UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 16.VIII. 2011 r. Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Opolu oddalił odwołanie wnioskodawcy R. M. od decyzji ZUS-u z dnia 21.IV. 2011 r. na podstawie, której organ rentowy przeliczył emeryturę wnioskodawcy poczynając od 1.VIII. 2010 r., przyjmując do jej przeliczenia wskaźnik wysokości podstawy wymiaru – 175,05%.

Sąd ustalił, że ur. 8.XII. 1944 r. wnioskodawca wystąpił z wnioskiem 23.X. 2008 r. do niemieckiej instytucji ubezpieczeniowej o przyznanie emerytury.

Decyzją z 28.V. 2010 r. organ rentowy przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury w proporcji 365 miesięcy w Polsce do 538 miesięcy łącznej pracy. Świadczenie przyznano w najniższej kwocie. Wnioskodawca posiada polskie i niemieckie okresy podlegania ubezpieczeniu. Polskie okresy ubezpieczenia wynoszą 365 miesięcy. Do wniosku o emeryturę wnioskodawca nie dołączył żadnych dowodów na wysokość wynagrodzenia uzyskanego w Polsce.

Decyzją z 14.VI. 2010 r. ZUS ponownie ustalił wysokość emerytury wnioskodawcy uwzględniając za okresy przepracowane w Polsce najniższe wynagrodzenie pracowników. Wskaźnik wpw obliczony z 20 lat wyniósł 37,68%.

Od w/w decyzji wnioskodawca nie składał odwołania.

Dnia 18.VIII. 2010 r. wnioskodawca złożył w organie rentowym zaświadczenie z Przedsiębiorstwa (...) W G. oraz z Biura (...) w K.. Uwzględniając złożone dokumenty organ rentowy ustalił podstawę wymiaru emerytury wnioskodawcy z 20 lat przy czym wskaźnik wysokości podstawy wymiaru ustalony został na 175,05%. Emeryturę przeliczono decyzją z 21.IV. 2011 r. od 1.VIII. 2010 r., przy uwzględnieniu w/w wskaźnika 175,05%.

W oparciu o dokonane ustalenia Sąd uznał odwołanie za bezzasadne. Powołał się na przepisy art. 80 ustawy z 13.X. 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, art. 114 w zw. z art. 133 ustawy z 17.XII. 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29.IV. 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego oraz rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z 16.IX. 2009 r. dotyczące wykonywania rozporządzenia (WE) nr (...).

Sąd przytoczył treść powołanych przepisów.

Wnioskodawca składając wniosek o emeryturę – wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 80 ustawy systemowej – przedłożył tylko dowody określające jedynie długość okresów składkowych i nieskładkowych. Nie dołączył żadnych dowodów na okoliczność wysokości uzyskiwanego w tym czasie wynagrodzenia. Zasadna była zatem decyzja przyznająca mu emeryturę przy uwzględnieniu za okresy przepracowane w Polsce najniższego wynagrodzenia w kraju. Będąc zatrudnionym na umowie o pracę takie wynagrodzenie niewątpliwie otrzymywał. dowody przedstawiające wysokość wynagrodzenia z tytułu pracy w Polsce wnioskodawca przedstawił do ZUS-u dopiero w VIII. 2010 r., po uprawomocnieniu się decyzji przyznającej prawo do emerytury. Prawidłowo ZUS przeliczył mu emeryturę od 1 dnia miesiąca, w którym przedłożył dowody umożliwiające dokonanie przeliczenia.

Apelacją powyższy wyrok zaskarżył wnioskodawca domagając się zmiany wyroku i uwzględnienia odwołania. Podniósł m.in., że 10.V. 2010 r. zwrócił się do archiwum (...) w K. o przesłanie dokumentów obrazujących jego zarobki uzyskiwane w czasie pracy w Polsce. Otrzymał je dopiero 8.VIII. 2010 r. i niezwłocznie przesłał do ZUS-u z wnioskiem o naliczenie emerytury z uwzględnieniem dostarczonych zarobków. Wcześniej 14.VII. 2010 r. powiadomił ZUS, że oczekuje na dokumenty z archiwum. Uważa, że od 1.X. 2008 r. powinien otrzymać emeryturę w należnej wysokości, wyliczoną z dochodów, które uzyskiwał i miał już wówczas uprawnienia do wskaźnika 175,05%.

Sąd Apelacyjny zważył:

Apelacja jest bezzasadna.

Sąd I instancji prawidłowo zgromadził materiał dowodowy sprawy i należycie go ocenił, nie naruszając zasad z art. 233 kpc. Wydane rozstrzygnięcie zgodne jest z przepisami prawa.

Nietrafne są zarzuty apelacyjne wnioskodawcy. Organ rentowy przy przyznawaniu świadczeń i ustalaniu ich wysokości działa na wniosek ( art. 116 ustawy z dnia 17.XII. 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (tekst jednolity: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zmian.). Wprowadzona zatem została generalna zasada postępowania emerytalno-rentowego w/w przepisem, tj. zasada wnioskowości. Działanie z urzędu w sprawach świadczeń określonych w art. 3 ustawy ma charakter wyjątkowy i musi wynikać wprost z ustawy.

Wnioskodawca o przyznanie prawa do emerytury musiał wystąpić do organu rentowego ze stosownym wnioskiem. Do wniosku w sprawie przyznania świadczeń powinny być dołączone dowody uzasadniające prawo do świadczeń i ich wysokości , co zostało określone szczegółowo w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.II. 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz.U. z 1983 r. Nr 10, poz. 49 ze zmian.).

Postępowanie w sprawie świadczeń emerytalno-rentowych – jak wskazano – wszczyna się na podstawie wniosku złożonego przez osobę zainteresowaną lub jej pełnomocnika ( § 4 rozporządzenia).

Osoba ubiegająca się o emeryturę lub rentę powinna przedstawić dokumenty stwierdzające m.in. wysokość zarobku stanowiącego podstawę wymiaru świadczeń ( § 10 ust. 4 pkt 4 rozporządzenia). Środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość zarobku lub dochodu stanowiącego podstawę wymiaru emerytury lub renty są dla pracowników – zaświadczenia zakładów pracy wystawione wg wzoru ustalonego przez ZUS lub legitymacja ubezpieczeniowa zawierająca wpisy dotyczące okresów zatrudnienia i wysokość osiąganych zarobków ( § 20 pkt 1 rozporządzenia).

Obowiązkiem wnioskodawcy było zatem, przy składaniu wniosku w organie rentowym o emeryturę, załączenie wszystkich dokumentów wymaganych do jej otrzymania, w tym mających wpływ na jej wysokość. Wnioskodawca tego nie zrobił, przy wniosku o emeryturę z 23.X. 2008 r. nie dołączył żadnych dowodów wykazujących wysokość uzyskiwanego wynagrodzenia w Polsce. Zasadnie zatem organ rentowy przyznał wnioskodawcy świadczenie w kwocie najniższej, stosownie do art. 15 ust. 2a ustawy z dnia 17.XII. 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (tekst jednolity: Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227).

Złożenie do organu rentowego w dniu 18.VIII. 2010 r. zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z 6.V. 2010 r. oraz karty wynagrodzeń dały możliwość do przeliczenia świadczenia wnioskodawcy od 1.VIII. 2010 r. i ustalenia podstawy wymiaru emerytury przy uwzględnieniu zarobków z 20 lat z wyższym wskaźnikiem, tj. 175,05%.

Działanie organu rentowego w zakresie przeliczenia emerytury wnioskodawcy zaskarżoną decyzją od dnia 1.VIII. 2010 r. znajduje oparcie w art. 133 ust. 1 pkt 1 w/w ustawy o FUS, który stanowi, że w razie ponownego ustalenia przez organ rentowy wysokości świadczenia, podwyższone świadczenia wypłaca się poczynając od miesiąca, w którym powstało prawo do ich podwyższenia, jednak nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.

Taka sytuacja zachodziła w przypadku wnioskodawcy. Wniosek o podwyższenie świadczenia z odpowiednią dokumentacją płacową został złożony 16.VIII. 2010 r., zatem stosownie do w/w przepisu od dnia 1.VIII. 2010 r. organ rentowy mógł i przeliczył świadczenie.

Mając to na uwadze Sąd Apelacyjny orzekł, jak w sentencji, na mocy art. 385 kpc.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE