UZASADNIENIE

wyroku z dnia 6 maja 2015 roku

Powód (...) Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej w K. domagał się zasądzenia od pozwanej J. J. kwoty 182.277,28 złotych z tytułu pobrania przez pozwaną 84.710,28 złotych z rachunków bankowych oraz kasy spółki w roku 2010 i 2011, a następnie braku zwrotu przez pozwaną przedmiotowej kwoty wraz z należnymi ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia pobrania każdej kwoty do dnia zapłaty, zwrotu nienależnie pobranego przez pozwaną świadczenia w wysokości 39.500 złotych związanego z pobraniem przedmiotowej kwoty bez tytułu prawnego w związku z nieważnością zawartych umów o dzieło pomiędzy pozwaną a spółką, wraz z należnymi ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia pobrania danej kwoty do dnia zapłaty oraz zwrotu nienależnie pobranego przez pozwaną świadczenia w wysokości 58.067 złotych wraz ze skapitalizowanymi odsetkami doliczonymi do świadczenia głównego na dzień 16 lipca 2012 roku w wysokości 8.067 złotych, z tytułu pobrania przez pozwaną kwoty 50.000 złotych z kasy spółki bez tytułu prawnego, to jest na podstawie nieważnej umowy pożyczki z dnia 20 kwietnia 2011 roku, wraz z dodatkowo należnymi odsetkami ustawowymi od dnia 17 lipca 2012 roku do dnia zapłaty, a także zasądzenia od pozwanej kwoty 27.020 złotych wraz ze skapitalizowanymi odsetkami w wysokości 4.520 złotych z tytułu objęcia przez nią 450 udziałów w spółce wobec podwyższenia jej kapitału zakładowego z dniem 30 grudnia 2010 roku. Powód wniósł też o zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa wskazując, na co zostały przeznaczone pobrane przez nią środki w wysokości 84.710,28 złotych oraz podając, iż przedmiotem umów o dzieło było wykonywanie przez nią na rzecz spółki kosztorysów dotyczących poszczególnych ofert w postępowaniach przetargowych na początku działalności spółki, a także dokonanie przekształcenia lokalu mieszkalnego na lokal biurowy przeznaczony na siedzibę spółki. Ponadto pozwana podniosła zarzut potrącenia kwoty 32.000 złotych wraz z odsetkami z tytułu udzielonej przez nią spółce pożyczki oraz zarzut potrącenia kwoty 67.036,23 złotych wraz z odsetkami z tytułu udzielonej przez P. W. spółce pożyczki, z kwotą 39.500 złotych z tytułu umów o dzieło.

Strona powodowa uznała stanowisko pozwanej dotyczące rozliczenia kwot 5.000 złotych, 4.800 złotych, 4.519 złotych i 10.248 złotych, jednocześnie rozszerzając żądanie pozwu o kwotę 20.900 złotych stanowiących równowartość czynszu najmu uiszczanego przez spółkę na rzecz pozwanej na podstawie nieważnej umowy najmu lokalu. W toku rozprawy strona powodowa cofnęła powództwo w zakresie kwoty 3.667 złotych.

Wyrokiem z dnia 28 października 2014 roku sygn. akt I C 1359/12 Sąd Okręgowy w Krakowie umorzył postępowanie w zakresie kwoty 3.667 złotych, zasądził od pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 165.942,54 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 17 lipca 2012 roku do dnia zapłaty, oddalając powództwo w pozostałym zakresie oraz zasądził od pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 1.000 złotych tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu, nie obciążając pozwanej w pozostałej części kosztami procesu należnymi stronie powodowej. Ponadto Sąd Okręgowy przyznał od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Krakowie adwokat J. L. kwotę 8.856 złotych brutto tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanej z urzędu. Okolicznościami bezspornymi pomiędzy stronami było, że pozwana J. J. pełniła funkcje członka zarządu (...) Sp. z o.o. w K. od dnia zawiązania tej spółki przez cały okres poprzedzający ogłoszenie jej upadłości. W skład zarządu spółki przez cały ten czas wchodził także P. W. oraz początkowo M. O. i R. G.. W dniu 30 grudnia 2010 roku na Nadzwyczajnym Zgromadzeniu Wspólników podjęto uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego do kwoty 50.000 złotych. W dniu 30 marca 2011 roku P. W. oraz pozwana oświadczyli, że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego spółki zostały wniesione w całości. W rzeczywistości wkłady te nie zostały pokryte. Postanowieniem z dnia 12 sierpnia 2011 roku, sygn. akt VIII GU 89/10/S, Sąd Rejonowy dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie, Wydział VIII Gospodarczy dla spraw upadłościowych i naprawczych, ogłosił upadłość (...) sp. z o.o. z siedzibą w K. obejmującą likwidację majątku dłużnika.

