacji jest usprawiedliwione. Od tej kwoty obejmującej również częściowo odsetki, strona powodowa może dochodzić odsetek od dnia wniesienia pozwu, zgodnie z art. 482 § 1 k.c.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok.

O kosztach procesu za pierwszą instancję orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c., zaś o kosztach drugiej instancji na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c.

W pierwszej instancji strona powodowa utrzymała się ze swoim żądaniem w 58 % i taką część kosztów winna jej zwrócić pozwana. Poniesione w pierwszej instancji przez stronę powodową koszty wyniosły 30 zł. W związku z powyższym pozwana wina zapłacić tytułem kosztów kwotę 17,40 zł.

Koszty drugiej instancji wobec uwzględnienia apelacji w całości obejmują opłatę od apelacji w kwocie 30 zł.

(...)

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE