Sygn. akt I C 719/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 sierpnia 2015 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi Widzewa w Łodzi I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Emilia Racięcka

Protokolant: sekr. sąd Kamil Kowalik

po rozpoznaniu w dniu 10 sierpnia 2015 roku w Łodzi

sprawy z powództwa A. G.

przeciwko Miastu Ł. – Prezydentowi Miasta Ł.

o uzgodnienie treści księgi wieczystej:

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od A. G. na rzecz Miasta Ł. – Prezydenta Miasta Ł. kwotę 3.600 złotych (trzy tysiące sześćset) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn.akt IC 719/14

UZASADNIENIE

Pismem z dnia 24 lutego 2014 r. powódka A. G., reprezentowana przez pełnomocnika w osobie adwokata, wniosła do Sądu Okręgowego w Łodzi pozew o dokonanie w dziale II księgi wieczystej nr (...) urządzonej przez Sąd Rejonowy dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi, dla nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...), składającej się z działki o nr (...), wpisu prawa własności tejże nieruchomości na rzecz A. G., w miejscu dotychczasowego wpisu Gminy Miejskiej Ł..

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, jest spadkobierczynią Z. H.. Brak jest natomiast podstaw do uznania, iż nieruchomość stanowiła mienie państwowe.

/pozew k. 2/

Postanowieniem z dnia 22 maja 2014 r. Sąd Okręgowy w Łodzi stwierdził swoją niewłaściwość rzeczową oraz miejscową i przekazał sprawę do rozpoznania do Sądu Rejonowego dla Łodzi - Widzewa w Łodzi.

/postanowienie k. 4/

Postanowieniem z dnia 9 września 2014 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi - Widzewa w Łodzi, Wydział I Cywilny, zwolnił powódkę w całości od kosztów sądowych.

/postanowienie k. 26/

W dniu 2 października 2014 r. pozwany Miasto Ł. - Prezydent Miasta Ł., reprezentowany przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pisma pozwany podniósł, iż z zapisów księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości, wynika, że przeszła ona na własność Gminy Ł. w trybie przepisów art. 44 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r., Nr 32, poz. 1591 ze zm.) oraz art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie gminnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz.U. nr 32 poz. 192 ze zm.). Przejście prawa własności zostało potwierdzone ostateczną decyzją Wojewody (...) z dnia 4 grudnia 1996 r. Sąd w postępowaniu cywilnym nie jest uprawniony do kwestionowania decyzji, w szczególności pod względem jej merytorycznej zasadności i jest nią związany również, gdy jest wadliwa. Możliwość powoływania się przed sądem powszechnym na nieważność decyzji administracyjnej istnieje tylko wyjątkowo, gdy decyzja ta jest dotknięta poważną wadą kwalifikującą ją jako bezwzględnie nieważną. Decyzja komunalizacyjna nie została wzruszona w drodze nadzwyczajnych środków zaskarżenia, wobec czego nadal funkcjonuje w obrocie prawnym. W dziale II księgi wieczystej dla spornej nieruchomości wpisana została Gmina Ł., zaś powódka nie zdołała podważyć skutecznie domniemania z art. 3 ust 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Pozwany podniósł również, iż powódka nie udowodniła swej legitymacji do wniesienia powództwa.

/odpowiedź na pozew k. 31 - 32/

W dalszym toku postępowania strony podtrzymały dotychczas zajęte stanowiska.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Rodowe nazwisko L. N. brzmiało H.. Z. H. jest synem L. H.. A. G. jest córką Z. H..

/odpis skrócony aktu urodzenia k. 55, odpis skrócony aktu urodzenia k. 57, odpis skrócony aktu urodzenia k. 55/

Postanowieniem z dnia 5 grudnia 2010 r. spadek po L. N., synu F. i A. zmarłym dnia 17 marca 1988 r. w Ł. nabyły dzieci Z. H. i Ł. Z. po 34 części.

/postanowienie z dnia 6 grudnia 2010 r. k. 54/

Postanowieniem z dnia 31 maja 2010 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi, Wydział I Cywilny stwierdził, że spadek po W. G. primo voto H., z domu P., zmarłej dnia 19 lutego 1989 r. w Ł. i tu ostatnio stale zamieszkałej nabyły na podstawie ustawy jej dzieci: córka Ł. Ż. z domu H. (córka L. i W.) oraz syn Z. H. (syn L. i W.)po 34 części każde z nich.

/akta i dokumenty księgi wieczystej (...) k. 17/

Postanowieniem z dnia 11 lutego 2014 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi - Widzewa w Łodzi stwierdził, że spadek po Z. H., synu L. i W., zmarłym w dniu 24 lutego 2012 r. w Ł. na podstawie ustawy nabyły jego córka A. G. z domu H. oraz jego wnuczka L. K. z domu S. po 34 części każda z nich.

/postanowienie z dnia 11 lutego 2014 r. k. 58/

W. G. w 1947 r. zostawiła nieruchomość przy ul. (...) swojemu synowi Z. H., który mieszkał tam do swojej śmierci. Z. H. uiszczał podatki za nieruchomość. Obecnie podatki opłaca powódka. O decyzji komunalizacyjnej powódka dowiedziała się od ojca ok. 1998 r. - 1999 r.

/zeznania powódki, protokół rozprawy z 10 sierpnia 2015 r. k. 89/

Wyrokiem z dnia 8 maja 1946 r. Specjalny Sąd Karny dla Okręgu Sądu Apelacyjnego z siedzibą w Ł. rozpoznawszy w dniu 8 maja 1946 r. sprawę O. K. ur. dnia (...), właściciela 1/2 części nieruchomości w Ł. przy ul. (...), oskarżonego o to, ze w okresie okupacji w Ł. idąc na rękę władzy okupacyjnej niemieckiej działał na szkodę ludności polskiej jako członek S.A. (Sturm A.) organu zbrojnego (...) używanego na równi z formacjami Gestapo SS i SD do służby policyjnej, pacyfikacyjnej i w obozach koncentracyjnych, a w szczególności, że wydał w ręce władz niemieckich A. W., Z. P. (1) oraz S. S., skutkiem czego A. W. i Z. P. (2) wysłani zostali do obozów koncentracyjnych gdzie zmarli, a S. S. zaaresztowany przez Gestapo i dotkliwie pobity, uznał go winnym tego, że w okresie od 1941 r. do końca okupacji w Ł., idąc na rękę władzy okupacyjnej, jako członek S.A. działał na szkodę ludności polskiej, a w szczególności spowodował zaaresztowanie S. S. przez Gestapo, gdzie został dotkliwie pobity - skazać go na mocy art. 1 § 2 dekretu PKWN z dnia 31 sierpnia 1944 r. w brzemieniu noweli z dnia 16 lutego 1945 r. na 15 lat więzienia, oraz orzekł m.in. konfiskatę jego mienia.

/wyrok z dnia 8 maja 1946 r. akta 3479, akta i dokumenty księgi wieczystej (...) k. 11/

Postanowieniem z dnia 30 listopada 1961 r. Sąd Powiatowy dla m. Łodzi, VI Wydział Ksiąg Publicznych postanowił złożyć do zbioru dokumentów rep. Zd. Nr 3479 wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 8 maja 1961 r. na mocy którego m.in. stwierdzono przepadek mienia O. K. na rzecz Skarbu Państwa.

/postanowienie z dnia 30 listopada 1961 r. akta 3479, akta i dokumenty księgi wieczystej (...) k. 12/

Wyrokiem z dnia 29 grudnia 1948 r. Sąd Okręgowy w Łodzi w Wydziale VII Karnym, nr rep. VII K 5475/48, rozpoznawszy sprawę M. K. z d. T. urodzonej (...) w K. córki A. i J. z d. D., właścicielki 1/4 nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...), oskarżonej o to, że w roku 1940 w

tj. o przestępstwo z art. 1 § 1 dekretu z dnia 29 czerwca 1946 r. uznał M. K. winną popełnienia zarzucanego jej przestępstwa. Na mocy art. 2 § 1 powołanego dekretu w zw. z art. 52 k.k. pozbawił skazaną praw publicznych i obywatelskich praw honorowych na 2 lata oraz zarządził przepadek całego jej mienia na rzecz Skarbu Państwa.

/wyrok z dnia 29 grudnia 1948 r. akta 3479, akta i dokumenty księgi wieczystej (...) k. 7/

Postanowieniem z dnia 20 grudnia 1951 r. Sąd Grodzki w Ł., Oddział Ksiąg Wieczystych urządził dla nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...) zbiór dokumentów i nadał mu repertorium (...) numer (...), a także zarządził złożenie do tego zbioru orzeczenia z dnia 29 grudnia 1948 r. wydanego przez Sąd Okręgowy w Łodzi w Wydziale VII Karnym nr rep. VII K 5475/48 stwierdzającego między innymi przepadek mienia K. M. na rzecz Skarbu Państwa.

/postanowienie z dnia 20 grudnia 1951 r. akta 3479, akta i dokumenty księgi wieczystej (...) k. 7a/

Postanowieniem z dnia 6 sierpnia 1965 r. Sąd Wojewódzki dla m. Łodzi w Ł., Wydział V Karny, sygn akt V Kz 128/65 orzekł, że % niepodzielnej część nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...) stanowiąca własność L. H. nie podlega zwolnieniu spod zajęcia, dozoru i zarządu i ta % część nieruchomości przeszła z mocy prawa na własność Skarbu Państwa.

/postanowienie z dnia 6 sierpnia 1961 r. akta 3479, akta i dokumenty księgi

wieczystej (...) k. 14/

W dniu 9 października 1965 r. Sąd Powiatowy w Ł. Wydział Ksiąg Publicznych - Sekcja Ksiąg Wieczystych postanowił złożyć do zbioru dokumentów rep. zd. Nr (...) wypis postanowienia Sądu Wojewódzkiego dla m. Łodzi, Wydział V Karny z dnia 6 sierpnia 1965 r. sygn. akt V Ka 128/65.

/postanowienie z dnia 9 października 1965 r. akta i dokumenty księgi wieczystej (...) k, 15/

Postanowieniem z dnia 19 lutego 1995 r. Sąd Rejonowy w Łodzi, XX Wydział Ksiąg Wieczystych założył księgę wieczystą o nr (...) dla nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...) o powierzchni 1038 m 2 oznaczonej na mapie jako działka (...).

/akta i dokumenty księgi wieczystej (...) k. 5/

Decyzją z dnia 4 grudnia 1996 r. na postawie art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz.U. nr 32, poz. 191 z późn. zm.) w związku z art. 5 ust. 1 tej ustawy Wojewoda (...) stwierdził nabycie przez Gminę Ł. z mocy prawa nieodpłatnie własności całości nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...) oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr (...) w obrębie W-12 o pow. 1038 m 2, uregulowanej w księdze wieczystej nr (...).

/decyzja k. 40/

Decyzją nr V RF (...) z dnia 12 stycznia 2009 r. Prezydent Miasta Ł. ustalił wysokość zobowiązania podatkowego od nieruchomości, jako jej właściciela określając Z. H..

/decyzja nr V RF (...) k. 3/

Pismem z dnia 9 listopada 1951 r. Prezydium Dzielnicowej Rady Narodowej w Ł. wezwało L. H. do wykonania remontu pokrycia dachowego budynku frontowego drewnianego parterowego mieszkalnego z poddaszem ze względu na zagrożenie bezpieczeństwa publicznego i zdrowotnego położonego w Ł. przy ul. (...) (obecnie ul. (...)).

/pismo k. 61/

Orzeczeniami karnymi z dnia 13 października 1952 r. oraz z dnia 14 marca 1956 r. Prezydium Rady Narodowej m. Łodzi uznało, że Z. H., zamieszkały w Ł. przy ul. (...), będąc właścicielem tej nieruchomości popełnił wykroczenie przewidziane w art. 142 prawa karnego skarbowego.

/orzeczenie karne k. 61 - 62, orzeczenie karne k. 63/

Postanowieniem z dnia 28 maja 1965 r. Sąd Powiatowy dla m. Łodzi, Wydział IX Karny po rozpoznaniu wniosku Prezydium Rady Narodowej m. Łodzi w przedmiocie wydania orzeczenia o przepadku nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa należącej do W. H. i L. H. oddalił wniosek w części dotyczącej W. H., zaś w części dotyczącej L. H. postępowanie umorzył.

/postanowienie z dnia 28 maja 1965 r. k. 64/

Postanowieniem z dnia 2 czerwca 1967 r. wydanym w sprawie V Ns I 310/67 przez Sąd Powiatowy dla m. Łodzi w Ł., V Wydział Cywilny oddalił wniosek Wydziały

(...) Prezydium Rady Narodowej m. Łodzi o stwierdzenie zasiedzenia 1/4 części nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...).

/postanowienie z dnia 2 czerwca 1965 r. k. 66 - 67/

Pismem z dnia 22 kwietnia 2009 r. Prezydent Miasta Ł. poinformował Z. H., iż nieruchomość przy ul. (...) jest opisana w księdze wieczystej nr (...), w której księdze II jako właściciel wpisana jest Gmina Ł.. Podstawę wpisu stanowi decyzja Wojewody (...) z dnia 4 grudnia 1996 r. znak GG.V. (...).

/pismo z dnia 22 kwietnia 2009 r./

Nie toczyło się dotąd postępowanie dotyczące unieważnienia decyzji komunalizacyjnej.

/zeznania powódki, protokół rozprawy z dnia 10 sierpnia 2015 roku k. 88 - 90/

W chwili obecnej w dziale II księgi wieczystej nr (...) jako właściciel figuruje Gmina Miejska Ł..

/akta i dokumenty księgi wieczystej (...) k. 5/

Sąd ustalił stan faktyczny w sprawie na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w toku postępowania, w szczególności dokumentów zawartych w księdze wieczystej nr (...) urządzonej dla nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...).

Sąd na rozprawie w dniu 10 sierpnia 2015 r. postanowił oddalić wszystkie nierozpoznane wnioski dowodowe z uwagi na fakt, iż stan faktyczny został wyjaśniony w sposób wystarczający do wydania rozstrzygnięcia sprawy, zaś przeprowadzenie dalszych dowodów zmierzałoby do przedłużenia postępowania.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

W niniejszym postępowaniu powódka A. G. wnosiła o dokonanie w dziale II księgi wieczystej nr (...) urządzonej przez Sąd Rejonowy dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi, dla nieruchomości położonej w Ł., składającej się z działki o nr (...) wpisu prawa własności tejże nieruchomości na rzecz A. C. -- G., w miejscu dotychczasowego wpisu Gminy Miejskiej Ł.. Rozstrzygnięcie sporu między stronami w niniejszym postępowaniu sprowadzało się do ustalenia kwestii dopuszczalności obalenia w postępowaniu sądowym, wszczętym po uprawomocnieniu się decyzji administracyjnej, domniemania wynikającego z ustawy o księgach wieczystych i hipotece, odnośnie do przysługiwania Gminie M. Ł. własności nieruchomości.

Zgodnie z przepisem art. 10 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz. U. z 2001 r., nr 124, poz. 1361 z późn. zm.) w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej, a rzeczywistym stanem prawnym osoba, której prawo nie jest wpisane lub jest wpisane błędnie albo jest dotknięte wpisem nieistniejącego obciążenia lub ograniczenia, może żądać usunięcia niezgodności. Ciężar dowodu, iż ujawniony we wpisie stan prawny nieruchomości jest niezgodny z rzeczywistym stanem prawnym spoczywa na powodzie (por. uchwało SN z 27 kwietnia 1994 r., III CZP 54/94, OSNCP 1994, nr 11, poz. 215, LexisNexis nr (...); wyroki SN: z 28 listopada 2001 r., IV CKN 506/2000, LexisNexis nr (...), z 19 stycznia 2012 r.). Z reguły będzie to polegało na wykazaniu istnienia i treści prawa, które przysługuje powodowi. Na powodzie spoczywać może także obowiązek wykazania, że wpisane w księdze wieczystej na rzecz pozwanego prawo, obciążające nieruchomość, nie istnieje (nie powstało iub wygasło).

Zgodnie z art. 10 ust. 1 legitymacja czynna do wytoczenia powództwa o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym przysługuje osobie, której prawo nie jest wpisane w księdze wieczystej. Sąd Najwyższy w uchwale składu siedmiu sędziów SN z 15 marca 2006 r. (III CZP 106/2005, OSNC 2006, nr 10, poz. 160, LexisNexis nr (...)) stwierdził, że powództwo o usunięcie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej, a rzeczywistym stanem prawnym może wytoczyć tylko osoba uprawniona do złożenia wniosku o dokonanie wpisu w księdze wieczystej.

W ocenie Sądu Rejonowego powódka w sposób należyty wykazała swoje następstwo prawne po będącym uprzednio właścicielem nieruchomości położonej przy ul. (...) w Ł. Z. H.. Powództwo podlegało jednak oddaleniu z tego powodu, iż powódka nie zdołała udowodnić, że treść księgi wieczystej przedmiotowej nieruchomości jest niezgodna z rzeczywistym stanem prawnym.

Ocena kwestii związania sądu powszechnego ustaleniami organu administracji poczynionymi w toku wydania decyzji komunalizacyjnej stanowiła przedmiot rozbieżności w orzecznictwie. Ostatecznie jednak Sąd Najwyższy w uchwale składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 9 października 2007 r. (III CZP 46/07, OSNC rok 2008, Nr 3, poz. 30, str. 1) rozstrzygnął budzące wątpliwości zagadnienie stwierdzając, iż w sprawie o uzgodnienie stanu prawnego nieruchomości - ujawnionego w księdze wieczystej na podstawie ostatecznej decyzji administracyjnej wydanej zgodnie z art. 18 ust. 1 w zw. z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 32, poz. 191 ze zm) - z rzeczywistym stanem prawnym, sąd jest związany tą decyzją.

Sąd Najwyższy wskazał, iż w toku postępowania wszczętego na podstawie art. 10 ustawy o księgach wieczystych i hipotece sąd bada aktualny, istniejący stan prawny nieruchomości. W sytuacji gdy podstawą wpisu w dziale II księgi wieczystej gminy jest ostateczna decyzja komunalizacyjna, niemożliwym jest podważenie zgodności uprzedniego wpisania Skarbu Państwa jako właściciela. Wynika to z faktu, iż przysługiwanie prawa własności Skarbowi Państwa stanowiło przedmiot kognicji organu administracyjnego, a w konsekwencji możliwość jego oceny została już skonsumowana w decyzji komunalizacyjnej. Po uprawomocnieniu ostatniej w obrocie prawnym pozostaje już wiążąca decyzja stwierdzająca prawo własności danej nieruchomości przysługujące gminie.

W orzecznictwie przyjmuje się, iż w toku postępowania przed sądem powszechnym możliwość powoływania się na nieważność decyzji administracyjnej jest absolutnie wyjątkowa i dotyczy wyłącznie decyzji dotkniętych wadliwością tak poważną, iż prowadzi ona do uznania decyzji za nieistniejącą.

Jak wynika z ustaleń poczynionych przez Sąd w toku postępowania, w dziale II księgi wieczystej nr (...) jako właściciel wpisana jest Gmina Miejska Ł.. Podstawę wpisu stanowiła ostateczna decyzja komunalizacyjna Wojewody (...) z dnia 4 grudnia 1996 r.

Powódka wprost przyznała, iż decyzja komunalizacyjna nie została dotąd wzruszona w drodze nadzwyczajnych środków zaskarżenia, wobec czego nadal funkcjonuje w obrocie prawnym. Na jej podstawie został dokonany wpis Gminy M. Ł. jako właściciela w dziale II księgi wieczystej nr (...) przedmiotowej nieruchomości. Dopóki przedmiotowa decyzja nie zostanie uchylona przez właściwy organ administracyjny, sąd cywilny nie jest władny kwestionować prawa własności Gminy M. L. i nie jest uprawniony do rozstrzygania, czy powódce przysługuje prawo własności przedmiotowej nieruchomości. Zbadanie kwestii istnienia i ważności decyzji komunalizacyjnej Wojewody (...) przez sąd powszechny stanowiłoby nieuprawnioną ingerencję władzy sądowniczej w sferę poddaną władzy administracyjnej.

Jak zostało wskazane, Sąd w niniejszej sprawie związany był obowiązującą i niepodważoną decyzją komunalizacyjna. Jedynym przypadkiem, kiedy decyzja ta nie byłaby wiążąca, jest jej nieważność bezwzględna - nieistnienie, tj. dotknięcie decyzji wadami tej wagi, iż godzą w jej istotę. Do wad godzących w istotę decyzji administracyjnej zaliczyć należy brak organu powołanego do orzekania w określonej materii, względnie wydanie decyzji przez organ oczywiście niewłaściwy, wydanie decyzji bez jakiejkolwiek podstawy w obowiązującym prawie materialnym, czy brak dochowania procedury w najmniejszym choć stopniu. Tylko we wskazanych przypadkach, sąd cywilny nie jest związany wydaną przez organ administracji ostateczną decyzją i może jednocześnie dokonać kontroli jej legalność. W pozostałych przypadkach sąd cywilny nie jest natomiast uprawniony do kwestionowania decyzji administracyjnej, w szczególności pod względem jej merytorycznej zasadności i jest nią związany także w sytuacji, gdy w ocenie tego sądu decyzja administracyjna jest wadliwa merytorycznie.

W przedmiotowej sprawie Sąd nie znalazł podstaw do zakwalifikowania decyzji komunalizacyjnej z dnia 4 grudnia 1996 r. jako nieważnej bezwzględnie. Została ona wydana przez uprawniony organ, na podstawie przepisów prawa. Podważenie tej decyzji nie może więc nastąpić w toku incydentalnej kontroli przez sąd cywilny.

Wobec powyższego, wobec istnienia wiążącej ostatecznej decyzji komunalizacyjnej w sprawie, stanowiącej podstawę wpisu w dziale II księgi wieczystej nr (...) jako właściciela Gminy Miejskiej Ł., Sąd oddalił powództwo w całości.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., który stanowi, iż strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego zadanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Zgodnie z art. 108 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

(Dz.U.2014.1025 ze zm.) zwolnienie od kosztów sądowych nie zwalnia strony od obowiązku zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi.

W niniejszym postępowaniu powódka przegrała proces w całości, wobec czego winna zwrócić pozwanemu poniesione przez niego koszty procesu. Do kosztów procesu poniesionych przez pozwanego należy koszt zastępstwa procesowego w postępowaniu. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika ustalona została w oparciu o § 6 pkt 7) w zw. z § 7 pkt 8) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielone, przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 490). Wobec powyższego Sąd orzekł jak w punkcie 2. sentencji wyroku.