Sąd Okręgowy ustalił, że (...) sp. z o.o. zawarła w dniu 29 grudnia 2009 roku w K. na czas nieoznaczony z pozwaną umowę najmu, na podstawie której pozwana zobowiązała się wynająć Spółce lokal użytkowy położony w K. na Oś. (...) w bloku nr (...) mieszkanie (...), za zapłatą miesięcznego czynszu w wysokości 1.100 zł. Na potrzeby nawiązania stosunku najmu Spółkę reprezentowali P. W. (Prezes Zarządu) oraz R. G. (członek Zarządu). Pozwana, będąc członkiem Zarządu (...) sp. z o.o. w K., w latach 2009, 2010 oraz 2011 pobrała z należących do Spółki rachunków bankowych i z kasy Spółki łącznie kwotę 84.710,28 zł, z której:

- 5.000 zł przeznaczone zostało na wynagrodzenie dla radcy prawnego J. S.;

- 8.934 zł wypłacone zostało pracownikowi J. Z.;

- 400 zł przeznaczone zostało na wypożyczenie namiotu dla pracowników. Kwotę tę pobrał pracownik J. Z.;

- 4.800 zł przeznaczone zostało na zapłatę gotówką za wypożyczenie sprzętu na rzecz firmy (...);

- 4.502 zł przeznaczone zostało na opłatę sądową w sprawie o sygn. IX GNc 3/11 wraz z kwotą 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa;

- 1.989,83 zł przeznaczone zostało na zapłatę czynszu za wynajem biura Spółki do Wspólnoty Mieszkaniowej (...);

- 2.363,91 zł przeznaczone zostało na zapłatę zaległych mediów;

- 5.100 zł przeznaczone zostało na zapłatę zaległego czynszu najmu;

- 10.248 zł przeznaczone zostało na zakup gotówkowy materiałów budowlanych na Stadion (...) dla firmy (...) sp. z o.o. .

J. Z. był pracownikiem (...) sp. z o.o. przez okres około pół roku. Ze wszystkich otrzymanych od firmy pieniędzy rozliczył się, w tym z gotówki w wysokości około 8.000 zł, którą przekazał na budowie R. Ż..

W dniach 1 stycznia 2010 roku, 1 lutego 2010 roku, 1 marca 2010 roku i 1 kwietnia 2010 roku pozwana zawarła z (...) sp. z o.o. w K. umowy o dzieło. Przy zawieraniu tych umów spółkę reprezentował P. W.. W okresie od 22 grudnia 2009 roku do 23 sierpnia 2010 roku Spółka wypłaciła na rachunek bankowy pozwanej łącznie kwotę 39.500 zł tytułem wynagrodzenia wynikającego z umów o dzieło. W dniu 30 kwietnia 2010 roku pozwana pobrała od kontrahenta (...) sp. z o.o. w organizacji kwotę 70.000 złotych, którą wpłacono następnie na konto Spółki. Tego samego dnia sporządzono dokument, na podstawie którego pozwana miała udzielić (...) sp. z o.o. w K. pożyczki opiewającej na kwotę 50.000 złotych. Kwota wynikająca z tej pożyczki nie została wprowadzona do kasy spółki ani na jej rachunek bankowy, natomiast w dniu 21 kwietnia 2011 roku J. J. pobrała z kasy Spółki kwotę 50.000 złotych, tytułem zwrotu pożyczki. Kwota 50.000 złotych została natomiast zwrócona na rzecz (...) sp. z o.o. przez P. W. w obecności P. J. ze środków wypłaconych z konta (...) sp. z o.o..

Pismem z dnia 6 lutego 2012 roku skierowanym do Syndyka Masy Upadłości pozwana oraz P. W. wnieśli o zaliczenie udzielonej przez P. W. na podstawie umowy z dnia 5 kwietnia 2010 roku na rzecz (...) sp. z o.o. pożyczki w kwocie 140.000 zł wraz z należnymi odsetkami w ten sposób, aby kwotę 72.936,77 zł zaliczyć na poczet zadłużenia P. W., zaś resztę na poczet częściowej spłaty zadłużenia pozwanej. Ponadto w dniu 11 stycznia 2010 roku pozwana zawarła ze Spółką umowę pożyczki opiewającą na kwotę 32.000 zł. Spółka przy zawieraniu powyższych umów była reprezentowana jednoosobowo, przez P. W. albo pozwaną.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy uznał, że powództwo zasługuje na uwzględnienie w części dotyczącej kwoty 165.942,54 zł. Strona pozwana uznała stanowisko pozwanej dotyczące rozliczenia kwoty 24.567 zł. Jednocześnie rozszerzyła żądanie pozwu o kwotę 20.900 zł, którą przedstawiła do potrącenia z sumą uznaną powyżej i w konsekwencji cofnęła za zgodą pozwanej pozew w zakresie kwoty 3.667 zł (24.567 zł – 20.900 zł). Z uwagi na powyższe Sąd Okręgowy na zasadzie art. 203 § 4 k.p.c. i art. 355 § 1 k.p.c. umorzył postępowanie w części, w jakiej strona powodowa cofnęła ze skutkiem prawnym pozew. W ocenie Sądu Okręgowego pozwana wykazała, że pobrane przez nią środki w wysokości 8.934 złote zostały przeznaczone na zapłatę pracownikowi J. Z. zaliczki na poczet przyszłego wynagrodzenia, natomiast kwota 400 złotych na wynajem namiotu. Sąd Okręgowy nie znalazł także podstaw do zasądzenia od pozwanej na rzecz strony powodowej żądanych kwot 1.989,83 zł, 2.363,91 zł, 5.100 zł i nie uwzględnił żądania co do kwoty 20.900 zł - związanych z wynajmem przez pozwaną na rzecz Spółki lokalu użytkowego na podstawie umowy najmu z dnia 9 grudnia 2009 roku. Umowy tej Sąd I instancji nie uznał za nieważną, albowiem nie wiązała się ona z pełnieniem funkcji członka zarządu przez pozwaną, w związku z czym przy jej zawieraniu Spółka była prawidłowo reprezentowana przez Zarząd. Pozwana nie posiadała żadnych potwierdzeń lub pokwitowań przeznaczenia z własnych środków finansowych kwoty 20.000 złotych na zwrot pożyczki przedstawicielowi (...), a także wypłaty na rzecz pracowników kwoty 21.355,54 złote, w związku z czym twierdzenia pozwanej w tym zakresie uznane zostały za nieudowodnione. Ze względu na zawarcie umów o dzieło pomiędzy (...) sp. z o.o. i J. J. bez zachowania zasad prawidłowej reprezentacji, umowy te okazały się nieważne, w związku z czym powództwo uwzględnione zostało także w zakresie kwoty 39.500 złotych, wypłaconej pozwanej przez Spółkę z tytułu tych umów, stanowiącej świadczenie nienależne. Z kolei umowę pożyczki z dnia 30 lipca 2010 roku, Sąd Okręgowy nie tylko uznał za nieważną, ale nadto podkreślił, że pozwana nie wykazała, aby faktycznie środki w wysokości 50.000 złotych mające stanowić kwotę pożyczki, wpłaciła na rzecz Spółki. W związku z tym nienależnym świadczeniem była kwota 50.000 złotych podjęta przez pozwaną z kasy Spółki jako zwrot pożyczki. Z uwagi na przyznanie przez pozwaną, że nie wpłaciła kwoty 22.500 zł na z tytułu objęcia przez nią 450 udziałów w Spółce wobec podwyższenia kapitału zakładowego, Sąd Okręgowy również tę kwotę zasądził na rzecz strony powodowej. O odsetkach skapitalizowanych od kwot 50.000 złotych i 22.500 złotych, których wysokości pozwana nie kwestionowała, Sąd Okręgowy orzekł podstawie przepisu art. 482 § 1 k.c..

Sąd I instancji nie uwzględnił zarzutów potrącenia. Umowy pożyczki, z których wynikać miały przedstawione do potrącenia wierzytelności, były nieważne na podstawie przepisu art. 210 § 1 k.s.h., z uwagi na reprezentowanie spółki przy ich zawarciu przez Zarząd w sytuacji, gdy umowy te zawierane były z Członkiem Zarządu. Co więcej, przedmiotowe wierzytelności nie zostały zgłoszone w postępowaniu upadłościowym, w związku z czym, na podstawie przepisu art. 96 p.u.n., potrącenie tych wierzytelności z wierzytelnościami przysługującymi upadłemu, jest niedopuszczalne.

W zakresie odsetek ustawowych od zasądzonych kwot orzeczenie oparto o przepis art. 481 § 1 k.c., natomiast o kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 102 k.p.c., zasądzając na rzecz strony powodowej jedynie ich część w kwocie 1.000 złotych, z uwagi na trudną sytuację majątkową i osobistą pozwanej. Przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanej z urzędu nastąpiło na podstawie § 6 pkt 7 w związku z § 2 ust. 3 i § 19 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).

Od powyższego wyroku apelację wniosła pozwana, zasądzając go w części, to jest w pkt 2 i 4 i zarzucając:

I. naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy, a to:

-: art. 328 § 2 k.p.c. poprzez niedopełnienie warunków formalnych uzasadnienia i przez to uniemożliwienie stronie należytej polemiki z zaskarżonym wyrokiem oraz kontroli instancyjnej tego orzeczenia;
-: art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej, jednostronnej i nie mającej merytorycznych podstaw oceny materiału zebranego w sprawie, w szczególności bezzasadne odmówienie wiary przesłuchaniu pozwanej J. J.;

II. naruszenie prawa materialnego, to jest:

-: art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 210 § 1 k.s.h. Poprzez błędną jego wykładnię i niesłuszne uznanie, że umowy pożyczki z dnia 11 stycznia 2010 roku w kwocie 32.000 złotych oraz z dnia 5 kwietnia 2010 r. w kwocie 140.000 złotych są bezwzględnie nieważne z powodu nieprawidłowej reprezentacji spółki (...) sp. z o.o.;
-: art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 210 § 1 k.s.h. Poprzez błędną jego wykładnie i niesłuszne uznanie, że umowy o dzieło zawarte przez Spółkę z pozwaną są bezwzględnie nieważne z powodu nieprawidłowej reprezentacji spółki (...). z o.o.;

III. Błędne ustalenia stanu faktycznego stanowiące podstawę zaskarżonego wyroku poprzez niesłuszne przyjęcie, że:

- pozwana nie zgłosiła sędziemu komisarzowi w toku postępowania upadłościowego wierzytelności podlegających potrąceniu wynikających z umów pożyczek z dnia 11 stycznia 2010 roku w kwocie 32.000 złotych oraz z dnia 5 kwietnia 2010 roku w kwocie 140.000 złotych;

- prezes zarządu spółki (...) Sp. z o.o. P. W. nie był umocowany jako pełnomocnik do zawierania umów z członkami zarządu

- umowa pożyczki z dnia 30 lipca 2010 roku na kwotę 50.000 złotych nigdy nie miała miejsca, a stanowi wyłącznie papierowy dokument.

Powołując się na powyższe zarzuty apelująca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości lub uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, a także o zasądzenie od strony powodowej na rzecz pozwanej kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych, a także o zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej w postępowaniu odwoławczym z urzędu.

Uzasadniając podniesione zarzuty skarżąca wskazała, że Sąd Okręgowy nie dokonał ustalenia stanu faktycznego w sposób stanowczy i nienależycie ustosunkował się do materiału dowodowego. Największe zastrzeżenia budzi ustalenie Sądu, że pozwana nie zgłosiła Sędziemu- -Komisarzowi w toku postępowania upadłościowego wierzytelności podlegających potrąceniu, wynikających z umów pożyczek z dnia 11 stycznia 2010 roku i 5 kwietnia 2010 roku, bez wskazania dowodu, z którego to ustalenie wyraźnie wynika. Sąd I instancji niesłusznie uznał za niewiarygodne wyjaśnienia pozwanej, wedle których część dochodzonej przez stronę powodową kwoty przeznaczyła ona na dodatki do pensji dla pracowników, zaliczki oraz inne wydatki niefakturowane, podczas gdy pozwana dokładnie wyjaśniła, że spółka (...) Sp. z o.o. była jej pierwszą spółką, w związku z czym nie miała doświadczenia w prowadzeniu spraw spółki. Z uwagi na charakter działalności spółki zdarzała się konieczność szybkiej wypłaty gotówki, często też kontrahenci nie przedkładali stosowanych pokwitowań, a przy tym świadek P. W. potwierdził, że część wydatków dla straży pożarnej nie była fakturowana. Zdaniem pozwanej Sąd I instancji bezzasadnie nie dał wiary jej wyjaśnieniom co do błędnego zaksięgowania przez powoda kwoty 70.000 złotych. Pozwana szczegółowo wyjaśniła bowiem, że kwota uzyskana od firmy (...) została zaksięgowana na konto pani J., a następnie została przeniesiona na konto 249-zaliczka (...). Na spłatę pożyczki od firmy (...) pobrano 50.000 złotych z kasy spółki, a 20.000 złotych pozwana dołożyła z własnych środków, jednak kwota ta nie znalazła odzwierciedlenia w księgach, chociaż kontrahent nie zgłosił do syndyka jakichkolwiek należności. Wbrew ustaleniu Sądu Okręgowego, dokument pożyczki z dnia 30 lipca 2010 roku na kwotę 50.000 złotych nie powinien być zaksięgowany, ponieważ był to jedynie sporządzony dokument bez rzeczywistej wpłaty do spółki. Nie rodzi on żadnych skutków prawnych i nie może być ujęty w obciążeniach na koncie pozwanej.

Pozwana podniosła, iż z całą pewnością złożyła oświadczenie o potrąceniu swoich wierzytelności syndykowi i oświadczenie to znajduje się w aktach sprawy. Nie zostało natomiast ustalone w sposób prawidłowy czy apelująca zgłosiła Sędziemu-Komisarzowi w toku postępowania upadłościowego wierzytelności podlegające potrąceniu. Nie wynika to z żadnego przeprowadzonego w sprawie dowodu, a może wynikać jedynie z akt postępowania upadłościowego toczącego się przed Sądem Rejonowym dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie Wydział VIII Gospodarczy sygn. akt VIII GU 89/10/S, jednak dowód z tych akt nie został powołany w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Przytaczając treść judykatów skarżąca podała, że miała prawo w niniejszym procesie wnieść zarzut potrącenia, który winien być należycie rozpoznanym, czego nie uczyniono. Apelująca podkreśliła, że P. W., podpisując z pozwaną umowy o dzieło, działał na podstawie pełnomocnictwa udzielonego na walnym zgromadzeniu wspólników jako pełnomocnik spółki umocowany do zawierania umów z członkami zarządu spółki, jednakże dokument tego pełnomocnictwa zaginął.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna.

Sąd Apelacyjny podziela ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Okręgowy oraz wywiedzione na ich podstawie wnioski prawne i przyjmuje je za własne.

Zarzut naruszenia przepisu art. 328 § 2 k.p.c. nie zasługuje na uwzględnienie. Przepis ten określa elementy jakie zawierać powinno uzasadnienie wyroku, to jest wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, a mianowicie: ustalenie faktów, które sąd uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, jak również wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. Ponadto skoro uzasadnienie wyroku, mające wyjaśnić przyczyny, dla których orzeczenie zostało wydane, jest sporządzane już po wydaniu wyroku, to wynik sprawy nie może zależeć od tego, jak zostało ono napisane i czy zawiera wszystkie wymagane elementy. W konsekwencji zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. może być usprawiedliwiony tylko w tych wyjątkowych przypadkach, w których treść uzasadnienia orzeczenia sądu rejonowego całkowicie uniemożliwia dokonanie oceny toku wywodu, który doprowadził do wydania orzeczenia". W okolicznościach niniejszej sprawy wyjątkowy przypadek tego rodzaju nie zachodzi. Sąd Okręgowy w uzasadnieniu swojego orzeczenia zawarł wyczerpujące ustalenia faktyczne, podając dowody, w oparciu o które zostały one poczynione, a także szeroko uzasadniając powody, dla których pewnym dowodom odmówił wiarygodności. Prawidłowo skonstruowana została także cześć uzasadnienia zawierająca rozważania prawne, jako zawierająca wyjaśnienie przepisów prawa, na podstawie których poszczególne punkty sentencji wyroku zostały oparte. Uzasadnienie zaskarżonego wyroku pozwala na odtworzenie toku rozumowania Sądu I instancji, a tym samym na dokonanie kontroli trafności orzeczenia przez Sąd Apelacyjny.

Bezzasadnym jest też zarzut naruszenia przepisu art. 233 § 1 k.p.c.. Treść dowodu z przesłuchania pozwanej J. J., w świetle dowodów z dokumentów i zeznań pozostałych świadków wskazuje jednoznacznie, że Sąd Okręgowy zasadnie odmówił temu dowodowi wiarygodności w tych częściach, które wskazano w apelacji. Twierdzenie pozwanej, jakoby przeznaczyła określone sumy na dodatki do pensji dla pracowników, zaliczki dla pracowników oraz inne wydatki niefakturowane, jest gołosłowne. Podkreślić w tym miejscu należy, że zgodnie z art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. to na pozwanej spoczywał ciężar dowodu co do okoliczności, że spożytkowała pobrane z kasy spółki kwoty na te właśnie cele, albowiem to ona wywodziła z tej okoliczności skutki prawne. Tymczasem stanowisko pozwanej nie zostało poparte żadnym innym środkiem dowodowym. Jej twierdzenie budzi przy tym uzasadnione wątpliwości z tego powodu, że nie przedstawiła ona żadnego pokwitowania czy potwierdzenia odbioru przez pracowników kwot tytułem zaliczki lub dodatku do pensji ani spożytkowania środków pieniężnych na inne wydatki. Jako osoba zajmująca się zawodowo w spółce m.in. finansami, powinna ona czuwać nad przejrzystością i dokumentowaniem wszystkich wydatków, jakie ponoszone są ze środków spółki, a w szczególności wydatków na tak znaczne kwoty, jak rzeczona kwota 21.355,54 złotych. W związku z tym za sprzeczne z doświadczeniem życiowym należy uznać twierdzenie, że J. J. dokonywała wymienionych wydatków bez żądania jakichkolwiek pokwitowań odbioru wypłacanych pracownikom sum, tym bardziej, że mogłaby wówczas narazić się ze strony pracowników spółki na zarzut nieuiszczenia im tych kwot. Stanowisko to jest tym bardziej uzasadnione, że w aktach sprawy znajduje się potwierdzenie odbioru kwoty 8.934 złote wypłaconej przez pozwaną jako zaliczka na poczet przyszłego wynagrodzenia pracownikowi J. Z., co pozwala na przyjęcie, że zasadą w spółce było kwitowanie przez pracowników pieniędzy odbieranych od reprezentantów spółki. Okoliczność, że pozwana wcześniej nie zajmowała się prowadzeniem spraw osoby prawnej nie może prowadzić do wniosku, że z tego względu nie miała ona świadomości konieczności dokumentowania wszystkich wydatków. Przeciwnie – osoba, która po raz pierwszy zajmuje się finansami spółki powinna przynajmniej starać się zachować większą ostrożność w swoich działaniach i wykonywać je ze szczególną starannością. Z tych samych powodów jako trafną należy ocenić odmowę przez Sąd Okręgowy wiarygodności dowodowi z przesłuchania pozwanej w tym zakresie, w którym utrzymywała ona, że uiściła z własnych środków kwotę 20.000 złotych jako uzupełnienie spłaty pożyczki na rzecz spółki (...). Zupełnie nielogicznym byłoby uiszczenie tak dużej kwoty z własnych środków bez uzyskania od wierzyciela jakiegokolwiek pokwitowania zapłaty w sytuacji, gdy zobowiązanym była spółka (...) sp. z o.o., jako że to na jej konto trafiła cała suma 70.000 złotych uzyskana od (...),. Należy również mieć na uwadze, że twierdzenie apelacji w tym przedmiocie jest sprzeczne z zeznaniami świadka P. J.. Świadek ten zeznał, iż nie wie o zwrocie przez pozwaną spółce (...) innej kwoty, oprócz kwoty 50.000 złotych zwróconej przez (...) sp. o.o. K., przy której uiszczeniu był obecny.

Odnosząc się do zarzutu błędów w ustaleniach faktycznych, należy zaznaczyć, że okoliczność, iż pozwana złożyła Sędziemu-Komisarzowi w toku postępowania upadłościowego wierzytelności, które zgłosiła do potrącenia, jest okolicznością, z której pozwana wywodzi skutki prawne. Na niej spoczywał więc obowiązek przedłożenia dowodów, które mogłyby tę okoliczność potwierdzić, w tym dowodu z akt postępowania upadłościowego. Pozwana dowodu takiego nie powołała, wobec czego nie może ona skutecznie zarzucić Sądowi I instancji, że dowodu z dokumentów zalegających w aktach postępowania upadłościowego (...) sp. o.o. w K. nie wskazał on jako podstawy ustaleń faktycznych. Dowód z urzędu sąd może dopuścić jedynie w sytuacjach wyjątkowych, jak np. dążenie strony do obejścia prawa, podejrzenie wszczęcia fikcyjnego procesu, rażąca nieporadność strony działającej bez profesjonalnego pełnomocnika, ale także istnienie wysokiego prawdopodobieństwa zasadności dochodzonego roszczenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 lipca 2014 roku sygn. II PK 266/13). W niniejszej sprawie żadna z wymienionych sytuacji z całą pewnością nie zachodziła, a co więcej, skarżąca nie zarzuca w apelacji naruszenia przepisu art. 231 k.p.c.. Ustalenie Sądu Okręgowego, że zgłoszenie wierzytelności, których dotyczył zarzut potrącenia, nie nastąpiło w postępowaniu upadłościowym, było zatem prawidłowe, skoro nie został przeprowadzony żaden dowód, z którego by wynikała okoliczność przeciwna. Trafnie Sąd Okręgowy ustalił też, że P. W. nie był umocowany jako pełnomocnik powołany uchwałą Zgromadzenia Wspólników do zawierania umów z członkami zarządu, w tym umów o dzieło oraz umowy pożyczki z pozwaną. Fakt ten wynika z samych depozycji P. W., który zeznał, iż nie przypomina sobie, aby zostało mu udzielone pełnomocnictwo do zawierania umów w imieniu spółki z członkami zarządu. Pozwana w żaden sposób nie uprawdopodobniła, aby istotnie pełnomocnictwo takie zostało udzielone, w związku z czym jej twierdzenie, że dokument uchwały, na mocy której udzielono pełnomocnictwa, zaginął, jest gołosłowne. Przeczy temu także wskazanie w treści każdej z kwestionowanych umów, że P. W. działa jako Prezes Zarządu, a nie jako pełnomocnik. Stanowisko apelującej, wedle którego błędne jest ustalenie stanowiące podstawę zaskarżonego wyroku, zgodnie z którym umowa pożyczki z dnia 30 lipca 2010 roku na kwotę 50.000 złotych nigdy nie miała miejsca, a stanowi wyłącznie papierowy dokument, jest całkowicie chybione. W uzasadnieniu apelacji skarżąca podnosi twierdzenie przeciwne wskazując, że dokument umowy przedmiotowej pożyczki nie rodzi skutków prawnych, nie pociągał za sobą rzeczywistej wpłaty do kasy spółki kwoty w nim wskazanej i nie powinien być zaksięgowany. W związku z tym nie można zarzucić Sądowi Okręgowemu, iż dokonał ustalenia, że umowa pożyczki nie została skutecznie zawarta. Wbrew twierdzeniu pozwanej okoliczność czy dokument umowy pożyczki powinien być zaksięgowany czy też nie, nie ma znaczenia dla treści rozstrzygnięcia, dla której istotny jest jedynie fakt, że pozwana nie wpłaciła na konto spółki kwoty 50.000 złotych tytułem pożyczki, a pobrała z kasy spółki tę kwotę jako zwrot pożyczki

Nie zasługują na uwzględnienie zarzuty naruszenia przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 210 § 1 k.s.h. poprzez uznanie, że umowy pożyczki z dnia 11 stycznia 2010 roku i 5 kwietnia 2010 roku oraz umowy o dzieło zawarte pomiędzy J. J. jako przyjmującym zamówienie i (...) sp. z o.o. w K. jako zamawiającym, są bezwzględnie nieważne z powodu nieprawidłowej reprezentacji spółki. Art. 210 § 1 k.s.h. stanowi, że "W umowie między spółką a członkiem zarządu oraz w sporze z nim spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników". Skutkiem niezastosowania się do zasad określonych w art. 210 § 1 k.s.h. jest bezwzględna nieważność dokonanej czynności, na podstawie art. 58 k.c. (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 23 lipca 2009 r., II PK 36/09, LEX nr 533075 oraz w wyroku z dnia 19 stycznia 2010 r., I UK 281/09, LEX nr 577826). Nie ulega najmniejszym wątpliwościom, że zawierając kwestionowane umowy o dzieło, spółka (...) sp. z o.o. była reprezentowana przez P. W., działającego jako Prezes Zarządu, podobnie jak przy zawieraniu umowy pożyczki z dnia 11 stycznia 2010 roku, gdzie jednak P. W. działał jako Wiceprezes Zarządu. Z kolei w umowie z dnia 5 kwietnia 2010 roku spółkę reprezentowała J. J. jako Członek Zarządu. Już te okoliczności wystarczają do stwierdzenia, że wszystkie wymienione umowy pozostają nieważne, na podstawie przepisu art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 210 § 1 k.s.h., jako sprzeczne z ustawą. Na marginesie podkreślenia wymaga, że reprezentacja spółki (...) sp. z o.o. i składanie w jej imieniu oświadczeń woli wymagały współdziałania Prezesa Zarządu wraz z Członkiem Zarządu lub dwóch Członków Zarządu, a więc również ten wymóg nie został spełniony przy żadnej z istotnych w sprawie umów, co także skutkuje ich nieważnością.

Wobec bezzasadności podniesionych zarzutów, na podstawie przepisu art. 385 k.p.c. Sąd Apelacyjny oddalił apelację.

Na podstawie § 19 w zw. z § 6 pkt 6 w zw. z § 2 ust. 3 i § 13 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U.2013.461 j.t. Sąd Apelacyjny przyznał na rzecz adwokat J. L. kwotę 3.321 złotych tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanej z urzędu w postępowaniu apelacyjnym.

WYROK

UZASADNIENIE