UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28 listopada 2012 roku, znak:(...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 roku, Nr 153, poz. 1227 ze zm.), odmówił M. K. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ponieważ Komisja Lekarska Zakładu w orzeczeniu z dnia 23 listopada 2012 roku nie uznała ubezpieczonej za osobę niezdolną do pracy (decyzja – akta rentowe).

W odwołaniu M. K. nie zgodziła się z zaskarżoną decyzją, wnosząc o przyznanie prawa do renty (odwołanie – k. 2 – 2v. akt sądowych).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie, podnosząc argumenty, które legły u podstaw zaskarżonej decyzji (odpowiedź na odwołanie – k. 3 – 3v. a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

M. K. w dniu 5 października 2012 roku złożyła wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W ramach rozpoznania wniosku lekarz orzecznik Zakładu dokonał oceny niezdolności do pracy ubezpieczonej i w orzeczeniu z dnia 29 października 2012 roku uznał wnioskodawczynię za częściowo niezdolną do pracy, stwierdzając, że niezdolność trwa nadal, jednocześnie określając przewidywany okres trwania ustalonej niezdolności do pracy do dnia 31 października 2014 roku. W stosunku do orzeczenia lekarza orzecznika Prezes Zakładu zgłosił zarzut jego wadliwości i przekazał sprawę do rozpatrzenia komisji lekarskiej, która w orzeczeniu z dnia 23 listopada 2012 roku nie podzieliła ustaleń lekarza orzecznika i nie uznała wnioskodawczyni za osobę niezdolną do pracy. Przedmiotowe orzeczenie stanowiło dla organu rentowego podstawę do wydania zaskarżonej decyzji.

Ubezpieczona była uprzednio uprawniona do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w okresie od dnia 27 marca 2010 roku do dnia 31 października 2012 roku. Legitymuje się wykształceniem średnim zawodowym w zawodzie technika urządzeń sanitarnych.

Ubezpieczona świadczyła pracę w (...) Zakładach (...) w L. od dnia 24 października 1979 roku do dnia 13 kwietnia 1980 roku na stanowiskach garbarza wykańczalni – stażysty i brakarza międzyoperacyjnego, w Kopalni (...) w K. od dnia 9 czerwca 1980 roku do dnia 16 grudnia 1999 roku na stanowiskach pomocnika malarskiego na powierzchni, malarza na powierzchni oraz maszynisty przesiewacza na powierzchni, w (...) Sp. z o.o. w Ł. Oddział w L. od dnia 12 listopada 2007 roku do dnia 31 marca 2008 roku na stanowisku szwaczki oraz w(...). Od dnia 1 kwietnia 2008 roku do dnia 31 marca 2009 roku na stanowisku szwaczki (okoliczności bezsporne).

Celem zbadania zasadności odwołania i prawidłowości wydanej decyzji Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy sądowych o specjalności z zakresu neurologii, reumatologii i psychiatrii, uzupełniającej opinii psychiatry i neurologa oraz biegłego sądowego psychologa (postanowienie - k. 5, 38v., 49, 63v. – 64, 81, 99 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił, że u ubezpieczonej występują początkowe zmiany (...)(opinia – k. 26, 43, 69, 86, 108 a.s.).

W opinii datowanej na dzień 23 kwietnia 2013 roku biegły reumatolog H. P. wyraźnie wskazał na okoliczność braku danych wskazujących na jakąkolwiek chorobę reumatologiczną, co wynika z badania fizykalnego i dokumentacji lekarskiej, poza początkowymi (...). W ocenie biegłego zmiany te nie powodują upośledzenia zdolności chwytnych obu rąk i nie stanowią przeciwskazania do pracy (opinia – k. 26 – 26v. a.s.).

W opinii datowanej na dzień 4 września 2013 roku biegła psycholog W. B. wskazała na okoliczności stanu zdrowia ubezpieczonej, dotyczące jej specjalności, takie jak sprawność procesów orientacyjno – poznawczych, kształtującą się na poziomie normy intelektualnej, brak dysfunkcji w obszarze CUN, osobowość dysharmonijną (typ intrawertywny) z cechami chwiejności emocjonalnej oraz nawarstwienia depresyjno – lękowe czynnościowe uwarunkowane sytuacyjnie o umiarkowanym nasileniu (opinia – k. 43 – 45 a.s.).

W opinii datowanej na dzień 4 czerwca 2014 roku biegły psychiatra M. D. wskazał, że występujące u badanej(...) wymagają leczenia w warunkach poradni zdrowia psychicznego, jednakże z uwagi na swój czynnościowy charakter rokują pomyślnie co do wyleczenia przy wdrożeniu prawidłowej terapii. Nie sprowadzają zatem długotrwałej niezdolności do pracy we względu na stan psychiczny z znaczeniu rentowym. Zdaniem biegłego badaną można było uznać z uwagi na występujące u niej uprzednio zaburzenia adaptacyjne w większym nasileniu, jedynie za czasowo niezdolną do pracy w ramach zwolnienia lekarskiego (opinia – k. 69 a.s.).

W opinii datowanej na dzień 23 września 2014 roku biegła psychiatra B. S. wskazała, że stwierdzone w aktualnym badaniu psychiatrycznym (...) mają charakter czynnościowy i są między innymi następstwem utrudnionej adaptacji do aktualnej sytuacji życiowej (urazowo – konfliktowo – przeciążeniowej). W ocenie biegłej, pomimo powodowania u badanej znacznego dyskomfortu psychicznego, ani z powodu istoty schorzenia, ani nasilenia, nie powodują one niezdolności do pracy z przyczyn psychiatrycznych. Wymagają natomiast, na co wskazała biegła, względnego leczenia psychiatrycznego ambulatoryjnego – farmakoterapii, psychoterapii i wsparcia psychologicznego. Zdaniem biegłej zdiagnozowane u badanej (...), przejawiające się w zakresie procesów poznawczych, uczuciowych, a szczególnie w relacjach międzyludzkich, stanowią utrwalone wzorce zachowań i w niewielkim stopniu poddają się korekcji, jednakże nie stanowią jednak dostatecznej przesłanki sprowadzającej niezdolność do pracy w rozumieniu rentowym (opinia – k. 86 a.s.).

W opinii datowanej na dzień 17 marca 2015 roku biegły neurolog T. H. wskazał, że wyniki badania fizykalnego nie potwierdzają istotnego ograniczenia ruchomości kręgosłupa, a objawy korzeniowe są ujemne, co w jego ocenie potwierdza wniosek o niewielkim nasileniu zespołu bólowego i sugeruje dużą komponentę czynnościową. W ocenie biegłego pomimo zmian opisywanych w badaniach obrazujących oraz zgłaszanych dolegliwości stan fizykalny narządu ruchu badanej, która nie przedstawiła nowej dokumentacji, jest dobry. Nadto biegły wskazał, że w badaniu biegłego neurologa z dnia 13 lutego 2013 roku objawy korzeniowe również były ujemne, a główną podstawą do orzeczenia długotrwałej niezdolności do pracy były zaburzenia lękowo – depresyjne. Wskazane względy w ocenie biegłego neurologa nie usprawiedliwiały wniosku o istnieniu u badanej niezdolności do pracy w jakimkolwiek stopniu (opinia – k. 108 – 108v. a.s.).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o przytoczone dowody z opinii biegłych sądowych oraz dowody z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy oraz organu rentowego, które obdarzono wiarą w całości. Zostały one sporządzone w przepisanej formie, w oparciu o obowiązujące w dacie ich wydania przepisy prawne, przez kompetentne osoby w ramach przysługujących im uprawnień.

Rozstrzygając w sprawie Sąd oparł się na wnioskach zawartych w opiniach biegłych reumatologa H. P. z dnia 23 kwietnia 2013 roku, neurologa T. H. z dnia 17 marca 2015 roku oraz psychiatrów M. D. z dnia 4 czerwca 2014 roku oraz B. S. z dnia 23 września 2014 roku. Wskazani biegli przeprowadzili bezpośrednie badanie skarżącej, wnikliwie przeanalizowali jej dokumentację medyczną i omówili wpływ zdiagnozowanych u niej schorzeń na zdolność do pracy – przy uwzględnieniu dotychczasowego doświadczenia zawodowego i posiadanych kwalifikacji. Biegli nie stwierdzili u ubezpieczonej niezdolności do pracy. Wnioski zawarte w powołanych opiniach są wystarczająco uzasadnione i z tych względów wskazane opinie Sąd Okręgowy uznał za wiarygodne, miarodajne i wyczerpujące, a przez to przedstawiające wystarczające wiadomości specjalne, niezbędne do merytorycznego rozstrzygnięcia zarzutów zawartych w odwołaniu (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 września 1999 roku, sygn. II UKN 96/99). Kierując się powyższymi wskazaniami Sąd Okręgowy w całości podzielił wnioski biegłych w zakresie braku niezdolności do pracy ubezpieczonej.

Sąd nie dał natomiast wiary opinii biegłych sądowych z zakresu psychiatrii B. K. oraz neurologii W. S. z dnia 13 lutego 2013 roku oraz ich opinii uzupełniającej z dnia 12 listopada 2013 roku (k. 14, 52 a.s.), w zakresie oceny stanu zdrowia ubezpieczonej, jako usprawiedliwiającego przyjęcie wniosku o istnieniu u opiniowanej częściowej niezdolności do pracy. Wnioski zawarte w powołanych opiniach pozostają w sprzeczności z wnioskami dwóch biegłych z zakresu psychiatrii oraz biegłego neurologa, którzy odnieśli się do nich oraz do zastrzeżeń podnoszonych przez organ rentowy. W opinii datowanej na dzień 4 czerwca 2014 roku biegły psychiatra M. D. wskazał, odnosząc się do opinii B. K., że badaną można było uznać z uwagi na występujące u niej uprzednio zaburzenia adaptacyjne w większym nasileniu, jedynie za czasowo niezdolną do pracy w ramach zwolnienia lekarskiego, który to wniosek zostały w pełni podzielony przez biegłą psychiatrę B. S.. Biegły neurolog T. H. w opinii z dnia 17 marca 2015 roku, odnosząc się od opinii neurologa W. S., wskazał na tożsamość własnego rozpoznania z rozpoznaniem tego neurologa w zakresie występujących u badanej schorzeń z zakresu ich specjalizacji, podnosząc, że w badaniu z dnia 13 lutego 2013 roku W. S. również wskazała na ujemne objawy korzeniowe oraz na fakt, że główną podstawą do orzeczenia długotrwałej niezdolności do pracy były zaburzenia lękowo – depresyjne.

Nadto zdaniem Sądu podnoszony przez pełnomocnika ubezpieczonej argument, że opinie biegłej B. K. oraz W. S., jako wydane w okresie najbliższym okresowi za których skarżąca dochodzi renty, są najbardziej miarodajne dla oceny stanu zdrowia ubezpieczonej, nie zasługuje na uwzględnienie z uwagi na podnoszone powyżej względy, przesądzające o ocenie opinii biegłych reumatologa H. P. z dnia 23 kwietnia 2013 roku, neurologa T. H. z dnia 17 marca 2015 roku oraz psychiatrów M. D. z dnia 4 czerwca 2014 roku oraz B. S. z dnia 23 września 2014 roku. Z treści złożonych opinii na których Sąd oparł rozstrzygnięcie w sprawie jednoznacznie wynika, że opiniujący specjaliści w pełni zastosowali się do określonych przez Sąd wymagań co do okoliczności czasowych stanu zdrowia badanej, poczynając od dnia 1 listopada 2012 roku. Sam fakt opiniowania przez wskazanych biegłych w późniejszej dacie niż miało to miejsce przez uprzednio wyznaczonych specjalistów nie może stanowić podstawy do merytorycznego zakwestionowania ich wniosków, w sytuacji zaistniałej w rozpoznawanej sprawie, tj. rozbieżności wniosków biegłych zawartych w opinii z dnia 13 lutego 2013 roku oraz opinii uzupełniającej z dnia 12 listopada 2013 roku z wnioskami biegłych z opinii z dnia 23 kwietnia 2013 roku, 17 marca 2015 roku, 4 czerwca 2014 roku oraz 23 września 2014 roku, zwłaszcza w sytuacji opiniowania przez wszystkich biegłych na podstawie tej samej dokumentacji lekarskiej oraz po przeprowadzeniu przez nich bezpośredniego badania skarżącej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie M. K. nie jest zasadne i nie zasługuje na uwzględnienie .

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2015 roku, poz. 748, ze zm.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1) jest niezdolny do pracy,

2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3) niezdolność do pracy powstała w czasie zatrudnienia lub w okresie równorzędnym z okresem zatrudnienia albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Stosownie do treści przepisu art. 12 ust. 1 cytowanej ustawy niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Stosownie do ust. 2 cytowanego przepisu całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Zgodnie zaś z ust. 3 tego przepisu częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Przy dokonywaniu oceny stopnia niezdolności do pracy należy kierować się wskazaniami określonymi w art. 13 ust. 1 cytowanej ustawy, zgodnie z którym przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się:

1)stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji;

2)możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Kierując się wynikami postępowania dowodowego przeprowadzonego w sprawie, a w szczególności wnioskami wywołanych w sprawie opinii biegłych, oraz treścią cytowanych przepisów Sąd Okręgowy, wobec niespełnienia przez ubezpieczoną jednej z przesłanek, tj. braku niezdolności do pracy, odmówił ustalenia M. K. prawa do renty z tego tytułu. Z tych względów w ocenie Sądu Okręgowego decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L. z dnia 28 listopada 2012 roku została wydana prawidłowo, wobec czego odwołanie wnioskodawcy należało oddalić.

Z tych względów Sąd Okręgowy na podstawie powołanych przepisów oraz art. 477¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

Zasądzenie od Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Lublinie na rzecz pełnomocnika ubezpieczonej radcy prawnego J. D. z tytułu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielnej z urzędu w postaci opłaty w wysokości 73,80 złotych nastąpiło w oparciu o art. 22³ ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 roku o radcach prawnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2015 roku, poz. 507 ze zm.) oraz ust. 1 i ust. 3 § 2 i § 11 ust. 2 w związku z § 15 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (teks jednolity: Dz. U. z 2013 roku, poz. 490 ze zm.), podwyższoną o stawkę podatku od towarów i usług przewidzianą dla tego rodzaju czynności w przepisach o podatku od towarów i usług, obowiązującą w dniu orzekania o tych opłatach, w oparciu o ust. 3 § 2 powołanego rozporządzenia. Zgłoszony na posiedzeniu w dniu 23 lipca 2015 roku wniosek pełnomocnika ustanowionego z urzędu spełniał bowiem warunki określone w § 16 powołanego rozporządzenia.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE