Sygn. akt I ACa 853/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lutego 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSA Agnieszka Sołtyka

Sędziowie:

SA Eugeniusz Skotarczak

SO del. Wiesława Buczek-Markowska (spr.)

Protokolant:

sekr.sądowy Magdalena Goltsche

po rozpoznaniu w dniu 27 lutego 2013 r. na rozprawie w Szczecinie

sprawy z powództwa J. P. (1)

przeciwko (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w S.

o stwierdzenie nieważności uchwał

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie

z dnia 29 października 2012 r., sygn. akt I C 709/12

I. oddala apelację,

II. zasądza od powoda J. P. (1) na rzecz pozwanej (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w S. kwotę 135 (sto trzydzieści pięć) złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

W. Buczek-Markowska A. Sołtyka E. Skotarczak

Sygn. akt I ACa 853/12

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 29 października 2012 r., Sąd Okręgowy w Szczecinie I Wydział Cywilny oddalił powództwo oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 197 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd I instancji oparł swoje rozstrzygnięcie na następujących ustaleniach
i rozważaniach:

Nieruchomość składająca się z działki gruntu nr (...) o powierzchni 5.053 m 2 położonej w

S. przy ul. (...) i ul. (...), działki gruntu nr (...) o powierzchni 23 m 2 położonej w S. przy ul. (...) i działki gruntu nr (...) o powierzchni 315 m 2 położonej w S. przy ul. (...), obręb 79 - P., dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...) stanowiła własność Gminy S.. Prawo wieczystego

użytkowania tej nieruchomości przysługiwało (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w S., która była właścicielem wzniesionych na tej nieruchomości budynków w tym: budynku

mieszkalnego trzykondygnacyjnego na działce nr (...) położonego przy ul. (...), budynku handlowo - usługowego dwukondygnacyjnego na działce (...) położnego przy ul. (...) i budynku handlowo - usługowego dwukondygnacyjnego przy ul. (...).

Budynek mieszkalny przy ul. (...) miał zapewniony

dostęp do drogi publicznej od strony ulicy (...), ul. (...) oraz ul. (...), budynek handlowo - usługowy przy ul. (...) i budynek handlowo - usługowy przy ul. (...) miały zapewniony dostęp do drogi publicznej od ulicy (...).

Uchwałą nr (...) z dnia 29 lipca 2003 r. Rada Miasta S. wyraziła zgodę na udzielanie bonifikat od ceny nieruchomości gruntowych sprzedawanych w drodze bezprzetargowej na rzecz użytkowników wieczystych będących spółdzielniami mieszkaniowymi.

Warunkiem zastosowania bonifikaty było:

a)  oświadczenie się nabywcy, że ustanawiając odrębną własność lokalu mieszkalnego na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odda udział we własności nieruchomości gruntowej za cenę odpowiadającą cenie, którą nabywca zapłacił za nabycie prawa własności nieruchomości gruntowej po zastosowaniu bonifikaty pomnożonej przez udział w nieruchomości przypadający na danego członka spółdzielni mieszkaniowej,

b)  wpłacenie całej kwoty do zapłaty przed zawarciem umowy sprzedaży.

W dniu 29 marca 2007 r. została zawarta umowa sprzedaży pomiędzy Gminą M. S. a (...) Spółdzielnią Mieszkaniową w S.. Na mocy tej umowy Gmina M. S. sprzedała (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w S. jako dotychczasowemu wieczystemu użytkownikowi własność działki gruntu nr (...) o powierzchni 5.053 m 2 położonej w S. przy ul. (...) i ul. (...), działki gruntu nr (...) o powierzchni 23 m 2 położonej w S. przy ul. (...) i działki gruntu nr (...) o powierzchni 315 m 2 położonej w S. przy ul. (...), obręb 79 - P., dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...). W § 6 umowy (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa złożyła oświadczenie, że ustanawiając odrębną własność lokalu mieszkalnego (w budynkach stanowiących przedmiot sprzedaży) na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej zobowiązuje się przenieść na nabywcę udział we własności nieruchomości gruntowej za cenę odpowiadającą cenie, którą (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa z (...) w S. zapłaciła za nabycie prawa własności nieruchomości gruntowej po zastosowaniu bonifikaty, pomnożonej przez udział w nieruchomości gruntowej przypadający na danego członka spółdzielni mieszkaniowej. Zgodnie z treścią § 6 pkt 3 umowy w przypadku naruszenia ustaleń określonych w pkt 1 § 6 przed upływem 10 lat od dnia nabycia nieruchomości gruntowej (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa zobowiązała się zwrócić całą kwotę udzielonej bonifikaty od ceny netto danej nieruchomości, po jej waloryzacji dokonanej zgodnie z ustawą z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Bonifikata dla nieruchomości stanowiącej działki nr (...) wynosiła 472.768 zł. Zgodnie z treścią § 7 pkt 4 umowy w przypadku ustanowienia przez spółdzielnię mieszkaniową na rzecz członka spółdzielni odrębnej własności lokalu wykorzystywanego na cele inne niż mieszkaniowe, w tym związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, albo w przypadku ustanowienia przez spółdzielnię mieszkaniową na rzecz osoby nie będącej członkiem spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu, udzielona bonifikata od ceny sprzedaży gruntu miała podlegać zwrotowi proporcjonalnie do wielkości udziału w gruncie związanego z tym lokalem. Przedstawiciele (...) Spółdzielni Mieszkaniowej zobowiązali się zwrócić bonifikaty bez wezwania, w terminie 14 dni od daty zawarcia umowy przenoszącej własność lokalu. W razie uchybienia terminowi płatności od kwoty podlegającej zwrotowi naliczone miały być odsetki ustawowe.

W dniu 27 czerwca 2008 r. członkowie (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w S. J. P. (1) i E. M. złożyli w Spółdzielni pismo z dnia 26 czerwca 2008 r. dotyczące zmian do projektu uchwały w przedmiocie określenia odrębnej własności lokali w nieruchomości położonej w S. przy ul. (...) oraz lokali użytkowych położonych przy ul. (...). W piśmie tym członkowie Spółdzielni domagali się oddzielenia budynku handlowo - usługowego przy ul. (...) od budynku mieszkalnego położonego przy ul. (...) oraz nieuzależniania wykupu gruntu od zobowiązania wykupującego z tytułu termoizolacji.

J. P. (1) posiada spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego w budynku przy ul. (...) w S..

Uchwałą nr (...) z dnia 20 sierpnia 2008 r. Zarząd (...) Spółdzielni Mieszkaniowej uwzględnił wnioski dotyczące podziału nieruchomości, ale w zakresie określonym przez ustawę z dnia 14 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, wprowadzającym zmianę art. 42 ust. 3, który tylko w określonych okolicznościach dopuszcza tworzenie nieruchomości wielobudynkowych. W uchwale wskazano, że dokonując nowego podziału nieruchomości należy uwzględnić:

1.  podział na nieruchomości jednobudynkowe tj.:

1.  (...),

2.  W. 17a, 17b, 17c, 17d, 17e,

3.  budynek garażowy - nr ewid. (...) (budynki połączone),

4.  budynek garażowy - nr ewid. (...)

2.  konieczność wydzielenia dróg dojazdowych do garaży,

3.  konieczność ustanowienia stosownych służebności,

4.  konieczność zwrotu bonifikaty od ceny nabycia gruntu Gminie M. S., w przypadku utworzenia odrębnych nieruchomości z budynkami garażowymi.

Pozostałe wnioski zarząd pozostawił do rozpatrzenia po zrealizowaniu wniosku dotyczącego podziału nieruchomości na nieruchomości jednobudynkowe.

Pismem z dnia 22 sierpnia 2008 r. (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa poinformowała J. P. (1) o podjęciu uchwały nr (...). Jednocześnie wskazała, że z podziałem działek gruntu na nieruchomości jednobudynkowe związana jest konieczność ustanowienia służebności, zwrotu bonifikaty od ceny nabycia gruntu udzielonej przez Gminę M. S. przez osoby posiadające spółdzielcze własnościowe prawa do garaży oraz lokali użytkowych.

Zgodnie z Uchwałą Nr (...) z dnia 29 lipca 2003 r. albowiem bonifikata obejmowała tylko nieruchomości z lokalami mieszkalnymi. Po przeprowadzeniu nowych podziałów miały zostać przygotowane i przedstawione projekty uchwał w sprawie określenia przedmiotu odrębnej własności lokali dla poszczególnych nowopowstałych nieruchomości.

Kolejnym pismem - z dnia 26 sierpnia 2008 r. - (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa poinformowała J. P. (1) o konieczności uiszczenia kwoty 7.977,73 zł tytułem zaliczki na poczet zwrotu bonifikaty do Gminy M. S.. Jednocześnie wskazała, że przystąpi do dokonania podziału po wpłaceniu przez wszystkich właścicieli garaży i lokali użytkowych zaliczek na poczet zwrotu bonifikaty. Ostateczne rozliczenie wysokości kosztów wykupu gruntu i bonifikaty nastąpić miało po dokonaniu podziału nieruchomości na nieruchomości jednobudynkowe, określeniu powierzchni działki gruntu, na których położone są budynki garażowe i budynek usługowy. Rozliczenie to uwzględnione miało być w uchwałach Zarządu określających przedmiot odrębnej własności lokali.

J. P. (1) i E. M. w odpowiedzi na powyższe pismo Spółdzielni wskazali, iż garaże nie są związane trwale z budynkiem przy ul. (...) i dlatego nie

można uzależniać wykupu gruntu pod budynkiem od wykupienia gruntów pod garażami. Ponadto wskazali, że koszty związane z wytyczeniem odrębnej działki dla budynku i inne koszty związane z

wykupem gruntu refunduje budżet państwa zgodnie z ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych.

W dniu 29 września 2008 r. zarząd (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w S. podjął uchwałę nr (...) r. na mocy której uchylił uchwałę nr (...) z dnia 20 sierpnia 2008 r. w sprawie podziału nieruchomości na nieruchomości jednobudynkowe w związku z brakiem wpłat kwot stanowiących bonifikatę od ceny nabycia gruntu przypadającą na garaże i lokale użytkowe właścicieli spółdzielczych praw do garaży i lokali użytkowych położonych na nieruchomości przy ul. (...) (...)2 i W. (...).

W tej samej dacie zarząd (...) Spółdzielni Mieszkaniowej podjął uchwałę nr (...) w sprawie określenia przedmiotu odrębnej własności lokali w nieruchomości położonej w S. przy ul. (...) i ul. (...), w której na podstawie art. 42 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych określił odrębną własność lokali w nieruchomości budynkowej, położonej w S. przy ul. (...) na działkach gruntu oznaczonych w ewidencji gruntów i budynków numerami (...), o powierzchni 315 m ( 2), 5.053 m ( 2), 23 m ( 2), dla której Sąd Rejonowy w Szczecinie prowadzi księgę wieczystą nr (...). W uchwale tej określono rodzaj, położenie i powierzchnie lokali, wielkość udziałów we współwłasności nieruchomości wspólnej, przypadający na dany lokal stan zadłużenia z tytułu: kredytu wraz ze kapitalizowanymi odsetkami i przejściowego wykupienia ze środków budżetu państwa odsetek wraz z oprocentowaniem tych odsetek, oznaczenia osób, którym przysługuje prawo żądania przeniesienia na nich własności poszczególnych lokali. Powierzchnie użytkowe lokali, określone zostały zgodnie z uchwałą Zarządu Spółdzielni nr (...)/2005 z dnia 22 marca 2005 r. według (...) (...) „Powierzchnia Budynków. Podział, określenia i zasady obmiaru”. Zgodnie z uchwałą do lokali przynależą, jako ich części składowe, pomieszczenia przynależne (w rozumieniu art. 2 ust. 4 ustawy o własności lokali) określone uchwałą zarządu (...) Spółdzielni Mieszkaniowej z dnia 26 maja 2008 r. nr (...). W § 6 uchwały wskazano, że stosownie do uchwały nr (...) Rady Miasta S. z dnia 29 lipca 2003 r. oraz umowy sprzedaży nieruchomości w przypadku ustanowienia przez Spółdzielnię na rzecz członka lub osoby nie będącej członkiem odrębnej własności lokalu wykorzystywanego na cele inne niż do zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych, w tym związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, udzielona bonifikata od ceny sprzedaży gruntu podlega zwrotowi po jej waloryzowaniu przez osobę, żądającą przeniesienia własności lokalu, proporcjonalnie do wielkości udziału w gruncie związanego z jej lokalem. Zwaloryzowana bonifikata wraz z podatkiem VAT (22%) powinna być zwrócona Spółdzielni w celu przekazania do Urzędu Miasta przed zawarciem przeniesienia własności lokalu.

Zgodnie z treścią § 9 uchwała wchodzi w życie z dniem jej podjęcia, chyba, że zostanie zaskarżona do sądu w terminie 30 dni od dnia doręczenie osobom wymienionym w załączniku nr 1 do uchwały.

Uchwałą Nr (...) z dnia 23 października 2008 r. Zarząd (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w S. wprowadził aneks do załącznika nr 1 do uchwały nr (...) w związku ze stwierdzeniem błędnie podanej powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego w załączniku nr 1 do uchwały nr (...).

Pismem z dnia 29 września 2008 r. (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa w S. poinformowała J. P. (1), że Zarząd postanowił nie uwzględnić jego wniosku w przedmiocie podziału nieruchomości. Jednocześnie wskazała, że Zarząd podjął działania zmierzające do wykonania wnioskowanych podziałów, jednakże brak wpłat z tytułu zwrotu bonifikaty od ceny nabycia gruntu oraz głosy sprzeciwu części lokatorów zadecydowały o odstąpieniu spółdzielni od realizacji podziału nieruchomości. Ponadto wraz z pismem z dnia 1 października 2008 r. (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa w S. przesłała J. P. (2) treść uchwały nr (...) z dnia 29 września 2008 r. w sprawie określenia przedmiotu odrębnej własności lokali.

Pismem z dnia 27 października 2008 r. (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa poinformowała J. P. (2), że w załączniku nr 1 do uchwały nr (...) stwierdzono błąd w powierzchni użytkowej jednego z lokali i z związku z powyższym Zarząd podjął uchwałę nr (...) z dnia 23 października 2008 r. w sprawie wprowadzenia aneksu do uchwały nr (...) z dnia 29 września 2008 r., który prostuje zaistniały błąd. W załączeniu pozwana przesłała aneks z dnia 23 października 2008 r.

J. P. (1) otrzymał zaskarżone uchwały pod koniec 2008 r.

(...) Spółdzielnia Mieszkaniowa do chwili obecnej zawarła sześć umów ustanowienia odrębnej własności lokali i sprzedaży w nieruchomości wielobudynkowej, której dotyczyła uchwała nr (...). Zawarte umowy dotyczyły lokali mieszkalnych przy ul. (...).

W tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd I instancji stwierdził, iż powództwo okazało się bezzasadne.

Sąd Okręgowy podniósł, iż w pierwszej kolejności rozważenia wymagała kwestia oceny charakteru prawnego wywiedzionego przez powoda roszczenia w kontekście zachowania terminu do jego wniesienia. Sąd dodał, iż nie ulega wątpliwości, że uchwała nr (...) stanowi uchwałę o jakiej mowa w art. 42 ust. 1, 2 i 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Według Sądu I instancji art. 43 powołanej ustawy przewiduje szczególną procedurę dotyczącą podejmowania uchwały w przedmiocie określenia przedmiotu odrębnej własności lokali, która ma ma zapewnić osobom zainteresowanym wpływ na jej ostateczną treść i została wprowadzona ze względu na to, że uchwała zarządu spółdzielni kształtuje na trwałe stosunki własnościowe w obrębie poszczególnych nieruchomości, a także decyduje o sposobie zaspokojenia roszczeń, jakie z mocy przepisów ustawy przysługują członkom spółdzielni i innym osobom. Sąd Okręgowy zauważył, iż wszystkie osoby, których uchwała dotyczy (także te, które nie składały żadnych wniosków) mają prawo zaskarżyć uchwałę do sądu z powodu jej niezgodności z prawem lub jeśli narusza ona ich interes prawny lub uprawnienia.

Sąd I instancji zaznaczył, iż według Sądu Najwyższego w razie wystąpienia przesłanek określonych w art. 43 ust. 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych osobie uprawnionej przysługuje wyłącznie powództwo o stwierdzenie nieważności uchwały zarządu spółdzielni .

Sąd zwrócił uwagę, iż w przedmiotowej sprawie powód zarzucał uchwale nr (...) niezgodność z prawem oraz naruszenie interesu i uprawnienia powoda, a zatem powoływał się na podstawy zaskarżenia określone w art. 43 ust. 5 powołanej ustawy. Kwestie zaskarżenia uchwał organów spółdzielni mieszkaniowej reguluje ponadto art. 42 ustawy prawo spółdzielcze zgodnie z którym członek spółdzielni może żądać stwierdzenia nieważności uchwały walnego zgromadzenia, może także żądać uchylenia albo ustalenia nieistnienia takiej uchwały. W przypadku sprzeczności uchwały walnego zgromadzenia z ustawą, prawo spółdzielcze przewiduje zatem wprost ogólną sankcję nieważności uchwały i w takim wypadku właściwe jest tylko powództwo o stwierdzenie nieważności uchwały oparte na art. 189 k.p.c. Z kolei powództwo o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia przysługuje natomiast wtedy, gdy opiera się na sprzeczności uchwały z postanowieniami statutu, bądź dobrymi obyczajami lub gdy godzi w interesy spółdzielni albo miała na celu pokrzywdzenie członka. Prawo spółdzielcze wyodrębnia więc sprawy: o uchylenie uchwał organów spółdzielni, o stwierdzenie nieważności takich uchwał albo o ustalenie ich nieistnienia.

Sąd Okręgowy podkreślił, iż unormowanie zawarte w art. 43 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych stanowi lex specialis w stosunku do ogólnych zasad zaskarżania uchwał organów spółdzielni określonych w ustawie prawo spółdzielcze. Wynika to między innymi z tego, że ta norma prawna przewiduje zaskarżenie uchwały zarządu dotyczącej konkretnego przedmiotu oraz ustanawia trzydziestodniowy termin prawa materialnego (zawity) do jej zaskarżenia także w wypadku, gdy podstawą powództwa jest jej sprzeczność z prawem. Sąd dodał, iż termin do wytoczenia powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały zarządu jest terminem prawa materialnego, nie podlega przywróceniu, po jego upływie roszczenie wygasa, a więc jego niezachowanie pociąga za sobą zawsze oddalenie powództwa.

Sąd I instancji zwrócił uwagę, iż kwestionowana przez powoda uchwała zarządu nr (...) podjęta została w dniu 29 września 2008 r., zaś powód na rozprawie w dniu 17 października 2012 r. przyznał, że uchwała ta została mu doręczona pod koniec 2008 r. Sąd stwierdził zatem, iż przyjmując nawet najbardziej korzystną dla powoda datę 31 grudnia 2008 r. jako datę doręczenia tej uchwały należałoby uznać, że 30-dniowy termin do jej zaskarżenia upłynął najpóźniej w dniu 30 stycznia 2007 r. Pozew w niniejszej sprawie został wniesiony w dniu 12 lipca 2012 r., a zatem po 5 latach od upływu terminu do jej zaskarżenia. Zdaniem Sądu Okręgowego uchybienie terminowi do zaskarżenia uchwały zarządu w sprawie określenia przedmiotu odrębnej własności spowodowało, że powód utracił roszczenie o zaskarżenie tej uchwały i z tego względu powództwo o ustalenie nieważności uchwały nr (...) podlegało oddaleniu. Sąd nadmienił, iż w orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, że nie jest możliwe domaganie się ustalenia nieważności uchwały zarządu, określonej w art. 42 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych na podstawie art. 189 k.p.c. w zw. z art. 58 k.c., skoro przepis szczególny przewiduje odrębną drogę do stwierdzenia nieważności uchwały, zaś uznanie, że uprawniony może występować z żądaniem ukształtowania prawa w każdym czasie bez względu na treść art. 43 ust. 5 prowadziłoby do nieuzasadnionego obejścia wskazanej regulacji prawnej.

Sąd I instancji podniósł, iż powyższe rozważania nie odnoszą się do drugiej z zaskarżonych uchwał tj. uchwały zarządu nr (...), albowiem uchwała ta nie jest uchwałą w sprawie określenia odrębnego przedmiotu własności lokali o jakiej mowa w art. 42 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, gdyż dotyczyła uchylenia uchwały nr (...) z dnia 20 sierpnia 2008 r. natomiast ta ostatnia uwzględniała wnioski dotyczące podziału nieruchomości, ale w zakresie określonym przez ustawę z dnia 14 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, wprowadzającym zmianę art. 42 ust. 3. Sąd wskazał, iż w uchwale wskazano, że dokonując nowego podziału nieruchomości należy uwzględnić:

1.  podział na nieruchomości jednobudynkowe tj.:

-

(...),

-

W. 17a, 17b, 17c, 17d, 17e,

-

budynek garażowy - nr ewid. (...) (budynki połączone),

-

budynek garażowy - nr ewid. (...)

2.  konieczność wydzielenia dróg dojazdowych do garaży,

3.  konieczność ustanowienia stosownych służebności,

4.  konieczność zwrotu bonifikaty od ceny nabycia gruntu Gminie M. S., w przypadku utworzenia odrębnych nieruchomości z budynkami garażowymi.

Sąd Okręgowy zwrócił uwagę, iż powyższe uchwały nie zawierają elementów określonych w art. 42 ust. 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, zaś analiza treści uchwały nr (...) prowadzi do wniosku, że określała ona jedynie planowany przez zarząd spółdzielni sposób podziału nieruchomości przewidując wydzielenie nieruchomości jednobudynkowych. Konkluzję tę potwierdza dodatkowo treść pisma pozwanej z dnia 22 sierpnia 2008 r., w którym Spółdzielnia informowała powoda o podjęciu uchwały nr (...) i jednocześnie wskazała, że po przeprowadzeniu nowych podziałów zostaną przygotowane i przedstawione projekty uchwał w sprawie określenia przedmiotu odrębnej własności lokali dla poszczególnych nowopowstałych nieruchomości. Uchwała nr (...) nie określała zatem przedmiotu odrębnej własności, a jedynie określała planowany sposób podziału nieruchomości i zmierzała do podjęcia przez pozwaną czynności związanych z podziałem nieruchomości.

W związku z powyższym Sąd stwierdził, iż zasadność roszczenia powoda o uchylenie uchwały zarządu nr (...) należało ocenić w oparciu o art. 189 k.p.c. w zw. z art. 58 k.c., a nie art. 43 ust. 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

W ocenie Sądu I instancji powód jako członek pozwanej Spółdzielni i podmiot, któremu przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego w budynku przy ul. (...) miał interes prawny w ustaleniu nieważności uchwały zarządu nr (...), która uchylała wcześniejszą uchwałę zarządu nr (...) uwzględniającą m. in. wniosek powoda co do sposobu podziału nieruchomości, na której posadowiony był budynek handlowo - usługowy w którym położony jest lokal użytkowy powoda. Zgodnie bowiem z art. 17 ( 14) ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych powodowi przysługuje roszczenie o przeniesienie na jego rzecz odrębnej własności lokalu, a zatem sposób podziału nieruchomości na której posadowione są budynki decyduje o sposobie zaspokojenia roszczenia jakie z mocy przepisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych przysługuje powodowi. Sąd dodał, iż powód powoływał się na sprzeczność zaskarżonych uchwał z przepisami ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych a w szczególności z art. 42 ust. 3 pkt 1 i art. 41 ust. 4 powołanej ustawy, podnosząc, że budynek przy ul. (...) jest budynkiem wolnostojącym z zapewnionym dostępem do drogi publicznej, co oznacza, że nieruchomość ta stanowi nieruchomość jednobudynkową. Ponadto wskazywał, że uzależnienie podjęcia czynności podziału nieruchomości od spłaty bonifikat przez osoby posiadające spółdzielcze własnościowe prawo do lokali jest sprzeczne z art. 41 ust. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, który stanowi, że uzasadnione koszty związane z podziałem nieruchomości czynnościami związanymi z rozgraniczeniem nieruchomości oraz ewidencji gruntów i budynków w tym również koszty uzasadnionych prac geodezyjnych refunduje Skarb Państwa, a refundacja uzależniona jest jedynie od wniosku spółdzielni o zwrot tych kosztów. Tym samym zdaniem powoda uzależnienie przystąpienia do podziału nieruchomości od zwrotu bonifikaty i w konsekwencji podjęcie uchwały nr (...) o uchyleniu uchwały nr (...) nie znajdowało uzasadnienia prawnego i stanowiło pretekst do niepodejmowania przez spółdzielnię działań zgodnie z wolą ustawodawcy.

Sąd Okręgowy podkreślił jednak, iż uchwała nr (...) nie zawierała żadnej pozytywnej treści a jedynie uchylała wcześniejszą uchwałę nr (...). Uchwała ta nie nakłada zatem na członków spółdzielni żadnych zobowiązań, których treść mogłaby być oceniana pod kątem ich zgodności z przepisami prawa. Uchwała też nie pozbawia członków spółdzielni żadnych uprawnień, albowiem uchwała nr (...) takich uprawnień członkom spółdzielni nie przyznawała. Sąd nadmienił, iż kwestionowana przez powoda uchwała nr (...) nie zawiera żadnych postanowień dotyczących sposobu wydzielenia nieruchomości a zatem dokonanie oceny jej zgodności z treścią art. 41 ust. 3 pkt 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w ogóle nie jest możliwe. To samo dotyczy kwestii sprzeczności z art. 41 ust. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, gdyż uchwała nr (...) nie zawiera żadnych zapisów dotyczących pokrywania kosztów związanych z czynnościami o których mowa w tym przepisie a zatem również w tym przypadku niemożliwe jest dokonanie oceny zgodności tej uchwały z cytowanym przepisem.

Na marginesie tylko Sąd I instancji wskazał, że chybiony jest zarzut powoda, iż regulacja zawarta w art. 41 ust. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych dotyczy również bonifikaty podlegającej zwrotowi na rzecz Gminy M. S. w razie ustanowienia przez Spółdzielnię na rzecz członka lub osoby nie będącej członkiem odrębnej własności lokalu wykorzystywanego na cele inne niż do zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych, w tym związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. W przepisie tym jest bowiem mowa o kosztach dotyczących podziału nieruchomości, rozgraniczenia, prac geodezyjnych i czynności związanych z ewidencją gruntów i budynków. Bonifikata, która miałaby podlegać ewentualnemu zwrotowi na rzecz Gminy M. S. jest natomiast kosztem związanym z nabyciem nieruchomości i nie jest objęta dyspozycją normy art. 41 ust. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

Mając powyższe na względzie Sąd uznał, iż brak jest podstaw do stwierdzenia, że uchwała nr (...) jest sprzeczna z prawem, zatem powództwo o stwierdzenie nieważności tej uchwały również podlegało oddaleniu.

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2002 r., nr 163, poz. 1349).

Z wyrokiem tym nie zgodził się powód, który w wywiedzionej apelacji zaskarżył wyrok w całości i wniósł o jego zmianę przez uznanie powództwa w całości, a tym samym stwierdzenie nieważności uchwały nr (...) Zarządu (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w S. z dnia 29 września 2008 r. oraz uchwały nr (...) Zarządu (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w S. z dnia 29 września 2008 r. oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

Apelujący zarzucił wyrokowi:

-

naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na treść wydanego orzeczenia, a konkretnie art. 43 ust. 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych przez jego niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że powództwo o stwierdzenie nieważności uchwał zostało wniesione po upływie terminu materialnoprawnego 30 dni i w konsekwencji należy uznać je za spóźnione, podczas gdy powództwo o stwierdzenie nieważności bezwzględnej uchwały (...) oraz (...) nie jest obwarowane jakimkolwiek terminem zaskarżenia, a tym samym roszczenie powoda nie jest spóźnione;

-

naruszenie przepisów prawa materialnego, które miało wpływ na treść wydanego orzeczenia, a konkretnie art. 41 ust. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych przez jego niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że bonifikata, której zwrotu domagała się pozwana od powoda uzależniając od jej zwrotu przystąpienie do podziału nieruchomości, nie jest kosztem związanym z podziałem nieruchomości, o którym mowa w tym przepisie, podczas gdy Skarb Państwa na mocy owego przepisu refunduje spółdzielniom koszty związane z podziałem nieruchomości, a tym samym skoro według pozwanej zwrot bonifikaty był warunkiem przystąpienia do podziału nieruchomości, to niewątpliwie stanowi on koszt związany z podziałem nieruchomości, a jako taki podlega zwrotowi przez Skarb Państwa;

-

naruszenie przepisów prawa materialnego, które miało wpływ na treść wydanego orzeczenia, a konkretnie art. 42 ust 3 pkt 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych przez jego niezastosowanie, a w konsekwencji brak rozważenia przez Sąd czy budynek przy ul. (...) oraz ul. (...) są nieruchomością wielobudynkową podczas gdy budynki te są posadowione w taki sposób, że są wolnostojące i posiadają dostęp do drogi publicznej, a tym samym każdy z nich powinien stanowić nieruchomość jednobudynkową.

W uzasadnieniu skarżący podniósł, iż jego zdaniem Sąd I instancji niesłusznie uznał, że roszczenie o ustalenie nieważności uchwały obwarowane jest jakimkolwiek terminem. Wskazał, iż przedmiotowa uchwała dotyczy określenia przedmiotu odrębnej własności lokali nieruchomości położonej w S. przy ul. (...), ul. (...) i w istocie podejmowana jest na podstawie art. 42 oraz 43 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Apelujący przyznał, iż w art. 43 ust. 5 zakreślono 30-dniowy termin do zaskarżenia uchwał tej treści, jednakże termin ten dotyczy nieważności względnej, a nie nieważności bezwzględnej usankcjonowanej w art. 58 k.c., , na podstawie którego powód opiera swoje powództwo.

Skarżący stwierdził, iż gdyby opierał swoje powództwo na art. 43 ust. 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, to w istocie termin materialnoprawny do zaskarżenia uchwały upłynął. Podkreślił jednak, iż dochodzi stwierdzenia nieważności bezwzględnej na zasadzie art. 58 k.c., wobec czego trudno uznać, że dochodzenie stwierdzenia nieważności bezwzględnej obwarowane jest jakimkolwiek terminem, bowiem ustawodawca takiego terminu nie ustanawia. Apelujący uznał zatem, iż jego roszczenie nie jest roszczeniem spóźnionym.

Skarżący w oparciu o orzecznictwo Sądu Najwyższego wskazał, iż art. 43 ust. 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych zawiera sankcję nieważności względnej uchwały zarządu spółdzielni mieszkaniowej. Apelujący dodał, iż nieważność względna, o której mowa w tym przepisie charakteryzuje się m.in. tym, że z powództwem może wystąpić jedynie ściśle oznaczona osoba, której przepis prawa wyraźnie przyznaje legitymację i to z reguły tylko w określonym czasie wyznaczonym stosownym terminem zawitym zaś wyrok uwzględniający takie powództwo ma charakter konstytutywny i jest skuteczny ex tunc. Przy sankcji zaś bezwzględnej, z powództwem może wystąpić każda osoba, która ma w tym interes prawny, bez żadnych ograniczeń w czasie.

Skarżący nadmienił, iż w orzecznictwie przyjmuje się, że sankcja bezwzględnej nieważności jest uwzględniana przez sąd z urzędu zaś wyrok uwzględniający powództwo ma charakter deklaratywny i jest skuteczny ex tunc. Zdaniem apelującego, przy jednoznacznym określeniu przez Sąd Najwyższy, iż art. 43 ust. 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych stanowi o nieważności względnej, nie ma on zastosowania w przedmiotowej sprawie, gdyż powód dochodzi w przedmiotowym postępowaniu stwierdzenia nieważności uchwały nr (...) oraz (...) Zarządu (...) Spółdzielni Mieszkaniowej z dnia 29 września 2008 r. na zasadzie nieważności bezwzględnej, opierając się na art. 58 k.c., w zw. z art. 189 k.p.c.

Według skarżącego przy jednoznacznym określeniu, że art. 43 ust. 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych zawiera nieważność względną to również termin w nim określony dotyczy owej nieważności. Natomiast przy nieważności bezwzględnej, o której mowa w art. 58 k.c. i na którym oparte jest powództwo, brak jest ustawowego termin do zaskarżania uchwał, a tym samym powodowi nie upłynął żaden termin do zgłoszenia wskazanego roszczenia.

Ponadto apelujący zwrócił uwagę, iż orzecznictwo Sądu Najwyższego wskazuje, że prawo spółdzielcze nie stanowi samodzielnej gałęzi prawa, zaś cywilnoprawne stosunki spółdzielcze są regulowane, jeżeli co innego nie wynika z prawa spółdzielczego, przez przepisy prawa cywilnego. Skarżący dodał, iż w szczególności uchwały organów spółdzielni, rodzące skutki cywilnoprawne podlegają - jako czynności prawne - odpowiednim przepisom zawartym w kodeksie cywilnym. Zdaniem apelującego, uchwały te nie mogą naruszać przepisów bezwzględnie obowiązujących a zatem ich skuteczność podlega z tego punktu widzenia dyspozycjom art. 58 k.c., przewidującego wypadki nieważności czynności prawnych ze względu na niedopuszczalną ich treść.

Wobec powyższego skarżący uznał, iż uchwały nr (...) oraz (...) Zarządu pozwanej spółdzielni są sprzeczne z ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych, a konkretnie art. 42 ust. 3 pkt 1 i w związku z tym należy stwierdzić ich bezwzględną nieważność.

Apelujący podkreślił, iż Sąd I instancji w ogóle nie poddał rozważaniom kwestii dotyczących treści uchwały (...), w której pozwana ustanowiła jako nieruchomość wielobudynkową, budynki mieszące się przy ul. (...) oraz ul. (...) podczas gdy budynki te nie stanowią nieruchomości wielobudynkowej. Zgodnie bowiem z mapą ewidencyjną załączoną do pozwu budynek przy ul. (...) jest budynkiem wolnostojącym, ma dostęp do drogi publicznej i tym samym na podstawie art. 42 ust. 3 pkt. 1 ustawy stanowi nieruchomość jednobudynkową, w której może zostać wyodrębniona własność lokali. Skarżący wskazał zatem, iż ustalenie przez pozwaną budynków będących przedmiotem uchwały (...) za nieruchomość wielobudynkowa jest sprzeczne z przepisami ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych i jako takie winno zostać uznane za nieważne z ustawą.

Apelujący nadmienił, iż pozwana zdawała sobie sprawę, że budynki te stanowią odrębne nieruchomości jednobudynkowe, jednakże uzależniła podjęcie działań przez spółdzielnię co do podziału nieruchomości od wpłacenia bonifikaty przez osoby posiadające spółdzielcze własnościowe prawo do lokali, co również jest sprzeczne z przywołaną wyżej ustawą, gdyż ustawa ta nie przewiduje żadnego obowiązku czy warunku jaki miałaby spełniać osoba posiadająca spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, oczekująca na określenie przedmiotu odrębnej własności oprócz złożenia wniosku o wyodrębnienie własności lokalu na podstawie art. 42 ust. 1 ustawy. Dodał, iż ustawodawca z momentem złożenia pierwszego wniosku o wyodrębnienie własności lokalu na podstawie art. 42 ust. 1 ustawy, zobowiązał i obciążył tym samym spółdzielnie do określenia przedmiotu odrębnej własności wszystkich lokali mieszkalnych i w konsekwencji podjęcia koniecznych działań. W momencie złożenia wniosku o wyodrębnienie własności lokali, ciężar koniecznych działań spoczywa na spółdzielni, w tym i ciężar finansowy. Skarżący zwrócił uwagę, iż ustawodawca mając jednak na uwadze, że obciążenie finansowe może być zbyt dolegliwe wskazał, że uzasadnione koszty związane z podziałem nieruchomości oraz z czynnościami związanymi z rozgraniczeniem nieruchomości oraz ewidencją gruntów i budynków, w tym również koszty uzasadnionych prac geodezyjnych, które związane są z określeniem przedmiotu odrębnej własności, refunduje Skarb Państwa. Zdaniem apelującego brak jest zatem jakiegokolwiek powodu do uznania, że to na osobach ubiegających się o wyodrębnienie własności lokalu spoczywa jakikolwiek ciężar finansowy, w tym obowiązek zwrotu bonifikaty. Jeśli w istocie taki obowiązek zwrotu bonifikaty istniał, to takim obowiązkiem obciążona jest pozwana spółdzielnia, jako osoba na której ciąży i obowiązek organizacyjny i finansowy całego przedsięwzięcia, której to jednak koszty związane z podziałem nieruchomości będą zwrócone przez Skarb Państwa na jej wniosek.

Skarżący podkreślił, iż pozwana spółdzielnia w piśmie z dnia 29 września 2008 r. załączonym do pozwu, nie tylko poinformowała go o nieuwzględnieniu jego wniosku w sprawie określenia przedmiotu odrębnej własności, ale również wskazała, że z formalnego punktu widzenia zawsze jest możliwe rozdzielenie budynków, również po uzyskanej odrębnej własności lokali, jednakże podjęcie takich działań obecnie byłoby co najmniej nieracjonalne, gdyż wymagałoby poniesienia znacznych środków finansowych i byłby to proces długotrwały. Apelujący zaznaczył jednak, iż ciężar poniesienia kosztów finansowych tylko czasowo obciąża spółdzielnię, bowiem koszty te byłyby zwrócone przez Skarb Państwa. Zauważył też, iż informacja taka wprowadzała go ponadto w błąd co do możliwości rozdzielenia budynków już po uzyskaniu odrębnej własności, albowiem takiej możliwości nie ma i nie było również czasie sporządzania pisma przez Spółdzielnię. Zdaniem skarżącego, pozwana celowo wprowadziła go w błąd co do możliwości podjęcia dalszych uchwał.

Apelujący podniósł, iż zdaje sobie sprawę, że pozwana zawarła już inne umowy o wyodrębnienie własności lokali na podstawie uchwał (...) i (...), jednakże nie może to być powód, dla którego uchwały sprzeczne z ustawą obowiązują i w dalszym ciągu są podejmowane kolejne działania celem jej realizacji, podczas gdy są na podstawie art. 58 k.c. są one dotknięte nieważnością bezwzględną.

W odpowiedzi na apelację, pozwana wniosła o oddalenie apelacji w całości oraz zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja powoda nie zasługiwała na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Odwoławczego, ustalenia i ocena stanu faktycznego zawarta w orzeczeniu Sądu I instancji, obejmujące dokonaną przez ten Sąd wykładnię zastosowanych przepisów prawa okazała się właściwa i nie budzi zastrzeżeń. Sąd Apelacyjny w pełni akceptuje stanowisko Sądu I instancji i przyjmuje je za własne, czyniąc je integralną częścią poniższych rozważań.

Odnosząc się do zarzutów apelacji w pierwszej kolejności Sąd Apelacyjny podzielił stanowisko Sądu Okręgowego, iż zaskarżenie w niniejszym postępowaniu przez powoda uchwały nr (...) było spóźnione.

Bezspornym jest, iż powyższa uchwała dotyczyła określenia przedmiotu odrębnej własności lokali w nieruchomości położonej w S. przy ul. (...), ul. (...) i na jej podstawie Zarząd pozwanej spółdzielni określił odrębną własność lokali w nieruchomości budynkowej, położonej w S. przy ul. (...) na działkach gruntu oznaczonych w ewidencji gruntów i budynków numerami (...) w obrębie (...).

Zgodnie z przepisem art. 42 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, określenie przedmiotu odrębnej własności lokali w danej nieruchomości następuje na podstawie uchwały zarządu spółdzielni sporządzonej w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Z kolei przepis art. 43 ust. 5 tej ustawy stanowi, iż osoby, których dotyczą projekty uchwał o których mowa w art. 42 ust. 2 i którym, zgodnie z przepisami ustawy, przysługuje prawo żądania przeniesienia na nich własności poszczególnych lokali mogą, w terminie 30 dni od dnia jej doręczenia, zaskarżyć uchwałę do sądu z powodu jej niezgodności z prawem lub jeśli uchwała ta narusza ich interes prawny lub uprawnienia przy czym przyczyną stwierdzenia nieważności uchwały nie może być niepodjęcie przez osoby zainteresowane wysłanych przez zarząd spółdzielni powiadomień, o których mowa w ust. 1 i 4.

Sąd I instancji trafnie – zdaniem Sądu Apelacyjnego - przy tym zauważył, iż powyższy przepis jest przepisem szczególnym w stosunku do przepisu art. 58 k.c., w myśl którego czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy (§ 1), nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego (§ 2) zaś jeżeli nieważnością jest dotknięta tylko część czynności prawnej, czynność pozostaje w mocy co do pozostałych części, chyba że z okoliczności wynika, iż bez postanowień dotkniętych nieważnością czynność nie zostałaby dokonana (§ 3).

Nie ulega bowiem wątpliwości, iż norma przepisu art. 43 ust. 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych dotyczy zaskarżenia uchwały zarządu spółdzielni w konkretnym przedmiocie i ustanawia termin zawity do jej zaskarżenia. Dodać przy tym należy, iż Sąd Apelacyjny w wyroku z dnia 22 grudnia 2010 r. (I ACa 715/10, OSASz 2011/3/81-95) orzekł, iż upływ ustawowego terminu z art. 43 ust. 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych dla zaskarżenia uchwał zarządu spółdzielni mieszkaniowej, podjętych w oparciu o art. 42 ust. 2 ustawy, oznacza niemożność stwierdzenia bezwzględnej nieważności uchwały na podstawie art. 58 § 1 czy § 2 k.c. z uwzględnieniem art. 189 k.c.

Ponadto w uzasadnieniu powyższego orzeczenia Sąd Apelacyjny stwierdził, iż nie jest możliwe domaganie się ustalenia nieważności uchwały zarządu, określonej w art. 42 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych na podstawie art. 189 k.p.c., skoro przepis szczególny przewiduje odrębną drogę do stwierdzenia nieważności uchwały. Uznanie, iż uprawniony może występować z żądaniem ukształtowania prawa w każdym czasie bez względu na treść art. 43 ust. 5 prowadziłoby bowiem do nieuzasadnionego obejścia wskazanej regulacji prawnej.

Wobec powyższego brak było jakichkolwiek podstaw do uwzględnienia twierdzeń strony apelującej, iż przedmiotowe powództwo zostało oparte na przepisie art. 58 k.c., a nie przepisie art. 43 ust. 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych i z tego względu jego wniesienie nie jest obwarowane terminem.

Jak wynika z akt sprawy odpis uchwały nr (...) został skarżącemu doręczony pod koniec 2008 r. W § 9 przedmiotowej uchwały zawarte było pouczenie o terminie i sposobie jej zaskarżenia. Przedmiotowe powództwo zostało zaś wytoczone w dniu 12 lipca 2012 r. a więc 4 lata później, co bezspornie wskazuje na to, iż termin do jego wniesienia, który należało określić na koniec stycznia 2009 r., został znacznie przekroczony. Zaznaczyć przy tym należy, iż termin określony w art. 43 ust. 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych jest terminem prawa materialnego a zatem po jego upływie roszczenie wygasa, a termin ten nie może być przywrócony.

W związku z powyższym całkowicie chybione są zarzuty apelującego, iż Sąd Okręgowy nie badał treści zaskarżonej uchwały nr (...). Skoro bowiem powództwo w tej kwestii było spóźnione już w chwili jego wnoszenia, badanie merytorycznej zasadności treści zaskarżonej uchwały było bezprzedmiotowe. Z uwagi bowiem na upływ ustawowego terminu, nawet w przypadku ewentualnego uznania, iż zaskarżona uchwała nr (...) jest wadliwa, powództwo i tak podlegałoby oddaleniu. Z tego też względu całkowicie pozbawione znaczenia są zawarte w apelacji wywody dotyczące tworzenia nieruchomości wielobudynkowej i zwrotu bonifikaty, gdyż dotyczą merytorycznych aspektów uchwały nr (...), które to kwestie jak już wyżej wspomniano nie mogą być brane pod uwagę ze względu na wygaśnięcie roszczenia skarżącego w tym zakresie.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd I instancji słusznie też stwierdził, iż powództwo nie było spóźnione co do drugiej z zaskarżonych uchwał tj. nr (...). Nie ulega bowiem wątpliwości, iż uchwała ta nie dotyczyła określenia odrębnego przedmiotu własności lokali, a zatem nie dotyczyły jej ograniczenia określone w art. 43 ust. 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. W przypadku zatem tej uchwały, apelującego nie obowiązywał żaden termin do wytoczenia powództwa o stwierdzenie nieważności tejże uchwały. Zwrócić jednak uwagę należy, iż uchwała nr (...) dotyczyła uchylenia uchwały nr (...) z dnia 20 sierpnia 2008 r., która z kolei uwzględniała wnioski dotyczące podziału nieruchomości w zakresie określonym ustawą z dnia 14 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, wprowadzającym zmianę art. 42 ust. 3.

Zdaniem Sądu Odwoławczego, należało podzielić pogląd Sądu meritii, iż powód miał interes prawny w zaskarżeniu powyższej uchwały, gdyż dotyczyła ona uchylenia uchwały nr (...), która z kolei uwzględniała wniosek apelującego dotyczący sposobu podziału nieruchomości, na której posadowiony jest budynek w którym położony jest jego lokal użytkowy. Sposób podziału nieruchomości na której posadowione są budynki decyduje bowiem o sposobie zaspokojenia przysługującego skarżącemu roszczenia o przeniesienie na jego rzecz odrębnej własności lokalu.

Sąd Okręgowy trafnie jednak zauważył, iż uchwała nr (...) nie zawierała żadnej pozytywnej treści a jedynie uchylała wcześniejszą uchwałę nr (...) w związku z czym nie nakłada na członków spółdzielni żadnych zobowiązań, których treść mogłaby być oceniana pod kątem ich zgodności z przepisami prawa. Należało również podzielić stanowisko Sądu I instancji, iż uchwała ta nie pozbawia członków spółdzielni żadnych uprawnień, gdyż uchwała nr (...) takich uprawnień nie przyznawała. Uchwała nr (...) nie zawiera także żadnych postanowień dotyczących sposobu wydzielenia nieruchomości, a zatem nie jest możliwe dokonanie oceny jej zgodności z przepisem art. 41 ust. 3 pkt. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

Wobec powyższego Sąd II instancji doszedł do przekonania, iż brak jest jakichkolwiek podstaw do uznania, że uchwała nr (...) jest sprzeczna z prawem i w konsekwencji podzielił stanowisko Sądu Okręgowego, iż powództwo w tym zakresie okazało się niezasadne i jako takie podlegało oddaleniu.

Mając powyższe rozważania na uwadze, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c., orzekł jak w punkcie I wyroku.

Zgodnie z regułą odpowiedzialności stron za wynik procesu w oparciu o przepis art. 98 § 1 k.p.c., powód winien zwrócić stronie przeciwnej koszty postępowania przed Sądem drugiej instancji. Pozwana była reprezentowana przez pełnomocnika będącego radcą prawnym, a zatem powód powinien zwrócić jej koszty zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym, które zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu. (Dz. U. Nr 163 poz. 1349 ze zm.), wynoszą w przedmiotowej sprawie 135 zł.

W związku z powyższym Sąd Okręgowy orzekł jak w punkcie II wyroku

SSO (del.) W. Buczek-Markowska SSA A. Sołtyka SSA E. Skotarczak