Sygn. akt VI Pz 28/15
Dnia 11 sierpnia 2015 roku
Sąd Okręgowy w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:
Przewodnicząca: SSO Gabriela Horodnicka-Stelmaszczuk
Sędziowie: SSO Monika Miller-Młyńska (spr.)
Del. SSR Elżbieta Góralska
po rozpoznaniu w dniu 11 sierpnia 2015 roku w Szczecinie na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa J. H.
przeciwko D. M.
o wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych i ekwiwalent za urlop
na skutek zażalenia pozwanego D. M. na postanowienie Sądu Rejonowego w Goleniowie z dnia 4 marca 2015 roku, sygn. akt IV P 13/15
postanawia:
oddalić zażalenie.
Postanowieniem z dnia 4 marca 2015 r. Sąd Rejonowy w Goleniowie IV Wydział Pracy, po przeprowadzeniu rozprawy, zabezpieczył powództwo J. H. przeciwko D. M. o zapłatę wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych i ekwiwalent za urlop poprzez zobowiązanie pozwanego do zapłaty powodowi jednorazowo tytułem wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych kwoty 10.000 złotych w terminie 14 dni od uprawomocnienia się postanowienia.
W uzasadnieniu postanowienia Sąd Rejonowy powołał się na treść przepisów art. 753 1 § 1 pkt 2 w zw. z art. 753 k.p.c. Zauważył, że w myśl tych regulacji podstawą zabezpieczenia jest jedynie uprawdopodobnienie roszczenia, bez konieczności wykazania istnienia interesu prawnego. Uznał, że zebrany w sprawie materiał dowodowy w postaci zeznań choćby H. N., E. H., M. D. czy M. M. wskazuje z dużym prawdopodobieństwem, że powód w okresie wskazanym w pozwie pracował w godzinach nadliczbowych w wymiarze po 12 godzin na dobę siedem razy w tygodniu. Dodatkowo uznał, że uprawdopodobnieniem roszczenia jest oświadczenie powoda znajdujące się w aktach na stronie 324.
W zażaleniu na powyższe postanowienie pozwany pracodawca wniósł o jego uchylenie i zasądzenie na swoją rzecz kosztów postępowania. Zarzucił, że nie zostały spełnione przesłanki określone w przepisie art. 753 § 1 zd. 2 k.p.c., gdyż powód nie sprostał ciężarowi udowodnienia swojego roszczenia. Zwrócił uwagę, że w postępowaniu toczącym się pod sygnaturą akt IV P 289/12 Sąd Rejonowy wydał jedynie wyrok częściowy i ustalił, iż strony łączył stosunek pracy, gdyż nie był w stanie na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego jednoznacznie orzec o zasadności roszczenia powoda w zakresie żądania zasądzenia wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. W jego ocenie pomiędzy powyższym stanowiskiem sądu a stanowiskiem wyrażonym w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia, w którym sąd wskazał, że materiał dowodowy pozwala na przyjęcie z dużym prawdopodobieństwem, że powód pracował 12 godzin na dobę 7 dni w tygodniu, zachodzi istotna sprzeczność. Podkreślił, iż Sąd Okręgowy po analizie sprawy na skutek apelacji pozwanego pracodawcy od wyroku częściowego, także powziął istotne wątpliwości co do zasadności żądania powoda, opieranego głównie na odręcznych zapisach powoda. Przywołując fragment uzasadnienia wyroku Sądu Okręgowego, wyprowadził z niego wniosek, że tak w ocenie pozwanego, jak i w ocenie Sądu Okręgowego roszczenie powoda nie zostało udowodnione w procesie, a dowody zaoferowane w postępowaniu budzą wątpliwości i nie korespondują z resztą materiału dowodowego. Jako dodatkowy argument podniesiono fakt, iż powód ma problem z alkoholem, co ma istotny wpływ na skuteczność odzyskania kwoty zabezpieczenia w przypadku oddalenia powództwa.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Zażalenie okazało się całkowicie nieuzasadnione.
Zgodnie z treścią mających charakter ogólny przepisów art. 730 § 1, 730 1 § 1, 2 i 3 oraz 731 k.p.c., w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia. Żądanie takie może zgłosić każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Wskazuje się zarazem, iż interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Wybierając sposób zabezpieczenia sąd ma obowiązek uwzględnić interesy stron lub uczestników postępowania w takiej mierze, aby uprawnionemu zapewnić należytą ochronę prawną, a obowiązanego nie obciążać ponad potrzebę. Zabezpieczenie nie może ponadto zmierzać do zaspokojenia roszczenia, chyba że ustawa stanowi inaczej.
W niniejszej sprawie rozpoznaniu podlega żądanie powoda zapłaty kwoty 121.400 złotych z tytułu wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych oraz kwoty 17.022,85 złotych z tytułu ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy za lata 2009-2011. Złożony wniosek o zabezpieczenie dotyczył przy tym pierwszego z roszczeń, a więc roszczenia o zapłatę wynagrodzenia za pracę. Oznaczało to, że rygory dotyczące udzielenia zabezpieczenia zostały w tym przypadku znacznie przez ustawodawcę złagodzone. Zgodnie bowiem z treścią przepisu art. 753 1 § 1 pkt 2 k.p.c., koniecznym było odpowiednie zastosowanie w tym przypadku regulacji z art. 753 § 1 k.p.c., a więc uznanie, że zabezpieczenie może polegać na zobowiązaniu obowiązanego do zapłaty uprawnionemu jednorazowo albo okresowo określonej sumy pieniężnej, przy czym podstawą zabezpieczenia jest jedynie uprawdopodobnienie istnienia roszczenia. Dodatkowo, stosownie do regulacji art. 753 1 § 3 dla udzielenia zabezpieczenia nie było w tym przypadku wymagane uprawdopodobnienie interesu prawnego.
W ocenie sądu odwoławczego sąd I instancji rozpoznający wniosek o udzielenie zabezpieczenia prawidłowo uznał, że istnienie roszczenia powoda o zapłatę wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych zostało uprawdopodobnione. Wbrew twierdzeniom skarżącego, w uzasadnieniu wyroku wydanego w niniejszej sprawie przez Sąd Okręgowy w wyniku rozpoznania apelacji od wyroku częściowego, którym ustalono istnienie między stronami stosunku pracy, wyrażono jednoznaczny pogląd, iż J. H. faktycznie pracował w godzinach nadliczbowych. Rozpoznając apelację, sąd II instancji dokonał bowiem własnych ustaleń faktycznych, ustalając m.in., że (vide strona siódma uzasadnienia wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 4 kwietnia 2014r., wydanego w sprawie o sygn. akt VI Pa 2/14, k. 298 akt sprawy) „ od 2009r. fermę drobiu obsługiwało 6 osób związanych z pozwanym umową zlecenia. Osoby te pracowały na trzy zmiany w systemie 12 godzin pracy i 12 godzin wolnego. Oprócz tych osób na fermie w okresie od stycznia 2009r. do 30 sierpnia 2011r. pracował powód, pełniąc głównie obowiązki konserwatora. Pracę wykonywał zwykle w godzinach od 7.00 do 19.00 siedem dni w tygodniu. W święta powód pracował tylko wtedy gdy musiał skończyć jakąś pracę. Nie pracował w niedziele w okresach, gdy na fermie nie było kurczaków. Nie świadczył pracy w okresach kiedy chorował, zdarzało się, że za zgodą kierowniczki M. M. powód wychodził z pracy wcześniej, bądź brał dzień wolny. W przypadku nieobecności osoby pracującej w systemie zmianowym zastępował ją powód, pracując wtedy w systemie zmianowym. Za pracę powód otrzymywał wynagrodzenie określone stawką miesięczną.” W dalszej części rozważań Sąd II instancji wskazał ponadto – co skarżący uczynił obecnie podstawą swojego zażalenia – że „ złożony przez powoda odręczny zapis godzin pracy (…) uznał za całkowicie niewiarygodny”. Z powyższego nie sposób jednak wyprowadzić wniosku, jakoby Sąd Okręgowy powziął istotne wątpliwości co do zasadności żądania powoda, w związku z czym nie można obecnie uznać roszczenia o zapłatę wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych za udowodnione.
W myśl przepisu art. 365 § 1 k.p.c., orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. Jak wskazuje się w orzecznictwie (por. wyrok z 11 lutego 2014r., sygn. akt I UK 329/13), moc wiążąca orzeczenia w rozumieniu przywołanego przepisu może być rozważana tylko wtedy, gdy rozpoznawana jest inna sprawa niż ta, w której wydano poprzednie orzeczenie oraz gdy kwestia rozstrzygnięta innym wyrokiem stanowi zagadnienie wstępne. Powyższe oznacza, że nie może być najmniejszych wątpliwości co do tego, że skoro w niniejszej sprawie, między tymi samymi stronami, których dotyczy zaskarżone obecnie postanowienie, zapadł już prawomocny wyrok częściowy, to ustalenia faktyczne, które stały się podstawą jego wydania (w tym ustalenia poczynione przez Sąd Okręgowy) mają nadal pełną moc wiążącą. Jeśli więc ustalono wówczas, że powód z pewnością pracował w godzinach nadliczbowych (jest to jedyny logiczny wniosek, jaki można wyprowadzić z ustalenia, że zazwyczaj – poza niektórymi niedzielami oraz większością świąt, a także dniami, w których chorował lub brał wolne – powód pracował przez siedem dni w tygodniu, przez dwanaście godzin dziennie), a za swoją pracę otrzymywał wyłącznie wynagrodzenie określone stawką miesięczną, bez żadnych dodatków, roszczenie powoda o zapłatę z tego tytułu wynagrodzenia zostało w oczywisty sposób uprawdopodobnione.
Skoro żądanie pozwu wraz z odsetkami i kosztami procesu znacznie przewyższa kwotę żądanego zabezpieczenia, nie może być też mowy o tym, aby udzielone przez Sąd Rejonowy zabezpieczenie zmierzało do zaspokojenia roszczenia. W tym stanie rzeczy zaskarżone postanowienie należało więc uznać za w pełni trafne, a zażalenie podlegało oddaleniu, o czym orzeczono na podstawie przepisów art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 385 k.p.c.
/SSO Monika Miller-Młyńska/ /SSO Gabriela Horodnicka-Stelmaszczuk/ /del. SSR Elżbieta Góralska/
Zarządzenia
1. (...)
2. (...)
3. (...)
SSO Monika Miller-Młyńska