|
Sygn. akt IV C 1473/10 |
Dnia 17 czerwca 2013 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie, Wydział IV Cywilny
w następującym składzie:
Przewodniczący: SSO Agnieszka Derejczyk
Protokolant: sekretarz sądowy Edyta Głodek
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 czerwca 2013 r. w Warszawie
sprawy z powództwa K. P. (1)
przeciwko M. G. (1)
o zachowek
I Zasądza od M. G. (1) na rzecz K. P. (1) kwotę(...) zł ((...) złote) z ustawowymi odsetkami od dnia 22 listopada 2010 r. do dnia zapłaty.
II Oddala powództwo w pozostałym zakresie.
III Zasądza od M. G. (1) na rzecz K. P. (1) kwotę (...) zł ((...) złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
IV Nakazuje pobrać od M. G. (1) na rzecz Skarbu Państwa kwotę (...) zł ((...) (...) złotych) tytułem nie uiszczonych kosztów sądowych.
V Nie uiszczone koszty sądowe w pozostałym zakresie przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.
Sygn. akt IV C 1473/10
Pozwem z dnia 22 listopada 2010 r. powódka K. P. (1) wniosła o zasądzenie od pozwanego M. G. (1) tytułem zachowku kwoty (...) zł . Ostatecznie powódka na rozprawie w dniu 3 czerwca 2013 r. sprecyzowała żądanie pozwu i wniosła o zasądzenie kwoty (...) zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu i zasądzenie kosztów postępowania.
Pozwany M. G. (1) wniósł o oddalenie powództwa w całości.
Na podstawie odpisów aktów stanu cywilnego k 7-10,65, 66 odpisów postanowień k 11-12, odpisu z księgi wieczystej k 13-15, 147-151, 197-202, odpisu z aktu notarialnego k 76-78, 128, zaświadczenia k 125, 126-127, umowy k 129, 169, 176, 177, aktu własności k 131, 155, 164, 170, 171, protokołu k 165-168, 172-175, dokumentów z akt I C 273/89 Sądu Rejonowego w (...) k 181-188, zeznań świadków P. K. k 68-72, M. K. k 98-102, 206-207, M. G. (2) k 115-146, A. G. k 116-118, E. B. k 118-119, K. P. (2) k 207-208, opinii biegłego k 222-242, 245-260, 261-286312-328, 335-336, zeznań stron k 364-366 Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
T. i K. K. byli rodzicami powódki i dziadkami pozwanego.
T. i K. K. zawarli związek małżeński 20 stycznia 1947 r.
Z tego związku urodziło im się czworo dzieci, z tym że najmłodsze z nich zmarło kilka miesięcy po urodzeniu. K. K. była drugą żoną T. K.. Pierwsza żona zmarła. Z pierwszego małżeństwa T. K. miał córkę.
W dniu 22 grudnia 1948 r. T. K. kupił od M. S. niezabudowaną nieruchomość o powierzchni 33 ary i 69 m 2 położoną przy ul. (...) w M.. Małżonkowie K. byli ludźmi zamożnymi. W okresie swojego życia prowadzili szereg przedsięwzięć min. cukiernię, tartak, zakład stolarski. Małżonkowie starali się także pomagać swoim dzieciom. min. córce : M. K. w dniu 1 grudnia 1982 r. podarowali nieruchomość położoną w M. składającą się z działek (...) o łącznej powierzchni 0,44 ha. Córka M. G. (2) otrzymała lokatorskie prawo do lokalu i pewne środki finansowe tuż po swoim ślubie, który odbył się w 1967 r.
T. K. zmarł 22 października 1988 r.
Postanowieniem z dnia 26 stycznia 1989 r. wydanym przez Sąd Rejonowy w (...) w sprawie I Ns 526/88 spadek po nim nabył w całości na podstawie testamentu wnuk M. G. (1).
K. K. zmarła 12 sierpnia 2008 r.
Postanowieniem z dnia 13 stycznia 2010 r. wydanym przez Sąd Rejonowy w (...) w sprawie I Ns 326/09 spadek po niej nabył w całości na podstawie testamentu wnuk M. G. (1).
Mając powyższe na uwadze Sąd zważył, co następuje:
Powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie zarówno co do zasady jak i co do kwoty.
W ocenie Sądu nie jest zasadne żądanie zachowku po T. K. z uwagi na zarzut przedawnienia podniesiony przez stronę pozwaną.
Natomiast zasadne jest żądanie zachowku po zmarłej K. K.. Powódka jest córką zmarłej, zmarła pozostawiła testament na rzecz wnuka i nie wydziedziczyła powódki.
W zakresie składników spadku stanowiących podstawę obliczenia należnego powódce zachowku należy rozważyć kilka kwestii.
Przede wszystkim, zdaniem Sądu, nieruchomość nabyta przez T. K. w 1948 r. została nabyta do majątku wspólnego małżeńskiego. T. i K. małżonków K. łączył ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej. Ani przy zawieraniu umowy kupna ani potem K. K. nie złożyła oświadczenia, iż jej mąż nabywa przedmiotową nieruchomość do majątku odrębnego. Takiego oświadczenia nie złożył także T. K..
Prawo małżeńskie majątkowe z 29 maja 1946 r.( Dz. U 31/46 poz 196) nie zawiera żadnej regulacji, z której wynikałoby ,iż jeden z małżonków w trackie trwania wspólności majątkowej może nabyć bez zgody drugiego jakiś przedmiot do swojego majątku odrębnego. Zatem należy przyjąć, iż nieruchomość położona w M. przy ul. (...) należała do majątku wspólnego małżonków K..
Przy obliczaniu należnego powódce zachowku nie dolicza się darowizny na rzecz M. K., ponieważ została ona dokonana na więcej niż 10 lat przed otwarciem spadku.
Jeżeli chodzi o darowiznę na rzecz M. G. (2) to pomimo zeznań świadków nie można przyjąć, iż była to umowa darowizny, ponieważ brak jest stosownego aktu notarialnego, a poza tym z dokumentów złożonych do akt wynika, iż M. G. (2) i jej mąż nabyli przedmiotową działkę w drodze umowy kupna, która nie miała formy aktu notarialnego, a następnie – już formalnie i zgodnie z obowiązującymi przepisami- otrzymali akt własności ziemi. Nadto nawet, gdyby przyjąć, iż była umowa darowizny to została ona dokonana w latach 60-tych, a zatem nie dolicza się jej przy obliczaniu zachowku. Ta sama zasada dotyczy otrzymania lokatorskiego prawa do lokalu i pewnych środków finansowych, ponieważ darowizna tych składników miała miejsce w 1967 r.
Postępowanie dowodowe nie wykazało, aby powódka otrzymała od swoich rodziców jakieś darowany, kiedy i jakiej wartości.
W związku z powyższym podstawą obliczenia należnego powódce zachowku jest nieruchomość położona przy ul. (...) w M., której wartość zgodnie z opinią biegłego, która nie została skutecznie zakwestionowana przez żadną ze stron, wynosi (...) zł. Połowa tej wartości to (...) zł . Gdyby powódka dziedziczyła z ustawy otrzymałaby 1/3 tej wartości, czyli (...) zł. Należy zachowek wynosi połowę tej wartości, czyli kwotę (...)zł.
Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w sentencji.
O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc w zw. z art. 108 kpc, obciążając tymi kosztami pozwanego jako stronę, która przegrała niniejszą sprawę. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki koszty zastępstwa procesowego zgodnie z § 6 pkt. 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu Dz. U. Nr 163, poz. 1348 z późn.zm.)