UZASADNIENIE

wyroku z dnia 9 lipca 2015 r.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. decyzją z dnia 28.03.2014 r. odmówił E. D. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ponieważ orzeczeniem komisji lekarskiej ZUS z dnia 21.03.2014 r. została uznana za zdolną do pracy.

E. D. w odwołaniu od tej decyzji domagała się jej zmiany i przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Na uzasadnienie swojego żądania podniosła, iż jej stan zdrowia - szeroko opisany - nie pozwala na podjęcie zatrudnienia. Od wielu lat pozostaje w stałym leczeniu kilku poradni, konieczne jest dalsze leczenie w tym operacyjne i w żadnym wypadku nie nastąpiła poprawa stanu zdrowia.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie z przyczyn podanych w uzasadnieniu.

Stan sprawy przedstawia się następująco:

E. D. urodzona w dniu (...) r., ma wykształcenie średnie ogólne bez matury, pracowała jako układacz szkła w hucie. Odwołująca w okresie od 20.09.2009 r. do 31.12.2013 r. pobierała rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. W dniu 28.11.2013 r. odwołująca wystąpiła z kolejnym wnioskiem o rentę.

/okoliczności bezsporne/

Celem wyjaśnienia istoty sporu tj. istnienia u E. D. niezdolności do pracy zarobkowej w rozumieniu art. 12, art. 13 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 162 poz. 1118 z późń. zm.) i jej stopnia, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego specjalisty z zakresu interny, chirurgii-ortopedii i neurologii.

Na podstawie zebranej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej biegli chirurg-ortopeda i internista, w zbiorczej opinii pisemnej, rozpoznali u odwołującej:

- zespół bólowy górnego i dolnego odcinka kręgosłupa,

- niedomogę czynnościowo-bólową prawego stawu kolanowego,

- chorobę Raynauda,

- stan po leczeniu zespołu cieśni kanału nadgarstka lewego,

- stan po operacyjnym leczeniu zespołu uciskowego górnego otworu klatki piersiowej

i z powodu rozpoznanych schorzeń biegli uznali odwołującą za częściowo niezdolną do pracy okresowo na okres 2 lat od 01.01.2014 r. Nie rokuje odzyskania zdolności do pracy nawet po przekwalifikowaniu. Niezdolność do pracy trwa nadal.

Jak wynika z uzasadnienia opinii, zespół bólowy górnego odcinka kręgosłupa występuje na podłożu zmian zwyrodnieniowo-dyskopatycznych (C4C6), z ograniczeniem ruchomości zgięcie do boku prawego o 20 stopni, do boku lewego o 10 stopni z napięciem mięśni przykręgosłupowych i bolesnością przy ruchach biernych. W okolicy lędźwiowej występuje napięcie mięśni przykręgosłupowych z bolesnością (nukleoplastyka L4L5) oraz poddana blokadom kręgosłupa L-S. Niedomoga czynnościowo-bólowa prawego stawu kolanowego występuje z ograniczeniem zgięcia w stawie kolanowym prawym o 30 stopni z objawami przyparcia bocznego rzepki i z nieznaczną niestabilnością przednio-przyśrodkową oraz ze znacznymi bólami przy próbach ruchów biernych w pełnym zakresie w obrębie stawu kolanowego prawego. Kolano prawe wyszczuplone o 1,5 cm w stosunku do lewego. W badaniach MR stwierdzono obustronne zmiany w łąkotkach (boczna po leczeniu operacyjnym, przyśrodkowa z zaawansowanymi zmianami degeneracyjnymi) oraz chondromalacji II stopnia w obrębie stawu kolanowego. Po analizie dokumentacji oraz po badaniu własnym stwierdzany zaburzenia ukrwienia kończyn górnych oraz ograniczenie ruchomości głównie przy unoszeniu w stawie ramiennym lewym powyżej 90 stopni. W dokumentacji medycznej występuje potwierdzona choroba Raynauda oraz zespól uciskowy górnego otworu klatki piersiowej po leczeniu operacyjnym żeber po lewej - wskazanie do podobnego leczenia po prawej. Rozpoznane schorzenia oraz badania uwiarygadniają wywiad odwołującej dotyczący zaburzeń funkcji kończyn górnych.

/dowód : opinia sądowo-lekarska – k. 9-11 as/

Biegły neurolog na podstawie zebranej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej i osobistego badania rozpoznał u odwołującej:

- zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego z wielopoziomowymi dyskopatiami,

- przebyte operacyjne leczenie dysku L4L5,

- przewlekły zespół bólowy szyjny i lędźwiowy,

- przebyte operacyjne leczenie zespołu lewego nadgarstka,

- obustronny zespół uciskowy górnego otworu klatki piersiowej, stan po operacyjnym leczeniu zespołu po stronie lewej.

Z powodu rozpoznanych schorzeń biegły neurolog uznał odwołującą za częściowo niezdolną do pracy okresowo na okres 3 lat od 01.01.2014 r. Nie rokuje odzyskania zdolności do pracy nawet po przekwalifikowaniu. Niezdolność do pracy trwa nadal.

Jak wynika z uzasadnienia opinii, odwołująca od orzeczenia komisji lekarskiej ZUS przebyła zabiegi operacyjne związane z dolegliwościami ze strony narządu ruchu tj. na lewym nadgarstku z powodu zespołu cieśni nadgarstka, na kręgosłupie lędźwiowym z powodu dyskopatii L4L5 i na klatce piersiowej z powodu zespołu uciskowego w górnym otworze klatki piersiowej. Zabiegi przebiegły prawidłowo, lecz bez pełnego ostatecznego wyleczenia. Nadal utrzymują się przewlekle dolegliwości bólowe w okolicy lędźwiowej i w torze nerwu kulszowego lewego. Zabieg usunięcia dodatkowego żebra szyjnego po stronie lewej spowodował uporczywą przeczulicę bólową skórną w obszarze lewego nerwu łokciowego i ból o typie allodynii, trudno poddający się leczeniu prowadzonemu w poradni leczenia bólu. Zespół uciskowy górnego otworu klatki piersiowej po stronie prawej pozostawiony został bez leczenia operacyjnego. Utrzymują się nadal objawy zespołu Raynauda w obu kończynach górnych oraz objawy ułożeniowego niedokrwienia kończyn górnych, potwierdzone obiektywnie w kończynie górnej prawej w badaniach czynnościowych USG tętnic kończyn górnych. Leczony operacyjnie przed około 10 laty zespół cieśni nadgarstka lewego powrócił i został zakwalifikowany do kolejnego zabiegu operacyjnego. Przed kilku laty odwołująca była kwalifikowana do operacyjnego leczenia dyskopatii szyjnej. Dolegliwości bólowe z tego odcinka kręgosłupa są u odwołującej częste, o zmiennym nasileniu i okresowo zmuszają ją do noszenia kołnierza Schantza. Obraz dolegliwości neurologicznych dopełniony jest przez problemy ortopedyczne, związane głównie ze schorzeniami stawów kolanowych. Całościowa ocena stanu układu ruchu i sprawności fizycznej odwołującej nie budzi wątpliwości co do jej niezdolności do pracy fizycznej, w tym ostatnio wykonywanej. Aktualny stan zdrowia jest upośledzony w znacznym stopniu i długotrwale. Leczenie jej nie zostało zakończone, prawdopodobne są następne etapy leczenia chirurgicznego, a rokowanie co do powrotu sprawności fizycznej niepewne i odległe w czasie. Odwołująca nie posiada wyuczonego zawodu z racji ogólnego wykształcenia, posiada doświadczenie zawodowe nabyte poprzez pracę - układacz opakowań szklanych. Z neurologicznego punktu widzenia w aktualnym stanie zdrowia przekwalifikowanie zawodowe nie zwiększy szans odwołującej na odzyskanie zdolności do pracy.

/dowód : opinia sądowo-lekarska – k. 25-28 as/

Żadna ze stron nie kwestionowała opinii.

Sąd ustalając stan faktyczny niniejszej sprawy podzielił wnioski zbiorczej opinii biegłych z zakresu chirurgii-ortopedii i interny oraz opinii biegłego neurologa, gdyż zostały one w sposób przekonujący uzasadnione, a poza tym w rzeczowy sposób odnosiły się do okoliczności niezbędnych dla ustalenia stanu zdrowia odwołującej, a w konsekwencji jej zdolności do pracy. Opinie są rzetelne, przekonujące i w pełni pozwalają ustalić stan zdrowia odwołującej się. Specjaliści wydali opinię po zapoznaniu się z dokumentacją oraz po osobistym badaniu odwołującej, a zatem posiadali kompleksowe informacje niezbędne do sformułowania wniosków. Opinie są spójne i udzielają odpowiedzi na istotne dla rozstrzygnięcia sprawy pytania. W szczególności Sąd oparł się na opinii biegłego neurologa ustalając czasookres częściowej niezdolności do pracy na okres 3 lat, ponieważ co do daty początkowej świadczenia biegli byli w swoich opiniach zgodni.

Opinie biegłych w ocenie Sądu spełniają ponadto wymogi przewidziane dla tego rodzaju środków dowodowych w art. 278 kpc i art. 285 kpc, a także w Rozporządzeniu Ministra Polityki Społecznej z dnia 14.12.2004 r. w sprawie orzekania o niezdolności do pracy w związku z art. 12-14 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS.

Dowody z dokumentów zalegających w aktach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie budziły wątpliwości Sądu co do ich autentyczności, a ponadto nie były kwestionowane przez strony postępowania.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie E. D. od zaskarżonej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z dnia 28.03.2014 r. w świetle ustalonego stanu faktycznego i obowiązujących przepisów prawa zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U., Nr 162., poz 1118, z późn. zm. ) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie warunki:

- jest niezdolny do pracy,

- ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

- niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b), pkt 4,6,7,9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a), pkt. 10 lit. a), pkt. 11-12, 13, lit. a), pkt. 14 lit. a) i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, lit. a), pkt 6 i 12, albo nie później niż wciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Stosownie do dyspozycji art. 12 powołanej ustawy, niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. W myśl dyspozycji ustępu 3 powołanego artykułu, częściowo niezdolną jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z dotychczasowym poziomem kwalifikacji.

Równocześnie zgodnie z treścią art. 13 powołanej ustawy, przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia, jak też możność wykonywania dotychczasowej pracy, względnie możność przekwalifikowania zawodowego. Dalej w myśl ustępu 3 cytowanego artykułu, trwałą niezdolność do pracy orzeka się, jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy, zaś gdy rokowania takie istnieją, orzeka się okresową niezdolność do pracy.

Przedmiotem postępowania było ustalenie, czy ubezpieczona ze względu na stan zdrowia jest niezdolna do pracy, czy też jest zdolna do pracy, jak to wynika z zakwestionowanej opinii komisji lekarskiej i wydanej na jej podstawie decyzji ZUS.

Sąd w oparciu o opinie biegłego neurologa sporządzoną na podstawie wyników badań i dokumentacji medycznej stwierdził u ubezpieczonej istnienie przesłanek uzasadniających przyjęcie, iż E. D. z uwagi na schorzenia neurologiczne tj. zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego z wielopoziomowymi dyskopatiami, przebyte operacyjne leczenie dysku L4L5, przewlekły zespół bólowy szyjny i lędźwiowy, przebyte operacyjne leczenie zespołu lewego nadgarstka i obustronny zespół uciskowy górnego otworu klatki piersiowej, stan po operacyjnym leczeniu zespołu po stronie lewej - spełnia warunek w postaci częściowej niezdolności do pracy w zawodzie pracownika fizycznego okresowo od dnia 01.01.2014 r. na okres 3 lat. Nie nastąpiła u niej poprawa stanu zdrowia. Nie rokuje odzyskania zdolności do pracy nawet po przekwalifikowaniu. Odwołująca przebyła zabiegi operacyjne związane z dolegliwościami ze strony narządu ruchu tj. na lewym nadgarstku z powodu zespołu cieśni nadgarstka, na kręgosłupie lędźwiowym z powodu dyskopatii L4L5 i na klatce piersiowej z powodu zespołu uciskowego w górnym otworze klatki piersiowej. Zabiegi przebiegły prawidłowo, lecz bez pełnego ostatecznego wyleczenia. Nadal utrzymują się przewlekłe dolegliwości bólowe w okolicy lędźwiowej i w torze nerwu kulszowego lewego. Zabieg usunięcia dodatkowego żebra szyjnego po stronie lewej spowodował uporczywą przeczulicę bólową skórną w obszarze lewego nerwu łokciowego i ból o typie allodynii, trudno poddający się leczeniu prowadzonemu w poradni leczenia bólu. Zespół uciskowy górnego otworu klatki piersiowej po stronie prawej pozostawiony został bez leczenia operacyjnego. Utrzymują się nadal objawy zespołu Raynauda w obu kończynach górnych oraz objawy ułożeniowego niedokrwienia kończyn górnych, potwierdzone obiektywnie w kończynie górnej prawej w badaniach czynnościowych USG tętnic kończyn górnych. Leczony operacyjnie przed około 10 laty zespół cieśni nadgarstka lewego powrócił i został zakwalifikowany do kolejnego zabiegu operacyjnego. Przed kilku laty odwołująca była kwalifikowana do operacyjnego leczenia dyskopatii szyjnej. Dolegliwości bólowe z tego odcinka kręgosłupa są u odwołującej częste, o zmiennym nasileniu i okresowo zmuszają ją do noszenia kołnierza Schantza. Całościowa ocena stanu układu ruchu i sprawności fizycznej odwołującej nie budzi wątpliwości co do jej niezdolności do pracy fizycznej, w tym ostatnio wykonywanej. Aktualny stan zdrowia jest upośledzony w znacznym stopniu i długotrwale. Leczenie odwolujacej nie zostało zakończone, prawdopodobne są następne etapy leczenia chirurgicznego, a rokowanie co do powrotu sprawności fizycznej niepewne i odległe w czasie. Odwołująca z powodu stwierdzonych schorzeń neurologicznych jest częściowo niezdolna do pracy na okres 3 lat w wykonywanym zawodzie pracownika fizycznego. Z powodu schorzeń ortopedycznych odwołująca jest również częściowo niezdolna do pracy, ale na okres 2 lat.

Pozostałych warunków z art. 57 ust. 1 ustawy organ rentowy nie kwestionował.

W niniejszym przypadku odwołujący spełnia przesłanki z art. 12, 13 i 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 162, poz. 1118 z późn. zm.) oraz art. 477¹⁴ §2 k.p.c. należało orzec jak sentencji wyroku i zmienić zaskarżoną decyzję z dnia 28.03.2014 r. przyznając E. D. rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 01.01.2014 r. na okres 3 lat.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE