UZASADNIENIE

Powód Ł. S. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. kwoty 1.808,10 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 31 lipca 2013 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu. W uzasadnieniu podał, że w wyniku zdarzenia, które miało miejsce 02 kwietnia 2013 roku został uszkodzony samochód marki P. (...) nr rej. (...), własności A. B.. Pozwany zakład ubezpieczeń uznał swoją odpowiedzialność co do zasady za skutki tego zdarzenia. Powód domaga się kwoty 1.808,10 zł tytułem kosztów wynajmu pojazdu zastępczego. Wierzytelność została przelana na powoda mocą umowy cesji. Powód domaga się zwrotu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego za 14 dni. Powód domaga się zapłaty według wartości brutto, gdyż poszkodowany nie miał możliwości odliczenia podatku VAT. Domaga się zapłaty należności wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 31 lipca 2013 r., to jest daty pisma pozwanego z dnia 30 lipca 2013 r., w którym pozwany odmówił wypłaty należnego odszkodowania.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu. Przyznał, iż zawarł umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej potwierdzonej polisą (...) na rzecz (...) S. A., z której to polisy jest dochodzona szkoda. Pozwany wypłacił powodowi całość należnych roszczeń wynikających ze zdarzenia, które miało miejsce 2 kwietnia 2013 r, tj. tytułem naprawy pojazdu poszkodowanego marki P. (...) i brak jest podstaw do zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego.

Interwencję uboczną po stronie pozwanej zgłosili (...) Spółka Akcyjna w W. oraz Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna w W..

Interwenient uboczny (...) Spółka Akcyjna w W. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania.

Interwenient uboczny Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna w W. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. Interwenient w całości podtrzymał stanowisko pozwanego. Podniósł, że ze względu na określoną w polisie franczyzę redukcyjną w wysokości 2.000 zł brak jest podstaw do zapłaty roszczenia dochodzonego pozwem. Roszczenie o pokrycie kosztów wynajmu samochodu zastępczego wymaga należytego udowodnienia zasadności wynajmu oraz właściwego udokumentowania tej okoliczności zgodnie z art. 6 kc.

Wyrokiem z dnia 2 września 2014 roku Sąd Rejonowy w Wodzisławiu Śląskim w punkcie pierwszym zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1549,80 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 31 lipca 2013 r do dnia zapłaty, w punkcie drugim w pozostałej części powództwo oddalił oraz zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1144,31 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu i oddalił wnioski interwenientów ubocznych o zasądzenie kosztów procesu.

Podstawą tej treści rozstrzygnięcia były następujące ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy. W dniu 2 kwietnia 2013 r. na parkingu kopalni (...) doszło do uszkodzenia samochodu osobowego P. (...) stanowiącego własność A. B.. Na samochód spadł śnieg na dach maskę i przednią szybę. Powód dochodzi roszczenia z polisy (...) S. A. w K., w której skład wchodzi kopalnia (...), na której parkingu doszło do niniejszego zdarzenia. (...) S. A. w K. łączyła umowa ubezpieczenia z konsorcjum ubezpieczycieli w składzie: (...) S. A., Towarzystwo (...) S. A., (...) S. A., Towarzystwo (...) S. A. Poszkodowany przelał na powoda swoją wierzytelność względem pozwanego z tytułu odszkodowania za szkodę wynikają z w/w zdarzenia. W wyniku zdarzenia z dnia 2 kwietnia 2014 r. uszkodzeniu uległ samochód P. (...) stanowiący własność A. B.. W następstwie przeprowadzonego przez pozwanego (...) S. A. postępowania likwidacyjnego wypłacono powodowi odszkodowanie w wysokości 2.685,24 zł – tytułem uszkodzeń w samochodzie. Jednocześnie pozwany odmówił wypłaty odszkodowania tytułem wynajmu przez poszkodowanego samochodu zastępczego. Poszkodowany używał uszkodzonego samochodu marki P. (...) w celu dojeżdżania do pracy na kopalni (...). Samochód uległ uszkodzeniu w wyniku którego nie mógł być użytkowany. Poszkodowany nie mogąc korzystać ze swojego samochodu, który oddał do naprawy w warsztacie powoda zawarł również z powodem umowę wynajmu samochodu zastępczego. Poszkodowany korzystał z samochodu zastępczego (marki D. (...)) od 3 kwietnia 2013 r. Oględziny uszkodzonego samochodu przez rzeczoznawcę pozwanego nastąpiły 9 kwietnia 2014 r. Naprawa uszkodzonego samochodu trwała ponad 2 miesiące. Poszkodowany oddał samochód zastępczy 3 czerwca 2013 r. Swój samochód odebrał później gdyż były jeszcze w nim poprawki. W związku z korzystaniem przez poszkodowanego z samochodu zastępczego powód wystawił w dniu 3 czerwca 2013 r. fakturę Vat nr (...) na łączna kwotę 1.808,10 zł brutto za wypożyczanie pojazdu przez 14 dni przy stawce 105 zł netto (129,15 zł brutto) za 1 dzień. Poszkodowany korzystał z pojazdu zastępczego w celu dojeżdżania do pracy. Używał go również w weekendy. Poszkodowany posiadał drugi samochód marki M. (...), ale nie korzystał z niego na dojazdy do pracy. Poszkodowany nie chciał korzystać z tego samochodu na dojazdy do pracy gdyż jest to duży samochód na dodatek wzięty na kredyt, a bank jest jego współwłaścicielem. Ponadto na kopalni (...) jest mały parking i obawiał się, że samochód ulegnie tam uszkodzeniu. W dniu 4 września 2013 r. powód sporządził wezwanie do zapłaty adresowane do pozwanego na kwotę 1.808,10 zł. Całkowity, uzasadniony czas korzystania z samochodu zastępczego przez poszkodowanego, przy uwzględnieniu technologicznego czasu napraw, jak również innych dodatkowych okoliczności towarzyszących procesowi likwidacji szkody wynosił 12 dni. Stawka 129,15 zł brutto za 1 dzień wynajmu samochodu nie była stawką wygórowaną. Charakter i zakres uszkodzeń pojazdu, powstałych w wyniku zdarzenia z 2 kwietnia 2013 r., eliminował uszkodzony pojazd z udziału w ruchu drogowym. Użytkowanie pojazdu w ruchu drogowym możliwe było po usunięciu uszkodzeń.

W tak ustalonym stanie faktycznym zważył Sąd Rejonowy, że roszczenie powoda w znacznej części zasługiwało na uwzględnienie, gdyż pozwane towarzystwo ubezpieczeniowe ponosi odpowiedzialność względem powoda na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, z której to wierzytelność poszkodowany przelał na powoda.

Przywołał Sąd Rejonowy dyspozycję art. 805 kc oraz art. 361 kc wskazując, że podstawową funkcją odszkodowania jest kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę, nie może ono jednak przewyższać wysokości faktycznie poniesionej szkody. Postulat pełnego odszkodowania przemawia, więc za przyjęciem stanowiska o potrzebie zwrotu przez ubezpieczyciela tzw. wydatków koniecznych, potrzebnych na czasowe używanie zastępczego środka komunikacji w związku z niemożliwością korzystania z niego wskutek uszkodzenia. W świetle najnowszego orzecznictwa SN, samochód, nie jest w obecnych czasach traktowany, jako dobro luksusowe. Istotne jest natomiast, aby brak możliwości korzystania z pojazdu spowodował szkodę majątkową, która to szkoda winna być - w świetle art. 361 k.c. zrekompensowana. Sąd Rejonowy przyjął za opinią biegłego, że uzasadniona jest stawka wynajmu za kwotę 129,10 zł brutto dziennie samochodu klasy takiej, jak samochód wynajęty, a uzasadniony okres wynajmu samochodu zastępczego wynosił 12 dni i przez ten okres ze względu na uszkodzenia pojazdu poszkodowany nie mógł korzystać ze swojego pojazdu. Tym samym uzasadniony koszt wynajmu samochodu zastępczego wyniósł 1.549,80 zł w związku z powyższym taką kwotę pozwany powinien zapłacić powodowi. Sąd ustalił odszkodowanie w wysokości brutto, ponieważ poszkodowany nie miał możliwości odliczenia podatku VAT, a w związku z tym, iż odszkodowanie przysługuje powodowi jedynie na podstawie umowy przelewu ten ostatni nie ma możliwości odliczenia podatku wynikającego z wystawionej faktury. O odsetkach orzeczono zgodnie z art. 481 k.c. w zw. z art. 359 k.c. oraz 817 § 1 k.c., zgodnie z którą regulacją pozwany ma prawo żądać odsetek od upływu 30 dni od daty zgłoszenia szkody. W pozostałej części powództwo oddalono jako nieuzasadnione. Orzeczenie o kosztach procesu wydano na podstawie art. 100 k.p.c. i art. 107 kpc.

Z wyżej wskazanym orzeczeniem nie zgodził się interwenient uboczny Towarzystwo (...) SA w W. wywodząc apelację i zaskarżając wyrok w punktach 1 , 2 i 4. Skarżący zarzucił: - naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie, a to : art. 6 kc poprzez przyjcie, że powód udowodnił zasadność swego roszczenia, art. 354 § 2 kc poprzez pominięcie, iż wierzyciel powinien współdziałać z dłużnikiem przy wykonaniu zobowiązania i nie czynić nic co by bezzasadnie zwiększało wysokość zobowiązania, art. 361 kc § 1 kc poprzez pominięcie, iż pozwany ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą tylko za normalne następstwa zdarzenia, z którego szkoda wynikła; - naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy, a to : art. 233 § 1 kpc poprzez przekroczenie granic swobodnej ceny dowodów polegające na pominięciu, iż zgodnie z obowiązującymi przepisami istnieje obowiązek wystawienia faktury VAT w terminie 7 dni od zaistnienia zdarzenia powodującego obowiązek podatkowy, pominięciu, iż zgodnie z dokumentacją akt sprawy pojazd zastępczy został przez poszkodowanego wynajęty na okres 14 dni w kwietniu, począwszy od dnia 3 kwietnia 2013 roku, a oddany został przez poszkodowanego dopiero w czerwcu 2013 roku, pominięciu, iż faktura VAT za najem przedmiotowego pojazdu zastępczego została wystawiona dopiero w czerwcu 2013 roku, pominięciu, iż poszkodowany w spornym okresie posiadał drugi samochód, a w konsekwencji na błędnym przyjęciu, iż w okresie dochodzonym pozwem doszło do najmu pojazdu zastępczego i błędnym przyjęciu, iż pozwany ma obowiązek zapłacić na rzecz powoda odszkodowanie z tytułu wynajmu pojazdu zastępczego za okres 14 dni. Skarżący zarzucił także naruszenie : - art. 286 kpc w zw. z art. 227 kpc poprzez niedopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego z zakresu techniki motoryzacyjnej, w sytuacji gdy pozwany wydaną w toku postępowania opinię kwestionował i wnosił o powołanie innego biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej, a zawarte w opiniach ustalenia mają kluczowe znaczenie dla prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy; - art. 285 kpc poprzez wydanie wyroku w oparciu o opinię biegłego z zakresu techniki motoryzacyjnej, która nie objęła swym zakresem kompleksowej dokumentacji akt sprawy, nie zawiera należytego uzasadnienia i uniemożliwia sądową kontrolę wniosków w niej zawartych; - art. 286 kpc w zw. z art. 217 § 1 i 2 kpc oraz art. 227 kpc poprzez nierozpoznanie wniosku pozwanego o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego z zakresu techniki motoryzacyjnej, podczas gdy wydana na potrzeby sprawy opinia główna zawierała liczne rozbieżności, których wyjaśnienie było istotne dla sprawy i niezbędne dla należytego rozstrzygnięcia; - art. 217 § 2 kpc oraz art. 227 kpc poprzez oddalenie wniosków strony pozwanej o przesłuchanie świadka M. S. na okoliczność faktu wynajmu samochodu zastępczego przez poszkodowanego i rozbieżności pomiędzy okresem wynajmu, data wynajmu a datą wystawienia faktury VAT; - art. 328 § 2 kpc poprzez naruszenie zasady wszechstronnego rozważenia zebranych w sprawie dowodów z dokumentów i w rezultacie nienależyte wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia i niewłaściwe uzasadnienie, które fakty zdaniem Sądu zostały udowodnione oraz niepodanie w sposób przekonujący przyczyn, które spowodowały, że Sąd pewnym faktom dał wiarę, a innym tej wiary odmówił.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty skarżący domagał się zmiany zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenia od powoda na rzecz interwenienta ubocznego kosztów procesu za obie instancje według norm przepisanych. Jako ewentualny sformułowano w apelacji wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji z jednoczesnym przekazaniem temuż Sądowi kwestii rozstrzygnięcia o kosztach procesu. W apelacji zawarto także zastrzeżenie w trybie art. 162 kpc w zw. z art. 286 kpc w przedmiocie oddalenia wniosku dowodowego o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z pisemnej opinii uzupełniającej biegłego z zakresu techniki motoryzacyjnej, a także zastrzeżenie w trybie art. 162 kpc w zw. z art. 217 § 1 i 2 kpc oraz art. 227 kpc w przedmiocie oddalenia wniosku dowodowego o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka M. S.. Interwenient uboczy wniósł także o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej dla ustalenia niezbędnego i koniecznego czasu wynajmu pojazdu zastępczego, mając na uwadze technologiczny czas naprawy uszkodzonego pojazdu, stan techniczny pojazdu oraz inne czynności związane z naprawą.

W odpowiedzi na apelację powód domagał się jej oddalenia oraz zasądzenia na swoją rzecz kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu odwoławczym.

Odnosząc się do apelacji interwenienta ubocznego, pozwany wniósł o jej uwzględnienie i zasądzenie na swoja rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja interwenienta ubocznego odniosła skutek, gdyż jeden z zarzutów w niej zawartych okazał się być uzasadniony. Sąd Rejonowy prawidłowo przeprowadził w sprawie postępowanie dowodowe i wbrew zarzutom skarżącego, trafnie ustalił stan faktyczny. Wskazał Sąd Rejonowy fakty, które uznał za udowodnione oraz dowody na których się oparł. Z prawidłowo ustalonego stanu faktycznego wyprowadził jednak Sąd I instancji – zdaniem Sądu Okręgowego – nietrafne wnioski. Uszło bowiem uwadze Sądu Rejonowego, że poszkodowany w okresie objętym sporem posiadał drugi samochód, której to okoliczności nie nadał Sąd I instancji prawidłowej wagi. Z zeznań świadka A. B. wynika, że drugi pojazd mechaniczny nie był przez niego wykorzystywany na dojazdy do pracy z uwagi na fakt, że jego współwłaścicielem był bank, a także z uwagi na obawę, że auto zostanie zarysowane na niewielkim parkingu. Oceniając przesłanki, którymi kierował się poszkodowany decydując się na najem pojazdu zastępczego, nie znalazł Sąd Okręgowy podstaw do uznania ich za racjonalną przyczynę uzasadniającą decyzję w przedmiocie najmu pojazdu zastępczego. A. B. nie wskazał konkretnych, obiektywnych powodów, dla których nie mógł korzystać z drugiego samochodu w czasie naprawy pojazdu uszkodzonego podczas zdarzenia drogowego. Obawa przed zarysowaniem samochodu za taką nie może być uznana, tym bardziej, że zawsze w czasie normalnego korzystania z samochodu może wystąpić sytuacja jego uszkodzenia i osoba, która decyduje się na zakup samochodu z możliwością taką w każdych okolicznościach musi się liczyć. Dlatego też w okolicznościach niniejszej sprawy, przy uwzględnieniu treści art. 361 § 1 i 2 kc, nie sposób podzielić stanowiska, że koszty poniesione przez osobę poszkodowaną z tytułu najmu pojazdu zastępczego składały się na wysokość szkody, za którą odpowiedzialność ponosi ubezpieczyciel. Zatem powództwo winno ulec oddaleniu, stosownie do treści przywołanego przepisu.

Wobec takiej konstatacji odnoszenie się do pozostałych zarzutów apelacji stało się bezprzedmiotowe, a wniosek dowodowy zawarty w apelacji podlegał oddaleniu.

W tej sytuacji zaskarżony wyrok podlegał zmianie, o czym orzeczono stosownie do dyspozycji art. 386 § 1 kpc. Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania przed Sądem I instancji uzasadnia przepis art. 98 kpc. Stosownie do dyspozycji art. 107 kpc wnioski interwenientów ubocznych w przedmiocie zwrotu kosztów postępowania przed Sądem I instancji zostały oddalone, wobec niestwierdzenia samoistnych czynności interwenientów, na tym etapie postępowania, które pozwalałyby na uwzględnienie wniosków. Rozstrzygając o kosztach postępowania odwoławczego zastosowano normę art. 98 kpc w stosunku pomiędzy powodem a pozwanym i normę art. 98 kpc w zw. z art. 107 kpc w stosunku pomiędzy powodem a skarżącym interwenientem ubocznym.

SSR(del.) Ewa Buczek – Fidyka SSO Tomasz Pawlik SSO Anna Hajda

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE